Lögberg - 25.11.1943, Page 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. NÓVEMBER 1943,
S
menningaralrf íslending^, en
skrifari félagsins, sem ekki átti
kost á að undirbúa mál sitt, tal-
aði blaðlaust og mætti kalla mál
hans, frá auðn til sigurs.
Eftir þessu ræðuhöld tók fund-
urinn við málinu. Margir tóku
til máls, á meðal þeirra G. J.
Olason, Alex Johnson, J. A.
Walters, Guðmundur Johnson og
maður hvatlegur, nokkuð við
aldur. Þekkti allvel til fornrita
vorra og kom vel fyrir sig orði
en eg náði ekki í nafn hans.
Eftir alllangar og ítarlegar um-
ræður var samþykkt að mynda
Þjóðræknisdeild fyrir alla Arg-
yle byggð og þrjátíu manns rit-
aði sig inn í deildina þá tafar-
laust. Embættismenn deildarinn-
ar voru kosnir, forseti Egill H.
Fáfnis, ritari G. J. Olason, fé-
irðir Tryggvi Johnson, en vara-
forseti B. S. Johnson. Þegar hér
var komið var orðið nokkuð
framorðíð kvelds og fólk fór að
tínast í burtu og þótti okkur það
leiðinlegt, því enn var ekki lokið
því sem gjöra þuríti. En mér
var sagt að fólk það hefði sýnt
þrek og þolinmæði í því að sitja
svo lengi, því önnur samkoma
var haldin það sama kveld á
Baldur. Minningarhátíð landnem
anna, sem allir er vetlingi gæti
valdið sæktu. Var því nefndar-
mönnum þeim sem kosnir voru
falið að fullgjöra það sem ólokið
var á deildarfundinum.
Máli þessu er nú að mestu lokið
það sem eftir er, er að þakka
konunum í Argyle fyrir höfðing-
skap þann og rausn er þær sýndu
í þetta sinn, eins og þær hafa
gjört svo oft áður, að bjóða öllum
fundarmönnum og konum til
veislu er þær höfðu búið þar á
staðnum endurgjaldslaust.
Þjóðræknisdeildin í Argyle er
mynduð og stofnsett að vilja og
ráði byggðarmanna sjálfra, og í
í þeirra andrúmslofti á hún eftir
að vaxa og þroskast.
Svo þakka eg í umboði Þjóð-
ræknisfélagsins forsetans og
mínu nafni, Argyle búum fyrir
höfðinglegar og drengilegar við-
tökur.
J. J. Bíldfell.
Wartime Prices and
Trade Board
Sala á sælmeli.
Félög, sem vinna fyrir kirkj-
ur og góðgerðastofnanir mega nú
þiggja gjafir af heimatilbúnu
jam og jelly eða hunangi til
eigin neyzlu eða til þess að selja;
samkvæmt tilkynningu frá W. P.
T. B.
Félög, sem þiggja slíkar gjafir
til sölú, verða fyrst að fá leyfi
frá Local Ration Board til þess
að selja jam, jelly eða hunang
án þess að innheimta D seðla.
Þessum skrifstofum er einnig fal-
ið á hendur að sjá um að þetta
leyfi verði ekki misbrúkað. Þeim
er því gefið vald til þess að neita
um leyfi ef þeim svo sýnist.
Látið ekki hjá líða
að hlusta á íimtudagskvölds útvarpið
CKRC-9.15 til 9.30
OG CKRO
NOV. 18- -Mrs. J. C. Irvine
"Naiional Objeciives"
NOV. 25--R. D. Guy, Jr.
"Looking io ihe Fuiure"
Þetta eru fjórðu og fimtu ræðurnar í hinum reglu-
bundna fimtudagskvölda flokki:
BRACKEN BROADCASTS
Veitið athygli auglýsingum um aðra ræðumenn í þess-
um útvarpsflokkum.
