Lögberg - 07.02.1946, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGlNN 7. FEBRÚAR, 1946
7
Bréf frá Glenboro
Héðan úr þessu bygðarlagi eru
ekki mörg stórtíðindi. “Árið er
nú liðið í aldanna skaut,” og er
maður lítur yfir liðið ár, er margs
samt að minnast og fyrir margt
að þakka, því árið var fólki hér
um slóðir sem víðast hvar hér í
þessu landi gott og blessað. Sum-
arið var með köflum umhleyp-
ingasamt, en uppskera kornteg-
unda var góð og allur jarðar-
gróður í betra lagi. Hefir upp-
skera verið góð hér til margra
ára og hagur bænda og alls fólks
yfirleitt er því mjög góður. Hér
í Glenboro hefir verið mikið um
byggingar. Mörg hús hafa verið
^ygð og fjölda mörg endurbætt
og stækkuð, og hefir verið mikil
eftirspurn eftir húsum og lönd-
um og mikið verið keypt og selt,
og hér er sem víða annarsstað-
ar, mesta ekla á húsnæði, er út-
lit fyrir miklu athafnalífi hér á
komandi ári. Atvinna hefir ver-
ið yfirfljótanleg og menn hafa
ekki komist yfir það sem þurft
hefir að gjöra. Allir hafa mikið
annríki því vinnukraftur er al-
staðar af skornum skamti, og þar
sem þessi bær er á meira fram-
faraskeiði en flestir bæjir í ná-
grenninu, hafa viðskifti aukist
mikið að undanförnu, er margt
sem dregur fólk að honum lang-
ar leiðir, og þá sennilega ekki
sízt hin stóra og myndarlega
verzlun Frederickson and Co.,
sem stendur framar flestum eða
öllum almennum verzlunarhús-
um hér á stóru svæði. All-nokkur
hnekkir er það bænum í vissu
tilliti að hér er nú sem stendur
ekkert gistihús (hóotel); var
gamla hótelið (Leland Hotel)
ekki starfandi s.l. sumar. Eig-
andinn lokaði því upp með vor-
inu; sumir giskuðu á, til þess að
færa fólki heim sanninn um það,
að bjórsala væri bráðnauðsynleg.
Hér hefir aldrei verið bjórsala,
en þrátt fyrir alt tapaði Bakkus
í þeirri hreðu með all-miklum
atkvæðamun. Svo hér verður
ekki bjórsala og spursmál hvort
hér verður gistihús í náinni tíð.
Nú er verið að rífa gamla gisti-
húsið niður og er það í raun og
veru landhreinsun, það var orð-
ið gamalt og af sér gengið og alt
of stórt, eins og nú hagar til. En
þrátt fyrir bjórleysið hér og þrátt
fyrir bjórsölu í nágranna bæjun-
um, þá stendur Glenboro fram-
ar öllum nágranna þorpum á
stóru svæði. Eg álít að hér væri
gott tækifæri fyrir duglegan og
framsækinn Íslending að afla sér
fjár og frama með að setja hér
UPP gistihús, því fólki fjölgar
stöðugt í bænum og viðskifti
aukast árlega.
