Lögberg - 07.11.1946, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 7. NÓVEMBER, 1946
7
Brautryðjandi íslenzkrar læknastéttar
Eftir PRÓFESSOR RIOHARD BECK
Sveinn Pálsson: Æfisaga Bjarna Pálssonar. Með
forrmála eftir Sigurð Guðmundsson skólameistara.
Útgefandi: Árni Bjarnarson, Akureyri, 1944.
FÁTT eða jafnvel ekkert er hollum þjóðarmetnaði, þjóðernislegri
sjálfsvirðingu, betri byr undir vængi heldur en sem nánust
kynni af æfi og starfi þeirra manna og kvenna, sem borið hafa hæst
íram til sigurs merki manndóms þjóðarinnar, frelsis- og fram-
sóknaranda hennar, á liðnum öldum. Því er það hið þarfasta og
þakkarverðasta verk að halda á lofti minningu og afrekum þeirra,
sem með umræddum hætti ruddu oss, er á eftir þeim komu, braut-
ina “til áfangans þar sem vér stöndum.”
Hafa þær hugsanir sótt fast á
mig við að lesa endurprentunina
af Æfisögu Bjarna Pálssonar
landlæknis, eftir tengdason hans
Svein Pálsson, annan frömuð ís-
lenzkrar læknastéttar, en þessi
nýja útgáfa þeirrar merkisbókar
kom út á Akureyri fyrir tveim
árum síðan á kostnað Árna
Bjarnasonar bóksala, og er um
allt hin vandaðasta, eins og slíku
riti sæmir.
Sá Sigurður L. Pálsson menta-
skólakennari um útgáfuna og
sa'mdi við hana skýringar á hin-
um latnesku orðum og orðatil-
tækjum, sem þar koma fyrir, og
eru þær bæði nauðsynlegar og
ná ágætlega tilgangi sínum,
gagnorðar og glöggar.
En Sigurður Guðmundsson
skólameistari fylgir útgáfunni úr
hlaði með ítarlegum formála,
eða öHu heldur inngangsritgerð,
því að sú prýðillega greinargerð
hans tekur yfir rúmar 50 blað-
síður með þéttsettu letri.
Rekur Sigurður skólameistari
harla nákvæmlega og skemmti-
lega æfiferil Sveins Pálssonar,
höfundar æfisögunnar, er var
vafalaust, eins og komist er að
orði í inngangsritgerðinni, “einn
hinn mesti ágætismaður, afreks-
maður og yfirburðamaður, sem
þjóð vor hefir alið.” Eigi er
minna um hitt vert, með hve
mikilli djúpskyggni og næmri
samúð greinarhöfundur lýsir
skapgerð og lífshorfi Sveins
Pálssonar, enda stendur hann
oss að loknum lestri lifandi fyr-
ir sjónum þessi marghæfi af-
'bragðsmaður, sem einnig var
mikill mæðumaður um dagana,
en snerist bæði viturlega og
hetjulega við mótdrægum æfi-
kjörum.
Læknisumdæmi Sveins Páls-
sonar, ertat í Vík í Mýrdal, náði
yfir Vestur-Skaftafells-, Rangár-
valla- og Árnessýslu, ásamt Vest-
mannaeyjum, og útheimtu em-
bættisstörf hans löng og erfið
og hættuleg ferðalög; varð hann
á þeim ferðum “að glíma við
trylltustu og ægilegustu jökul-
vötn og manndrápsvötn lands-
ins,” og kom það sér þá vel, að
hann hafði ungur vanist vos-
búð og svaðilförum og var vatn-
amaður með afbrigðum.
Gegndi hann þessu umsvifa-
mikla embætti sínu um 35 ára
skeið, að mörgu leyti við hin
andvígustu kjör, en rækti það
með frábærri samvizkusemi.
Hefir Grímur Thomsen lýst
skyldurækni Sveins og fóm-
fýsi eftórminn&lega í kvæðinu
“Sveinn Pálsson og Kópur,” en
í stórbrotnu erfiljóði sínu hefir
Bjarni Thorarensen “reist and-
ans manninum og raunamann-
inunm Sveini Pálssyni veglegan
minnisvarða.”
