Lögberg - 28.12.1939, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. DESEMBER, 1939
IIIIII!lllll!llllllllllllll!llilllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH!l!l!llill!!ll|||||||||||||illllll|{||!ll!lllllllllllllllllll|||||||||||||||||||||||||||]II||||||||||||||||||||||||||ll||]g
Leyndarmálið í turninum
M
Eftir ANTHONY HOPE
“Ef eg skil yður rétt, þá hygg eg að yður
þætti vænt um, að geta haldið launungamáli yðar
leyndu. Þér hafið gaman af að leika á fólk.
Það er mér kunnugt um, Mr. Beaumaroy.” Þau
hrostu bæði, og Mary bætti svo við: “Þér þurfið
að fá vottorð frá mér um dauðsfallið.”
“Eg geri ráð fyrir því,” viðurkendi Beau-
maroy.
“Með svipuðu orðalagi eins og því er eg lýsti
dauða-orsök Mr. Saffrons með fyrir Alec kafteini?
Gæfi eg slíkt vottorð, þá væri ekkert vafasamt
eftir — eða, ekkert sérkennilegt — nema þá —
já, nema útlit turnsklefans og þeirra hluta, sem
þar eru.”
Hún horfði nú með föstu augnaráði í andlit
Beaumaroys, og hann kinkaði kolli með brosi því
til viðurkenningar, að hann skildi við hvað hún
ætti. Það var nýr hreimur í rödd Doktor Mary;
ekki aðeins vinsemisblær, sem þó var ábærilegur,
heldur og snertur af hróðurs-kendum geðshrær-
ingar-tón, eins og að einnig hún væri ekki yfir
það hafin að gera sér gaman úr aðstöðu annars
fólks. “En að segja 'það, og ekkert meira, færi
nú fremur í þá átt að teygja lopann, en dylja
aðal-þráðinn. Það gæti eg aðeins gert, ef þér
létið mig finna að eg mætti fullkomlega treysta
yður.”
Beaumaroy gretti sig ögn og beið þess, að
hún útskýrði þetta efni nákvæmar.
“Siðferðishugsjónir yðar eru frábrugðnar
þeim, er eg og annað fólk lætur stjórnast af. Mitt
siðalögmál er það sama, sem alment er viður-
kent.”
“Hið sama sem í klaustrum gildir!” muldraði
Beaumaroy.
“í þessu efni Iátið þér stjórnast af alt öðru
lögmáli. Þar ræður öllu yðar eigin réttlætis-
hugsjón og sjálfsþótti. Þér viðurkennið ekki að-
stöðurétt nokkurs fólks, sem yður geðjast ekki
að, eða sem yður finst ekki verðskulda eða hafa
unnið til slíks réttar. Um persónulegan rétt yðar
dæmið þér ekki frá lagalegu sjónarmiði. Réttar-
stöðu sigurvegarans nefnið þér það; þér skoðið
yður frjálst að beita( þeirrar afstöðu gagnvart öll-
um öðrum en vinum yðar eða í þeirra þágu —
eins og aumingja Mr. Safffons. Eg held að þér
gerðuð hið sama fyrir mig, ef eg bæði yður þess.”
“Það gleður mig, Dr. Mary, að þér trúið
því.”
“En eg get ekki átt samstarf með yður á
þeim grundvelli. Það er jafnvel torvelt að næra
vinarþel á slíku — og hluttöku — eining vissulega
óhugsanleg.”
“Eg hefi aldrei stungið upp á því, að við
skyldum vera í félagi um fjársjóðinn,” flýtti
Beaumaroy sér að segja.
“Nei. En eg er nú að leggja það til — eins
og þér áður — að við ættum að tengjast félags-
böndum — um þagmælsku, að því er Mr. Saffron
og leyndarmál hans áhrærir.” Hún brosti nú
aftur, og mælti enn fremur: “Eg veit, að þér
getið ráðið fram úr þessu, ef þér viljið. Og eg
hefi fullkomið — alveg ótakmarkað — traust á
skarpskygni yðar og ráðkænsku.”