Síðan á áliðnu sumri höfum
við hér verið prestlausir, eins og
áður hefir verið getið um í blöð-
unum. Sagði séra E. H. Fáfnis
UPP söfnuðunum hér eftir 15 ára
Þjónustu, og tók köllun frá söfn-
uðum Islendinga í Dakota, ‘og
flutti þangað í september. Á
sameiginlegum safnaðarfundi hér
1 prestakallinu, 2. október s.l.,
var samþykt í einu hljóði að
kalla til prests séra Robert Jack,
sem nú er prestur 1 Breiðdalsvík
a fslandi austanverðu. Hafði
hann látið í ljósi að hann máske
uaundi taka til greina köllun héð-
an- Hefir hann lofað að gefa
söfnuðunum fullnaðar svar í
þessum mánuði. Séra Robert
Jack er fæddur og uppalinn á
Skotlandi, fór hann til Islands
fyrir nær 10 árum síðan til að
kenna fótboltaleik og aðrar
^þróttir og ílengdist þar; var
hann búinn að fá all-nokkra
uaentun við háskóla í Skotlandi,
fók hann ástfóstri við ísland og
islenzka menningu, og innritað-
fsf í háskóla Islands, las þar guð-
fræði og útskrifaðist úr guð-
raeðisdeildinni og var prest-
vígður 1944. Er hann talinn all-
vel fær í íslenzku, og sagður að
Vera ágætur drengur. Hann er
giftur íslenzkri konu. Höfum
Vlð hér allmikla trú á manni,
Sem shha sögu á að baki. Hann
yfirgefur ættjörð og vini og
leggur það í sölurnar að læra út-
lenda tungu og semja sig að sið-
um með útlendri smáþjóð, og
kann því máske að meta betur
æsku og andlegan auð íslenzkr-
ar menningar en margur íslend-
ingur. Hvort hann tekur köll-
uninni eða ekki, þá samt verður
hann í okkar augum athyglis-
verður maður.
Því láni áttum við að fagna
hér um jólin að hafa hér hjá
okkur ágætan prest, séra Rúnólf
Marteinsson; kom hann hingað
vestur lauigardaginn fyrir jól,
ásamt konu sinni, og dvöldu þau
hjá okkur fram yfir hátíðina og
prédikaði hann í öllum kirkjun-
um og tók þátt í jólatréssam-
komum sunnudagaskólanna.
Urðu jólin fólki hér miklu bjart-
ari fyrir það. Það voru hug-
ljúfar stundir, og allir voru svo
glaðir og ánægðir og þakklátir
þeim hjónum fyrir sólargeislana,
sem þau fluttu með sér. Um jól-
in voru hér á ferð þau Mr. og
Mrs. S. J. Sveinbjörnsson frá
Kandahar, komu þau austur til
að vera við jarðarför Kristínar
Anderson, sem fram fór rétt fyrir
jólin og minst hefir verið á áður
í blöðunum; er Mrs. Sveinbjörns-
son systir hennar. Einnig kom
bróðir Mrs. Anderson alla leið
norðan úr Peace River héraði,
Kristján Helgason, kom hann
flugleiðis alla leið frá Grand
Prairie til Winnipeg; hann hafði
stutta viðdvöl.
Við háskólanám í Winnipeg
eru þrír æskumenn, íslenzkir, á
þessum vetri, þeir John Hjalta-
son, sonur Dr. og Mrs. M. Hjalta-
son; Guðmundur Lambertsen,
sonur þeirra Mr. og Mrs. G.
Lambertsen og Kristján Ander-
son, sonur þeirra Mr. og Mrs.
P. A. Anderson. Allir mestu
efnismenn sem lofa miklu fyrir
framtíðina.
Já, við erum að byrja nýtt ár.
Stríðinu mikla er nú lokið og
friður fenginn, og mara sú, sem
legið hefir á hugum fólks nokk-
uð létt af. Mót framtíðinni
horfir maður vonbjörtum aug-
um, treystandi því að hinn nýi
heimur, sem reisa skal á rústum
hins gamla og úrelta, verði far-
sælli og betri, og sólöld mannúð-
ar og bræðralags rísi nú úr tím-
ans djúpi. Vil eg nú að lokum
nefna nöfn þeirra héðan frá
Glenboro, sem af ísl. bergi eru
brotnir, sem á einn eður annan
hátt tóku þátt í hinum mikla
hildarleik, og lögðu líf sitt og lið
til þess að brjóta á bak aftur
þann grimmasta hervaldsflokk,
sem nokkurn tíma hefir ógnað
frelsi manna. Verður hinum
glæsilega æskulýð seint sú skuld
borguð.
