Lögberg - 18.05.1944, Side 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. MAÍ, 1944
7
Koma herra Sigurgeirs biskups Sig-
urðssonar til Vancouver
Mikið hefir verið skrifað um
komu Sigurgeirs biskups til Ame
ríku og mikil sigurför hefir það
verið fyfrir hann og fslenzku
þjóðina.
Þegar fréttist til Vancouver að
biskup íslands væri kominn vest-
ur um haf, varð það fyrsta löng-
unin okkar að hann gæti heim-
sótt okkur hér á Kyrrahafsströnd
inni í British Columbia. Fyrir-
spurnir voru gerðar um ferða-
lag hans og svo kom fregnin
með fimm daga fyrirvara að
biskupinn yrði hér fimtudaginn
9. marz. Forsetar íslenzku félag-
anna töluðu sig saman í síman-
um og mæltu til fundar í kirkj-
unni eftir messu sunnudags-
kveldið 5. marz. Á fundinum var
fólk einróma um að æskilegt væri
að halda samsæti fyrir heiðurs-
gestinn á veglegum stað. Var
samþykkt að forsetar íslenzku
félaganna ásamt þremur öðrum
skipuðu nefnd til að gera allar
ráðstafanir og tilkynna öllum ís-
lendingum í borginni og grend-
inni um samkvæmið. Það er
ekki að orðlengja það að þessi
nefnd lét hendur standa fram
úr ermum og undirbjó veizlu á
Georgia Hótelenu. Gert var ráð
fyrir að blaðamenn mættu bisk-
upi úti við flugvöllinn daginn
sem hann bar að garði, enn því
miður gat ekki orðið af því,
biskupinn kaus að aka eftir þjóð-
veginum frá Seattle til Vancou-
ver til að njóta hins dýrðlega út-
sýnis með ströndinni-
Á vagnstöðinni, til að taka á
biskupi og förunaut hans, Ed-
ward Thorlakson, voru þeir Guð-
mundur Gíslason og Bjarni Kol-
beins. Var strax haldið til veizl-
unnar og settust þar að borðum
fast að tvö hundruð manns. Sam-
sætinu stýrði Mr. Hálfdán Thor-
lákson, bauð hann biskupinn vel-
kominn með vel völdum orðum.
Skemtiskrá byrjaði með því að
íslenzki söngflokkurinn okkar
hér söng Ó, Guð vors lands.
Skáldið okkar Þórður Kr. Krist-
jánson fór með einstaklega vel
hugsað kvæði, sem hann hafði
ort við þetta tækifæri. Afhenti
Mr. Kristjánson heiðursgestinum
kvæðið að gjöf til að taka það
með sér heim til ættjarðarinnar.
Séra Runólfur Marteinson með
blýjum og viðfeldum orðum,
gerði biskupinn kunnugan sam-
kvæminu og bauð hann fram til
að ávarpa landa sína í Vancou-
ver. Biskupinn talaði á skemti-
legan hátt, mintist á ástæðurnar
fyrir ferð sinni vestur um haf,
talaði um hagsmuni fólks heima
og bar íslendingum hér kærar
kveðjur frá frændum okkar
heima á Fróni. Magnús Elíason
þakkaði biskupi fyrir tölu hans,
fyrir hönd íslenzku félaganna og
íslendinga yfirleitt í þessu um-
hverfi. Því næst skýrði Hálfdán
Thorlakson frá því, að hinn ný-
stofnaði tslenzki Lúterski söfnuð
ur hér hefði valið biskup íslands
sem heiðursmeðlim. Afhenti Mr.
Thorlakson biskupi skrautlegt
skýrteini, sem vottaði að hann
væri heiðursmeðlimur í þessum
hinum yngsta söfnuði í Islenzka
Lúterska kirkjufélaginu í Vestur
heimi. í sambandi við það var
þess getið að þó að þetta væri
yngsti söfnuðurinn, þá væri
presturinn okkar hér Runólfur
Marteinson elztur af íslenzku
Lútersku prestunum Að endingu
söng íslenzka söngkonan okkar
hér, Mrs. Thora Thorsteinson
Smith, tvo söngva “Drauma-
landið” og “I Walk Beside Thee”.
Þegar staðið var upp frá borð-
um og fólk fór að halda heim-
leiðis, stóð biskup við dyrnar á
veizlusalnum og heilsaði með
handabandi bæði nýjUm og
gömlum kunningjum.
