Lögberg - 11.01.1940, Qupperneq 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 11. JANÚAR, 1940
N
j Leyndarmálið í turninum j
j Eftir ANTHONY HOPE j
“Það var ekki mér að kenna,” svaraði
Mary. “Eg gat ekki afsagt að vitja Mr.
Saffrons. Dr. Irerhester sagði það sjálfnr.”
Naylor gamli skeytti engu þessari af-
sökun hennar, en bætti við: “Mitt í þessum
atburðum — og hafa mjög mikla ána'gju af
því! ’ ’
Mary virtist verða hugsi eitt augnablik,
en sagði svo: “Mér var það í fyrstu alls
ekki geðfelt. Eg var, þvrert á móti, bæði
reið, gröm og tortryggin. Bg hélt að verið
væri að leika með mig eins og eg væri flón. ’ ’
“Það voruð þér líka — flón og tól, Mary
mín kæra! ’ ’
“En um kvöldið — því eiginlega atvik-
aðist þetta alt á þessu eina kvöldi — þá
voru aðal syrgjendumir, — eins og Beau-
maroy ávalt nefndi J>au — meira en—”
“Það var fremur spaugilegur eftirmáli
— ó-já, það var nú alt og sumt.”
“Þetta greip mig þá sem einkar bros-
legt,” madti Mary og hló ögn með eins og
óstyrkum kvíðalireim í röddinni.
“Og nú segið þér mér þetta — eg verð
að viðurkenna það að frásögn yðar gerir úr
því tvöfalt eftirtektarverðari sögu, en það
í raun og veru er — nú segið ]>ér frá því
eins og það væri hið lang merkilegasta, sem
nokkurn tíma hefði fyrir yður komið!”
Sjálfsvarnarhugur Mary lét á sér bæra
eitt augnablik er hún svaraði: “Nii, jæja,
ekkert merkilegt hefir nokkurn tíma komið
fyrir mig á rhinni óbrotnu lífsleið.” Naylor
gamli setti totu á varir sínar til merkis iim
að honum fvndist lítið til um vörn hennar,
en liún mælti enn fremur: “Mér fanst j>etta
mikill, mjög atliyglisverður viðburður. Ekki
athafnir þjófanna og alt í sambandi j)ar við
— þó að ýmislegt, eins og til dæmis sagan
um vatnstunnuna, væri einkar spaugilegt —
heldur hitt, að við værum J>arna fráskilin
öðru fólki og í vissum skilningi alein gagn-
vart öllum heiminum, Mr. Naylor.”
“Þið tvö ein í samstarfi, — lögin á
aðra hlið, j)jófarnir á hina!”
“Já, þér skiljið það rétt. Þannig hugs-
aði eg um afstöðuna. En við vorum ekki að
öllu leyti samtaka. Eg meina, að við litum
á kringumstæðurnar frá gagnstæðu sjónar-
miði alt til enda.” Hún hló nú aftur ofur-
lítið, og bætti svo við: “Eg býst við að við
séum enn ósammála; ásetningur hans er að
opinbera mér eitthvert óþokkabragð Radbolt-
anna, til þess að eg iðrist afstöðu minnar
gagnvart því, sem eg kalla löglegt arfgengi
— erfðarétt.”
“Það er hugmynd hans, og eg játa, að
hugmynd mín iim afstöðu yðar sé sú hin
sama. Þessir aðal-syrgjendur finna pening-
ana — og annað sem kemur Jieim á óvart.
En j)au láta ekki á neinu bera, og liggja á
fénu j)angað til sá tími kemur, að óhult sé
að nota það í viðskiftalífinu; og j)au. leika
á innheimtumenn stjórnarinnar í því hvað
snertir réttmætan erfðaskatt. En hið undra-
verðasta er, að J>að er eins og Beaumaroy
vilji að þau fari svona að ráði sínu.”