Innköllunarmenn LÖGBERGS
Amaranth, Man
Akra, N. Dakota B. S. Thorvardson
Arborg, Man
Arnos, Man. ..K. N. S. Friðfinnson
^ Baldur, Man
Bantry, N. Dakota ...Einar J. Breiðfjörð
t Bellingham, Wash
Blaine, Wash
Brown, Man
Cavalier. N. Dakota B. S. Thorvaldson
Cypress River, Man O. Anderson
Edinburg, N. Dakota Páll B. Olafson
. .Mrs. J. H. Goodman
Garðar, N. Dakota
Gerald, Sask
Geysir, Man
Gimll, Man
Glenboro, Man
Halison, N. Dakota
Hnausa, Man
Husavick, Man ,.K. N. S. Friðfinnson
Ivanhoe, Minn ..Miss Palina Bardal
Langruth, Man John Valdimarson
iÆsile, Sask

Minneota, Mliui, — • • - JUaa Palina Bardal
Mountain, N. Dakota
Otto, Man
Point Roberts, Wash
Reykjavík, Man
i Riverton, Man . K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash
Selklrk, Man
Tantalion, Sask.
Ppham, N. Dakota ..Einar J. Breiðfjörð
Víðir, Man
Westbourne, Man J6n Valdimarsson
Winnipeg Beach, Man
$555555555555555555555555555$555555555555$555555555555555$55555555$5555555555$S
Leyfið fæst ekki nema með því
skilyrði að vörurnar verði seldar
án þess að innheimta seðla af
þeim sem kaupa.
Leyfið á aðeins við gjafir frá
neytendum (consumers). Neyt-
endur mega einnig vera fram-
lóiðendur, eins og t. d. menn sem
hafa býflugnabú og gefa frá sér
eitthvað af hunangi, sem þeir
hafa ætlað sjálfum sér til heimil-
isleyzlu.
Spurningar og svör.
Spurt. Mig langar til að sauma
barnaföt upp úr gömlum nær-
fötum af fullorðnum. Hvar get
eg fengið tilsögn?
Svar. Ef þú vilt skrifa Consum-
er Branch, Power Bldg. Winni-
peg, þá þykir þeim vænt um að
leggja til allar nauðsynlegar upp
lýsingar.
Spurt. Ep nauðsynlegt að fylgja
klæðnaðarreglugerðum W. P. T.
B. þegar sniðið er upp úr gömlu?
Svar. Nei. Reglugerðirnar eiga
ekki við þegar gamalt efni er
notað í fatnað.
Spurt. Eg hefi þrjú herbergi
hrein og skemtileg, sem eg leigi
út, en fólkið sem býr í þeim er
sí kvartandi. Þó hitinn sé 76 stig
á mælinum þá finst þeim kalt.
Þau hafa rafmagns “heater” sem
altaf er notaður og ljósin loga
um alt. Þau gera okkur ónæði
snemma á morgnana og hvenær
sem er að nóttu til. Mér finst
leigulögin ættu að vernda hús-
ráðendur ekki síður en leigjend-
ur. v
Svar. Ef íbúðin sem þú leigir
út er pártur af húsinu sem þú
býrð í, ef þið notið sömu inn-
gangsdyr eða sama baðherbergið
eða einhver önnur þægindi, þá
getur þú sagt þeim upp íbúðinni
samkvæmt lögum fylkisins. Ef
íbúðin er leigð mánaðarlega þá
er nóg að gefa eins mánaðar fyr-
irvara.
Spurt. Eg komst ekki í búð síð-
ast þegar smjörseðlarnir féllu úr
gildi, og símaði því verzluninni
og pantaði smjör. Daginn eftir
ætlaði eg að sækja smjörið, en
kaupmaðurinn vildi þá ekki taka
gömlu seðlana. Eg hélt því f-ram
að smjörið hefði verið pantað
áður en seðlarnir féllu úr gildi.
Hver okkor var réttur?
Svar. Kaupmaðurinn hafði rétt
fyrir sér. Það er ekki álitið að
skamtaðar vörur séu seldar fyr
en búið er að afhenda seðlana.
Verzlanir eiga að innheimta seðla
um leið og vörurnar eru seldar.
og mega ekki þiggja seðla sem
eru gegnir úr gildi.
Spurt. Eg keypti tveggja punda
glas af hunangi um daginn og
varð að láta af hendi þrjá D
seðla. Eg kvartaði um þetta en
mér var sagt að eg hefði rangt
fyrir mér. Viltu gera svo vel að
segja mér hvað er rétt?
Svar. Þú hafðir rétt fyrir þér.