Að veizlunni lokinni var hald-
ið veglegt heimboð á heimili
þeirra Mr. og Mrs. Hálfdán
Thorlakson, voru þar saman-
komnir þeir sem unnu að undir-
búning fyrir samsætið og nokkr-
ir aðrir vinir húsráðenda. Gafst
þar mörgum tækifæri til að hafa
lengra viðtal við gestinn frá ætt-
jörðinni heldur enn mögulegt var
í veizlusalnum. Sýndu þau Mr.
og Mrs. Thorlakson einstaklega
góða gestrisni og höfðu þeir sem
þar voru mikla ánægju af kvöld-
stund þessari.
Daginn eftir sýndi Bjarni Kol-
beins rögg af sér og ók með
biskupinn og förunaut hans,
Edward Thorlakson, í bíl sínum
til að gefa þeim tækifæri til að
njóta þeirrar náttúrufegurðar
sem Vancouver og nágrennið
hefir að bjóða. Óku þeir yfir hina
stóru svonefndu “First Narrows
brú”, sem er lengsta hengibrú í
brezka veldinu, fjórtán hundruð
fet á milli stöplanna. Svo var
ferðinni heitið um hinn verald-
ar-fræga skemtigarð “Stanley
Park” og þótti biskupinum mikið
til koma um fegurð þessa stað-
ar og um hinar stórkostlegu eik-
ur sem þar hafa staðið svo mörg-
um tugum árum saman. Næst
fóru þeir að heimsækja borgar-
stjórann, Mayor Cornett, á skrif-
stofu hans. Hittist svo vel á að
þetta var afmælisdagur borgar-
BREWERS AND HOTELKEEPERS OF MANITOBA WAR FUND
STATEMENT OF CONTRIBUTIONS AND PAYMENTS
from the date of commencement of the Fund on September 23.
1940, to December 31, 1943.
CONTRIBUTIONS by the Brewers and ^Hotelkeepers
of Manitoba $114,586.23
PAYMENTS
Towards purchase of a Hurricane Aircraft $48,000.00
Greater Winnipeg Co-ordinating Board for
War Services 11,500.00
Canadian Red Cross Society 10,000.00
Chinese War Relief Fiind 5,000.00
Navy League of Canada 3,000.00
The Kinsmen Fund—Milk for Britain 3,000.00
Greek War Relief Fund 2,500.00
Air Cadet League of Canada 2,500.00
British and Foreign Bitole Society—
Soldiers’ Testament Fund 2,000.00
Canukeena Club—Buckshee Fund 2,000.00
B.P.O. Elks—Save the Children Fund 2,000.00
Wartime Pilots and Observers Association 1,500.00
Associated Army Auxiliaries 1,000.00
I.O.D.E. Book Purchasing Fund 1,000.00
“H.M.C.S. Winnipeg’’ Fund 500.00
“H.M.C.S. St. Boniface” Fund 500.00
“H.M.C.S. Transcona” Fund 500.00
96,500.00
Interest on loan from Bank, obtained to
enable payment for Hurricane Aircraft
to be made in advance of contributions 2.175.61 98.675.61
BALANCE as at I^ecember 31, 1943 15,910.62
Bank of Montreal 13,116.04
December 1943 contributions in hands of
Government Liquor Control Commission 2,794.58 $ 15,910.62
No deductions have been made for administration costs or expenses
of any kind other than interest as shown. Tho Manitoba Govern-
ment Liquor Control Commission collects the Fund without charge.
The Trustees and Officers serve without remuneration.
We certify that the above statement is correct.
(Sgd.) WILLIAM GRAY AND COMPANY
Chartered Accountants.
Winnipeg, February 21, 1944. Honorary Auditors.
stjórans. Röbbuðu þeir saman um
klukkustund og þótti Sigurgeir
þetta ánægjuleg stund með
Mayor Cornett- Ferðalag þeirra
um borgina endaði um miðdag-
inn heima hjá Bjarna Kolbeins.
þa)r sem þeir ásamt Hálfdán
Thorlakson nutu reglulegrar Is-
lenzkrar fiskimáltíðar.
Eftir hádegið þann dag ók
Bjarni Kolbeins með biskupinn
til Blaine og var þá heimsókn
þessa góða gests til Vancouver
á enda, mun sá atburður þó lengi
lifa í hugum okkar hér.
Magnús Elíason.
Svar til Guðmundar
Jónssonar
Herra Guðmundur Jónsson við
Vogar P.O., stílar mér opið á-
minningarbréf í Heimskringlu,
5. apríl síðastliðinn, og þó það sé
harla ómerkilegt, vil eg fyrir
kurteisis-sakir svara því í fám
orðum, því annars kynnu les-
endur blaðsins að taka mark á
einhverju af því sem þar er
skráð.