1. Turner Frederickson, sonur
þeirra Friðriks og Þóru Frede-
rickson. Gekk snemma í flug-
herinn, var alllengi við æfingar
og kenslu á Englandi áður en
hann fyrir alvöru hpf flugárásir
á óvinalöndin. Var hann snjall
og tryggur flugmaður, sem allir
báru traust til; hafði hann farið
26 ferðir er hann var skotinn
niður yfir Þýzkalandi, og lét líf
sitt. Maður, sem var með hon-
um og bjargaðist í fallhlíf segir
að Turner hefði getað bjargað
sér, ef hann hefði ekki hugsað
um mennina, sem með honum
voru og beðið þar til þeir voru
komnir fyrir borð, en þá var um
seinan. Turner var góður dreng-
ur og hugrakkur, og hans verður
lengi minst í heimahögum.
Hann “átti söguna stutta en göf-
uga, eins og St. G. segir um
Illhuga í Drangey.
2. Theodor Jónsson. Foreldrar
C. B. Jónsson, dáinn, og Thordis
Jónsson nú til heimilis í Winni-
peg. Hann var með Wjnnipeg
Grenadiers í Bermuda og síðar
í Hong Kong og þar er talið að
hann hafi fallið er Japanar tóku
herkvína. Hann var fríður og
góður drengur.
3. Carl Jónsson, hann var tek-
inn fangi í Hong Kong og var í
haldi þar til Japanir gáfust upp
1945. Hann er nú kominn heim
og er að ná sér eftir hrakning-
ana.
4. Björn Á. ísleifson. Foreldr-
ar Thorsteinn og Ósk ísleifson
í Argylebygðinni. Svaraði her-
kalli snemma; var lengi á Eng-
landi, fór með fyrsta innrásar-
hernum til Frakklands og féll
þar í júlí 1944.
5. Paul Pennycook. Faðirinn
hérlendur móðirin íslenzk, Jón-
ína Oliversdóttir Björnssonar;
innritaðist snemma í herinn; var
með innrúsarhernum og féll í
orustu á Frakklandi.
6. Guðmundur E. Goodman-
son; hann fór ekki til vígstöðva,
en vann lengi sem Radar me-
chanic, bæði í Gíbraltar og
London. Er kominn heim. For-
eldrar: Hans Guðmundsson (dá-
inn) og Þorbjörg ekkja hans,
býr í Glenboro.
7. Skafti Arason. Foreldrar
Óli S. og Olga Arason; hann var
lengi í flughernum á Englandi;
var leystur frá herþjónustu
vegna heilsunnar, er kominn
heim fyrir nokkru.
8. Ledrew Sigurðson. Foreldr-
ar Ellis og Sigrún Sigurðson; var
í flughernum á Englandi all-
lengi, er kominn heim.
9. John Johhson. Foreldrar
N. E. Johnson og fyrri kona hans
Margret Friðbjarnardóttir, er
enn með canadiska hernurn á
Þýzkalandi.
10. Baldvin Sigurðson. Var
með canadiska hernum í Evrópu
og tók þátt í orustum; misti
annan fótinn; er kominn heim.
11. Páll Sigurðson bróðir Bald-
vins er enn í Evrópu. Foreldrar
þeirra: Mr. og Mrs. Herbert Sig-
urðson.
12. Albert Davíðson fór til víg-
stöðvanna í Evrópu og særðist
allmikið, er kominn heim og hef-
ir náð sér allvel.
13. Edvin Davíðson var lengi
í herþjónustu og um langt skeið
á Englandi; kominn heim.
14. W. A. Davíðson var við
heræfingar í Canada. Foreldrar
þessara efnilegu þriggja bræðra
eru þau Mr. og Mrs. Gestur
Davíðson, Glenboro.