, “En alls enga á hreinskilni minni eða ráð-
vendni?”
“Þér eigið yfir hreinskilni að ráða; en eg
tel það ekki verulega heiðarlegt hreinlyndi.”
“Þetta bendir alt i áttina til Radbolts-fólks-
ins,” mælti Beaumaroy með viðbjóðshreim í rödd-
inni.
“Já, við það „skal kannast. Og mig langar
til, eg þarf að fá hreint og klárt loforð yðar —
eins og vini gefið — um það, að þessi fjársjóður
— allir peningarnir —- fari til Radbolts-fólksins,
sé þetta eign þess lögum samkvæmt. Þetta loforð
vil eg fá í skiftum fyrir vottorðið.”
“Þetta eru harðir skilmálar,” svaraði Beau-
maroy. “Ekki finst mér það þó af því, að eg
hirði svo mjög um peningana — enda þótt eg
verði að segja, að samkvæmt mínum skilningi eigi
eg all-ákveðinn rétt til að helga mér þá; og eg
mætti jafnvel segja siðferðislegan rétt, ef ekki
væri vegna virðingar fyrir skoðunum yðar, Dr.
Mary. En hitt er aðal ástæðan, að mér þykir ilt
að Radbolts-fólkið fái þá, eins og eg veit að gamla
manninum hefði þótt.”
“Eg hefi sagt yður mína — mína skilmála,”
sagði Mary.
Beaumaroy stóð frammi fyrir henni með
hendur í vösum, og horfði niður til hennar með
sérvizkulegum kesknissvip á grettu andlitinu.
Mary hló góðlátlega. “Það er mögulegt, eins og
þér vitið, að — að fylgja venjunni, án þess að
sýnast gleiðgosi, þótt eg trúi því, að yður finnist
að svo sé ekki.”
“Og þar með um afdrif sekksins í vatns-
kerinu? Sekksins míns, sem egj bjargaði?”
“Já, einnig sekksins i vatnskerinu. Og jafn-
framt hvers eins og einasta gullpeninganna!”
Þótt Mary héldi enn uppi hinni siðferðislegu
varnarstefnu sinni, þá lýsti sér nú fremur hrekk-
vísi heldur en alvöruþungi í framsetning hennar
og látbragði.
“Jæja, eg skal gera það!” svaraði Beaumaroj',
auðheyrt með mikilli hugarþvingan. “Eg skal
gera þetta! En, gætið að, Dr. Mary, þér eigið eftir
að iðrast þess, er þér neydduð mig til að gera
þetta. ó, eg á ekki við að samvizkan ónáði yður
út af því. Hún samþykkir þetta vafalaust, svo
ákaflega vanabundin sem skoðunin á slíku er.
En þér sjálf munuð iðrast þessa, eða eg hefi
ranga hugmynd um Radboltana.”
“Spurningin er ekki um Radbolts-fólkið,”
sagði Mary þrályndislega og hló.
“ó-jú, einmitt um þau, og að því mun koma,
að yður skiljist að svo sé,” mælti Beaumaroy
þrákelknislega og með áherzlu.
Mary stóð á fætur, og mælti um leið: “Þá er
útgert um þetta, og við þurfum ekki að láta Alec
kaftein bíða lengur.”
“Hvernig vitið þér, að eg ekki bregðist yður
i þessu?” spurði hann.
“Eg geri mér ekki grein fyrir því hvernig
eg veit það,” svaraði Mary. “En þó veit eg það.
Og mig langar til að segja yður —”
Hún varð alt í einu vandræðaleg frammi
íyrir hinu rannsakandi tilliti hans, en sagði þó
einbeittlega:
“Að láta yður vita hve glöð og ánægð eg er,
að þetta skuli alt enda svona; að aumingja gamli
maðurinn sé nú laus við hégiljur sínar og
hræðslu; hafinn yfir bæði meðaumkvun okkar og
dár.”
“Já, og hann hefir til hvildar unnið, sé
nokkru okkar hvíldin ætluð!”
