Lögberg - 08.08.1946, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 8. ÁGÚST, 1946
Hann hafði komist að því að hún
mundi vera var. Þessi fursti var vand-
skilinn og dulur; hann hafði dáðst að
mörgum stúlkum, en ekki elskað neina;
sú eina sem hann elskaði var Ethel New
ton. Hennar fríða enska andlit, tignar
svipur hennar og göfugi karaktér, ský-
lausi og hreini hugsunarháttur, hafði
haft dýpri og sterkari áhrif á hann, en
hann hafði nokkurn tíma fundið til áð-
ur. Hann hafði um langa tíð flögrað í
kringum hana, en ekki komið sér að, að
tala þau orð, sem annaðhvort samein-
uðu þau, eða aðskildu þau alla tíma.
í>að var uppá síðkastið farið að tala
um að þær, lafði Newton og dóttir henn-
ar, mundu bráölega fara burt frá Flor-
• ence; það var ástæðan fyrir því, að
furstinn vildi sem fyrst fá útgjört um
forlög sín. Hann leitaði því eftir Ethel
og fann hana.
“Miss Newton,” sagði hann eftir að
hafa heilsað henni á virðultgan hátt,
“eg er kominn hér til þín, til að biðja
þig hinnar stærstu bónar sem hægt er
að veita nokkrum manni.”
“Hvað er það?” spurði Ethel rólega;
hún bjóst ekki við öðru en einhverju
vanalegu í samkvæmis lífinu, sem gæti
haft einhverja þýðingu fyrir furstann.
“Þitt leyfi og samþykki til þess að eg
fái að halda frummyndinni af málverki
Ralphs Cumings, ‘Drotningin,’ sem er í
minni eign. Málverkið er mér eitthvað
sem eg dái meir en allt annað. Það er
einungis eitt annað í heiminum, sem eg
dái meir, og það er fyrirmyndin; má eg,
má eg nokkurntíma vona þess, að eg
fái einnig að eiga hana?”
Ethel leit upp stórum augum, er hann
bað hana að verða konuna sína.
“Geturðu engu svarað þessu, Miss
Newton,” sagði hann; “eg legg líf mitt
og ást fyrir fætur þér. Geturðu engu
svarað því, Miss Newton?”
“Eg veit ekki hverju eg á að svara,”
sagði hún.
“Þú neitar mér þó ekki,” sagði furst-
inn.
“Nei,” svaraði Miss Newton dræmt.
“En þú segir heldur ekki já?” sagði
furstinn.
“Alls ekki,” svaraði hún ákveðið.
“Þá má eg gera mér von,” sagði hann.
Nú hafði Ethel náð fullu valdi yfir
sér. Biðillinn horfði angistarlega í
hennar fríða andlit; en hún var hin ró-
legasta.
“Eg skal segja þér hreinskilningslega
hvernig það er,” sagði Ethel, eftir litla
þögn, “Mér geðjast betur að þér en
kannske nokkrum öðrum, sem eg þekki,
en eg elska þig ekki ”
“Þú bannar mér ekki að gera allt sem
eg get til að vinna ást þína?” spurði
hann.
“Nei,” svaraði Ethel, rólega. “Eg ber
hina mestu virðingu fyrir þér, Borgia
fursti. Eg get ekki sagt meira.”
“En þú getur það síðar, vona eg,”
sagði hann. “Eg vildi ekki skifta á þínu
rólega, vingjarnlega viðmóti, Miss New-
ton, fyrir ást hverrar annarar konu sem
væri.”
Það var eitthvað undarlegur dagur,
er þessi glæsilegi ítali tjáði henni ást
sína með oröum, sem í sjálfu sér voru
ljóðræn — hvernig hann tilbað þessa
fríðu, rólegu stúlku, sem var svo ólík
ungum stúlkum í hans landi. Meðan
hún hlustaði á hann, hvarflaði hugur
hennar til morgunsins er Ralph sagði
henni söguna um ást sína á Margréti.
Henni fanst að ef Ralph væri í sporum
furstans, mundi hún ekki hlusta svo
rólega á hann, eða gefa honum svo
köld svör.
