Lögberg - 28.01.1943, Blaðsíða 8

8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. JANÚAR, 1943.
Ur borg og bygð
MATREIÐSLUBÓK
Kvenfélags Fyrsta lúterska
safnaðar í Winnipeg. Pantanir
sendist til: Mrs. E. W. Perry,
723 Warsaw Ave.; Mrs. E. S.
Feldsted, 525 Dominion Street.
Verð $1.00. Burðargjald 5c.
Kosningar fulltrúanefndar
Islenzkra Góðtemplara í Winni-
peg, fara fram þann 8. febr. n.
k. þessir meðlimir st. Heklu,
nr. 33 og Skuld, nr. 34 eru í
vali.
Beck, J. Th.
Bjarnason, Guðm. M.
Eggertson, Ásbj.
Eydal, S.
Einarson, S.
Gíslason, H.
ísfeld, H.
Jóhannson, Mrs. G.
Magnússon, Mrs. Vala
Magnússon, Mrs. Árný
Skaftfeld, H.
f +
Fundur var haldinn í deildinni
Frón, fimmtudaginn 21. þ. m.,
og stjórnaði hinn nýkjörní for-
seti J. J. Bílfeld fundinum.
Hófst fundurinn með því, að
kosnir voru trúnaðarmenn fyrir
deildina, voru þeir allir endur-
kosnir, þar næst flutti Finnur
Jónsson skemmtilegt og fræð-
andi erindi um Reykjavík, Mrs.
Soffía Wathne las upp sögu, og
að lokum sýndu þeir J. J. Bíl-
feld og V. J. Eylands kvikmynd-
ir, teknar í eðlilegum litum, frá
Canada og Grænlandi.
Fundurinn fór vel fram, og
var öllum til mikillar ánægju og
hinum nýja forseta til sóma.
•f -f -f
Þess skal getið sem gert er.
Á hinni árlegu afmælishátíð
Goodtemplara,s em haldin var
28. desember, var forseta sam-
kvæmisins afhentar gjafir frá
unglingastúkunni nr. 7, á Gimli;
voru það tvær bankaávísanir
undirritaðar af Mrs. C. O. L.
Chiswell, að upphæð $7,62 til
hverrar stúku; Heklu og Skuld,
og hafa þær báðar þakksamlega
meðtekið þessar gjafir.
Hjálmar Gíslason Æ. T. Heklu.
Gunnl. Jóhannson Æ. T. Skuldar
-f -f ♦
Þann 16. þ. m., voru gefin
saman í hjónaband hér í borg-
inni, þau L. A. C. Magnús Stefán
Árnason og Miss Marle King.
Brúðguminn er sonur þeirra
Magnúsar Árnasonar, málara-
meistara og frú Árnason, sem
nú eru hér búsett, en áður áttu
heima í Riverton og á Gimli.
Chaplain Flt. B. C. Stiffard
framkvæmdi hjónavígslunathöfn
ina.
N -f -f -f
Kvennfélag Sambandssafnað-
ar, efnir til spilafundar, Bridge,
í samkomusal kirkjunnar þann
1. febr. kl. 8 að kvöldinu, til
arðs fyrir Russian Relief Fund
og er fólk vinsamlega beðið að
fjölmenna þetta kvöld.
f f f
Laugardaginn 16. jan. varu
þau, Francis Hezekiah Elliott og
Emma Kristín Sturlaugson, bæði
til heimilis í Vancouver, gefin
saman í hjónaband, af séra Run-
ólfi Marteinssyni, að heimili for-
eldra brúðurinnar, 3931 Oxford
St. Faðir brúðurinnar leiddi
hana til brúðgumans. Brúðhjón-
in voru aðstoðuð af John Archi-
bald McPherson, tengdabróður,
og Mrs. Lillian Valgerði Hopen,
systur, brúðarinnar. Nokkur hóp
ur skyldmenna var viðstaddur
og sat ágæta veizlu. Brúðurin er
dóttir Mr. og Mrs. Sigurðar
Sturlaugsonar. Heimili brúð-
hjónanna verður í Vancouver.
f f f
Jón Sigurðsson Chapter I. O.
D. E. heldur sinn ársfund að
heimili Mrs. P. J. Siverson, 497
Telfer St., þriðjudagskvöldið 2.
febr. kl. 8. e. h.
f f f
Frú Svanbjörg Sveinsson, frá
Árborg hefir dvalið í borginni
nokkra undanfarna daga.
