Lögberg - 27.11.1941, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. NÓVEMBEB, 1941
5
hljómsveit í skrautbúningum
söng og lék nokkur úkranísk
þjó&lög, af list.
Gertrude Newton söng einsöng.
Að lokum var sungið O Can-
ada og God Save the King.
Friðrik Sveinsson.
Sóttvarnandi
fóðurgras
Eftir Thomas R. Henrij,
ritstj. vísindabl. North. Am.
Newsp. Alliance^
Þúsundir ferhyrningsmílna
lands á norðurströnd Suður-
Ameríku og í Mið-Ameríku verð-
ur ef til vill opnað sem nýlendu-
svæði fyrir flóttafólk frá Mið-
Evrópu löndunum vegna upp-
götvunar brezks læknis, i Vene-
zuela-bænum Caracas, á ein-
kennilegum grasvexti, er flæmir
burtu mývarg, færilús og snáka.
Fræ af grasi þessu hefir Dr.
Edward Morgan allareiðu hirt í
stórum' stíl fyrir Venezuela-
stjórnina, sem lætur sá því um-
hverfis nýbýli danskra innflytj-
enda, er tekið hafa sér bólfestu
þar inni í landinu.
Bústaðirnir eru því strax frá
byrjun óhultir fyrir sóttveikinni,
snáksbiti og hálfri tylft ágengra
kvilla á fólki og fénaði, sem
kunnugt er að stafi frá lúsinni.
Samkvæmt fréttum, er nýlega
hafa borizt Pan-American heil-
brigðisnefndinni hefir Dr. Mor-
gan vandlega rannsakað eigin-
leika þessa grasgróðurs og sann-
færzt um, að þar sé um að ræða
eitt hið kraftmesta bithagagras
fyrir nautfé og hross — þó ef
til vill ónothæft til sauðfjáreldis.
Fyrstu skýrslu um þessa upp-
götvan sína tilkynti brezki lækn-
irinn lyfjafræðisfélaginu i Lon-
d!on fyrir eitthvað sex mánuðum,
þegar til tals kom að stofna mið-
stöð handa landviltu flóttafólki
Gyðinganna á upplendum í
brezku Guiana — tillaga, sem
fékk mörg og ákveðin mótmæii
<vegna þess haldið var að Gyð-
ingar frá Þýzkalandi, Austurríki
og Czechoslovakíu þyldi ekki
loftslagið þar í hitabeltinu.
Gras þetta er þeirrar tegund-
ar, sem nefnist Melinis Multi-
%
flora. Heimaland þess er Vene-
zuela, og segir Dr. Morgan að
lúnir ,ein|ken|iilegu öiglinlei'kar
þess haífi lengi verið kunnir fá-
eínum þarlendum bændum, er
gerst hafi frumherjar á þeim
svæðum landsins, sem taldir
voru alls-óbyggilegir. Aðal-
bölvunin, er fylgdi stórum vot-
lendisflákum landsins, var sótt-
veiki, sem talin er að hafa riðið
að fullu hinu volduga keisara-
dæmi Maya-'þjóðflokksins á
Yucatan skaganum í Mið-Ame-
ríku fimtíu árum áður en Spán-
verjarnir komu þangað. Sama
sýkin segir Dr. Morgan að haml-
að hafi fólksfjölgun i Vönezuela,
svo að þar búi nú aðeins fjórar
miljónir manna, í landi, sem
framifleytt gæti tíu sinnum fleira
fólki. Stór svæði, sem annars
væri fyrirtaks griparæktarland,
eru alsett þéttvöxnum skógar-
gróðurs flákum og að nokkru
Ieyti undir vatni um rigninga-
tímann frá apríl til nóvember
ór hvert. Mýflugnavargurinn,
sem hitasýkina ber með sér, er
þá alls-óþolandi.
Þetta er grassins vaxtartíð.
Meðan það er grænt, eru áhrif
þess öflugust gegn Mývargnum.
