Lögberg - 19.11.1942, Qupperneq 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19. NÓVEMBER, 1942
Þegar eyðimörkin blómgast
■',',',',',',','i','i',',',',','^,'^,'^.',',
Næsta dag leið Cherry betur, þótt hún væri
enn óánægð við sjálfa sig út af gáleysisflani
sínu daginn áður. Ástríðublindan, sem hún
hafði þjáðst af og haldið vera hið sanna ástar-
þel, hafði nú læknast eins skyndilega og hún
féll áður yfir hana — en að fá hrundið af sér
hvaða tálmyndarhjúpi, sem maður hefir flækst
í. er þó ekki sársaukalaust.
En er móðir hennar kom ásamt herbergis-
þernu með morgunmat á bakka handa henni,
staðhæfði Cherry að óþarfi væri að fjasa
nokkuð um atburðina kvöldinu áður.
Cherry hélt sig í rúminu þar til síðla
morguns og kom þá niður til að neyta hádegis-
verðar. Mrs. Bassett ætlaði út til bridge-
spilaleiks þá eftir miðjan daginn, en Pauline
sat uppi í sínu herbergi, og Cherry reyndi að
lesa sér til afþreyingar niðri í stofunni, en
varð þá hverft við, er Hamza tilkynti henni
komu Sir Abdels.
“Halló!” heilsaði hún glaðlega og sagði
svo: “Mamma er ekki heima. Eg skal biðja
Hamza að tilkynna Pauline komu yðar hing-
að—”
“Nei, verið svo væn að gera það ekki,':
bað hann. “Eg þarf að tala við yður, Cherry.”
Hún settist niður aftur, og dálítið aukinn
roðablær kom fram í kinnar henni.
Hún hikaði sig ögn, en sagði svo: “Eg þarf
að tjá yður stóra þökk fyrir aðstoð yðar í
gærkveldi. Eg býst við,” bætti hún við og leit
ögn þrjózkulega framan í hann um leið, “að
yður finnist eg verðskulda — meðferðina, sem
eg varð þá að stríða við.”
“Nú-jæja, höfðuð þér ekki unnið til henn-
ai ?” var hið fremur huggunarsnauða svar
hans. “En hvað sem því líður — það skapar
mér bæði hrygð og háðung, að þér skyldið
þurfa að verða fyrir svona óánægjulegri
reynslu af völdum einhvers, sem þér höfðuð
kynst á mínum vegum. En sú raun er ekki
líkleg til að endurtakast. Samkvæmt minni —
bending er Hasseim nú farinn á leið heim til
átthaga sinna.”
Það þýddi að hún myndi að líkindum aldrei
framar þurfa að verða á vegi hans. Og það
gladdi hana ósegjanlega mikið.
Abdel mælti nú enn fremur: “En það er
nú aðeins eitt atriði í sambandi við þetta, sem
eg girnist að fá vitneskju um. Minnist þér
kvöldsins er við hittumst í Lotus danssaln-
um?”
“Já,” svaraði Cherry niðurlút eins og
snuprað barn.
“Jæja, þér sögðuð mér þá, að þér hefðið
farið þangað aðeins vegna Pauline. Það var
ekki satt, eða hvað?”
Cherry beit á vörina og stamaði auðmjúk-
lega: y“Nei, það var ósatt. Pauline var þar
mín vegna. Hún vildi ekki fara — hafði
skömm á Hasseim og varð afargröm, er hún rak
sig á það að hann væri sá maðurinn, sem við
skyldum neyta miðdegisverðarins með. Eg
sagði henni, að við værum boðnar til máltíðar
hjá einhverjum öðrum.”
“Það er svo —” Abdel hafði nú enga lund
til að hlífa þessu illa tamda barni. “Yður
þætti ef til vill ekki ófróðlegt að vita það,”
sagði hann, “að Pauline og eg vorum að því
komin að opinbera trúlofun okkar — og að
vegna yðar voru þau heitorð rofin.”