Þeir G. O. Einarsson, formað-
ur skólaráðsins í Árborg og
Davíð Guðmundsson, skólaráðs-
maður, voru í borginni í vik-
unni, sem leið, og sátu ársþing
skólaráðsmanna Manitobafylkis.
f f f-
Þjóðræknisdeildin “Bárart”
heldur fund í samkomuhúsinu á
Mountain þann 6. febr. næstk.
kl. 2. e. h. Verða þar kosnir 5
erindrekar á Þjóðræknisþing.
Bókafregn
Jón úr Vör: Stund
milli stríða.
Fyrir 5 áruni síðan kom út í
Reykjavík ofurlítið kvæðakver
eftir ungan Vestfirðing, Jón úr
Vör. Nefndist kverið “Eg l>er
að dyrum,” og hlaut það vinsam-
legar viðtökur og hlýleg ummæli
ýrrfissa ritdómara. Viðfangsefnin
voru að vísu ekki stórbrotin og
skáldskapurinn raunar ekki held-
ur, en frennir laglega var á öllu
haldið og víða brá fyrir góðlát-
legri og dáltið nýstárlegri kýmni
og nokkrum frumlegleika í með-
ferð efnis og bragarhátta. Urðu
þvi ýmsir til þess að spá þvi, að
meira myndi síðar að höfundin-
um sópa á skáldaþingi, er hon-
um yxi fiskur um hrygg.
Nú ihefir Jón úr Vör aftur
kvatt dyra með nýrri Ijóðabók,
sem hann nefnir “Stund milli
stríða.” Er hún ríflega hálfu
fyrirferðarmeiri en sú fyrri að
ytra útliti, en því miður verður
paumast sagt hið sama um inni-
haldið. Er þar skemst frá að
segja, að dómi þess, er þetta rit-
ar að höfundurinn hefir ekki
ennþá uppfylt þau loforð, er
hann þótti gefa með hinu fyrra
kvæðakveri sínu. Þó eru kvæð-
in engan veginn öll jafnléleg.
Bezt tekst skáldinu upp, þar sem
það dvelur við hin allra smá-
feldustu og hversdagslegustu við-
fangsefni; þar nær það stundum
hljóðlátum og einföldum tónum,
sem láta vel í eyrum og eru þess
eigin eign. En sízt lætur Jóni
úr Vör að fást við frásagnaljóð
(epos). Á kvæðinu “óli skó,”
sem er lengsta kvæðið í bókinni,
er t ,d. búningurinn altof losara-
legur og bláþráðóttur til þess að
hylja nekt hugmyndanna eða
blása söguhetjunni hinni “annál-
uðu aflakló” lífsanda í nasir.
Kvæðið virðist lítið annað en al-
gerlega misheppnuð tilraun —
þó ef til vill algerlega óviljandi
— til þess að skapa nýja útgáfu
“en miniature” af hinu fræga og
stórbrotna söguljóði Ibsens, Þor-
geiri i Vík. En hið nýja “eintak”
verður napmast smásjártækt,
hvað þá heldur meira, i saman-
burði við fyrirmyndina.
Vel má vera, að Jón úr Vör
eigi eftir að verða baggafært
skáld. — Vmis eðliseinkenni hans
virðast af þeim toga spunnin, að
þess verður skýlaust af honum
krafist, ef hann ómakar ljóða-
gyðjuna oft á sinn fund, að hann
sýni henmi bráðtlegja manndóm
sinn frekar en enn er orðið. Við
biðum og sjáum hvað selur, næst
þegar honum gefst “stund inilli
stnða.”—Dagur 10. des.
Wartime Prices and
Trade Board
Þó talað sé um verðlækkun á
mjólk, þá hefir engin veruleg
verðlækkun átt sér stað. Þeir
sem framleiða eða selja mjólk
fá alveg sama verð og áður.
Neytendur borga tveimur cent-
um minna fyrir hvern líter,
vegna þess að stjórnin borgar
mismuninn. Þessi verðuppbót
frá stjórninni er borguð í því
skyni að bæta dálítið úr dýr-
tíðinni.
Allir neytendur, hvar sem þeir
eru í landinu, hvort sem þeir
eru í smáþorpum eða stórborg-
um, hvort heldur mjólkin hefir
verið seld þeim í flöskum eða
MINNIST BETEL
í ERFÐASKRÁM YÐAR
mæld úr ílátum, og án tillits til
þess verðs, sem þeir hafa borg-
að hingað til, eiga heimtingu á
þessari verðlækkun.