16. Símon G. Sigurðson var
árlangt með hernum í Evrópu,
er kominn heim. Foreldrar Sig-
urður A. Sigurðsson (dáinn) og
kona hans Símonína Sigurðson,
sem býr í Hólabygðinni.
17. Friðrik Anderson, hefir
verið lengi handan við haf, og
er nú á meginlandi Evrópu. For-
eldrar hans Snæbjörn A. Ander-
son og kona hans Kristín, sem
nýlega er látin.
18. F. B. Björnson. Foreldrar
Mr. og Mrs. Gísli Björnson.
Hann hefir verið með herdeild-
um á Nýfundnalandi og í Ber-
muda og er þar enn.
19. Henry Einarson. Foreldr-
ar Goodie Einarson og kona hans
María Árnadóttir Sigvaldasonar
frá Búastöðum í Vopnafirði
(dáin). Hann var lengi í her-
þjónustu. Fór með canadiska
hernum alla leið til Þýzkalands;
er nýkominn heim heill.
20. Benedikt Jónsson. Foreldr-
ar Guðm. S. Johnson og seinni
kona hans Gugný Benedikts-
dóttir Arason frá Kjalvík í Nýja
Islandi (dáin). Hann hefir verið
með hernum í Evrópu; er ný-
kominn heim.
21. Roy Bjarnason. Foreldrar
Jónas Bjarnason, móðirin hér-
lend, Ida Badger.
22. Barney Bjarnason bróðir
Roy. Þeir bræður voru báðir
við herþjónustu á meginlandi
Evrópu og eru báðir nýlega
komnir heim.
23. Helgi Oliver. Foreldrar
Albert Oliver (dáinn) og Lilja
Rögnvaldsdóttir í Winnipeg.
Helgi var í fyrri heimsstyrjöld-
inni, og hefir verið í þessu stríði
frá byrjun í íúðrasveit; hann var
lengi á ítalíu og síðar með inn-
rásarhernum í Norður-Evrópu.
Hann er nú á Englandi.
24. Páll B. Paulson. Foreldrar
Árni J. Paulson og fyrri kona
hans Guðbjörg Eyjólfsdóttir frá
Fagralandi, bæði dáin. Páll var
í fyrra heimsstríðinu, og hefir
verið í þessu frá byrjun. Hann
hefir ekki farið til Evrópu en
var með setuliði um tíma í S.
Ameríku.
25. Eiríkur Thorsteinsson. For-
eldrar Thorsteinn Vigfússon í
Winnipeg og Sigurbjörg Jóns-
dóttir (dáin). Hann var í fyrra
stríðinu og særðist þar; hann
hefir verið í þjónustu hervarna í
Canada.
26. Herman Arason. Foreldrar
Mr. og Mrs. A. S. Arason; var
lengi við æfingar í flughernum
í Canada.
27. Murraý Storm. Foreldrar
Guðjón Storm, dáinn, og kona
hans Inga Storm, sem býr í
Glenboro; var í flughernum í
Canada. •
28. John Frederickson. For-
eldrar Pétur Frederickson og
kona hans Rósa Jónsdóttir Frið-
finnssonar (hún er dáin). Hann
hefir verið mörg ár í hernum,
en ekki farið burt úr Canada.
29. Björn J. ísleifsson. Hefir
lengi verið í hernum; fór með
innrásarhernum alla leið til
Þýzkalands, og er þar enn.
30. W. I. ísleifson, hefir verið
við heræfingar í Canada ár-
langt, og er enn við heræfingar.
Hann er bróðir Björns, sem næst
áður er hér nefndur. Foreldrar:
Jón S. ísleifson og kona hans,
sem er af hérlendum ættum.
31. Andrew Pennycock; hann
var lengi á Englandi og í her-
þjónustu í Evrópu, og særðist;
er löngu kominn heim.
32. Teeny Pennycock, var um
tíma í þjónustu hermálanna í
Canada. Andrew og Teeny eru
systkini Paul, er féll á Frakk-
landi og nefndur er undir nr. 5.