“ Það gerir hann til að stríða mér, og
sanna að eg liafi haft rangt fyrir mér, Mr.
Naylor.”
“Það hryggir yður kannske, og enda
mig líka; en það sannar ekki, að afstaða
yðar hafi verið röng. Þér höfðuð rétt fyrir
yður. Drengurinn minn, hann Alec, hefði
litið á þetta mál alveg eins og þér gerið.
Nú, og þér Jmrfið ekki, Dr. Mary, að brosa
að mér fyrir þetta. Eg skal strax meðganga,
að eg á ekki til kröftugra hróssyrði.”
“Eg skil J>að, Mr. Naylor; og það felur
í sér ósamræmi.”
Navlor gamli lyfti ögn háðum höndum
og glenti út fingurna eins og í fyrirlitningar
skyni og mælti: “Ja, það bendir vissulega
á þverúðargeð. ”
Mary kastaði höfði ögn reigingslega og
svaraði: “Mér er sama, þó svo sé, Mr.
Naylor! Mr. Beaumaroy er nú vinur minn.”
“Og minn einnig,” sagði Naylor gamli.
“Eg hefi meira að segja svo mikið traust á
heiðvirði hans og trúmensku, að eg hefi
boðið honum all-þýðingarmikla trúnaðar-
stöðu hjá verzlunarfélagi mínu — að vera
fulltrúi þess við útlendar hafnir, þar sem við
eigum töluverð viðskifti. ” Hann brosti og
bæt-ti svo við: “I þannig lagaðri stöðu fynd-
ist honum hann kannske minna háður — ja
— J)ví, sem nefna mætti lagamensku, og hefði
meiri möguleika á að geta beitt sinni óneit-
anlega ríku frumkvræðisgáfu.”
“Þiggur hann tilboð yðar? Mundi
hann fara?” spurði hún með nokkurri á-
kefð.
“Það tel eg sjálfsagt. Þetta er í raun
og veru mjög álitlegt tilboð. Og hvað hefði
framfíðin hér honum nú líka að bjóða?”
Mary rétti hendurnar að arninum og
starði Jægjandi í eldinni.
“Eg held, Dr. Mary, að þér fáið einnig
tilboð bráðlega og J>að mjög álitlegt. Ire-
chester kom í gan yfir til okkar. Hann
heldur ennþá, að eitthvað undarlegt hafi átt
sér stað í Turnhúsinu. Hann heldur jafn-
vrel, að heilabú Mr. Saffrons hafi verið eitt-
hvað veiklað, og að nákvæmur læknir hefði
ítekið eftir því. ”
“Að hann sjálfur hefði komist að því,
hefði hann haldið áfram að stunda —”
“Já, það heldur hann. En hann undr-
ar }>að ekkert, þótt það vekti ekki yðar at-
hygli; þér hafið ekki }>á reynslu, er slíkt út
heimtir. En hann hefir engu minna álit á
yður þessvegna, og sagðist hafa ráðið það
við sig að bjóða yður samstarf með sér.
Irechester er dálítið stirður í framkomu, en
mjög ráðvandur og ábyggilegur maður. Þér
gætuð reitt yður á réttmæta hlutdeild, og
þetta er ágætt umdæmi, sem veitir mikla
æfingu. Svo er hann á hinn bóginn vel efn-
um búinn og mjög líklegur til að draga sig
í hlé og hætta starfi, strax og þér hafið kom-
ið yður vel fyrir í stöðunni.”
“Það væri mér mikill heiður,” sagði
Máry blátt áfram og einlægnislega. En á
ofurlitlum háðshreim bærði í röddinni er
hún bætti við: ‘ ‘ Og það hljómar vel í eyra
— sem girnileg hugsjón!”