Þá er hitt eigi síðúr aðdáun-
arvert, hversu náttúrufræðing-
urinn Sveinn Pálsson fékk á-
orkað í rannsóknum á því sviði
vísindanna, og er þeim afrekum
hans prýðilega lýst í eftirfar-
andi orðum Guðmundar G. Barð-
asonar, er sjálfur var ágætur
vísindamaður í þeirri greiri, og
hiefir Sigurður skólameistari
réttilega tekið þau ummæli upp
í inngangsritgerð sína:
“Svein lækni Pálsson má ó-
efað telja meðal hinna merkustu
íslandinga- Hann vár ágætur
náttúrufræðingur og gerði marg-
ar merkilegar uppgötvanir í
náttúrufræði íslands. Fór hann
rannsóknarferðir um landið sum-
arið 1791-1795 og safnaði þá og
síðar markverðum fróðleik um
landið, sem mikils þykir verður
enn í dag. Hann varð fyrstur
ihanna til að skilja eðli jökl-
anna og skýra hreyfingu skrið-
jöklanna og áhrif þeirra á berg-
lögin. Ef sú uppgötvun hefði þá
þegar orðið kunn meðal jarð-
fræðinga erlendis, hefði hún
nægt til að gera nafn hans ó-
gleymanlegt í sögu jarðfræð-
innar. Um þessar og aðrar rann-
sóknir sinar ritaði Sveinn marg-
ar og fróðlegar ritgerðir. En hann
galt þess, að hann átti heima
hér á íslandi, og var einangrað-
ur starfsmaður í víngarði vís-
indanna. Hann sendi þessar rit-
gerðir til Kaupmannahafnar, en
þar geymdust þær og gleymdust,
og hann fékk því ekki til vegar
komið, að þær yrðu prentaðar
og gefnar út. Xví til sönnunar,
að þessi rit Sveins þyki enn
merkileg meðal fræðimanna,
skal þess getið, að nafnkunnur
jarðfræðingur í Noregi, A. Hell-
and, var hvatamaður þess, að
tvö af ritum þessum voru gefin
út þar í landi. Voru þá liðin 100
ár frá því að þau voru rituð.
Lýkur hann miklu lofsorði, á
þessi rit Sveins og dáist að því,
hve áreiðanlegur og skarpur at-
hugari hann hafi verið og langt
á undan sínum tíma. Mátti svo
heita, að þetta væri fyrsta opin-
bera viðurkenningin, sem nátt-
úrufræðisstörf hans hlutu, og
þar næst hin hlýlega og fróð-
lega frásögn Þorv. Thoroddsens
um æfistarf Sveins í Landfræði-
sögu íslands.”
Góðu heilli, er Ferðabók Sveins
Pálssonar, sem legið hafði í
handriti í 150 ár, nú nýkomin út
í sæmandi búningi- Hún vor rit-
uð á dönsku, en íslenzka þýð-
ingin er eftir Jón Eyþórsson veð-
urfræðing, Pálma Hannesson
rektor og Steindór Steindórs-
son menntaskólakennara.
Skal þá horfið að sja .
sögu Bjarna Pálssonar landlækn-
is, eftir Svein Pálsson, en hún
kom upprunalega út í Leirár-
görðum við Leirá aldamótaárið
1800. Var það meir en þess vert
að prenta hana á ný, bæði vegna
þess, hversu mikilhæfur maður
Bjarni landlæknir var og áhrifa-
ríkur í víðtæku starfi sínu, og
jafnframt vegna sögulegs og
frásagnarlegs gildis æfisögunn-
ar, en hún er um allt hið merk-
asta rit. Er það hverju orði
sannara, sem Sigurður skóla-
meistari segir í formála sínum:
“Þeir eru hver öðrum sam-
boðnir, sögukappinn í þessari
merku bók og höfundur hennar.
Þar er fullkomið jafnræði í sam-
félagi og andlegum sifjum. Þó að
“snemmtekinn ylþokki við nafn
og ætt” Bjarna Pálssonar og
“lengi alin langan að vekja” —
“nær því gleymdan orðstír hans”
þrýsti honum til að semja þessa
bók, verður dómvísi hans né
sannleiksást ekki hált á því.
Markmið hans er, að söguhetjan
þekkist til hlítar á sögu sinni,
“þótt ekki fái eg gert hann að
engli,” bætir hann við (en þá
hefði Bjarni Pálsson ekki þekkst,
fremur en aðrir dauðlegir menn,
er misvitrir söguritarar reyna að
breyta í engla). Hann gengur að
söguritun sinni með gaumgæfni
og hlutlægni náttúruskoðarans
og handbragði og frásöguaðferð
söguhöfunda vorra hinna fornu.”
