Lögberg - 28.09.1939, Page 2
2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. SEPTEMBER, 1939
Ljóðabréf til Veátur-Isleridings
* t
SÁRST VAR AÐ SITJA HEIMA
Það var svo algengt hér áður
að óttast hvert komandi vor,
og sjálfgert, ef seint tæki fram úr
að sálast úr skyrbjúg og hor.
Þá fréttist til frænda og granna,
sem fluzt höfðu vestur um haf.
í landinu þar var það leikur
að lifa veturinn af.
í torfbæjum öreiga æska
spann óskanna gullna þráð
og orti sér æfintýri,
sem aldrei var sagt né skráð.
f bjarma frá blaktandi týru
sást blómskrúðug framtíðarströnd.
Með hendur á hlunni og orfi
vann hugurinn ríki og lönd.
Með bréfunum bárust fregnir
um beitilönd við og frjó,
um sumar, er sveik ei í trygðum,
um sáðlönd og hávaxinn skóg.
En klökkvi var stundum í kveðjum.
Hver kannast ei við þann hreim.
Sárt var að sitja heima,
en sárara að komast ei heim.
♦ ♦ -f
AUSTUR UM HAF
Þú siglir úr Vesturvegi,
að vitja þíns ættarlands,
með forvitni ferðalangsins
og feginleiki útlagans.
Því fsland var ætíð þitt draumland,
frá æsku í huga þér brent.
Nú rís það úr draumahafsdjúpi.—
en draumur og vaka er tvent.
Af bökkum blikandi vatna,
frá bylgjandi hveititeig
og þykkvumörk þrekinna stofna
bar þráin þig engilfleyg.
Svo birtast þér brimsorfnar strendur
og bygð, sem er hrjóstrug og strjál,
og fjöllin, sem földuðu hvitu
langt fram yfir sumarmál.
Já, snivinn er Snæfellsjökull
og snjóþungt um Grímsvötn enn.
Til fardaga hjarnið hylur
að hálfu land — og menn.
En leynst getur annað undir
þótt yfirborðið sé hrjúft,
og bak við ísinn er ylur
og eldur, sé grafið djúpt.
Og vist er þvi valt að treysta,
sem vonirnar hafa spáð,
því reynst getur sjónarsviptir
Það sárast og lengst var þráð.
En sjá muntu torgleymdar sýnir
er sól yfir héruð skín;
og engan, sem fegurð unni,
sveik íslenzk fjallasýn.
-f -f -f
VELKOMINN
Svo komdu sæll, vestræni vinur,
og velkominn hingað þú skalt.
Þig viðmótið ætti að verma
ef veðurfarið er svalt.
Við heilsum þér flestir í hljóði
frá hreysum í sveit og borg.
Það er ekki íslenzkur siður
að æpa í gleði né sorg.
En nóg er samt skjalað og skrafað
af skrumandi, háværri stétt,
sem kveðst vilja leiðbeina lýðnum,
og lærist hvað satt er og rétt;
og til þess er Iýgin svo langorð,
og lastmælgin gjallandi há,
og ósvífnin hrakyrt og hraðmælsk,
og hræsnin svo grátklökk að sjá.
f svip þeirra, seintekna bóndans,
hins sagnfáa verkamanns
og sjómannsins svarakalda,
býr saga og framtíð vors lands.
Sá þöguli fjöldi er þjóðin.—
þungstreym og vatnsmegn á;
þótt hátt beri jakahrönglið
hún hryður því út á sjá.
SÓLSTÖÐUR
Nú skulum við líta á landið
í ljósflóði sólstöðudags.
Hver æskir sér fegurri fjarða
og fríðara bygðarlags?
Er hvolfþak á snæfjallaháborg
ei hrukku og blettalaust?
í blámóðu blágrýtishöllin
rís bursthá ogj veggjatraust.
Það hillir upp útnes og eyjar
sem æskunnar vonadraum;
það kliðar í laufi og limi,
það ljómar á tjarnir og straum;
og særinn er fljótandi silfur,
og svellið á tindunum gull.---
Öll sveitin í titrandi tíbrá
af töfrum og dásemdum full.
Því nú er sumar í sveitum
og sólskin um dal og fjörð,
og loftið er ylheitt og áfengt,
af angan úr gróandi jörð.
Þá rifjast upp sónarsagan,
er sögðu oss skáldin fyr,
um gullöld og glæsimensku
og gæfu við hvers manns dyr.
♦ ♦ +
ÖNNUR SAGA
En ísland á annað gervi
og annað viðmót en það,
sem skín af skartbúnum hlíðum
og skráð er á gróandi blað.
Það á hafþök frá Horni til Gerpis,
það á holfrera um nes og vík,
það á frostgljáðan fannkyngjuskrúða,
sem er fagur, en minnir á lík.
Og svo eri, til önnur saga,
sorgleg og endalaus,
um öreigans vonlausu varnir
i vök, sem að honum fraus;
um lemstraðar listamannsgáfur,
sem lyfta sér aldrei á flug;
um skáld sem var tunguskorið.
Hver skilur þess orðlausa hug?
það er beiskt, það er sárt, það er
blóðugt.
Hver brosir, sem athugar það,
hve allsleysi, sultur og seyra,
gat sorfið þjóðinni að.