“Já, vissulega,” mælti Naylor og brosti
með sjálfum sér, en Mary starði enn inn í
eldinn. “Mjög girnileg. Þér eruð mjög
heppin ung stúlka, Mary. ” Hann stóð nú
á fætur til að fara. “Þegar svo þið unga
fólkið eruð gift og hafið ^ezt í stöðu ykkar
— og vinur okkar Beaumaroy fengið það,
sem honum geðjast að — þá staðhæfi eg að
við getum felt tjaldið yfir ánægjuleg leikslok
— fyrsta þáttarins, að minsta kosti!”
Mary virtist ekki gefa orðum Naylors
nokkurn gaum. Hann stóð þarna kyr eitt
augnablik og leit aðdáunaraugum á hana;
ekki sem neina fegurðardís, heldur sem heil-
brigða og laglega unga stúlku, hugdjarfa,
með ríka mannúðarkend og þó um leið
gæzkulausan, gletnissvip á andlitinu. Og
meðan hann starði þarna á Mary, braut hinn
sanna skoðun hans á viðhorfinu skyndilega
af sér alla varfæmi, er hann eins og ósjálf-
rátt mælti. “Undir kringumstæðunum
mundi eg þó, í yðar sporum, heldur sjá Ire-
chester gamla afdankaðan, áður en eg tæki
að mér stöðuna!”
Mary sneri sér að gamla manninum og
leit á hann með óttakendu augnaráði, en
brosti svro óðara. Hann tók hönd hennar
og bar hana upp að vörum sér, að heldra
. fólks sið.
“Þey! Ekki eitt orð! Yerið þér sælar,
Mary mín væna!” sagði hann og fór.
Eftir að Mary næsta dag hafði lokið
árdags-vitjunum sínum sat hún við hádegis-
verðinn með Cynthiu, og hlustaði á hið af-
sakanlega áhugaríka mas þessarar vinkonu
sinnar um nálæga gifting hennar, þegar
henni barst í hendur skeyti, er svo hljóðaði:
“Þau a.-s. eru bráðlát! Hún er komin
aftur! Það er búið að negla aftur fyrir
gluggann! Komið og sjáið! um klukkan
4 í dag.—B.”
Mary fór til stefnumótsins, og hitti þar
Beaumaroy röltandi fram og aftur framan
við Turnhúsið. Fyrir turngluggann hafði
verið miklu vandvirknislegar neglt en áður,
og í hlerann hafðir nýir og þykkir plankar.
Hefði Mike nú orðið að ná þarna inngöngu
aftur myndi honum ekki hafa reynst það
neinn hægðarleikur án þess að hættulegur
hávaði hlytist af verkinu.
“Þvílíkt bráðlæti — slík ótlulbúin og
opinská græðgi — er ósæmileg og viðbjóðs-
leg,” sagði Beaumaroy, og hann virtist vera
í bezta skapi. “Skvldi þau hafa opnað
gryfjuna ennj)á!”
“Þau sjá yður vera að staulast um hér
úti fvrir, haldið þér það ekki?” mælti Mary.
‘ ‘ Það vona eg. Bða öllu heldur: eg
efast ekkert um það. Gfæneygða frúin er
líklegast á þessu augnablikinu á gægjum við
stofugluggann og að formæla mér. Og það
þykir mér vænt um. f augum J>essa fólks er
eg sem fulltrúi laganna og siðgæðisins. Geti
hugarflug þeirra risið svo hátt, að fá skiln-
ing á nokkru slíku sem samvizkusemi, þá er
eg líklega í augum þeirra eins og ímynd
hennar. Og J>egar maður íhugar þetta, þá
er J>að ánægjuleg stefnubreyting í gangi við-
burðanna, að á mig sé litið af nokkrum sem
ímynd siðgæðis og samvizkuseminnar, —
jafnvel af Radbolts fólkinu. ”
“Það er fremur einkennilegt,” viður-
kendi hún. “íln við skulum halda göngunni
áfram. Mig langar vissulega ekki mikið til
að hafa þau í huga mér. ”
“Það er af því þér finnið til þess, að
þér séuð að tapa veðmálinu. Eg get ekki
hindrað það, að peningarnir lendi hjá þeim
að lokum, og það er yður að kenna! En eg
get komið í veg fyrir það að þau snuði
skattheimtuna, sem þau þó vissulega ætla
sér að gera, og það get eg gert án þess að
baka meira ómaks en eg hefi löngun til að
leggja í sölur fyrir skattheimtuna. En hefði
eg nú aftur á móti látið pokann liggja í
vatnskerinu, þá — nú, yðar afstaða réði
útkomunni! Iðrist þér þessa nú ekki ögn?”