“Ó! En það getur ekki átt sér stað!” hróp-
aði Cherry og leit til hans stórum og ótta-
slegnum augum.
“Það er hreinasti sannleikur. Þér sögðuð
mér heimskuleg og undirhyggjuþrungin ó
sannindi — og þar eð eg var jafnmikið flón
eins og margir aðrir, þá trúði eg yður.”
“En þér trúið þessu nú ekki lengur, og þér
getið sagt henni það,” sagði Cherry sér til
málsbóta. >
“Haldið þér' að þetta sé svona léttvægt
atriði?” Hann stóð á fætur. “Pauline hefir
sóað systurhollustu sinni á yður — og þér
hafið skýlt sjálfri yður á hennar kostnað.”
“Mér datt ekki í hug að þetta tiltæki mitt
gæti orðið henni að nokkru meini,” sagði
Cberry í afsökunartón. “Eg elska Polly ____ og
— ef þér elskuðuð hana hefðuð þér ekki átt að
taka orð mín trúanleg.”
“Eg held ekki að eg hafi trúað þeim nema
örfáar mínútur þá í svipinn — en það voru
>ðar heimskupör, sem orsökuðu mas fólksins
um ykkur báðar og allan misskilninginn. Eg
vona þér séuð nú búin að fá nóg af því á hvern
hátt þér hafið launað trygð frænkunnar gagn-
vart yður. Getið þér nú einu sinni á yðar
litlu eigingirnisríku lífsbraut verið siðprúð, þá
haldið leyndu í eigin huga því, sem eg hefi nú
sagt yður. Verið sælar.”
Cherry grúfði sig niður í sessur hvílu-
bekksins og brast í sáran grát. Hún flóði þarna
enn í tárum er hönd var lögð á öxl henni og
sagt í óttaþrungnum rómi:
“Hvað er — hvað gengur að þér? Cherry
— Cherry — vertu ekki að gráta.”
Hún þaut á fætur. Þótt henni yrði næst-
um hræðilega hverft við þetta óvænta ávarp.
þá fanst henni að nærvera John Bellinghams
væri á einhvern hátt bezta huggunarefni sitt
þetta augnablikið.
“Ó!” hrójiaði hún. “Hvaðan kemur þú?”
“Eg komst heim degi fyr en við var búist,
cg Nancy sagði mér að Pauline hefði í gær-
kveldi kallað sig á símanum og sagt að hún
hefði skilaboð til mín frá þér — hvað er að,
Cherry? Eg þoli ekki að hitta þig svona
sorgmædda —”
Og hún fór þegar að segja honum frá öllu
sem að sér amaði — svo óðamála, að orðin
þvínær brengluðust á vörum henni.
“Nú veiztu hvernig eg í raun og veru er,”
sagði hún, “og þú ferð líka að fá ömun á mér.”
“Hefi eg ekki lýst greinilega tilfinningum
mínum gagnvart þér?” svaraði hann innilega.
“Þú ert mér óendnalega dýrmæt — og þú
þarfnast verndar.”
“Eg er óútmálanlega heimsk — og þarfnast
vissulega eftirlits,” sagði Cherry. “En eg hefi
komist að þeirri niðurstöðu að sá maður, sem
það tækist á hendur, ætti dýrmætari verðlaun
að fá en Viktoríu-krossinn.”
“Cherry!” Hann starði á hana eins og
hann tryði ekki sínum eigin eyrum.
Þá vildi það einhvern veginn svo til, að
hún hvíldi í örmum hans — og henni varð það
nú skyndilega fullljóst, að það væri einmitt
staðurinn þar sem hún ætti að vera.
* * *
Það var ekki fyr en þær stigu inn yfir
þröskuld Amin-Razam hallarinnar, að Pauline
gerði sér fulla grein fyrir því hve mikið hún
í raun og veru kveið fyrir eldraun þessarar
kvöldstundar. Og er þær ásamt gestaþröng-
inni þræddu leið sína upp breiða stigann, hefði
hún viljað leggja alt í sölurnar til þess að geta
nú sloppið á burtu þaðan.