33. H. T. Paulson, hefir verið
mörg ár í herþjónustu í Can-
ada, en aldrei farið til Evrópu,
er enn í hernum. Foreldrar
Árni G. Paulson (dáinn) og
seinni kona hans Guðrún S. Eyj-
ólfsdóttir frá Fagralandi.
34. Harry Johnson. Foreldrar
Mr. og Mrs. S. E. Johnson. Hann
var um tíma við æfingar í Can-
ada, en heilsan bilaði og er hann
enn undir læknishendi, en á góð-
um batavegi.
35. Albert Oliver bróðir Helga
er nefndur er við nr. 23, var um
tíma við heræfingar og fór til
Englands, en var leystur frá her-
þjónustu.
36. Stephan Christie. Foreldrar
Stephan og Matthildur Christie
(bæði dáin); var.um tíma í hern-
um, en var leystur frá herþjón-
ustu vegna heilsunnar.
37. Wilbur Sampson. Faðirinn
hérlendur, móðirin íslenzk, Jón-
ína Valgerður Jónsson (dáin).
Foreldrar hennar Mr. og Mrs. C.
B. Jónsson, er lengi bjuggu í
Argyle (hann er dáinn). Wil-
bur hefir verið með canadiska
hernum á meginlandi Evrópu, og
er nú á Þýzkalandi. Hann er
sérlega efnilegur maður.
38. Edward McLean Faðirinn
hérlendur, móðirin Ragnheiður
Friðfinnsdóttir (alsystir Jóns
tónskálds Friðfinnssonar). Hann
var lengi við heræfingar í Can-
ada; var síðasta árið handan við
haf; er nýlega kominn heim.
39. Ross Playfair. Faðirinn
hérlendur, móðirin íslenzk, Guð-
laug Eyjólfsdóttir Snædal, hún
er dáin. Hann var í flughern-
um á Englandi, er von á honum
heim bráðlega.
Maurice Hindus í bók sinni
“Mother Russia” dregur upp á-
hrifamiklar myndir af hugrekki,
fræknleik og fórnfærslu hjá
rússneskum æskulýð; slíkar
myndir og dæmi eru til alstað-
ar hjá æskulýð allra þjóða.
Vegna óbilandi hugrekkis og
fórnfærslu æskunnar, er á landi
og sjó og í lofti lét sér ekki
bregða við sár eða dauða, var
sigur unninn í stríðinu — þessu
grimmasta stríði af öllum stríð
um. Og æskulýður Canada
stendur engum að baki. Heill og
heiður þeim, sem gengu hinn
þyrnum stráða veg fram til
sigurs.
G. J. Oleson.
Leifur Eiríksson finnur
meginland Ameríku
Leifur Eiríksson býr nú út skip
sitt, kveður vin sinn, Ólaf
Tryggvason, Noregskonung, og
siglir vestur um haf áleiðis til
Grænlands vorið 1000. En nú
var það annaðhvort, að hann
lenti í miklu óveðri, svo hann
hrakti út af siglingarleiðinni, eða
hann fann ekki Cape Farewell,
vegna þoku. Víst er um það, að
hann var lengi, e. t. v. margar
vikur, á hafinu og loks þegar
þeir sáu til lands, þá var það
ekki Grænland, heldur land, sem
þeir höfðu aldrei áður séð. Þetta
þótti þeim merkilegt, því eng-
inn vissi þá, að til væru lönd
vestur af Grænlandi.
Leifur og félagar hans sigldu
skipi sínu upp að ströndinni og
fóru í land. Þarna var alt öðru-
vísi umhorfs heldur en á Græn-
landi. Þeir fundu sjálfsána
hveitiakra, vínber og stór tré^
sem kölluð voru mösurr. Trén
voru svo stór, að hægt var að
nota þau til húsabygginga.