Karl auminginn hefir auðsjá-
anlega verið í vondu skapi yfir
því að eg skildi gjörast svo djarf-
ur að umbæta skrif hans um
förumenn á Austurlandi. Okkur
sem lásum þá grein, líkaði illa
ummæli hans í garð þeirra, sér-
staklega þó um Gilsárvalla Guð-
mund, sem hann segir muni hafa
verið illa ættaður, fengið illt
uppeldi, og helst viljað vinna
óþrifaverk! Guðmundur var
systrungur séra Sigurðar Gunn-
arssonar á Hallormsstað, og
Rannveig amma Guðmundar. var
föðursystir séra Sigurðar, og
bræðra hans, og þegar Guðmund
ur Sigvaldason faðir hans fraus
í hel á Hó'laheiði, veturinn 1845,
tók Sigurður Gunnarsson ekkj-
una til sín, með 2 elstu dreng-
ina, Baldvin föður minn, 9 ára,
og Guðmund 10 ára, faðirf minn
vann svo hjá séra Sigurði í 19
ár, og kvaðst hafa borgað fyrir
uppeldi sitt, og efast eg ekki um
það.
Guðmundur dvaldi aðeins
nokkur ár hjá séra Sigurði, en
fylgdi móður sinni er hún giftist
aftur, prúðmenninu Ólafi Stef-
ánssyni, bónda á Gilsarvöllum,
og með móður sinni Soffíu og
Stefaníu systur sinni, dvaldi. Guð
mundur til æviloka, og eru þar
með hrakin ufnmæli Guðmundar
Jónssonar, að nafni hans hafi
fengið slæmt uppeldi, og verið
illa ættaður, því glæsilegra fólk
finst varla á Norðausturlandi, en
Skíða-Gunnars ætt. Sú ætt er
Shliðstæð æítt séra Gpnnarsi í
Laufási, föður Tryggva og
bræðra hans, því Ingibjörg Gunn
arsdóttir, var kona séra Þorsteins
á Skinnastöðum föður Skíða-
Gunnars og Ebenesar sýslu-
manns á Isafirði, föður frú Ingi-
bjargar á Skarði, konu Kristjáns
kammeráðs Skúlasonar, Magnús
sonar, Ketilsonar prests á Húsa-
vík, hann var giftur systir Skúla
fógeta. Systir séra Þorsteins á
Skinnastað og Ingjalds prests í
Múla, var Guðrún, föðurmóðir
séra Halldórs á Hofi í Vopna-
firði. (Samanber annálar Hóla-
skóla).
Guðmundur Jónsson, segir
að nafni sinn hafi helst viljað
vinna óþrifaverk! Þarna er ó-
mannlega að orði komist um
Guðmund frænda minn, auð-
vitað gat hann hvorki verið fjár-
maður né sjómaður, var of fá-
kænn til þess, svo hann varð að
vera fjósamaður, aka taði á tún,
bera heim eldivið, og umfram
alt að mala gallón, og meira af
rúg á hverjum degi og hafði að-
eins fæði og föt, en eftir lát
móður sinnar, var farið að senda
Guðmund í kaupstað á Seyðis-
fjörð, eftir kramvöru, því hann
var bæði stór og sterkur, svo
hann gat borið þunga bagga
heim, og rataði vel á heiðum í
dimmviðrum, og af því að hann
setti aldrei neitt kaup fyrir ferð-
ir sínar, var hann oft á ferða-
lagi, að sækja og flytja einhvern
varning um nærsveitirnar, og
finna svo frændur sína um leið,
en þeir voru fjölmennir á Aust-
urlandi, og eru enn, og aðdáan-
lega frændræknir.
Einn frænda hans er Gunnar
Gunnarsson skáld á Klaustri,
fimti Gunnar frá Skíða-Gunnari.
Þó Guðmundur væri oft illa
klæddur, og óþrifinn, var hann
ætíð umtalsgóður, og vandaður
í viðskiptum, sem vitnaði um
hans góða uppeldi, og innræti,
enda var hann svo vinsæll, að
allsstaðar var tekið vel á móti
fionum og hans einföldu svör
voru einkennilega markviss og
skopleg. Til dæmis gaf einn
frændi Guðmundar honum nýa'
húfu, sem hann setti upp næsta
sunnudag, og fór til messu að
Desjarmýri, en af því að rign-
ing var, lét hann gömlu húfuna
upp á hina nýju og batt hana
með snærisspotta, þegar Guð-
mundur kom til kirkjunnar hóp-
uðust strákar að honum, og
spurðu hann, til hvers hann hefði
allar þessar húfur á hausnum?