Er hún svo leit upp og sá hann standa ofan
við stigann, fóru hjartaslög hennar að örvast
óþægilega.
Og rétt framan við þær tók hún þá eftir
gijásléttu silfur- og gulls-bjarma kvenveruhöfði
ofan við fannhvítar herðar, er hófu sig tígu-
lega upp úr gullnum skikkjubol.
Tania Vereker nam staðar til að taka í
hönd húsbóndans, og það var ómögulegt annað
en veita því eftirtekt hve tignarlegt par þau
gtrði á að líta.
Á næsta augnablikinu var Abdel að hneigja
sig yfir' hönd Mrs. Bassetts.
“Eg óska yður ótal svona árlegra gleði-
stunda,” sagði hún. “Þetta er afmælishóf,
skilst mér?”
“Já — þótt dregist hafi ögn. Kærar þakk-
ir,” sagði hann.
Hann sneri sér að Cherry. “Eg heyri að
einhver annar eigi von á hamingjuóskum. Eg
samfagna yður, Cherry, fyrir að hafa þroskast
til ágætrar smekkvísi — John er einn væn-
asti maðurinn, sem eg þekki.”
“Mér þykir undur vænt um að fá samhygð
yðar á nokkurri athöfn minni — en mér hefir
að minsta kosti lærst að skilja eiginlegan huga
minn,” svaraði Cherry í lágum rómi með snert
af venjulegri ákefð sinni.
Abdel sneri sér svo við og leit á Pauline.
“Eg óska yður — ótal ánægjustunda,” sagði
hún stillilega.
“Kæra þökk. Eg á þeirra von,” svaraöi
Abdel, brosandi.
#
Hvað átti hann við með þessu dulkenda
svari?
í hinum stóra, fagurlega ljósumskrýdda
sal, þar sem gestirnir höfðu safnast saman,
fann Pauline sig umkringda á alla vegu, og
reyndi að láta svo sýnast sem henni liði þai
vel, er hún brátt varð þess áskynja að Abdel
gekk um á meðal fólksins, og að Tania Vereker
virtist ávalt yera í námunda við hann.
Þá kom Nancy Bellingham til hennar og
leiddi hana ögn afsíðis með sér.
“Pauline,” sagði hún, “ef þessi krakki gerir
John bróður minn ógæfusaman, þá skal hún
eiga mig á fæti.
Pauline brosti. “Eg held þú þurfir ekki
að gera þér neitt ómak þess vegna, Nancy,”
sagði hún. “Hann er einmitt slíkur vinur, sem
hún þarf að eignast, og eg held að hún unni
honum nú hugástum — þótt hún yrði að reka
sig óþyrmilega á til þess henni skildist það.”
Á þessu augnablikinu sneri Abdel sér við
og leit þvers um herbergið í áttina til þeirra.
sagði þá eitthvað í lágum hljóðum við mann
þann, er hjá honum stóð, og fór svo að smeygja
sér gegnum mannþröngina.
“Eg hefi ætlað sjálfum mér þá ánægju,
að njóta nærveru yðar við máltíðina,” sagði
hann við Pauline, er han'n nálgaðist hana. Því-
nær jafnskjótt og hann talaði opnuðusl
vængjahurðir borðsalsins, og Pauline, nú næst-
um of forviða til að geta áttað sig á því hvað
væri að ske, gerði sér þá óljósa grein fyrir því,
að hún gengi við hlið honum þangað inn. í
veizlusalnum var langt borð, er tylft gestanna
gat setið við í senn, og alt umhverfis það
tylftir smáboða í hvirfingum.
Pauline fann sig svo sitjandi við hlið hon-
um, John og Cherry þar einnig við sama borðið
skamt frá, og beint andspænis henni hreykti
sér hin fannhvíta jökulgyðja, Tania Vereker.