“Hvað rólegar og kaldar þessar ensku
stúlkur eru,” hugsaði furstinn. “Þær
líkjast meir gyðjum en konum.” Erindi
hans hafði ekki heppnast sem hann
vænti, en áður þau skildu var hann bú-
inn að fá samþykki hennar til að heim-
sækja hana á Englandi næsta vor, og
einnig leyfi til að endurnýja bónorðið.
Ethel leizt vel á hann. Hún dáðist að
hans göfuga karaktér, hans listræna
skilningi og varfærni í að velja sér vini
og félaga; en hún elskaði hann ekki; þó
fanst henni eins og sá dagur gæti kom-
ið, að hún gerði það.
Lafði Newton og dóttir hennar fóru
frá Florence og heim til Pine Hall. Lafði
Cuming heimsótti þær þar strax og
fékk nánar að vita um son sinn og Mar-
gréti. Lafði Newton talaði vingjarn-
lega um Margréti, og Ethel, sem hélt
að hún gæti gert eitthvað til að sam-
eina þau aftur, Ralph og Margréti,
sendi henni kæra kveðju sína með lafði
Cuming, og beiddist að mega heimsækja
hana.
Ehi er lafði Cuming næst kom til Wer-
ners og skilaði kveðjunni frá Ethel til
Margrétar, skyldi hún brátt að hún
hefði ekki átt að gera það. Margrét varð
blóðrauð í andliti, og svo strax aftur
náföl.
“Eg vildi biðja þig að gera mér þá
þjónustu að færa mér ekki fleiri orð-
sendingar frá Miss Newton,” sagði Mar-
grét. “mér líkar hún ekki — hún kæmi
bara til að hrósa sigri yfir mér. Eg vil
ekki sjá hana fyrir augum mér. Eg þarf
engu að láta skila til hennar.”
Þetta var í fyrsta sinn sem lafði Cum-
ing varð þess vör, hvernig á stóð. Það
var augljóst að Margrét var með af-
brýði gegn Ethel. Gat hún haft nokkra
ástæðu til þess? Gat það verið mögu-
legt, að hennar ógæfusami sonur hefði
farið að elska Ethel Newton, þegar það
var orðið of seint? Frá því vorkendi
hún syni sínum meir en áður. Hún
snéri orðum Margrétar á mildara og
betra mál, og skrifaði svo til Miss New-
ton.
Ethel skildi strax er hún hafði lesið
bréfið, að Margrét bar sama heiftar-
hugann til sín, sem áður.
Tíminn leið án stórra viðburða, þang-
að til kom að því, að lafði Cuming hélt
að það væri kominn tími til að sonar-
börn sín færu að byrja að læra. Það
var ekki svo auðvelt að finna stúlku sem
hún trúði fyrir þeim. Loksins fékk hún
Mrs. Waughan, ekkju eftir herforingja
sem dó á Indlandi; hún var að öllu leyti
verkinu vel vaxin; hún var sérlega sið-
prúð, og mjög vel mentuð; hún talaði
frönsku og ítölsku, eins vel og ensku;
þar að auki var hún mjög vel að sér í
söng og músik, og alslags hannyrðum.
Það var alls ekki neitt auðvelt verk,
sem Mrs. Waughan tókst á hendur.
Börnin voru nú fimm ára, og hún lof-
aðist til að vera kennari þeirra í tíu ár,
innræta þeim auk bóknáms, góðan og
göfugan hugsunarhátt, og fína og fág-
aða siði og hegðun. Henni voru borguð
há laun fyrir starfa sinn. Henni leizt
vel á húsið, sem var svo út. af fyrir sig,
og einnig á gömlu Werners hjónin.
Mrs. Waughan, sem lafði Cuming
hafði sagt alla söguna um son sinn, var
mjög glöð yfir að Margréti geðjaðist að
sér, og líkaði vel við sig. Já, og hún fór
einnig að fá tilhneigingu til bóknáms,
sem hún hafði aldrei áður haft; nú
reyndi hún að læra sjálf. Þegar Ralph
var að reyna að kenna henni, heppnað-
ist það ekki. Nú gat hún setið tímunum
saman við píanóið til að æfa einföld
lög, og veigraði sér ekki við að spurja
Mrs. Waughan um það sem hún ekki gat
komist í skilning um af sjálfri sér. Mrs.