Og það er einmitt hispursleysið
og hreinskilnin í frásögninni,
samhliða skarpskyggni í mann-
lýsingu, sem gefa þessari æfi-
sögu sérstakt gildi, en jafnan
er þar auðfundinn undirstraum-
ur hlýrrar samúðar með sögu-
hetjunni. Kemur það gröggt
fram í ummælum um dauða
Bjarna landlæknis:
“Hér hneig þá einhver mesti
merkismaður, hneig seinna en
vonlegt þótti þeim, er til þess
vissu, að hann þá fyrst lagðist
fyrir, er ekki var lengur annað
hægt, lagðist fyrir þreyttur,
þreyttur af embættis-örðugleik-
um og áhuga, þreyttur af pínu-
fullum sjúkdómi, þreyttur af
ýmsu mótkasti, hvað enginn vissi
sem sjálfur hann. Hann liggur
þar, sem hann sjálfur valdi sér
stað, þar sem hann sjálfur til
vegar kom hinni líknarfyllstu
stiftun meðal manna, þar, sem
allir vissu að hitta hann til hj álp-
ar nær því um 20 ár. En vegfar-
andinn, sem nú ber þar að, heyr-
ir hann ekki nefndan, sér ekkert
blómstur plantað á legstað hans
í full 20 ár, veit ekki að hann
var til. Svo mat 18. öldin dygð
og verðugleika. Svo ómannsárt
er land vort nú, það telur varla
helming barna sinna mót því
áður var”
Um málfar og stíl ber æfi-
sagan að vonum svip sinnar ald-
ar, en miðað við málið á þeim
tímum, eru það engar ýkjur að
telja hana ritaða á góðri íslenzku,
enda var Sveinn Pálsson talinn
prýðilega ritfær af samtíðar-
mörinum sínum. Eftirfarandi
mat Siguxðar skólámeistara á
æfisögunni í heild sinni er því í
alla staði réttmætt:
“Sveinn Pálsson gerir sér far
um að skýra sem rækilegast frá
skaphöfn, æfi og störfum Bjarna
Pálssonar, eins og hann hefir
leitast við að gera sem ljósasta
grein fyrir því, er hann tók eftir
í jarðfræði-rannsóknum sínum.
Æfisagan er gagnmerk greinar-
gerð fyrir ætt og lífi Bjarna Páls-
sonar, háttum hans og eiginleik-
um, ritstörfum og framkvæmd-
um, því hinu mikla og mikil-
væga, er hann fékk á stofn kom-
ið á voru landi til að minnka þar
mannamein og lina mannlegar
þjáningar. Svo nákvæm er þessi
greinargerð, að henni lýkur á
skýrslu um dánarbú Bjarna, eign-
ir þess og skuldir, umráðamenn
þess og skiptaráðendur.”
Enginn fær heldur lesið þessa
æfisögu með verðugu athygli,
svo að honum verði eigi ljóst,
hversu frábær maður Bjarni Páls
son var að hæfileikum og afrek-
um, og hve margþætt braut-
ryðjanda starf hann vann í þágu
hinnar íslenzku þjóðar. En þeirri
þjóðnýtu og þáttarmörgu starf-
semi hans lýsir Sigurður skóla-
meistari ágætlega á þessa leið
í formála sínum:
“Verðleikum Bjama Pálsson-
ar hefir áreiðanlega ekki verið
gefinn sá gaumur, sem maklegt
er. Þessi “fátæki prestssonur,”
sem Sveinn Pálsson kallar svo,
er annar höfuð-faðir íslenzkrar
nláttúrufræði, faðir íslenzkrar
læknastéttar og íslenzkrar heil-
brigðisbaráttu af hálfu þjóðfél-
ags og ríkis. Landnáma kallar
Ingólf frægastan “allra land-
námsmanna, því að hann kom
hér að óbyggðu landi og byggði
fyrstur landið. Með sömu rök-
vísi má telja Bjarna Pálsson
merkastan allra íslenzkra lækna,
því að hann var hér fyrstur lækn-
ir í læknislausu landi. Það hef-
ir verið nýstárlegt tiltæki með
þjóð vorri, er hann tók að stunda
læknisfræði. Hann er að lík-
indum allra fyrstur eða hann
er með hinum allra fyrstu, sem
vekur máls á stofnun landlækn-
isenvbættis á íslandi. Hann kem-
ur því fram, að þetta mikilvæga
embætti er stofnað. Og þá er
hann tók við landlæknisembætti
sínu, byrjar hann baráttu, sem
kalla má sigursæla, fyrir um-
bótum á heiibrigðisvernd lands-
manna. Það er víst ofhermt, að
heilbrigðis- og læknamál vor
hafi verið í niðurníðklu, er Bjarni
IN MEMORIAM
Beloved Baby Dale, Our Son.