Varla ein einasta mýfluga sézt
þá flögra um haglendi, sem þvi
hefir verið sáð í. Hinn hræði-
legi “fer-de-lance” og skóglend-
issnákur, sá eiturmagnaðasti, er
hitabeltið elur, kemur ekki í
þefsnálægð við slíkt engi. En
gripirnir háma í sig grasið og
hlaupa í spik.
Grasið hefir að geyma, að þvi
er Dr. Morgan skýrir frá, oliu-
kendan ýökva, sem vætlar út úr
stöngli þess, einkum á blómstur-
tíðinni, ög gefur af sér, einkuin
að morgni dags, einkennilega
hrifandi og unaðslega angan.
Skór manns verða allir löðrandi
af vökva þessum, ef gengið er
um slíkt gróandi haglendi.
Gras þetta skrýðist blómum
snemma í nóvember, að sögn Dr.
Morgans, og fellir fræ skömmu
síðan. I hagstæðri gróðrartíð
skýtur það frjóöngum á þremur
vikum. Sá má því í grunnan
jarðveg og það breiðir sig fljót-
lega út. Nauðsynlegt er þó í
byrjun að hreinsa landið vel at'
trjágróðri og illgresi.
Gras þetta telur Dr. Morgan
vaxa sérstaklega vel á þurlendi,
en njóta sín ekki í mýrum —
svo að ræktun sliks mývargs-
lauss beitilands hyggur hann að
líkindum óframkvæmanlega i
umhverfi Amazon-fljóts Brazilíu.
Álitlegustu svæðin til slíkrar
ræktunar hyggur hann ríkin
Venezuela, Columbia, Equador
og Guiana-urnar þrjár. “Gor-
dura”-haglendin — eins og inn-
lenda fólkið nefnir gras þetta
— mætti einnig rækta norður
um Mið-Ameríku alt til Mexico
að líkindum.
Aðallega er það, að sögn Dr.
Gordons hentugt sem bithagagras
handa stórgripum, jafnvel þótt
tilraunir hans sýni, að sé það
verndað gegn ágangi gripa, gef-
ur það einnig af sér ríkulegan
heyfeng.
Áhrifamagn þess reyndi Dr.
Morgan með því, að sá því á
hinar stóru þúfur Bechagós-
maursins illvíga, sem morar af í
Venezuela. Ágangur þeirra eyði-
leggur maísakra á fáeinum dög-
um. Grasið þroskaðist þar á-
gætlega, og maurinn hypjaði sig
á brott.
“Það ætti,” segir Dr. Morgan,
“að sá því kringum hvert ein-
asta heimili í hitabeltislöndun-
um.—(Lausl. þijtt. —s.).
-------V-------
Sólskinsmót
Það var glatt á hjalla hjá Van-
couver fslendingum föstudaginn
14. þ. m. Þá fjölmentu þeir í
stóra salnum í svenska sain
komuhúsinu á East Hastings St.
að boði kvenfélagsins, sem nefn-
ir sig Sólskin. Nafnið fer félags-
skapnum vel, því hann hefir
flutt mikið af sólskini inn á
heimili þeirra fslendinga í Van-
couver, sem af einhverjum or-
sök áttu við erfiðleika að búa.
Félagið heldur þessháttar sam-
komu einu sinni á ári og eitt
hið sérkennilegasta við þær sam-
komur er íslenzk máltíð. Þar
er framreiddur alislenzkur mat-
ur. fslendingar í Vancouver eru
þessu kunnugir og sækja mótið
vel, sömuleiðis fslendingar frá
nærliggjandi stöðum, jafnvel
sunnan frá Blaine og Bellingham
í Washington-ríkinu. Máltíðin
í þetta sinn var að vanda al-
islenzk og góð.
