Lögberg - 06.07.1939, Blaðsíða 7
7
Gullbrúðkaup
Eftir fimtíu ára hjúskap óg
búskap ihéldu þau hjónin Daníel
Backman pg Hólmifríður kona
hans gullbrúðkaup sitt á heimili
sinu i LundarbygS, meS full-
tingi sona sinna, frænda og vina;
heimboSið var kunngjört í ís-
lenzku vikuhlöSunum, og vinum
þeirra boSið að gleSjast uieð
þeim' á góðri stund, eftir messu-
tíma á sunnudaginn þann 25.
júní næstliSinn.
Og brátt koM í ljós að vinirnir
voru margir, því á annað hundr-
að manns kom saman til aS
þakka heiðurshjónunum langa og
ánægjulega samvinnu. og óska
þeim gleðilegrar framtíSar.
Daníel er nú 74 ára gamall og
húsfrú hans 71 árs; bæði eru
þau vel hress og hraustleg, þó
búin séu að starfa hér i 52 ár,
komu vestur hingað árið 1887,
frá Dunkárbakka í Dalasýsflu.
Þessi hjón bafa alla tíð búiS
hér myndarhúi, komið einum
syni sinuui gegnum háskóla, og
er hann doktor Kristján Back-
man í Winnipeg, en hinn sonur
þeirra, GuSni, býr nú með for-
eldrum sínum, 'hinn efnilegasti
bóndi og giftusamlegur maSur.
Sú hamingja fellur fáum í
skaut að lifa saman við lífsfé
laga sinn í 50 ár, i þessum heimi.
því dvalartími mannsins hér er
situttur og óviss, þessvegna er
það merkisviðburSur ef einhver
getur haldið sitt gullbrúðkaup,
og sannarlega þess vert, að
minnast þess opinberlega. En
hitt eru dagleþir viSburðir að
menn séu búnir aS vera giftir
í 25 ár, og alls engin tíðindi þó
hlaupið sé heim til manna og
húrraS fyrir þeim í tilefni af því,
Stundum hefi eg heyrt þvi
fleygt, að ekki þyrfti mikla and-
iega hæfileika, til aS vera góður
bóndi, sérstaklega af munni
borgarmanna, og einnig hitt, að
allir ættu að hafa sömu laun,
þeir sem starfa og hinir, sem
standa hjá og horfa á.
En þetta er hin mesta fá-
sinna, því eg þekki engan at-
vinnuveg, semi útheimtir eins
f jölþætta hæfileika, eins og land-
búskapur. Ein'hæfir amlóSar
geta oft verið góðir kaupmenn
og embættismenn, env verið óhæf-
ir bændur.
En enginn getur sett á stofn
fallegt heimili, og komið upp
arðsömu búi, af eigin megni,
nema hann sé mikill starfsmað-
ur, hirðusamur og sparsamur,
hagsýnn og hagleiksmaður.
Bóndinn þarf aS vera fjár-
glöggur og félagslyndur, árvakur
og reglusamur, þvi “morgun-
stund gefur gull í niund.’’ Nú
orðið þarf hver bóndi aS vera
vélafróSur og víðlesinn á efna-
fræði og eðlisfræði, svo hann
geti náð því bezta úr jarðvegin-
um, sem hann hefir að bjóða,
°g endurbæta hann jafnframt.
Einnig þarf hver góður bóndi
aS nema mikið fjölkyngi í upp-
eldismáluni manna og skepna, og
þjóðin má ekki gleyima þvi, að
bóndinn er bústólpi, en búið er
landstólpi sá, sem velmegun allra
þjóða hvílir á.