“Auðvitað er til sjónarmið í þessu
máli—” meðkendi hún brosandi.
“Þetta nægir mér! Þér hafið tapað
veðmálinu. Látum okkur sjá — hvert var
veðféð, Mary?”
“Komið þér nú, við skulum halda áfram
göngunni,” mælti Mary og stakk hendinni
undir handlegg hans. “En hvað er um stöð-
una, sem Mr. Naylor er að bjóða yður? f
Bogota, er það ekki?”
Það var eins og spurningin kæmi Beau-
mary í bobba eitt augnablik; en svo hvarfl-
aði hugur hans fljótlega að hinni þvínær
gleymdu sorgarsögu Cynthiu. Hann hló á-
nægjulega að Jæssu breytta viðhorfi í sam-
tali þeirra, og svaraði: “Staðan er ekki í
Bogota — J)ó eg hyggi að hún sé háð eða
hreyfist í sama andrúmslofti. Þér eruð að
hugsa yður mið á sama sviði eins og Cran-
ster kaftein.”
“Já, svo var það — eitt augnablik,”
svaraði Mary dræmt. “En hvað er annars
um tilboðið — skipunina í stöðuna?”
“Nú, og hvað er svo, ef til kemar, um
félagsstarfið við Dr. Irechester?” spurði
hann.
Mary þrýsti handlegg Beaumaroys vin-
gjarnlega og þau gengu þegjandi áfram
stundarkorn. Þau voru nú komin burtu úr
nágrenni Turnhússins, en áttu þó eftir all-
langan spöl heim að Fornasetri; vom nú
þarna á heiðarveginum ein saman og utan
við heiminn, eins og þeim hafði virzt þau
vera um kvöldið — hið viðburðaríka — í
Turnhúsinu.
“Eg hefi ekki einu sinni heyrt neitt um
þetta tilboð, nema það sem Mr. Naylor mint-
ist á það við mig,” mælti Mary.
“Samt sem áður vilduð þér vera reiðu-
búin með svar yðar þegar tilboðið kemur, er
ekki svo?” Hann færði sig alt í einu fjær
henni og stanzaði fyrir framan hana á veg-
inum. Gamansvipurinn var horfinn af and-
litinu, alvörudrættirnir dýpkuðu og augun
báru vott um hryðarhug.
“Þetta er kannske rangt af mér, en eg
get ekki stilt mig um það. Eg ætla ekki að
tala við yður um sjálfan mig. Játningar,
og afsakanir og málsbætur eru mér ekki
eiginlegar. Eg gripi líklega til einhverra
ósanninda, færi eg að reyna slíkt. Þér verð-
ið af eign dómgreind að /treysta mér eða
vantreysta, samkvæmt þeirri tilfinning er
vaknað hefir hjá yður um mig við að sjá mig
og kynnast mér — ekki lengi að vísu, en
fremur nákvæmlega, Mary. ” Hann stakk
skyndilega hendinni í vasa sinn og dró upp
úr honum hnífaparssamstæðuna. Þetta er
það eina, sem eg tók með mér úr Turnhús-
inu. Og eg gerði það eins mikið yðar vegna,
eins og vegna gamla mannsins. Það var
meðan við ræddum um þetta verkfæri, sem
eg í fyrsta sinn hugsaði um yður sem kven-
mann, Mary. Og eg held sannarlega, að
þér liafið orðið þess áskynja!”