Little, loving, Baby Dale, your
passing from our lives has left
us empty hearts in a lonely
empty home. Your laughter was
our joy. Your loving presenoe
during your brief stay on earth
with us, brought happiness and
comfort that cannot be replaced.
Our love for you shall carry on
the memories of your beauty
and sweet innocense in our
hearts forever. Your love for
us so generous and beautiful
will be our most precious mem-
ory of the time you spent on
earth, giving to us the greatest
happiness we had ever known.
Darling beloved Baby Dale,
wher’ever you may be, may God
give you His and our blessing
forever. Wherever you are we
slhall always remember and love
you with an unceasing love and
until we meet in the Great Be-
yond, we give you our love and
blessing, darling Baby Dale.
Mother and Dad.
DÁNARFREGN.
Mr. og Mrs. K. J. ísfeld í Húsa-
vick urðu fyrir þeirri djúpu sorg
a.ð missa tíu mánaða gamlan
son sinn, Dale, einkabarn sitt.
Hann dó á Almenna sjúkrahús-
inu í Winnipeg, 11. þ- m., og var
jarðaður af sóknarprestinum 14.
3. m.
Pálsson varð landlæknir. Þau
voru í auðn- Heilbrigðismál, í
merkingu þessa orðs á vorum
dögum, verða þá tæpast talin að
hafa verið til. Bjarni Pálsson
færir þjóð sinni heilbrigðismál
til æfinlegrar eignar. Hann hóf
sjálfur kennslu í læknisfræði,
sem síðar hefir tekið sífelldum
framförum. Fyrir framkvæmd
hans og tillögur eignaðist land-
ið þrjá fjórðungslækna, “með
vissum launum og föstum bú-
jörðum,” eins og Sveinn Páls-
son segir. Hann kemur því til
leiðar, að lyfjabúð er reist í
landinu. Hann lætur ekki hér
við sitja. Fyrir atbeina hans
flytzt dönsk yfirsetukona til ís-
lands, tekið er að kenna yfir-
setukonum, þær eru prófaðar og
“fá peninga af kongi,” eins og
Sveinn Pálsson segir.
Fyrsti lanidlæknir vor leitað-
ist og við það, sem Sveinn Páls-
son segir, að “fá því í verk kom-
ið, að almennilegt hospital stift-
aðist hér í stað íþeirra ónýtu lík-
þrárra spítala.” Bjarni Pálsson
byrjar, með öðrum orðum, bar-
áttu fyrir stofnun landsspítala.
Hann hefir hvorki verið smáráð-
ur né smáhuga.” »
Það hlýjar manni meir en lít-
ið um hjartarætur að kynnast
slíkum manni og blessunarríkri
starfsemi hans. Svo hefir Jóni
skláLdi Þorlákssyni á Bægisá á-
reiðanlega einnig farið, þá er
hann orti hið fagra og hjarta-
hlýja minningarkvæði sitt um
Bjarna land'lækni, sem prentað
er aftan við æfisöguna, og fer
vel á því að ljúka þessari um-
sögn með nokkrum ljóðlínum
úr því. Skáldið lýsir kröftug-
lega sárri sorg “Heilbrigðinnar”
út af falli eins hins hugrakkasta
og fremsta hermanns hennar:
“Sýnist mér úr brjósti
sem blóð renni.
“Síðan situr hún
með sársauka,
litverp og lotin
við leiði Bjarna;
og er sem voni,
að upp af honum
muni líknar-gras
lolcsins spretta.”