RitaS á Lundar
á Jónsmessu, 1939
S. Baldvinsson.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN b- -fúLf 1939
Ársskýrsla forseta 1939
Margt er í þessu sambandi til athugunar fyrir smádeild
kristninnar eins og vér erum. Sé alvarleg hætta, fyrir
stærri deildir kirkjunnar í þá átt að láta stjórnast af öðru
en því sem heppilegt er, vegna þess ástæður þrengi að og
örðugleikar standi í vegi, hve mjög mun þá þörf á því að
vor fámenni hópur standi á verði í allri auðmýkt gegn
svipuðum hættum. Þjóðernisleg samheldni fólks vors um
það sem islenzkt er, hefir verið oss styrkur í kirkjulegu
starfi voru. Vér eigum þar í kristilegu tilliti einnig sam-
eiginlegan arf, sem er óviðjafnanlega dýrmætur. En engum
kunnugum getur dulist að með líðandi árum er þjóðernis-
aðhaldið að þverra, hvað mjög sem maður kýs að það væri
á annan veg. íslenzku hóparnir margir eru að dreifast og
þörfin fyrir íslenzkan félagsskap deyfist hjá sífelt fleirum
eftir því sem þeir hverfa meir og meir inn í þjóðlifið hér.
Ekkert er til að bæta upp þetta tap siðan fólksflutningur
hingað frá fslandi hætti. íslenzku tengslin hindra það, að
miklu leyti að starf okkar nái í verulegum mæli til annara
en þeirra, sem eru af íslenzkri ætt. Það þrengir því að
starfi voru franiyfir það, sem alment gerist í kristninni
umhverfis oss, vegna sérstöðu vorrar. Smæð og þröngt
verksvið gera svo erfitt fyrir víða, svo að menn sjá litil
úrræði framundan. Bætist þetta við þann vanda, sein öll
kristnin á í sameiginlega, að standa fyrir kristindómsmál-
unum í þeim tíðaranda, er nú ríkir. Hvílik hætta að vér
getum freistast til að reyna bjargráð, sem eru varasöm og
að festa traust við það, sem hlýtur að bregðast, í stað þess
að byggja á því fyrst og fremst að greiða kristilegum anda
’og áhrifum leið inn á öll svið lífsins, með kostgæfni. Það
er títt t. d. að treysta þvi til sigurs, sem er áberandi og
lætur mikið yfir sér. Það varð viða kristilegum málum að
fótakefli hér í álfu. Það leiddi til kapps að byggja kirkjur
sér um megn og leggja út í áberandi fyrirtæki án dóm-
grejndar. Þannig átti öllu að bjarga við, en afleiðingin
hefir víða orðið sú, að kirkjan ^tendur eftir hlaðin skulda-
byrði og fjármálavastri, sem kyrkir alt andlegt líf. Þá er
gripið til þess að þrýsta að fjársöfnun með “hápressu” að-
ferðum, þar til öll frjáls kristileg gjafmildi verður horn-
reka eða deyr út — en vandinn eigi leystur að heldur.
Kaupsýslubragur og kramverzlunar ásamt skyndiráða að-
ferðum hefir svo rekið lestina. Þetta liggur til grundvallar
hinni skæðu og hvatskeyttu atlögu í garð kirkjunnar í hinni
alkunnu vísu Stephans G. Stephanssonar:
Kirkja þessa lýðs og lands,
lausakona hagsmunanna,
forustan við dubb og dans,
dufl og trúðleik fjárfarellanna,
þú ert bygð á björgum föstum,
bibliu og teningsköstum.
Það er vandlæti í hinu bitra háði. ósamræmið er leitt
í ljós milli þess að kirkjan sé “lausakona” er gangi á mála
í hagsmunaskyni eða til að afla sér fylgis, og þeirrar hug-
sjónar og hlutverks, er hún gerir kröfu til að þjóna. Hún
má ekki taka að sér forustu í því, sem er henni ósamboðið
eða kitlar óheilbrigðan smekk til ávinnings. Hún þarf að
sjá ósamræmið milli þess að þykjast byggja á guðlegri
opinberun og handleiðslu en grípa þó til örþrifaráða. Veit
eg vel að þetta á freinur við aðrar kirkjur en vora eigin,
en ekki einvörðungu. Vér eigum ekki undanþágu. Ásaml
allri kristninni þörfnumst vér þeirrar áminningar að minn-
ast þess er eitt hefir gildi á metaskálunum þegar til alvör-
unnar kemur. Þegar menn kirkjunnar og hún sjálf sýna
þrótt kristindómsins í lífi og framferði í anda Krists og
undir hans áhrifum, er sú framkoma hin mest óhrekjandi
staðfesting hinna kristilegu verðmæta. Þannig að vekja
athygli er dýrmætt. Þessi alvörutíð í sögu heimsins er til
þess fallin að festa þetta í huga kristninnar.