“Já, það held eg líka,” svaraði hún og
leit óhikað í augu hans.
Hann smeygði hinu einkennilega verk-
færi í vasa sinn og mælti svo: “Nú elska
eg yður og þarfnast ástar yðar, Mary. ”
Hún varð skyndilega mjög óróleg, og
átti erfitt með að finna orð, er við ætti, en
sagði að lokum: “Ó, en þetta getur ekki
náð til mín! Eg verð að hrinda öllu slíku
frá mér. Eg er — er bara Doktor Mary!”
“Fjiilmafgt fólk til að annast um og
líkna — líkamlega og til sálarheilla — á
I Jæim mannfélagssviðum er eg fer til að
starfa í.”
Það virtist sem hrollkendur titringur
gripi Mary, eins og ef hún þyrfti að dýfa
sér í hyldýpi. “Eg er mjög örugg hérna,”
hvíslaði hún lágt.
“Já, þér eruð örugg hér,” meðkendi
hann alvarlega og beið svo þegjandi eftir
ákveðnu svari hennar.
“En sú líka ákvörðun, sem eg verð að
gera,” hrópaði hún alt í einu. “Um alla
mína framtíð svona á einu augnabliki! Af
því eg vil ekki að þér farið burtu frá mér!”
Ilún færði sig nær honum og lagði hendur
sínar á axlir hans. “Eg er ekkert barn,
eins og Cynthia. Get ekki lengur látið mig
dreyma um átrúnaðargoð. Eg hygg þér birt-
ist huga mínum eins og þér í raun og veru
eruð; og veit ekki hvort það er mér hollast
að þiggja ást yðar!” Hún þagnaði, og
horfði mjög einlæglega í augu honum. Svo
mælti hún enn fremur: “En sé svo ekki,
þá finst mér að eg eigi alls ekki eftir neins
unaðar að njóta í framtíðinni. ”
“Marv, á þetta ekki að vera mér sem
svar yðar?”
“Jú.” Hún lét hendur sínar falla af
öxlum hans og stóð aftur þegjandi gagnvart
honum eitt augnablik. Svo livarf áhyggju-
svipurinn af andliti hennar, en yfir það
breiddist heiðríkja róseminnar, er hún enn
mælti: “Og nú hrindi eg frá mér öllum efa-
semdum og ótta. Eg nálgast yður með
trúnaðartrausti og einlægni ástarinnar; ekki
sem trúboðs-dís eða betrunar-gyðja, það veit
hamingjan. Bg kem aðeins sem kvenmaður,
er elskar yður, Hector.”
“Að trúboðsdísinni hefði eg líka lueðst'
og leikið á betrunargyðjuna.” Hann tók af
sér hattinn og bætti við í bljúgum róm: “En
gagnvart konunni, sem ann mér og eg elska,
vil eg einlæglega breyta.” Hann laut áfram
að Mary og kysti á enni hennar.
“Og nú skulum við halda göngunni á-
fram,” sagði hún. “Nei, ekki að Fornasetri
— heldur heimleiðis, fram hjá Turnhúsinu. ’ ’
Hún smeygði hendinni aftur undir hand-
legg hans og þau lögðu á stað aftur inn í
milt rökkur-húmið, er byrjað var að falla
yfir þau og heiðarveginn, er framundan lá.
Er þau nálg-uðust Turnhúsið, stóðu þau ó-
sjálfrátt við stundarkorn. Ljósbirta skein
út um stofugluggann, en turninn var dimmur
og þögull. Mary leit til Beaumaroys með
ánægjubrosi á andliti, en einlægum hrygðar-
og fyrirlitningarsvip í senn, er hún aftur
skotraði sjón til stofugluggans.
“Já, já, }>ú hefir rétt fvrir þér,” sagði
Beaumaroy og brosti. “Vesalings ræflarnir!