Til hinztu æfistundar sinnar gat Pauline
■feldrei gleymt þessari afmælisveizlu, þótt hún
hefði ekki getað nafngreint nokkurn þeirra
rétta er þar voru þá á borð bornir.
En verstu þrautastundir lífsins enda ávalt
eitthvert sinn, og að lokum reis Abdel nú upp
úr sæti sínu við hlið henni.
“Vinir mínir!” sagði hann, “nú æski eg þess
að þér veitið mér hamingjuóskir yðar og
klingið glösum til heiðurs tilvonandi eiginkonu
minni — henni, sem þeirri sæmd hefir heitið
mér, að viðurkenna mitt ættarnafn sem sitt
eigið.”
Þetta var ótrúlegt! Hann gat ekki hafa
■ komið svona fram gagnvart henni! Hún
gleymdi öllu öðru — með þeirri tilfinning að
þau tvö væri einu heimsins mannverur, leit
Pauline með kvalaþrungnu augnaráði upp til
hans og — sá hann horfa á hana með sama
hjartnæma skyndibrosinu, sem áður hafði her-
tekið alla hugsun hjarta hennar. Þá greip
hann um hönd hennar og hjálpaði henni til
að standa á fætur.
“Tilvonandi konan mín,” sagði hann. “Miss
Pauline Bas^ett —”
“Pauline, elsku barnið! Abdel! En eg
hafði enga hugmynd um —” Það var tengda-
frænkunnar Gertrude rödd, sem nú barst há-
vær upp yfir allan hinn hamingjuóska þysinn.
Tania Vereker sagði dauflega: “Hvílíkur
þó dulsverji þér eruð, Abdel. Hvar hafið þér
falið þessa yndislegu veru?” Hún var að minsta
kosti hugdjarfur tapandi.
Abdel var enn við hlið Pauline þegar
kvöldverðargestirnir fóru að tínast fram í stóra
danssalinn, þar sem allir söfnuðust saman að
máltíð lokinni. En honum hepnaðist að lbiða
hana gegnum þröngina og út á svalirnar.
“Það getur séð um sig sjálft stundarkorn,”
sagði hann. “Við höfum margt að segja hvort
öðru. Viltu koma hingað með mér?”
Hann fór með hana fram eftir tvölunum,
svo inn um aðrar dyr á litlu herbergi hinu
megin gangsins. Er dyrahurðin lokaðist að
baki þeim, stóðu þau þarna alein andspænis
hvort öðru.
“Pauline!” Hann rétti fram hendurnar
og hún fleygði sér óhikandi á opna arma hans,
e.rns og dúfa í heimahæli sitt.
“Finst þér það fallega gert af þér,” sagði
hún, “að leika svona á mig?”
“Hverskonar leik?” spurði hann sakleysis-
lega. “Þú vissir í hvaða skyni hóf þetta væri
haldið.”
“Nei, eg vissi það ekki.”
“Þú veizt það þá núna. Og — við erum
að eyða dýrmætum tíma.” Hann vafði hana
órmum og þrýsti kossi á varir henni.
“Þú litla, heimska yndisvera,” sagði hann
milli kossanna. “Þú hélzt vissulega ekki fyrir
alvöru að eg myndi sleppa þér. Sagði eg þér
ekki, að það, sem eg fangaði, því — héldi eg?”
“En — eg hélt ekki, að þú vildir festa mig
þér.”
“Yndið mitt.” Hann leit hálf-brosandi niður
á hana. “í fyrsta sinni á æfi minni lét eg
kvenveru trufla dómgreind mína. Reyndu
ekki að gera það aftur.”
“En Abdel,” sagði hún og lagði hönd á öxl
honum,” setjum nú svo að eg hefði talað í
alvöru.”
“Eg hefði ef til vill spurt sjálfan mig
þannig — og þá jafnvel látið mér hugkvæm-
ast önnur aðferð til að láta þér skiljast það,
að þú myndir þrátt fyrir alt eiga að giftasl.
mér, ef ekki væri fyrir Nancy,” sag^i hann.