Sem betur fer þart' hvorki sinæð vor, fátækt eða félags-
legur vanmáttur að standa í vegi þess að vér hagnýtum oss
þessi bjargráð. í því að leggja rækt við og sýna kristi-
legan þroska, höfum vér sama tækifæri og aðrir kristnir
menn. Þrátt fyrir alla vankanta vora og ófullkomleika sem
kirkjumenn, er til hjá fólki voru merkileg kristileg alvara
og sannfæring. Ef vér ávöxtum vort sérstaka pund í þessu
tilliti án truflunar frá ósamstæðum áhrifum, getum vér
lagt mjög verðmætan skerf til lifsins. Ofstæki er fjarri eðli
voru, en af rótum þess sprettur upp skortur á jafnvægi og
einhliða áherzlur. Vér ættum að geta borið gæfu til að
forðast öfgar og einræni, en helja alhliða þroska lífsins á
kristilegum grundvelli. Það eitt getur vegið upp á móti
þvi í afstöðu vorri, sem ekki verður uin þokað, en veldur
okkur hnekkis.
-f ♦ -f
Einn söfnuður, Foam Lake söfnuður í Saskatchewan,
hefir sagt sig úr kirkjufélaginu á árinu, á fundi 5. marz
siðastl. Ekki er mér fullkunnugt um ástæður nema að úr-
sögnin kom ekki af trúarástæðum. Mun það nokkru hafa
ráðið að þeim þyki miður að kirkjufélagið enn ekki hefir
séð sér fært að ganga inn í United Luthernn Church in
KAUPIÐ AVALT
LUMBER
hjá
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVENUE and ARCYLE STREET
Winnipeg, Man. - Phone 95 551 .
America. Bendir það i þessa átt að söfnuðurinn mun nú
þegar hafa beðið um inntöku í eina deild þeirrar miklu
kirkju. Söknum vér safnaðarins úr samvinnunni, vonum
að leiðir megi aftur liggja saman og árnum þeim allra
heilla.
Ein kirkja var vígð. Er það kirkja Mikleyjarsafnaðar,
sem þingið nú er haldið í. Fór hún fram sunnudaginn 21.
ágúst að viðstöddu fjölmenni. F'orseti framkvæmdi vígsl-
una með aðstoð flestra presta kirkjufélagsins, er þá héldu
ársfund sinn á þessum stöðvum. Kirkjan var bygð fyrir
nokkrum árum, en henni ekki fulllokið þannig að söfnuður-
inn teldi það viðunandi fyr en skömmu fyrir vígsluna. Er
það þessari fámennu bygð og söfnuði hinn mesti sómi að
eiga svo fullnægjandi og fagurt Guðshús og það með öllu
skuldlaust.
Höfuðsöfnuður kirkjufélags vors, Fyrsti lúterski söfn-
uður i Winnipeg, hefir á árinu virðulega minst sextugs
afmælis síns. Hið eiginlega afmæli eða stofnunardagur
safnaðarins er í ágúst mánuði, en fjölþætt hátíðahald, sem
snerti alla þætti starfseminnar fór fram einkum eftir að
safnaðarstarfið hófst aftur með fullum krafti í september-
mánuði. Sunnudagurinn 30. okt., var sérstaklega helgað-
ur hátíðaguðsþjónustum í tilefni af afmælinu. Tóku þátt
i þeim auk heimaprestsins þeir forseti og séra Rúnólfur
Jiíarteinsson. Fór alt fram með mikilli viðhöfn og tilhlýði-
legri. En hátíðahaldið var ekki bundið við viðhöfn og tíða-
höld, heldur birtist einnig i athöfnum. Nöfn um hundrað
nýrra meðliina voru birt við hátíðaguðsþjónusturnar og
myndarlegum minningarsjóð var safnað til eflingar safnað-
arstarfinu. Var öllum sem í hann lögðu, gefið minningar-
skírteini mjög listrænt með tilhlýðilegri áletrun, myndum
af kirkjunum þremur, sem söfnuðurinn hefir átt, og þeim
dr. Jóni Bjarnasyni og dr. B. B. Jónssyni, einu föstu prest-
um safnaðarins á þessum sextíu árum. Mun þetta skírteini
lengi teljast dýrmætur menjagripur öllum, sem það eiga.