Allir, sem selja þeim mjólk,
hvernig sem hún hefir verið
seld, og hvað lágt sem verðið
kann að hafa verið, verða að
lækka hvern líter um tvö cent
og hverja mörk um eitt cent,
þeim er svo borgað þetta aftur
af stjórninni.
Til þess að fá þessar upp-
bætur á verðinu, á hver sem
selur mjólk, að fylla út eyðu-
blöð, sem fást hjá Provinciai
Milk Board, eða í næsta banka.
Þes(sum kíröfuskýrslum fylgja
allar naúðsynlegar upplýsingar,
og verðuppbótin er borguð tafai
laust.
Verðlækkunin á við alla
mjólk, sem seld er, svo sem
“Standard”, “Special” eða
“Chocolate milk” en á ekki að
neinu leyti við rjóma eða rjóms-
sölu.
Smjörskammlurinn.
Smjörskammturinn hefir ver-
ið færður niður um einn þriðja.
Smjörseðlar númer 10 og 11
verða því alls ekki notaðir. Eft-
irfylgjandi skrá sýnir hinar nýju
breytingar. Hver seðill er fyrir
hálft pund eins og áður.
Seðla Ganga Falla
nömer I gildi ör gildi
5 og 6 18. jan. 28. jan.
7 og 8 1. febr. 28. febr.
9 1. marz 14. marz
Spurningar og svör.
Spurt. Eg lét hreinsa kjol
núna í vikunni og varð að borga
10 cent fyrir að fá hann send-
ann heim. Er þetta ekki á móti
reglugerðunum?
Svar. Eina skýringin á þessu
er, að þú munir hafa átt við
“cash and carry depot” og því
orðið að borga aukagjald fyrir
að láta senda heim. Ef þetta
er ekki rétt skýfing, þá getur
þú tilkynnt næstu skrifstofu,
Wartime Price and Trade Board.
og látið þá rannsaka þetta frek-
ar.
Spurt. Þarf að gefa ástæðu
þegar leigjanda er gefin þriggja
mánaða fyrirvari til að flytja
út?
Svar. Já, ástæðan þarf að
vera tekin fram.
Spurt. Eg ætla að gifta mig
í vor, og mig langar, meðal
annars, til að láta sauma mér
“lounging pyamas”; en sauma-
konan segir mér að það sé ekki
leyfilegt. Er þetta rétt hjá
henni?
Svar. Já, samkvæmt nýjustu
reglugerðum er bæði félögum
og einstaklingum bannað að búa
til, eða láta búa til “lounging
pyjamas”, negligies” eða “host-
ess gowns”. Þetta er álitið ó-
nauðsynlegur fatnaður á stríðs-
tímum.
Spurt. Eg var í kjólabúð um
daginn, og þar var mér sagt að
bráðum ætti að takmarka sölu
á fatnaði. Hefir nokkur fyrir-
skipun þessu viðvíkjandi komið
frá stjórninni?
Svar. Engin tilkynning þessu
viðvíkjandi hefir enn sem kom-
ið er verið gefin út. Þetta er
því orðrómur einn, og þú ættii'
helzt að tilkynna, Wartime
Prices and Trade Board og
gefa nafnið á verzluninni og
eins nafn þeirrar persónu, sem
sagði þér þetta. Það er laga-
brot að útbreiða svona sögur.
Spurt. Við strokkum smjör til
heimilisþarfa og seljum það
sem fram yfir er. Hvað eigum
við að gera við smjörseðlana
okkar?
Svar. Þið eigið að láta skrá-
setja ykkur á næstu skrifstofu,
Wartime Prices and Trade Board
ekki seinna en 31. janúar 1943.
Eftir það, eigið þið, að hverjum
mánuði loknum, að afhenda
seðla, sem svara því er notað
var til heimilisþarfa ásamt
seðlum þeim er innheimtir hafa
verið fýrir það, sem selt var.
Spurningum á íslenzku svarað
á íslenzku af Mrs. Albert
Wathne, 700 Banning St. Wpg.
Kristján Thorvaldson
látinn
Lát þessa glaðsinna dugnaðar-
manns, kom eins og þruma úr
heiðskíru lofti; hann leit inn á
skrifstofu Lögbergs um miðja
fyrri viku, hraustlegur og skemt
inn að vanda, en á sunnudags-
morguninn var, lézt hann á
sjúkrahúsi í Yorkton.