“Og nú getið þér einnig hvílst. Getið nú
hlegið með okkur, en ekki að okkur. Er það nú
ekki líka, þegar öllu er á botninn hvolft, eigin-
legasti hláturinn?”
Hún hrosti nú enn, þegar hún rétti honum
hönd sina, og hann sá, að tár stóðu í augunum,
er mild grátstuna braust upp frá brjósti hennar.
“ó, Doktor Mary!” stundi hann upp með
hrygðarraust og iðrunaranda.
“Nei, nei — hvað þér eruð einfaldur,” mælti
Marv og brosti bak við tárin. “Þetta er ekki van-
sælunnar grátekki!” Hún þrýsti fast hönd hans
eitt augnablik, gekk svo skyndilega burt frá hon-
um, út úr dyrunum og kallaði um leið: “Fylgið
mér ekki; nei, gerið það ekki, eg vil heldur fara
ein niður á veginn til Alecs kafteins.”
Þegar Beaumaroy var nú orðinn einn eftir
í hinu þögla Turnhúsi, sat hann hugsandi stund-
arkorn og reykti pípu sína. Svo sneri hann sér að
því sem hann þurfti að gera — seinustu athafna
sinna í turninum. Þar var mjög margt, er færa
þurfti i lag; þessu hafði hann lokið, er liðið var
að morgni. Þegar lýsti af degi var ekkert nema
vatnið tómt í tunnunni, og í turninum voru engir
munir sjáanlegir auk stólanna þriggja — útskorni
stóllinn við eldstæðið og hinir tveir minni stólar
á litla pallinum undir glugganum. Gamla og upp-
iitaða, rauða teppið á gólfinu var eina tilraunin til
prýðis í turnklefanum. Og í einu tilliti enn var
turninn ólíkur því, sem hann áður hafði verið.
Beaumaroy lét sér nægja að líma brúnt blað yfir
rúðuopið, sem Mike hafði skorið glerið úr. Borð-
in úr hleranum, sem áður hafði verið fyrir glugg-
anum, lét hann inn í kolaklefann. Þarfna inni
var átakanlega þörf á sólskini og svölu Iofti —
og gamli herramaðurinn var þar nú ekki lengur lil
að óttast dragsúginn.
Eftir hádegið, þegar grafarinn kom inn í
Turnhúsið, leit hann gegnum opnar dyrnar úr
stofunni inn í turnklefann.
“Eg keyri iðulega hér um í erindum starfa-
míns,” inælti hann við Beaumaroy, “og eg hefi
oft verið að hugsa um það, til hvers gamli herra-
maðurinn notaði turninn.”
“Við höfum stundum geymt ýmsa hluti þar
inni,” inælti Beaumaroy. “En eins og þér sjáið,
er nú ekki margt þar inni.”
En hinn heiðvirði útfararstjóri sá ekki gegn-
um gólfteppið né undir lokið á gröf Duggles kaf-
teins. Gröfin var nú full — miklu meira í henni
en nokkru sinni áður hafði verið, frá því er hún
fyrst var gerð. Þar lá fjársjóðurinn, veldissprot-
inn, og alt viðhafnar skraut hans horfnu hátignar.
Því í hverju tilliti var nú Mr. Saffrons horfna
hátign frábrugðin horfinni hátign annara kon-
unga?
XVII. KAPITULI
Aðal syrgjendurnir.
Hluttakan í útför Mr. Saffrons var lítil. Auk
hinnar niðurbeygðu og auðmjúku Mrs. Wiles og
Beaumaroys sjálfs, var þar, Doktor Mary, fremur
til undrunar, einnig gamli Mr. Naylor, sem, eins
og hún, hafði komið þangað fyrir brýna beiðni
Mr. Beaumaroys, og svo var honum enn fremur
boðið að koma eftir útförina til máltíðar, er Mr.