ÖIl félög innan safnaðarins tóku sérstakan þátt í hátíða-
haldinu með tilhlýðilegum mótum, þar sem saga og minn-
ingar fengu að njóta sín til fulls, en viðhorfið altaf vakandi
fyrir framtíðinni. Árnaðaróskir kirkjufélagsins fylgja
söfuðinum inn í hinn nýja áratug í sögu sinni, sem svo
giftulega var hafinn.
Náknýtt (hvað tíma snerti og að öðru leyti) hátíðahaldi
safnaðarins var það, að svo að segja samtímis þvi tók við
einbætti sem prestur safnaðarins, séra Valdimar J. Eylands,
er þegar fyrir síðasta kirkjuþing hafði verið kjörinn þar
til prests. Hann flutti með fjölskyldu sína vestan frá
Kyrrahafi til Winnipeg í ágústmánuði. Var hann settur
inn í embætti af forseta kirkjufélagsins og skrifara sunnu-
daginn 18. september. Hefir starf hans hjá söfnuðinum
byrjað með hinum giftusamlegustu ummerkjum á allan
hátt. Er enginn vafi á því að hans ötula forysta átti mikinn
þátt í þvi að hátíðahöldin út af afmæli safnaðarins nutu
sin svo vel. Dr. Björn B. Jónsson hafði lagt mikla og alúð-
lega rækt við undirbúning hátíðahaldsins áður en hann
lagði niður starf, og áframhaldið féll i góðar hendur. Séra
Valdimar mun með $tarfi sínu sýna áframhald, er færist
sífelt i aukana frá ágætri byrjun.
Önnur breyting á skipun presta á árinu var fólgin í þvi
að í lok október fékk séra G. P. Johnson sig leystan úr
félagi voru. óskaði hann eftir “letter of dismissal” frá
kirkjufélaginu til að gerast meðlimur í Manitoba Synod
tilheyrandi United Lutheran Church in America. En fyrir
þá heild hafði hann tekið að starfa 1. september þar á
undan með aðsetur í Foam Lake, Saskatchewan. Forseti
aígreiddi þessa beiðni og gekk þvi séra Guðmundur form-
lega úr kirkjufélaginu, ineð samþvkki framkvæmdarnefnd-
ar vorrar. En á liðnum vetri hlaut hann köllun til eins
árs þjónustu hjá söfnuði vorum í Blaine, Washington.
Tók hann kölluninni, flutti til safnaðaris snemma í maí og
er tekinn við starfi. Hann hefir tilkynt mér bréflega, að
hann óski eftir því á ný að gerast meðlimur í kirkjufélagi
voru, er hann nú þjónar einum söfnuði þess. Tel eg engar
hömlur á því, en eg mæltist til þess að hann, eins og venja
er til þegar þannig er ástatt, fengi vegabréf frá Hartig for-
seta Manitoba Synod, er formlega gerði grein fyrir þvi, að
þetta væri ineð hans góða samþykki. Þess má geta að séra
Guðmundi stóð til boða styrkur frá Manitoba Synod áfram,
ef hann hefði séð sér fært að halda uppi starfi fyrir þá
framvegis i Foam Lake og þar í grend. Hlýtur hann og
Blaine söfnuður lukku- og blessunaróskir vorar í sambandi
við þessa nýhöfnu samvinnu.
(Framhaid)