Waughan, sem var bæði róleg og mild,
sagði henni til á þann hátt, að Margrét
fann ekki til fáfræði sinnar, þessvegna
var hún aldrei eins óþolinmóð við hana,
eins og hún var við Ralph.
Eftir nokkurn tíma fór Margrét að
geta spilað einföld og falleg lög, og söng
þau á sinn eigin hátt með fagurri og
skýrri rödd; og er tíman liðu var hún
komin það langt í músikinni, að hún gat
dæmt um og metið merka höfunda og
talað um þá, án þess að fara rangt með
nöfn þeirra eða verk.
Hún lifði þarna hamingjsömu og ró-
legu lífði, með börnunum sínum; mest
af tímanum var notað til hærdóms fyrir
börnin og hana. Kvöldin tóku þær langa
göngutúra um skógin og engið, þar sem
Margrét virtist að þekkja nafnið á hver-
ju blómi sem óx þar. Stundum gengu þær
yfir grýttar hæðir niður að sjónum, þar
sem hinar skvampandi bárur brotnuðu
við ströndina, gerðu litlu stúlkurnar
rólegar. Það var því ekki neitt ónáttúr-
legt að litlu stúlkumar á þann hátt
mildi til alls, sem var fagurt og eðlilegt.
Margrét preyttist heldur aldrei á að
skoða og dáðst að fegurð nátturunnar
— frá hinu minsta grasstrái til hins
voldugasta skógartrés — hún elskaði
það allt.
Litlu systrunum fór vel fram, bæði til
líkama og sálar; en þar voru býsna ó-
líkar. Beatrice var fríðari og glæsilegri
en systir hennar; Lilian sætari og elsku-
legri, Beatrice var örari og meiri fyrir
sér; Lilían svo blíð og aðlaðandi. Bea-
trice var ðaltaf fyrir meira hrósi og að
dáun, og það kom varla fyrir að hún
fengi ekki vilja sínum fram gengt.
Margrét elskaði börnin sín af heilum
hug en það var auðséð að hún hélt meira
uppá Beatrice, sem líktist í Cumings
ættina. Hún var ráðrík og vildi fara sínu
fram greiðug og gjafmild, svo það var
næstum um of óþolinmóð er henni var
sagt að hún ætti að gera, þetta eða hitt;
en hennar stærsti galli var, sagði Mrs.
Waughan, að hún mætti aldrei hafa
neitt sem kæmi henni í æsingu; hún var
ekki fyrir rólegt líf. Hún vildi ríða á
bráðólmustu hestunum, og taka uppá
hverju sem var til að fá til breytingu frá
hinu breytingarlausa hversdags lífi.
Fríð, djörf og óróleg, ávalt að finna
uppá einhverju, og sóttist mest eftir því
sem var hættulegast, það var hennar
mesta yndi.
Lilian var blíð, mild og róleg, með
göfugt lundar upplag en hún lét lítið
bera á sér.
Hún hafði veikt sjálfstraust, én hun var
gáfuð og djúp hyggin, siðlát og fín í
framgöngu, svo hún var fullkomin fyir
mynd ungrar fríðrar stúlku. Það var
sönn ánægja að veita henni eftirtekt.
Lafði Cuming heimsótti oft Margréti
og börnin. Börnin höfðu ekki verið dul-
in neins um hag sinn eða móður þeirra.
Þeim hafði verið sagt að faðir þeirra
væri utanlands, og kæmi ekki heim fyr
en eftir mörg ár; og að það gæti, ef til
vill, komið fyrir, að þær fengju einhvern-
tíma að vera hjá honum í hans eigin
húsi. Þær spurðu ekki margra spurn-
inga um hann; þær létu sér nægja með
það sem þeim var sagt og reyndu ekki
til að grenslast eftir meiru.
Lafði Cuming elskaði litlu stúlkurnar
af heilum hug. Beatrice, sem líktist
föður sínum, var þó sjáanlega aðal upp-
áhaldið hennar. Aldrei spurði afi þeirra,
Cuming lávarður, um þær. Þegar lafði
Cuming bað um meiri peninga en vana-
lega, fékk hann henni þá, og brosti,
sem meinti sama sem hann vildi segja:
Eg veit til hvers það er„en hann nefndi
aldrei með einu einasta orði, hvað það
væri.