Kristján var liðlega 59 ára,
er dauða- hans bar að; fæddur
að Kirkjubóli í Langadal í ísa-
fjarðarsýslu; hann fluttist til
þessa lands með foreldrum sín-
um 1888, og settist fjölskyldan
að í Brandon; þar kvæntist hann
árið 1909, og gekk að eigá eftir-
lifandi ekkju sína, Jónu Thor-
valdson, ættaða frá Langruth;
bjuggu þau um hríð að Langen-
burg, en lengst af í Bredenbury-
bæ í Saskatchewan-fylki, þar
sem Kristján rak um langt
skeið gripaverzlun í stórum
stíl.
Auk ekkju sinnar, lætur Krist
ján eftir sig þann stóra hóp
mannvænlegra barna, er hér
verða talin:
Ellen — Mrs. Alen Porter,
Winnipeg.
Bertha — Mrs. Ivan Shearer,
Bredenbury.
Lillian — Mrs. Millar Stevens
Bredenbury.
Belatrice, ógift, Toronto.
Ruth, ógift, Bredenbury.
Thorgrímur — Bredenbury.
Wilbert, Winnipeg.
Travis, John, Edwin og Walter
allir í Bredenbury.
Systkini Kristjáns á lífi eru:
Halldór í Winnipeg, Kristín
— Mrs. R. W. Mackeen —.
Winnipeg, og Margrét — Mrs.
A. Ingham, búsett í Brandon.
Kveðja Kristjáns fór fram frá
heimili hans í Bredenbury á
fimtudaginn ?ann 28. þ. m., en
jarðsett var í grafreit íslendinga
í grend við Churchbridge.
Messuboð
Fyrsta lúlerska kirkja, Winnipeg
Séra Valdimar J. Eylands,
prestur
776 Victor St.—Phone 29 017
Guðsþjónusta á hverjum
sunnudegi.
Á ensku kl. 11 f. h.
Á íslenzku kl. 7. e. h.
Sunnudagaskóli kl. 12:15.
Allir æfinlega velkomnir.
* * *
Lúlerska kirkjan í Selkirk:
Sunnudaginn 31. jan.
Sunnudagaskóli kl. 11 árd.
íslenzk messa kl. 7 síðd.
Allir boðnir velkomnir.
S. Ólafsson.
+ + +
Messur í Gimli prestakalli:
Sunnudaginn 7. febr.
Betel, kl. 9,30 árd.
Gimli, kl. 2. síðd.
S. Ólafsson.
♦ -♦--♦■
íslenzk guðsþjónusta
í Vancouver,
verður ef Guð lofar haldin í
dönsku kirkjunni á E. 19th Ave
og Barns St., sunudaginn, 7.
febr., kl. 7,30 að kvöldinu. Allir
velkomnir.
R. Marteinsson
♦ -♦■-♦■
Sunnudaginn 7. febr., messar
séra H. Sigmar á Mountain kl.
2, 30 e. h. Allir boðnir vel-
komnir.
Saga Einsteins
i.
Albert Einstein mun vera sá
vísindamaður samtíðarinnar sem
langoftast er nefndur, og af
mörgum er talinn langfremstur,
af sumum, jafnvel mesti snill-
ingur, sem nokkurntíma hafi
uppi verið. Það var aðeins einn
maður, sem gat kept við hann,
og af sumum var talinn jafnvel
ennþá fremri, læknirinn og
draumafræðingurinn Sigmund
Freud, Gyðingur eins og Ein-
stein. Þessi stórkostlega frægð
Einsteins er eitt af hinum dular-
fullu táknum þessara tíma. Það
er viðurkent, að einungis örfáir
menn muni hafa þá þekkingu í
stærðfræði, sem þarf til að geta
dæmt um hvað það er, sem Ein-
stein hefir eiginlega gert; eða
með öðrum orðum, það eru að-
eins örfáir menn sem geta átt álit
sitt á ihonum undir eigin mati.
Og þó eru, að því er segir í bók
um Einstein, sem eg leit í, víða
um lönd, menn allra stétta, frá
þjónum upp í þjóðhöfðingja, sem
votta ihonum virðingu sína, vin-
semd og þjónustusemi. Og má
til marks um það hafa það, sein
segir í grein um Einstein í “Tím-
anum,” að yfirmaðurinn á einu
af hinum stórkostlegu farþega-
skipum, sem fara milli Evrópu
og Ameriku, bafi boðið honum
beztu salkynnin sem á því skipi
var að 'hafa; en það er óefað ekki
rétt að hafa orðið “klef” um
þesskonar farbúðir.
II.