Það þarf ekki nema einn D
seðil fyrir pund nf hunangi. Þú
keyptir tvö pund og áttir því
ekki að láta nema tvo seðla. Þú
sagðir okkur hvaða verzlun þetta
var og það er verið að rannsaka
málið.
Spurt. Eg fékk ekki nema eina
dós af garðmat þegar niðursoðnu
ávextirnir fengust fyrir skömmu.
Fæst ekki nema ein dós í einu?
Svar. Kaupmenn verða að fara
mjög varlega með allar vörur
sem skortur er á, til þess að sem
flestir af viðskiptavinum þeirra
geti fengið dálítið og dreyfing
verði sem jöfnust. Þeir ráða því
sjálfir hvernig þeir fara að skifta
niður vörunum.
Spurt. Eg varð að borga 40
cent fyrir 10 pund af beets. Er
þetta ekki of hátt verð?
Svar. Jú. Hámarksverð hjá smá
sölum er 3% cent pundið eða 3
pund fyrri 11 cent. Þakka þér
fyrir að segja okkur nafn kaup-
mannsins. Málið verður rannsak-
að.
Spurt. Hvað á að gera við
skömtunarbók númer tvö þegar
búið er að nota seðlana úr henni?
Svar. Allir seðlar í skömtun-
arbók númer tvö, falla úr gildi
31. des. 1943. Ef nokkrir ónotað-
ir seðlar eru eftir í henni þá er
bezt að eyðileggja þá og bókina
með.
Spurt. Hvenær falla niðursuðu-
sykurseðlarnir úr gildi?-
Svar. Þessir seðlar falla úr
gildi 31. des. 1943.
Kaffiseðlar 22 og 23, Smjör-
seðlar 28 og 39, og kjötseðlar 27
ganga allir í gildi 25. nóv.
Smjörseðlar 34, 35, 36, 39 og
kjötseðlar 22, 23, 24, 25 falla úr
gildi þriðjudaginn 30. nóv.
Spurningum á íslenzku svarað
á íslenzku af Mrs. Albert
Wathne, 700 Banning St. Wpg.
Gunnar Einarsson fyrv.
kaupmaður, nírœður
Gunnar Einarsson fyrv. kaup-
maður á níræðisafmæli í dag.
Hann er enn við góða heilsu, en
er hættur störfum fyrir aðeins
fjórum árum síðan. 86 ára gam-
all starfaði hann á skrifstofu h.f.
Ásgarðs hjá syni sínum Friðrik
kaupmanni. Þegar menn hittu
hann þar, var altaf skapið jafn
létt hjá Gunnari, og hafði hann
jafnan einhver gamanyrði á vör-
um. Slíkt léttlyndi lengir vafa-
laust æfi manna.
Æfi þessa mæta og vinsæla
kaupsýslumanns hefir verið
merkileg á marga lund. Hann
er, eins og allir vita, sonur hins
merka framfaramanns Einars
Ásmundssonar í Nesi.
Einar hugsaði ' þessum syni
sínum óvenjulegrar æfibrautar.
Átti Gunnar að læra til prests í
kaþólskum sið, og sigldi til náms
nokkru áður en Jón Sveinsson
var sendur utan í sömu erindum.
Gunnar var við nám á kaþólsk-
um skóla í Danmörku, en átti
síðan að fara til Frakklands. En
þá braust út styrjöldin milli
Frakka og Þjóðverja. Vildi Ein-
ar í Nesi ekki að hinn ungi sonur
hans færi til Frakklands meðan
styrjöld væri og róstur í landinu.
Hætt iGunnar því við prests-
námið, og gerðist verzlunarmað-
ur, var við verklegt verzlunar-
nám á Langalandi, en gerðist
síðan starfsmaður Gránufélags-
ins, er þá var komið á legg, undir
forystu Tryggva Gunnarssonar.
Var Gunnar aðstoðarmaður
Tryggva í mörg ár, á Akureyri
á sumrin, en vann á skrifstofu
félagsins í Höfn á vetrum.