Þannig liðu ellefu ár, eins og langur
rólegur draumur. Sólin kom upp og
gekk undir; hafið hækkaði og lækkaði;
blómin sprungu út, blómstruðu og dóu;
ein árstíðin fylgdi annari, kom og leið
hjá, en engin sérstök breyting átti sér
stað á heimili Margrétar.
Nú voru þær Beatrice og Lilian komn-
ar á sextánda árið, afburða fríðar og
fallegar ungar stúlkur. Mrs. Waughan
hafði heppnast svo ágætlega vel að ala
þær upp, sem bezt mátti verða; þær
höfðu fengið miklu meiri mentun en
stúlkur alment fá. Lilian hafði erft
hæfileika föður síns í dráttlist; Bea-
trice aftur í músikinni. Hún hafði hina
fegurstu söngrödd, og með hinni ágætu
kennslu sem hún naut, var hún orðin
hreinasta lista söngmær. Báðar stúlk-
urnar voru sérstaklega prúðar og að-
laðandi í viðmóti, og unnu sér velvild
og aðdáun allra sem þær kyntust. Lafði
Cuming harmaði það mjög, að þær yrðu
að eyða æskunni í svona afskektu hér-
aði; en hún gat ekkert við það ráðið.
Þessi ellefu ár höfðu ekki gert neina
breytingu á ákvörðun lávarðarins. í
staðinn fyrir að maður hefði getað í-
myndað sér, að tíminn mundi milda
skap hans, varð hann bitrari og bitrari
til sonar síns. Lafði Cuming heyrði
sama sem ekkert frá syni sínum — eða
mjög sjaldan. Hann var ennþá í Afríku.
Lafði Cuming gerði alt sem hún gat
fyrir dætur hans, en þær lifðu undar-
lega óeðlilegu lífi. Þær kyntust engum
stúlkum á sínum aldri og höfðu aldrei
verið svo mikið sem fimm mílur burt
frá heimili máður sinnar. Allar skemt-
anir sem ungar stúlkur njóta, voru þeim
með öllu óþekktar. Þær höfðu aldrei
verið í neinu samkvæmi, aldrei á skemt-
un, aldrei á dansleik. Þær höfðu lifað
einföldu, tilbreytingarlausu, rólegu lífi.
Lilian var ánægð og hamingjusöm.
Hennar ríka og grublandi ímyndunar-
afl, listahneigð og nægusemi og blíða
lunderni, hefði geta gert sig ánægt
með hvaða kringumstæður sem voru,
en það var allt öðru máli að gegna með
Beatrice. Engin innilokaður fugl í búri
gat þráð meira frelsið en hún. Hún var
svo óánægð með að vera svona útilok-
uð ^rá heiminum.
Þessi ellefu ár höfðu gjört mikla breyt
ingu á útliti Margrétar. Hin feimnislega
æskufegurð, sem hafði sigrað hjarta
Ralphs, var nú horfin, svo hún leit út
sem lagleg, þolinmóð kona. Hin stöð-
uga umgengni hennar með svo vel sið-
aðri konu eins og Mrs. Waughan, kom
því til leiðar, sem ekkert annað hefði
getað gert. Margrét gat nú talað fleiri
tungumál, hafði vanið sig á hinn bezta
framgangsmáta og virðuleik, sem fór
henni svo vel. Hún hafði einnig tekið
sér til fyrirmyndar, Mrs. Waughans
göfuga hugsunarháth.
Margrét hafði tvö sérkenni — annað
var viðbjóður á Ralph; og hitt var opin-
ber hræðsla við ást og biðla til dætra
hennar. Hún talaði æfinlega við þær
um menn, á niðrandi hátt. Allir menn
væru eins falskir; þeir væru staðfestu-
lausir og grimmir; allt það sem væri
kallað ást, væri blátt áfram ekkert ann
að en asnaskapur.