Sýnir kvæðið, að skáldið hefir
fyllilega kunnað að meta Bjarna
landlækni og nytjastarf hans í
þágu lands og þjóðar, og vafa-
laust hafa þakkarorð hans og
aðdáunar verið töluð út úr hug-
um margra annara samtíðar-
manna hans-
FRÁ TYRKLANDI
NÚTÍMANS
Gömul þjóð með nýjar
hugmyndir
Erlendir ferðamenn, sem koma
til Tyrklands eftir tuttugu og
fimm ára fjarveru, eru mjög
undrandi yfir þeim stakkaskipt-
um, sem orðið hafa, eigi ein-
göngu á ytra útliti lands og þjóð-
ar, heldur einnig hvað snertir
Ihugsujnarháltt og siðferð'isþrótt
fólksins. /
Honfin er nú rauða fezhúfan
af höfði karlmannanna og hin-
ar þykku blæjur, sem skýldu
ásjónum kvennanna fyrir girnd-
araugnaráði karlkynsins. Dætr-
um þeirra kvenna, er dvöldust
mestan Muta ævi sinnar bak við
gluggahlera, býðst nú tækifæri
til að verða læknar, lögfræðing-
ar, dómarar og þingmenn. Enn-
fremur má nú hvarvetna finna
dugnað og framkvæmdir, þar
sem áður hvíldi andrúmsloft
deyfðar og kyrrstöðu.
Það finnst naumast tyrknesk
borg, þar sem ekki er verið að
reisa eða fegra opinberar bygg-
ingar, og breiðar nýtízku götur
eru að koma í stað fornra öng-
stræta. Upp á miðri, eyðilegri
Anatólíuhásléttunni hefir verið
reist nýtízku-borg, Ankara, hin
nýja höfuðborg Tyrklands. Þar
stóð áður lítill, gamaldags bær.
Af íbúum Tyrklands, sem eru
hér um bil 19 mil'j., samkvæmt
síðasta manntali, eru meira en
% hlutar bændur, sem eiga af-
komu sína undir jarðrækt. Öld-
um saman, á dögum soldánanna,
bjuggu þeir við sulí og seyru í
litlum, hrörlegum moldarkofum
og klæddust tötrum. Niðri á lág-
léndinu var fólkið gegnsósa af
malaríu. Skattaálögur stjórnar-
innar voru þungar, og sífelltíar
herkvaðningar sugu mikið blóð.
Hin nýja stjórn Tyrklands hefir
gert sér mikið far um að upp-
ræta þessar meinsemdir, og enda
þótt lífskjör tyrknesku bænd-
anna séu ennþá erfið, þá fara þau
jafnt og þétt batnandi. Jarðrækt
er styrkt og gengizt fyrir endur-
bótum, og nú er svo komið, að
Tyrkir eru sjálfum sér nógir
hvað snertdr allar meginlífsnauð-
synjar, svo sem korn, kjöt, egg,
grænmeti og ávexti- í júnímán-
uði 1945 samþykkti tyrkneska
þingið ný landbúnaðarlög. Er í
þeim gert ráð fyrir, að um 1
millj bændafjölskyldum verði
séð fyrir jarðnæði, er nægi þeim
til framdráttar. Um 20 millj.
ekrum lands, frá stórjörðum,
veður skipt upp á milli þeirra.
v Atvinnuvegir landsins ’hafa
verið efldir í tvennum tilgangi
— til endurreisnar landlbúnaðin-
um og til landvarna, ef ógæfa
steðjaði að. Bómullin, ullin og
silkið, sem framleitt er í sveit-
um landsins, er unnið í fjölda
stórra myllna, sem reistar hafa
verið á síðari árum. Sykurfram-
lieiðslan hefir tekið álitlegum
framförum. Stálverksmiðjur,
af brezkri gerð, sem komið hefir
verið upp í Karabuk, eru nú í
fullum gangi. Stórkostlegar
framtíðaráætlanir eru á prjón-
unum, þar sem igerit ed ráð fyrir
gerbreytingum 1 nýtízkuátt á
rökstri Zonguldukkolanámanna
og byggingu nýrra efnaverk-
smiðja og rafvirkjana.
Á tuttugu og tveimur árum
hafa járnbrautarlagnir Tyrk-
lands næsitum tvöfaldazt, og eru
þær nú meira en 7300 km. Sem
stendur er verið að leggja tvær
nýjar járnbrautir, aðra að pers-
nesku landamærununm og hina
að landamærum Iraqs. Lestatala
tyrkneska flotans er ekki há —
um 145 þús. tonn — en nægir til
að halda uppi strandferðum og
siglingum um austanvert Mið-
jarðarhaf. Gerðar hafa nú verið
ráðstafanir til að auka kaup-
skipaflotann. Innlend flugfélög
annast um fólksflutninga innan-
lads, og brezkar og bandarískar
millilandaflugvélar hafa fasta
viðkomu á tyrkneskum flugvölÞ
um.