Fyrir 53 árum setti hann upp
verzlun á Hjalteyri við Eyja-
fjörð, en tengdafaðir hans Frið-
rik Jónsson á Ytri-Bakka hafði
haft leyfi til verzlunar þar, en
lagt litla stund á hana. Árið 1896
tók Gunnar sig upp af Hjalteyri
og flutti til Reykjavíkur, bygði
stórhýsi, eftir þeirra tíma mæli-
kvarða, í Kirkjustræti og rak um
skeið mikla og margþætta verzl-
un. Árið 1910 lét hann af verzl-
un, en var um nokkurt skeið
starfsmaður hjá frænda sínum
Garðari Gíslasyni, unz Friðrik
sonur hans og annað frændalið
óskaði eftir að njóta starfskrafta
hans.
í öllum viðskiftum var Gunnar
með afbrigðum vandaður og vel-
viljaður maður gagnvart öllum,
sem við hann skiftu. Starfið mun
honum jafnan hafa verið hug-
leiknara en fjárhagslegur ágóði.
Þó hann hætti við að gerast
prestur, hélt hann kaþólskri trú
sinni, og var um nokkurt árabil
eini kaþólski Islendingurinn hér
á landi. Börn sín ól hann upp í
þeim sið, og hefir nú níræður þá
ánægju, að sonur hans Jóhannes
er vígður biskup kaþólskra hér
á landi.
Gunnar er til heimilis á Öldu-
götu 52 hér í bænum. ÞÓ hann
geti ekki átt von á heimsóknum
margra jafnaldra sinna á þess-
um hans afmælisdegi, þá munu
margir gleðja hann með því að
rétta honum höndina í dag,
þakka honum gott samstarf,
hlýtt hugarþel, drengileg við-
skifti og margar glaðar stundir.
V. St.
Eina leyndarmálið, sem konan
kemst ekki undan að varðveita
vel, er leyndarmálið um eigin
aldur.
* * *
í augum ungrar stúlþu. sem
elskar og er elskuð, er alt annað
MINNIST BETEL
í ERFÐASKRAM YÐAR
einskis virði.
* * *
Aðeins ein hjón af þúsund lifa '
það að geta haldið upp á gull-
brúðkaup (50 ára hjúskaparaf-
mæli).
BUSINESS
EDUCATION
DAY OR EVENLNG
CI.ASSES
To reserve your desk, write us,
call at our office, or telephone us.
Ask for a copy of our 40-page
illustrated Prospec'tus, with which
we will mail you a registratiön
form.
Educational Admittance
Standard
To our Day Classes we admit only
students of Grade XI, Grade XII,
and University standing, a policy
to which we strictly adhere. For
Evening Classes we have no edu-
cational admiltance standard.
AIR-COOLED,
AIR-CONDITIONED
CLASSROOMS
The “SUCCESS” is the only air-
conditioned, air-cooled private
Commercial College in Winnipeg.
TELEPHONE 25 843
SUCCESS
BUSINESS COLLEGE
Portage Ave. at Edmonton St.
WINNIPEG
I
iTorfumst í augu við staðreyndir. Syphilis og Gonorrheoa
eru sjúkdómar, sem hnekkja stríðssókn Canada og
veikja heilbrigði þjóðarinnar. Það er kominn tími til
að draga þessa háskalegu kvilla fram í dagsljósið, og
heyja við þá opinbera baráttu. Útbreiðsla kynsjúkdóma
má ekki fara í vöxt vegna vöntunar á skynsamlegri
fræðslu.
Sigursæl herför gegn kynsjúkdómum innibindur sjö
meginatriði:
1. Ábyggilegar upplýsingar viðvíkjandi kynsjúkdómum. 2. Að
fólk fái að vita um staði þar sem sjúkdómseinkenni séu rann-
sökuð og læknisaðgerðir fyrir hendi. 3. Blóðkönnun á undan
giftingu. Blóðkönnun á undan fæðingu. 5. Að hrinda í fram-
kvæmd reglubundinni blóðkönnun af einkalækni hvers einstakl-
ings. 6. Að koma í veg fyrir skottulækningar. 7. Að útiloka
sölusamræði.
Orsakir, útbreiðsla og læknisaðgerðir
á Syphilis og Gonorrhoea, eru skýrðar
að fullu í bókinni — “With These
Weapons”. Þér getið fengið ókeypis
eintak af áminstri bók, ásamt öðrum
mikilvægum upplýsingum, hjá Depart
ment of Health and Public Welfare,
eða Young Men’s Section, winnipeg
Bord of Trade.
þarf að vera sagt frá því
Tris adveriisemeni sponsored by
CITY HYBRO