Því hlær okkur hugur í brjósti
er hyllum við landnemans þor,
sem í uppreisn gegn arfgengu basli
steig útlagans þungu spor.
♦ ♦ ♦
LANDNEMAR.
Nú hvílir sá vestur hjá Vötnum,
í vígðuin og friðuðum reit,
sem austur í heimalandshögum
við harðrétti barnsskónum sleit.
Svo langt er frá vöggu að leiði
hjá landnemans framgjörnu sveit.
En skamt er úr ösku í eldinn,
og óviss hver hamingjuleit.
Mig Iangar — þótt velti á litlu
hvar landnemar hvíla í fold—
að færa þeim fífil og sóley,
sem fæddustí í íslenzkri mold.
Það grær yfir allar grafir,
svo gleymist hver sefur þar.
En lengi mun sjá fyrir leiðum
landa! á Sandy Bar.
-f ♦ -f
DJÚPIR ERU ISLANDSÁLAR
Sé talið að við höfum tapað,—
að tekið sé þjóðinni blóð—
því fimmtungur fáliðaðs kynstofns
sé falinn með annari þjóð,
þá ber þess að geta, sem græddist;
það gaf okkar metnaði flug,
að fylgjast með landnemans framsókn,
að frétta um væringjans dug.
Þeir sýndu það svart á hvítu,
með sönnun, er stendur gild,
að ætt vor stóð engum að baki
í atgervi, drengskap og snild.
Og kraftaskáld Klettafjalla
þar kvað sín Hávamál,
sem aldalangt munu óma
í íslendinga sál.
Og lengi mun lifa í þeim glæðum,
sem landarnir fluttu um sæ;
þeim íslenzku eðliskostum
skal aldrei varpað á glæ.
Þótt djúpir sé íslandsálar
mun átthagaþránni stætt.—
Það tekur trygðinni í skóvarp,
sem tröllum er ekki vætt.
-f -f -f
KVEÐJUR
Þú skilur hve annríkt þeir eiga,
til innsveita djúpmiðum frá,
sem jörðina yrkja og erja,
við útsæinn baráttu há.
Þar líturðu landher og flota,
þótt liti ei vopn þeirra blóð.
Sú breiðfylking ein er til bjargar,
hún brauðfæðir íslenzka þjóð.
Þeir róa, með borð fyrir báru,
þeir binda og raka og slá,
það blikar á árar á unnum,
á engjunum glampar á ljá;
slíkt kastljós er vinsemdarkveðja
til komumanns handan um sjá.
Þú ber hana léttfleygu ljóði
til landa þar vestur frá.
Örn Arnarson.
, Fylg
Svo varð þetta kvæði til, að
í fyrrasumar, er samtímis bar
að ferð Guttorms Guttorms-
sonar, norður og austur um
land til átthaga sinna, og ferð
ríkisarfahjónanna norður til
Akureyrar, lá örn Arnarson
hættulega veikur á sjúkrahús-
inu í Hafnarfirði. Vinur hans,
Kjartan ólafsson, bæjarfull-
trúi og öndvegishöldur Al-
þýðuflokksins þar í firðinum,
heimsótti hann þá, eitt sinn
sem oftar, og lét orð falla á þá
leið, að ólíku ötulli væru blöð-
in að tína til jafnvel hið smá-
vægilegasta í ferð ríkisarfa-
hjónanna en að greina frá að-
alatriðunum í ferð hins heim-
boðna fulltrúa þjóðbræðra
okkar vestanhafs. Skáldið
svaraði þessu engu, en
skömmu síðar sendi það Gutt-
ormi kvæðið ritað upp við
dogg þegar af bráði.
örn Arnarson hefir ekki
staðið á gatnamótum um dag-
ana, enda var það af hendingu
í sumar, að tilvera þessa
imál
kvæðis barst í ^amtal okkar
Kjartans, um 1. Vestmanna-
daginn hér heima, en Kjartan
er manna skygnastur á skáld-
skap og sjóðminnugur. F'anst
mér svo til um það, sem hann
hafði yfir úr kvæðinu, að eg
gekk á fund Arnar Arnarson-
ar, og kom þar máli okkar að
hann tjáði mér að hann vildi
fúslega tileinka birtingu kvæð-
isins 1. Vestmannadegi á ís-
landi, og leyfði þá einnig, að
bón minni, að kvæðið yrði birt
samtímis í báðum vestur-ís-
lenzku blöðunum. Má það
hver maður skilja, sem kvæð-
ið les, hvilík aufúsa mér var
í þessum erindislokum, en þó
veit eg að Vestur-íslendingar
skilja það að öllu gerst, og
samfagna þeim, að hafa feng-
ið í sinn hlut aðra eins ger-
semi.
Með þakklæti og alúðar
kveðjum til ógleymanlegra
vina minna og kunningja
vestanhafs.
Sigfús Halldórs frá Höfnum
G&W
OLD RYE
WHISKY
(Gamalt kornbrennivín)
CANADA’S
OLDEST
DISTILLERY
GOODERHAM & WORTS, LIMITED
Stofnaett 1832
Elzta &fengrisg;er8 í C&nada
Thi« advertisement. is not inserted by the Oovernment Llquor Control Com-
misaion. The Commlsslon is not responsible for statements made as to quality of
products advertised.