Mr. G. F. Gíslason skipaði for-
sæti á þessari samkomu, ineð
röggsemi og lipurð öllum til á-
nægju. Mrs. A. C. Orr, forseti
félagsins, ávarpaði samkomuna,
bæði á islenzk,u og ensku: skýrði
tilgang samkomunnar. Átti hún
fulla samhygð samkomugest-
anna.
Sönglistin var mönnum mikið
til ánægju á þessu móti. Söng-
flokkur fslendinga í Vancouver,
sem Mr. L. H. Thorlakson stýr-
ir, söng mörg lög, öll á íslenzku.
Mrs. Beatrice Frederickson er
píanisti flokksins. Bæði hún og
Mr. Thorlaksson hafa mikla
hæfileika og ágæta þekkingu í
list sinni, enda eru þau bæði
ótrauð að leggja þessu máli sitt
bezta lið. Söngflokkurinn hef-
ir sungið bæði í kirkjunni og á
íslendingadögum, ásamt fleiri
tækifærum. Flokkurinn er vel
æfður og skipaður fólki, sem
hefir fögnuð af þvi að syngja.
Hann skemti að vanda vel í
þetta sinn. Mr. Thorláksson
veitti samkomunni einnig mik-
inn unað með því að láta fólk-
ið heyra söng Miss Maríu Mark-
an á nýrri hljómplötu. Hann
hefir pantað mikinn forða af
þessum hljómplötum, og selur
þær til arðs fyrir Rauða Kross-
inn. Það málefni verðskuldar
almennan stuðning. Mr. Dorothy
Limpus, dóttir Mr. og Mrs. G.
J. Sanders, lék yndislega á
píanó. Miss Anna Johnson,
dótturdóttir Árna heitins Fred-
ericksson, söng sóló. Hún hefir
fagra, sterka rödd og leysti hlut-
verk sitt vel af hendi. Mr. Leon
Bjarnason, sonur Páls skálds
Bjarnasonar, skemti mönnum
ágætlega með hreinum, fögrum
fiðlutónum sínum, kornungui
maður, skóladrengur. Hann er
óefað efni í listamann.
Miss Anna Pearson, sænsk í
föðurætt en íslenzk í móðurætt,
skemti með enskri framsögn.
Það var saga um kvenpersónu,
heimska og hégóinlega, sem fór
um borð á skipi til að ferðast
til Norðurálfunnar. Lék hún
þetta af mikilli list.
Aðal-ræðuna á þessari sam-
komu flutti séra Rúnólfur Mar-
teinsson, og talaði hann um
Vancouver-borg. Flutti hann
mál sitt að mestu leyti á is-
lenzku, en ávarpaði yngra fólk-
ið með stuttri ræðu á ensku.
Bjarni Lyngholt frá Blaine á-
varpaði samkomuna nokkrum
orðum. Þórður Christie, sem
oft hefir skemt mönnum með
ljóðum sínum, bæði í Winnipeg
og hér vestra flutti gamankvæði,
m
sem hann orti fyrir þessa sam-
komu.
Dans var stiginn langt frapi
eftir kvöldi.
Samkoman hófst með því að
syngja “O Canada,” en í sam-
komulok voru sungnir þjóð-
songvarnir, “Eldgamla ísafold”
og “God Save the King.”
Rúnólfur Marteinsson.
--------V--------
Kveðjusamsæti
á Gimli
við burtför frú Ölmu og séra
Bjarna A. Bjarnasonar, þann
lí nóvember.
Lúterska kirkjan á Gimli var
þéttskipuð á ofangreindum aftni.
Tilefni samkomunnar var að
kveðja hin ungu presthjón, séra
Bjarna og frú hans, er voru í
þann veginn að flytja til Árborg-
ar, og eru nú byrjuð að þjóna
lútersku söfnuðunum í norður-
hluta Nýja íslands, þó enn um
hríð inni séra Bjarni af hendi
þjónustu í Gimli prestakalli. Sá
.er þetta ritar stjórnaði samsi^t-
inu er hófst með því að allir
viðstaddir sungu O Canada. Þá
bauð samkomustjóri fólk vel-
komið með nokkrum orðum,
sungu svo allir “Hvað er svo
glatt, sem góðra vina fundur.”