Þá svaraði Guðmundur: “Þið
vitið ekkert, og þið skiljið ekk-
ert.” Þetta höfðu ýmsir fyrir
máltæki seinna, því það var
ótrúlega mikil'l sannleikur í því,
sé það tekið alvarlega.
Svo tekur Guðmundur fyrir
Landnámssögu Álftavatns-bygð-
ar, sem eg rita, og þykist sjá
þar missagnir, er það furða þó
einhvern hafi mismynnt eitt-
hvert mannsnafn, en svo er mál
með vexti, að eg hefi ekki séð
Almanak O. Thorgeirsson ennþá,
því eg hefi verið hér austur við
Pine-Falls siðan í miðjum janúar
en las þó prófarkir af sögunni
áður eg fór, og áleit hana vel
prentaða, en eftir frásögn G. J.
hefir orðið þar töluvilla á aldri
Sigfúsar Borgfjörð, 1886, í stað-
inn fyrir 1868, en þar sem Guðm.
er að fárast um barneign Ás-
mundar Freemans, og Jóns Há-
varðssonar, er bara fjas, þeir
heiðursmenn geta átt, og eign-
ast enn mikið fleiri börn en G.
J. reiknar, hvorugur þeirra er
nú samt landnemi í Álftavatns-
bygð, en er aðeins getið þar í
sambandi við frændur þeirra.
Guðmundur segir konu eina
rangfeðraða í sögunni, þær geta
nú verið það fleiri en ein, og
hann rangfeðraði nú sjálfur
frúna í Höfn í fyrra, og tóku
fáir til þess; og svo segir hann
bæinn Ekru austan Lagarfljóts,
en ekki norðan, og er drýldinn
yfir slíkri vizku, því það eina
veit hann fyrir víst, og er eg
honum þakklátur fyrir þá leið-
réttingu, en hvort kona ein er
Jensdóttir eða Jónsdóttir gjörir
engan mismun, því eg færði oft
útlend nöfn yfir á íslenzku, vilj-
andi, enda tók eg það fram í
formála sögunnar að hún yrði
rituð eftir frásögn landnemanna
sjálfra, og tæki ekki ábyrgð á
þó einhvers staðar væri missögn
í henni, slíkt á sér stað í öllum
sögum, en það sem gefur land-
náms sögunni gildi, er nafn
landnemanna, hvaðan þeir fluttu
að heiman og hvenær og hvar
þeir námu land, og númer á
því og nöfín barna þeirra, því
þá geta góðir afkomendur þeirra
fundið bústað forfeðra sinna,
sem yfirgáfu ættland sitt til að
geta veitt sonum sínum og dætr-
um betra uppeldi, og þroska, en
annars; og grunar mig að margt
mikilmenni Canada hafi gaman
af að ganga um grasigrónar rúst-
ir forferðra sinna, því eg hefi
enga trú á að mennirnir breyt-
ist mikið á hverjum þúsund ár-
um.
Guðmundur ritar oft góð frétta
bréf úr bygð sinni, og les eg
þau ætíð með athyggli, því eg
þekki vel hvern mann þar, en
oftast er þó uppistðan í þeim
óáran í bygðinni, fiskileysi, bar-
lómur og vesöld í fólki, en ívaf-
ið er oft gott.
Guðmundur segir eg hafi ritað
upp eftir Jóni á Sleðbrjót, Land-
námssögu Álftavatnsbygðar,
hver sem vill lesa þá sögu í
Almanakinu 1910, getur fljótt
séð hvaða fjarstæðu hann fer
með, annars er mér óljúft að
bera þá saman Guðmund og Jón,
hann ritaði Landnámssögu okk-
ar við Narrows, og Siglunes
prýðilega, og hafði eitthvað gott
að segja um hvern mann. Jón
var bæði mikilhæfur og rétt-
orður.
Guðmundi gremst að eg sku'li
leiðrétta nokkuð af skrifum sín-
um, og slær við aldurdómi sín-
um, að það sé of seint að kenna
gömlum hundi að sitja. Þetta
fagra spakmæli lætur honum vel
í munni, og á ekki illa við, en
samt verð eg að kenna honum
að sitjá á stráknum, þegar hann
fer með flimt um látna frændur
mína.
Eg vona svo að Guðmundur
sefist nú við þetta hógværa svar
mitt, sem eg óska að nái hon-
um lifandi og við góða heilsu.
Ritað við Pine-Falls, 20. aprí,
1944.
Sigurður Baldvinsson.
Frá Seattle, Wash.
10. maí, 1944.
Þau hin góðu gózen lönd
geislar sunnu dúða.
Kyrra hafsins kæra strönd
klædda í sumar skrúða.