Mrs. Waughan reyndi allt sem hún
gat að vinna á móti þessum kenningum;
þetta hafði þær afleiðingar, að hvorki
Beatrice né Lilian vildu tala um slík
mál við móðir sína, sem átti fremur
öllum öðrum að vera vinur þeirra og
ráðgjafi. í mörgum þeim góðu bókum
sem lafði Cuming sendi þeim, var talað
um ástina sem hið æðsta og göfugasta
í mannlegu eðli; þær hugsuðu um það,
eða komu til Mrs. Waughan til að fá
frekari skýringar á því. Að þessu
tvennu undanskildu, var Margrét orðin
hugsandi og viðkvæm kona. Eftir því
sem henni, með meiri menntun, óx dóm-
greind og skilningur, skildi hún betur
hver var ástæðan fyrir því að hún misti
ást mannsins síns. Hún roðnaði í and-
litinu þegar hún hugsaði útí hvað hún
hafði gjört. Hún lifði rólegu og last-
vöru lífi. Hennar dökku augu héldu enn
fegurð sinni og ljóma. Hárið var enn
eins dökkt og mjúkt, sem áður; varirnar
báru vott um þolinmæði og mildi. Sveita
loftið hafði og sett fínan roða á andlit
hennar; svo Margrét leit fremur út sem
systir ungu stúlknanna, en sem móðir
þeirra.
Að síðustu var þessi hálf dreymandi
einvera upphafin með því, að Mrs.
Waughan varð að fara heim til foreldra
sinna. Móðir hennar, sem hún elskaði
svo mikið, lá fyrir dauðanum, og sem
óskaði eftir að hafa dóttir sína hjá sér
til þess síðasta. Á sama tíma skrifaði
lafði Cuming, að maðurinn sinn væri
svo veikur, að sér væri ómögulegt að
útvega aðra kennslukonu, sem gæti
tekið að sér starf Mrs. Waughan. Af-
leiðingin var sú, að ungu stúlkurnar, í
fyrsta sinn á æfinni, urðu nokkrar vik-
ur án leiðsagnar, eða eftirlits.
17. Kafli.
Einn fagran og blíðan maí morgun,
gekk Lilian einsömul út; hún ætlaði að
gera uppdrætti af ýmsu í nágrenninu.
Hinn heiðskýri himinn og hafið freist-
aði hennar; hún gekk niður að sjónum
og virti fyrir sér hin hvítu segl á tveim-
ur bátum, langt úti á sjónum, og sjófugl-
ana sem flögruðu yfir haffletinum. Sól-
in skein á seglin á bátunum og hún ætl-
aði að teikna mynd af þeim.
Þetta ver einn þessara fögru morgna,
er lífið sýnist svo fagurt og fullt af gleði,
jafnvel þó gleði og fögnuður sé ekki í
hjartanu. Það var svo indælt að lifa og
anda að sér fersku loftinu. Laufin voru
að springa út á trjánum; engið var orð-
ið grænt, viltu blómin voru farin að
skjóta upp krónunum meðfram gyrð-
ingunum; fuglarnir sungu gleði söngva
yfir komu sumarsins, og hvítu garð-
liljurnar dreifðu ilm sínum allt í kring.
Það var sönn unun að lifa í slíku um-
hverfi.
Þar sem Lilian sat þarna við sjóinn,
var hún f ögur mynd ungrar stúlku; þetta
gáfulega andlit, fagra höfuð með krans
af gullnu hári, fjólubál augu svo blíð og
dreymandi, í stuttu máli sagt, alt útlit
hennar var meir en vanaleg fegurð.
Hún var svo niður sokkin við að gera
uppdrætti, að hún heyrði ekki fótatak,
sem nálgaðist hana. Það var Beatrice.
“Lillian,” sagði hún, “ef þú ert ekki
orðin að steini eða myndastyttu, þá tal-
aðu. Sleptu blýantinum og talaðu við
mig. Hvað það er illa gert af þér að fara
hingað einsömul og láta mig ekki vita'.
Hvað hugsaðirðu að myndi verða um
mig?”
“Eg hélt að þú værir að lesa fyrir
mömmu,” sagði Lilian rólega.
“Lesa,” endurtók Beatrice, “þú veist
að eg er orðin leið á að lesa, leið á að
skrifa, leið á að sauma, já, leið á öllu
sem eg á að gera.”
Lillian horfði undrandi á systur sína,
oom f olo Ai í airn mctnm mó 1 rAm