Þá flutti Mrs. Ingibjörg J. ólafs-
son ræðu fyrir minni frú ölmu
• Bjarnason, túlkaði hún einnig
þakklætisorð fyrir hönd tveggja
af kvenfélögum prestakallsins og
afhenti gjöf. Gjafir, ásamt
þakklætis og árnaðaróskum voru
fluttar af Mrs. Láru Tergesen
fyrir hönd samstarfsfólks i
sunnudagaskólanum. Miss J.
Halldórsson mælti þakklætisorð
fyrir hönd söngflokksins og bar
fram gjöf. Miss María Joseph-
son bar fram ávarp og gjöf fyr-
ir hönd unga fólksins. Miss
Inga Johnson forstöðukona á
Betel fór hlýjum og vinsamleg-
um og skilningsríkum orðum
um starf séra Bjarna, sem sókn-
arprests á Betel. Mr. B. Egils-
son bar fram gjöf ásamt ávarps-
orðum til séra Bjarna af hálfu
“Curling Clubs” á Gimli. Mrs.
Sæunn Bjarnadóttir Ias einkar i
vingjarnlegt og ítarlegt ávarp tif
séra Bjarna frá Mr. M. Borg-
fjörð, er verið hefði samverka-
maður í safnaðarráði Gimli-
safnaðar en gat ekki verið við-
staddur. Mr. Jón Laxdal skóla-
stjóri fór hlýjum orðum um
starf séra Bjarna og frúar hans
á Gimli, og kynningu jreirra út á
við í umhverfinu og vinsamlega
afstöðu til þeirra er annari eða
þá engri kirkju tilheyrðu. Ein-
söngva sungu Mrs. Pauline Ein-
arsson, Mr. ólafur N. Kárdal og
Mr. Hunt frá Winnipeg. Loks
afhenti veizlustjóri heiðursgest-
unum gjafir frá fólki umhverf-
isins, “Chesterfield Set,” gólf
ábreiðu og “China Cabinet.” Fór
hann lofsorðum um starf heið-
ursgestanna og þakkaði þeim
fyrir hönd hlutaðeigandi safnaða
5—6 ára þjónustu vel af hendi
leysta, oft undir erfiðum kring-
uinstæðuin. Að lokum tóku
I N M E M O R Y O F
Gerða Laxdal Thorláksson
who passed away in her 77th year at the home of her daughter
Bcatrice, wife of Einar Thorsteinson, Leslie, Sask.,
on the líth day of November 194-1.
By GORDON ALEX PAULSON
rPhe sparkling eyes are closed,
The joyiful heart is stilled.
The soul that was so big
It loved the world and all.
That’s in it, sleeps not, but bright
As when it’s earthly hall
Gleamed radiant through the night,
Lives on, and looks writh eyes
New found, upon the earth
And loves it still.
Think not
rPhat such an one can die,
She lives in things that live
For eye; the kindly deed;
The aid bestowed; the word
That helped a troubled kind;
The cheer; the veiy warmth
That flowed from out her mind.
This being, this spark of God,
That lived for all too brief
A space upon this sod,
For me she is not dead.
I shall with thankfulness
and pride keep her alive
within my heart, to love,
To emulate and strive
To be a light that shines
In darkest moments well
above the pits of life,
That comfort brings and help
To ease the pain of strife.
For such was she in truth
Delightful person, gay,
But wise, that had in youth
And all through life, the love
Of living, that makes for man
This earth a home, a place
Where may be found a queen
His earthly home to grace.
Good bye, Good Scout, amen,
Until we meet again.
KJÓSENDUR 2. KJÖRDEILDAR
E R N E S T HALLONQUIST,
frambjóðandi ifyrir eins árs
tímabil í 2. kjördeild1, er fram-
gjarn og áhugasamur iðnaðar-
forstjóri af sænskum ættum.