Eg vorkenni þeim, það veit trúa mín!”
“Þetta er vissulega líkt þér!” hrópaði
hún í glaðlegum stríðnistón. “Svo þú vor-
kennir nú Radboltunum ? ”
“Nú jæja, þegar öllu er á botninn hvolft
hafa þau aðeins gullið. En við höfum fjár-
sjóðinn, Marv!”
E N D I R.
Heimkoma hermannsins
(Samandregið úr "Heima-eldar Frakklands”)
Eftir Dorothy Canfield.
Þegar yfirlýsing frá hernaðarráðinu
franska staðfesti þá frétt, að þýzki innrásar-
herinn hefði hörfað aftur frá Aisne, bað
Pétuf Nidart undirforingi um hið löngu
verðskuldaða heimfararleyfi, sem lionum
hafði fundist hann ekki áður geta farið fram
á að fá. Yfirmaður hans gretti sig með
kvíðasvip á andlitinu, en sagði vo hlýlega:
“Þú veizt, gamli félagi, að Bocharnir liafa
skilið fátt eftir J>arna upp frá.”
Nidart svaraði engu. En yfirmaðurinn
sagði ennfremur: “Konan þín! . . . Það er
sagt að Þjóðverjamir hafi flutt á burt með
sér, til þjónustu í Þýzkalandi, alt kvenfólk
yngra en 45 ára, eða það sem ekki ætti börn
undir þriggja ára aldri. ”
Það var sem Midart svelgdist á, en
hann sagði ekkert. Yfirmaðurinn stundi
ögn, en mælti svo: “Jæja, eg kemst kann-
ske af án þín svo sem þriggja vikna tíma.”
“Þakka yður fyrir, lierra!” sagði Nid-
art, kvaddi að hermannasið og fór aftur til
flokks síns.
Yfirforinginn hristi höfuðið og sagði
við foringjána, sem hann var með: “En
þessir norðurhéraða menn! Þeir trúa l>ví
ekki, nema þeir sjái það með eigin augum,
að heimili þeirra og f jölskyldur séu ekki þar
enn. — Eins og þið vitið er Nidart múrari
og hann bygði sjálfur litla húsið sitt. Og
sem aðrir verkamenn í Jiorpinu, aflaði hann
helmings lífsframfæris síns og sinna með
garðyrkjunni og úr einum eða tveimur akur-
blettum. Og þið hafið lesið um ]>að hvernig
Booharnir fóru með garðana og ávaxtatrén.”
A heimleiðinni fór Nidart um í París og
tímanum milli lesta varði liann í snutri til að
kaupa ýmislegt. Þegar lmnn um kveldið
kom inn í hinn lítt hirta, dimma lestarvagn
sást varla í hann fyrir ótal bögglum, sem
liann hafði hengt alstaðar útan á sig.
Undir miðnættið stanzaði lestin í
Noyon. Nidart lagfærði bögglana í fangi sér
og lagði á stað eftir liinum langa, ljósa vegi,
er hann og aðrir þorpsbúar höfðu oft farið
um til markaðar. Honum brá mjög í brún er
liann sá hið breytta útlit vegarins. Hin tví-
setta röð bjarkanna við veginn var horfin,
sprengjur höfð'u verið grafnar í götuna með
jöfnu millibili, og gryfjurnar tómar lágu nú
um hana þvera.
Bjart mánaljós skein nú á svæðið, J>ar
sem þorp }>að, er systir hans átti heima í
hafði áður verið en við honum blasti þar nú
ekki annað en grjóthrúgur og margbrotnir
bitar og annar húsaviður. Löng pappírs-
ræma, föst á öðrum endanum niðri í ruslinu,
flöktaði til og frá í kvöldgolunni og nuddað-
ist við fætur hans, eins og eitthvað væri með
veikum mætti að vekja athygli hans á sér.