Frægð Einsteins er árangur af
því hve mjög hefir verið um hann
skrifað og af hve mikilli hrifni,
og er það svo sem auðvitað, að
enginn verður ágætur af engu,
og að eitthvað þarf að vera til
að skrifa um. En þó hlýtur
hverjuim þeim, sem ekki er alveg
ókunnugur sögu vísindanna, að
virðast þessi mikla frægð dálítið
tortryggileg. Því að vanalega
hefir verið svo, að einmitt þeir
sem hugsað höfðu hinar stærstu
hugsanir og gert hinar stærstu
uppgötvanir, hafa haft meira að
segja af sljóleika og jafnvel hatri
og ofsóknum en atlæti slíku sem
Einstein hefir mætt.
Höfundur hinnar þýddu grein-
ar í “T|ímanum” segir: “Méf
virðist Einstein vera hamingju-
samur maður. Mér finst mun
ineira til um iheimspeki ham-
ingju hans en afstæðiskenningu
hans. Það (þ. e. heimspeki ham-
ingju hans) tel eg frábæra heim-
speki. Hann kveðst vera ham-
ingjsamur sökum þess að hann
vænti sér einskis af öðrum. Hann
væntir sér eigi fjár, nafnbóta né
Iofs. Hann unir sér við það að
rækja störf sín, leika á fiðlu sína
og sigla báti sínum.”
Það er óneitanlega meir en lít-
ið gaman að svona “heimspeki.”
Einstein ihefir verið lofaður meir
en nokkur vísindamaður annar.
Eg efast ekki um að hann segi
það satt, að löngun í lof spilli
ekki Mfi hans. Og heldur ekki í
nafnbætur. Hásliólar og hvers-
kyns vísindastofnanir hafa kepst
um að ibiðja ihann að þiggja slíkt
af því tagi sem þar er kostur á.
Og ekki síður skiljanlegt er það,
að fjárskortur sé honum ekki til
ama.
En ótrúlegt er það um mik-
inn vitring, ef honum kemur
ekki einhverntíma i hug, að þessi
hamingjusemi hans, sem bygg-
ist á þvi að hann væntir sér
einskis af öðrum, kunni þó að
standa í nokkru sambandi við
einmitt það, hversu með ólíkind-
um mikið hann hefir hlotið af
öðrum.
24 september, 1942.
Hclgi Pétu-rs.
—Lesbók.
Borgið Lögberg!
KAUPIÐ ÁVALT
L L M L E L
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVENUE and ARGYLE STREET
Winnipeg, Man. - Phone 95 551
Húsráðendum til athugunar
Eins og sakir standa, höfum við nægar birgðir
fyrirliggjandi af flestum tegundum kola, en það er
engan veginn víst, hve lengi slíkt helzt við.
Vegna takmarkaðs mannafla í námum, og rýrnandi
framleiðslu af þeim sökum, ásamt örðugleikum við
flutninga, má því nær víst telja, að hörgull verði á
vissum eldsneytistegundum í vetur.
Vér mælum með því, að þér birgið yður þegar upp,
og eigið ekkert á hætiu með það, að verða eldsneytis-
lausir, er fram á líður. Vér mælum með því, að þér
sendið pantanir yðar nokkrum dögum áður en þér
þarfnist eldsneytisins, vegna aukinna flutningsörðug
leika.
TRYGGIÐ VELLÍÐAN YÐAR MEÐ ÞVÍ AÐ FYLLA
KOLAKLEFANN NÚ ÞEGAR!
McCurdy Supply Co., Ltd.
Byggingarefni og Kol
1034 ARLINGTON STREET
SÍMAR: 23 811 — 23 812
WARTIME NOTICE
THE MANTTOBA COMMERCLAL COLLEGE, the originators of the Grade XI admittance standard,
give notice that due to:
L The increased demand for trained office help—
2. The lowering of minimum agé limits and educational requirements by both govemment and
private employers—
3. The sharp decline in the number of persons available for business training—
they will, in the interests of Canada’s All-Out War effort, waive their strict adherence to the
Grade XI admitttance requirement until further notice, and will admit selected students with less
than a Grade XI High School standing.
NOTE—New classes will start each Monday. We suggest that you make your reservation now
and begin your course as soon as possible in order to qualify for employment at an earlier date.
THE MANITOBA COMMERCIAL COLLEGE
The Business College of Tomorrow — TODAY
300 ENDERTON BLDG., 334 Portage Ave. (4th door west of Eaton’s) Phone 26 565
Write or Telephonc for Our 1942 Prospectus