Fjármál ríkisins fara í gegn-
um ákveðna banka, sem ríkið
á annaðhvort sjálft eða stjórnar
að mestu leyti. Enda þótt ein-
staklingsframtaksins gæti í
mörgu, þá hefir ríkið með hönd-
um megingreinar framleiðslunn-
ar og aðal samgöngurar. Um
sessar mundir stendur í tyrk-
neskum stjórnmálum mikill styr
um, hvort ríkið eigi að auka af-
skipti sín af atvinnulífinu.
Utanríkisverzlun Tyrkja hefir
beðið mikinn hnekki vegna hins
háa verðlags í landinu. Dýrtíð-
in þar er meiri en í flestum
öðrum löndum heims. Til þess
eru margar ástæður: háir vernd-
artollar til efhngar innlendrum
iðnaði, miklar skattaálögur og
há laun vegna eklu á vinnuafli,
sem aftur á rót sína að rekja til
aukningar tyrkneska hersins á
styrjaldarárunum — eru hinar
helztu. Um mörg ár hefir Þýzka-
land verið bezti viðskiptavinur
Tyrikja. Eftir að Tyrkir misstu
þann markað, reyndu þeir að
koma á viðskiptum við Bretland
og Bandaríkin, en tilraunir í þá
átt hafa orðið árangurslitlar, þar
eð hið háa verðlag á tyrkneskum
vörum stenzt enga samkeppni
á alþjóðavettvangi. Þar sem
Tyrkjum tekst ekki að selja vöru
sána, skortir þá tilfinnanlega er-
liendan gjaldeyri til þess að
greiða með ýmislegt, sem þeir
sjálfir þarfnast erlendis frá. Er
utanríkisverzlun Tyrkja því svo
að segja alveg stöðvuð eins og
sakir standa.
Árið 1927 var 91% þjóðarinn-
ar hvorki læs né skrifandi. Not-
uðu menn þá arabiska letrið.
Árið 1935, er latneska stafrófið
hafði verið tekið upp, var hlut-
fallið lækkkað ofan í 84.5%.
Nýrri tölur liggja ekki fyrir, en
tala ólæsra og óskrifandi fer æ
minnkandi- Ástandið í þessum
efnum er verst í sveitum lands-
ins, en tyrkneska lýðveltíið hefir
hafizt handa að ráða bót á þess-
um annmarka á einfaldan, en
árangursríkan hátt. Eftir nokkr-
ar tilraunir voru settar upp stofn-
anir, þar sem drengir og stúlk-
ur af bændaættum, 15—17 ára,
fá sérstakan undirbúning til
kennslu í bamaskólum 1 sveita-
héruðum. Auk tyrknesku læra
þau þar stærðfræði, sögu og
landafræði, undirstöðu-atriði
landbúnaðar og ýmsar handiðnir,
sem að gagni koma í þorpum
landsins. Stúlkurnar taka nám-
skeið í húshaldi, hjúkrun og ljós-
mæðrafræði. Er þær hafa út-
skrifazt úr þessurn skólum,
hiverfa þær heim til þorpa sinna
og annast þar barnafræðslu.
Fyrirkomulág 'þetta hefir
reynzt ágæta vel, og gerir tyrk-
neska stjómin sér vonir um, að
takast megi á þenna hátt að sjá
íbúum sveitanna fyrir almennri
og sómasamlegri fræðslu. Gagn-
fræða- og menntaskólar í tyrk-
neskum borgum, og annar tyrk-
neski háskólinn sem fyrir nokkr-
um árum var stofnaður í Ankara,
mun brátt fær um að keppa við
hinn gamla háskóla í Istanbul
(Miklagarði). Stjórnin lætur sér
einnig annt um að efla fræðslu
í verklegum efnum.
Lengi vel og til skamms tíma
var franska eina erlenda málið,
er átti sér djúpar rætur í Tyrk-
landi, en síðastliðin fimmtíu ár
hefir þó þýzka náð verulegri út-
breiðslu. Enskukunnátta Tyrkja
hefir lengst af eigi verið upp á
marga fiska, en fám árum fyrir
stríðið tóku Tyrkir að leggja
mikla ástundun við enskulær-
dóm og hefir orðið vel ágengt í
þeim efnum.
(English Digest)
—íslendingur, 26. Júlí.
The Swan Manufocturing
Company
Manufacturers of
SWAN WEATHER STRIP
Halldor Methusalems Swan
Eigandi
281 James St. Phone 22 641
,