Vér fögnum komu sumarsins
og vonum að það færi oss bless-
un í bæ. Við Kyrrahafsstrandar-
búar höfum lítið af vetrarharð-
indum að segja, því hér eru
grænir hagar árið um kring. Þó
snjó festi hér einstaka sinnum
þá varir hann sjaldan lengur en
tvær vikur í einu.
Við hinir eldri, sem fæddir
erum og uppaldir heima á gamla
landinu, höldum flestir upp á
komu sumarsins og þó við séum
•búnir að dvelja hér um tugi ára
í hinu milda loftslagi, geymum
við samt ekki sumardeginum
fyrsta, sem við hlökkuðum svo
mikið til, þegar við vorum ungl-
ingar heima.
Hér í Seattle, hafa landar haft
samkomur á sumardaginn fyrsta
á hverju ári samfleytt í 44 ár,
eða síðan um aldamót, og hefur
íslenzka lestrarfélagið “Vestri”,
staðið fyrir henni. “Vestri” er
víst eitt af elstu lestrarfélögum
hér vestan hafs, nálægt því að
vera komið um fimtugt, all-flest-
ir af hinum gömlu meðlimum
þess og stofnendum eru nú horfn
ir af sjónarsviðinu.
En maður kemur manns í stað,
og “Vestri” mun lifa eins lengi
og nokkur Islendingur, sem hér
er búsettur gleymir ekki móður-
máli sínu.
Nú er í undirbúningi að halda
Íslendingadag eins og undanfar-
in ár, og eru það allt “Vestra”-
menn, sem standa fyrir hátíða
haldinu, og búið að kjósa nefnd.
Fvrirkomulag íslendingadagsins
verður líkt og undanfarin ár og
mun nefndin reyna af fremsta
megni að láta daginn verða sem
ánægjulegastan fyrir alla sem
sækja hann, staðurinn þar sem
samkoman fer fram, verður á
sama stað og undanfarin ár að
Silver Lake, sem er mjög hent-
ugur staður fyrir landa sem eru
búsettir í Bellingham, Blaine og
Vancouver, B.C. Engum hefir
verið það vonbrygði að koma á
Islendingadaginn, sem Seattle-
menn hafa staðið fyrir, því þar
hafa ávalt skemt sér ungir og
gamlir og eins mun verða í þetta
sinn, óefað verður auglýst seinna
meir í Lögbergi og Heimskringlu
um Islendingadaginn í Seattle.
Hér í Seattle er mikið um að
vera, fólk þyrpist hingað úr öll-
um ríkjum “Uncle Sams”, og
allir fá atvinnu, sem vilja vinna,
bæði ungir sem gamlir, hér á
við, sem Breiðfjörð kvað forð-
um í Núma rímum:
“Steðjar emja hátt við hamri
hlífum lemja vopnin á,
engin hemja er á því glamri
eldar semja járnin blá.”
Já, hér láta menn hendur
standa fram úr ermum. Stór skip,
sem kljúfa loftið og öldur hafs-
ins eru smíðuð hér í tuga og
hundraða tali, konur og karlar
um sjötugt og yfir, blómarósir
með máluð andlit og lakkaðar
negltir, fjármenn frá Montana,
bændur frá miðríkjunum, Negr-
ar frá Suðurríkjunum, Kínverj-
ar, Gyðingar, Philippínar og
fleiri, allur þessi grúi vinnur
við skipalsmlíði og þó margir
hverjir hafi aldrei séð skip fyr,
er þeim kent til verka, því Banda
ríkjamenn eru flínkasta þjóð í
heimi í verklegu tilliti.
Islendingum hefir fjölgað hér
mjög í seinni tíð, einkum hafa
margir landar frá Norður Dak.
flutt hingað, sumir hafa keypt
heimili hér og ætla sér að lík-
indum og setjast hér að fyrir
fullt og allt. Vér bjóðum þá alla
velkomna og óskum að framtíð
þeirra verði sem heillaríkust hér
á hinni veðursælu og fögru
Kyrrahafs strönd.
J. J. Middal.
Borgið Lögberg!
6-ENNC 100 SC|
=============ni
Látið ekki tækifærið ganga
úr greipum yðar!
Verzlunarmenniun er ómissandi nú á dögum, og
það fólk, sem hennar nýiur, hefir ætíð forgangs-
réii þegar um vel launaðar siöður er að ræða.
Það margborgar sig, að finna oss að máli, ef þér
hafið í hyggju að ganga á verzlunarskóla; vér
höfum nokkur námskeið til sölu við frægustu og
fullkomnusiu verzlunarskóla veslan lands.
The Columbia Press Limited
Toronio og Sargeni, Winnipeg