“Ó! Og hvað sagði Nancy við þig?”
“Einungis — að hún héldi þú værir mjög
niðurbeygð í huga og einhver ætti að grensl-
ast eftir um það hjá þér.”
Hún lokaði augunum til að dylja skyndi-
tárin, er fram í þau þrengdu sér.
“Eg hélt þú hefðir uppgötvað, að hugur
þinn drægist að einhverri annari konu fremur
en mér,” mælti hún við hann. “Þú elskaðir
hana — áður. Og hún er mjög fögur.”
“Tania!” hrópaði hann í undrunartón. Svo
hló hann. “Segðu mér, yndið mitt, að þú hafir
verði afbrýðissöm. Það styrkti mig í að fyrir-
verða sjálfan mig ögn minna út af endurminn-
ingunni um að eg var —”
“Afbrýðin blossaði í mér — eg hefði viljað
gera út af við hana.” Það voru augu nýrrar
Pauline, sem gegnt honum leiftruðu. “Eg —
hataði hana.”
“Litla flónið þitt,” sagði hann innilega.
“Þú hélzt vissulega ekki,” hvíslaði hún
með andþrengslum, “að hugur minn stefndi til
Hasseims?”
“Auðvitað hélt eg það ekki. Mér féll illa
að þú skyldri vera að dansa, við hann, létir
hann snerta þig. Eg vara þig við því,” sagði
hann í alvörutón, “að eg muni verða mjög
ráðríkur eiginmaður.”
En með kvenlegri skarpskygni gerði
Pauline sér grein fyrir því, að hún hefði þar
ekkert að óttast. Hann var gagntekinn af
vitund veru hennar, hversu hrokagjarn sem
hann virtist vera, og vitur kona tapar í engu
við að lúta fyrir slíkum manni.
“Hjartarósin mín!” mælti Abdel innilega
og kysti hana aftur.
Alt umhverfis þau gæti heimstilveran
streymt áfram í óraæði, en í miðri þeirri hring-
iðu myndi þau — eins og ástum heilluð hjörtu
karls og konu hafa frá upphafi vega gert —
fylgja leiðarstjörnu þeirri, sem í velþóknunar-
brosi ástarguðsins birtist þeim, er hann velur
sér að sendiboðum, og leiða þá heim í sælunnar
höfn hvors annars faðmlaga.
(SÖGULOK)
Jónas Hallgrímsson þýddi—
Fundurinn
Eftir J. P. Hebel
Það eru nú meir en sjötíu ár síðan ungur
járnnemi í Falúnum kyssti unnustu sína, unga
og fríða stúlku, og sagði við hana um leið: “Á
Lúsíumessu skal presturinn lýsa yfir okkur
blessuninni; svo verðum við hjón og komum
upp kofa yfir höfuðið á okkur.” “Og ást og
eindrægni skulu búa undir því þaki, svaraði
stúlkan brosandi, “því þú ert mér fyrir öllu;
og heldur vildi eg liggja í gröfinni, en eiga að
liía þar, sem þú ert ekki.” En þegar prestur-
inn kallaði í annað sinn af stólnum og sagði:
“Viti nokkur meinbugi á þessari giptingu, segi
hann til, eða þegi síðan” — þá kom dauðinn
og sagði til; því morguninn eftir, þegar ung-
mennið gekk um hliðið hjá unnustu sinni,
klappaði hann að vísu á gluggann og bauð
henni góðan dag, en hann kom aldrei síðan og
heilsaði henni að kvöldi dags. Hann kom
aldrei framar upp úr námunum; og það var
til lítils þó hún væri um morguninn að falda
svartan klút með rauðum teinum handa unn-
usta sínu á brúðkaupsdaginn; því þegar hann
kom aldrei aftur, lagði hún klútinn afsíðis og
grét unnusta sinn og gleymdi honum aldrei.