Hann nýtur mikils álits og
trausts i viðskiftalifi og mann-
félagsmálum, og verðskuldar
að fullu traust kjósenda.
Eg mæli hiklaust með honum
við kjósendur 2. kjördeildar.
PAUL BARDAL,
bæjarfulltrúi.
MERKIÐ KJÖRSEÐILINN H A U Lt INQ UIS1 r, ERNEST ] 1 L

heðiursgestir báðir til máls og
vottuðu innilegt þakklæti fyrir
hlýhug sýndan og samstarf lið-
ins tima. Auk Mrs. P. Olson,
tengdamóður séra Bjarna og
sumra barna hennar og tengda-
fólks, sátu Mrs. Helga Bjarna-
son, móðir séra Bjarna og
Stefania systir hans frá Winni-
peg samsætið. Sungnir voru svo
að lokum þjóðsöngvar og fóru
þá fram ríkulegar veitingar, er
kvenfélag safnaðarins stóð fyrir.
Hin ungu prestshjón eiga ítök
í margra hugum. Nú hefir séra
Bjarni tekið við prestsþjónustu
i hinu víðlenda og fólksmarga
lúterska prestakalli Norður Nýja
íslands. Hefst hann þar til
handa tæpuin 14 árum eftir að
séra Jóhann faðir hans lét af
þjónustu þar, eftir meira en 20
ára ágætt starf, er háð var mörg-
um erfiðleikum. Sá er þetta
ritar varð eftirmaður séra Jó-
hanns, og þjónaði þar i nærri
full 12 ár, og árnar söfnuðum
síns fyrra prestakalls allra heilla
með ungu presthjónin, er nú
hefja starf þar, jafnframt og
hann biður þeim allrar blessun-
ar á hinu nýja starfssviði þeirra.
Sigurður ólafsson.
---------V---------
1. Skoti: Hefirðu séð unnust-
una hans MacTavish?
2. Skoti: Nei, en eg hefi frétt,
að hún sé svo lagleg, að í gær-
kvöldi, þegar þau óku saman í
leigubílnum, gleymdi hann
stundum að horfa á gjaldmæl-
inn, svo hrifinn var hann af
henni.
y
■k * -k
—Unnustinn minn segist ætla
að giftast fallegri stúlku hér í
þorpinu.
—Geturðu ekki kært hann
fyrir bort á hjúskaparloforði?
ÍSIÆNDINGAR
í 2. KJÖRDEILD!
Greiðið forgangsatkvæði "yðar
með Ernest Hallonquist, er býð-
ur sig fram til bæjarstjórnar
fyrir eins árs tímabil; hann
mun reynast yður vel!
Þjóðfrœgt
fyrir
Efnisgæði
Og
Sannvirði
Þrátt fyrir úrvalsgæði . ..
þrátt fyrir hið mjúka og
undurljúfa bragð, og
hressandi áhrif, kostar
Branvin ekkert meira en
algeng vín. Og þessvegna
ræðir þar um beztu vín-
kaupin, sem i Canada fást.
JORDAI ' WINE COMPANY, LIMITED
Jordan, Canada
galLon flagon $2—
26 OZ. BOTTLE—60c ,M
JORDIM
BRANVIN
Redí>White
WINE
KJÓSENDUR t 2. KJÖBDEILD:
Kjósið á FÖSTUDAGINN
ÞESSA HÆFU, ÓHÁÐU
FRAM B J ÓÐENDUR
Bæjarfnlltrúar:
2 ára tímabil 1 árs tímabil
James Black E. Hallonquist
Skólaráðsmenn:
Adam Beck
J. Campbell Haig
NEYTIÐ LÝÐRÉTTINDA YfíAR
Greiðið atkvæði snemma
CIVIC ELECTION'COM MITTEE