Beaumaroy lét stofna til í Turnhúsinu fyrir aðal
syrgjendurna. “Mér þykir sjálfsagt að sýna ná-
búunum virðingu mína,” sagði Naylor gamli. “Og
mér geðjaðist ávalt vel að yfirliti gamla manns-
ins. En eg veit vissulega ekki hvers vegna eg
ætti að taka þátt í máltíðinni. Hvað um það,
Beaumaroy—”
Mary gat ekki heldur skilið hvers vegna hann
ætti að vera við máltíðina — né, á hinn bóginn,
hvers vegna hún sjálf þyrfti að vera þar, en for-
vitnin um aðal-syrgjendurna vakti henni þó frem.
ur ánægju af að eiga von á að vera viðstödd mál-
tíðina.
Við fyrstu kynni virtust syrgjendurnir ekki
mjög aðlaðandi. Mr. Radbolt var gildur og stutt-
ur maður, með hreysikattarlegt andlit og slægð-
arleg augu; út úr breiðu og búldulegu andliti
konu hans störðu græn og grályndisleg augu;
hún var hærri en eiginmaðurinn, vaxtarlagið í
senn þrútið og klunnalegt; altaf meðan á útfarar-
athöfninni stóð starði Beaumaroy látlaust á hjón-
in, frá einu á annað til skiftis, þar sem þau sátu
eða stóðu fyrir framan hann, og athugaði þau
með auðsjáanlega undrandi eftirtekt.
Gestum sínum í stofunni lét Beaumaroy í té
örláta risnu, og hann sýndi Radbolts-hjónunum
einkar virðulega athygli. Bóndinn viðurkendi
þetta eins og hann hezt kunni — og hver getur
betur gert? Konan var miður alúðleg; hún var
þyrkingsleg, og leit á Beaumaroy fremur eins og
þjón en sem vin hins látna frænda síns, og í
viðmóti hennar lýsti sér greinilega vantraust til
Beaumaroys. Eftir starandi undrunarsvip á and-
litinu þegar Dr. Arkroyd var gerð henni kunnug.
veitti hún Mary mjög litla eftirtekt; aðeins gagn-
vart Mr. Naylor var hún luralega kurteis og jafn-
vel fremur flaðursleg; það var augljóst að hann
viðurkendi hún sem herramann. Hann sat við
hlið hennar, og hún reyndi að smeygja sér inn í
einkasamtal við hann, til þess að komast eftir
því hvað hann vissi um dauða manninn og lifn_
aðarháttu hans. Spurningar hennar beindust iðu-
legast að útgjöldum Mr. Saffrons.
“Það var ekkert verulegt vinar-samband milli
mín og Mr. Saffrons,” neyddist Naylor til að
viðurkenna. “Eg hafði mjög lítið tækifæri til að
athuga lifnaðarháttu hans, jafnvel þótt eg hefði
fundið löngun hjá mér til þess.”
“Eg geri ráð fyrir að Beaumaroy hafi verið
kunnugt um athafnir hans,” gat hún sér til.
“Hvað þvi viðvíkur þá verðið þér að spyrja
Mr. Beaumaroy sjálfan um það.”
“Að því er lögmennirnir segja þá virðist svo
sem gainli maðurinn hafi verið að losa sig við
peninga sína á einhvern hátt eða til einhvers
manns,” nöldraði hún ákveðið í lágum hljóðum.
Mr. Naylor til mestu fróunar truflaði Mr.
Beaumaroy nú þessa samræðu með því að segja
glaðlega: “Jæja, hvernig lízt yður, Mrs. Radbolt,
á þennan litla bústað? Það er ekki svo léleg
kytra, l'inst yður það ekki? Finst yður það ekki j
lika, Doktor Arkroyd?” Meðan á samkvæminu
stóð gætti Beaumaroy þess vandlega, að nefna }
Mary aðeins sem Dr. Arkroyd. Og maður hefði |
vel getað haldið að þau væri þvinær ókunnug
hvort öðru.
“Jú, mér geðjast vel að öllu hér,” sagði Mary.
“Turinn gefur húsinu svip og gerir það sérkenni-
legt.” Þetta var nú að vísu ekki hennar einlæga
skoðun; en hún var að lyfta undir með Beauma-
roy, sem hún var viss um að hefði af ásettu
ráði stefnt umræðunum í nýja átt.