skjálfta, sjö ára stríðið var háð, Pólínaríki var
skift í parta, Teresía drottning andaðist og
Struense var hálshöggvinn, Vesturálfan náði
frelsi sínu og frakkneskur og spanskur her
varð að hverfa aftur frá Gíbraltarkastala,
Tyrkjar byrgðu Stein hershöfðingja inni í
Kappahelli á Ungverjalandi og Jósep keisari
andaðist, Gústaf Svíakonungur lagði undir sig
Finnland, frakkneska stjómarbyltingin hófst og
langvinn stríð og mörg, sem þar af leiddi og
Leópold keisari annar lagðist í gröfina, Napóleon
herjaði á Prússaveldi og Englendingar skutu
sprengikúlum á Kaupmannahöfn; akuryrkju-
mennirnir sáðu og skáru upp, mylnumaðurinn
malaði, smiðurinn smíðaði og málmnemarnir
leituðu að auðæfum í skauti jarðarinnar. —
En sumarið 1809, um jónsmessuleytið, þegar
járnnemarnir í Falúnum voru að grafa göng
undir jörðina, þrjú hundruð álna djúpt eða
meira, fundu þeir fyrir sér unglings líkama
hulinn sandi og vikrilsvatni; hann var ó-
skaddaður, svo hver maður gat séð svip hans
og andlitsfall, og á hvaða aldri hann var, eins
og hann væri dauður fyrir stundarkorni, eða
hann hefði sofnað út frá vinnu sinni. En
þegar komið var með hann upp í birtuna, sáu
menn, að faðir hans og móðir og vinir og
kunningjar voru allir dauðir; enginn gat kann-
ast við ungmennið, sem svaf, og enginn vissi
neitt um slysför hans, þangað til stúlkan kom
þar að, sem fyrrum var lofuð járnnemanum,
er eitt sinn gekk til náms og kom þaðan aldrei
síðan. Nú kom hún gráhærð og hrum og gekk
við hækjum og þekkti þar unnusta sinn. Þá hall-
aðist hún niður að líkinu, og fremur þó af gleði
en trega; og þegar hún kom til sjálfrar sinnar,
svo hún gat farið að tala, sagði hún: “Það er
unnusti minn, sem eg hefi syrgt í fimtíu ár, og
guð leyfir mér nú að sjá aftur áður en eg dey;
viku á undan brúðkaupi sínu fór hann niður í
jörðina, og kom aldrei upp þaðan í frá.” Þa
viknuðu þeir, sem við voru staddir og táruðust,
þegar þeir sáu brúðina, sem nú var fölnuð og
ellihrum, og brúðgumann ungan og fagran, og
hvernig ástin var aftur vöknuð eftir full
fimtíu ár; en hann lauk ekki upp munninum
til að brosa, né augunum til að sjá unnustu
sína, og allir grétu, þegar hún bað málmnem-
ana að bera hann inn í húsið sitt; því hann átti
ekkert annað heimíli og ekkert tilkall til hælis,
þangað til honum yrði grafin gröf í kirkjugarð-
inum. Og þegar gröfin var tilbúin daginn eftir.
og málmnemarnir sóttu líkið, lauk brúðurin
upp fallegum kistli, og tók svartan silkiklút
með rauðum teinum og hnýtti honum um háls-
inn á unnusta sínum, sem væri það hennar
brúðkaup, en ekki greftrun hans; því þegar
menn lögðu líkið í gröfina, sagði hún: “Sofðu
nú sætt einh eða tvo daga í þinni köldu brúðar-
sæng og láttu þér ekki leiðast; eg á nú lítið
eftir að gera og kem bráðum, og bráðum fer
aftur að birta af degi.” Og enn fremur sagði
hún um leið og hún gekk frá gröfinni og leit
aftur á hvíldarstað unnusta síns: “Því sem
jörðin hefir eitt sinn skilað, skilar hún líka í
annað sinn.”