Þeir félagar höggva nú niður
nokkur tré, tína talsvert af vín-
berjum og skera niður hveiti, og
flytja þetta alt út í skip sitt.
Síðan sigla þeir í norðaustur á-
leiðis til Grænlands. En rétt
áður en þeir komust heim, fundu
þeir skipsflak og á því voru
nokkrir menn. Leifur bjargaði
öllum mönnunum og flutti þá
heim með sér, og fyrir það vár
hann kallaður Leifur heppni.
Þegar Leifur kom heim til
Brattahlíðar, sýndi hann föður
sínum Eiríki og öllu fólkinu trén,
vínberin og hveitið, og sagði
þeim frá landinu, sem hann hafði
fundið suðvestur af Grænlandi.
Allir urðu undrandi yfir þessum
fréttum og fannst mikið til um
hina góðu landkosti þar. Þar
var svo margt að fá, sem ekki
fékkst á Grænlandi. Það kallaði
landið Vínland hið góða.
Og þannig atvikaðist það, að
Leifur heppni Eiríksson fann
meginland Ameríku árið 1000
A.D.
Orðasafn:
að kveðja—to bid farewell
vin — friend
vor — spring
annaðhvort — either
óveður — bad weather, storm
að hrekja — to drift
þoka — fog
ef til vill — perhaps
merkilegt — remarkable
félagar — companions
strönd — coast
öðruvísi umhorfs — different
suroundings
sjálfsána hveitiakra — selfsown
wheatfields
vínber — wineberries
mösurr — maple(?)
til húsabygginga — to build
houses
að höggva — to cut, hew
að tína — to pick
að skera — to cut
skipsflak — wreck of a ship
að bjarga — to save
undrandi — astonished
fréttir — news
landkostir — fertility of the soil
þannig atvikaðist það — thus it
happened.
Móðirin: Hvað sagði hann fað-
ir þinn, þegan hann komst að
því að þú hafði brotið pípuna
hans?
Sá seki: Á eg að sleppa öllum
stóryrðunum?
Móðirin: Já, auðvitað, góði
minn.
Sá seki: Hann sagði ekki orð.
Minniát
BETEL
í erfðaskrám yðar
Innköllunarmenn LÖGBERGS
Amaranth, Man. ........... B. G. Kjartanson
Akra, N. Dak. ............B. S. Thorvarðson
Árborg, Man ........... K. N. S. Fridfinnson
Árnes, Man.................... M. Einarsson
Baldur, Man................... O. Anderson
Bellingham, Wash. ........Árni Símonarson
Blaine, Wash.............. Árni Símonarson
Cavalier, N. Dak......... B. S. Thorvarðson
Cypress River, Man............ O. Anderson
Churchbridge, Sask.....S. S. Christopherson
#Edinburg, N. Dak ........... Páll B. Olafson
Elfros, Sask....... Mrs. J. H. Goodmundson
Garðar, N. Dak............. Páll B. Olafson
Gerald, Sask. .................. C. Paulson
Geysir, Man. .......... K. N. S. Friðfinnson
Gimli, Man. ................. O. N. Kárdal
Glenboro, Man ....... „....... O. Anderson
Hallson, N. Dak. Páll B. Olafson
Hnausa, Man. ...........K. N. S. Fridfinnson
Husavick, Man............... O. N. Kárdal
Langruth, Man. .......... John Valdimarson
Leslie, Sask. ................ Jón Ólafsson
Lundar, Man. ................. Dan. Lindal
Mountain, N. Dak........... Páll B. Olafson
Point Roberts, Wash........... S. J. Mýrdal
Riverton, Man. ........ K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash. ...............J. J. Middal
Selkirk, Man................ S. W. Nordal
Tantallon, Sask. ........... J. Kr. Johnson
Víðir, Man. K. N. S. Friðfinnson
Westbourne, Man. ......... Jón Valdimarson
Winnipeg Beach, Man.......... O. N. Kárdal