Lögberg - 02.01.1947, Side 6
8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 2. JANÚAR, 1947
Lafði Edith var sest, föl og nötrandi,
á stól. Jarlinn varð yfirkominn af undr-
un. Lávarðurinn sagði honum í fáum
orðum, að þau hefðu saknað hennar við
morgunverðinn, og svo hvað þau hefðu
gert, eftir að þau sáu að alt var óhreift
í herbergi hennar. “Hún ætlar líklega
að gera okkur bylt við,” sagði jarlinn.
“Hún hefir falið sig einhversstaðar. Það
getur ekki komið til nokkurra mála, að
hún hafi tekið neitt óheiðarlegt fyrir; en
meðan hann talaði, fann hann til þess
hversu óhugsanlegt það væri, að slík
hefðarstúlka sem Beatrice, gæti gert
nokkuð sem væri óreiðarlegt. Hann gat
ekki kastað neinu ljósi á þetta tilfelli.
Hann hafði ekki séð hana síðan hann
kysti hana og bauð henni góða nótt.
Herbergsstúlkan hennar var sú síðasta,
sem hún hafði talað við; Susanne hafði
skilið við hana í hennar eigin herbergi,
og síöan hafði enginn séð hana né talað
við hana.
Jarlinn og faðir hennar gengu út
saman. Jarlinn gat þess til að hún hefði
kanske gengið út í listigarðinn, og að
henni hefði viljað þar eitthvað til. Þeir
leituðu alstaðar, en árangurslaust. Þeir
gengu gegnum skóginn og inn í garðinn,
hvaðan sást milli trjánna út á hið kyrra
stöðuvatn.
Alt í einu datt jarlinum nokkuð í hug
— hann mintist morgunsins þegar þau
og fleiri voru úti á vatninu. Hann mundi
hvað þá kom fyrir Beatrice, og hve
hrædd hún varð, — hinn kaldi hrollur,
sem gekk í gegnum hana, er hún sagði
frá því, að hún hefði séð sitt eigið andlit
með hæðnisglotti, koma á móti sér upp
úr djúpinu.
Hann hraðaði sér niður að vatninu.
Það var spegilslétt og tært — hið há-
vaxna sefgras meðfram bökkunum
bærðist ofurlítið fyrir hægri morgun-
golunni. Hinar hvítu liljur vögguðu sér
hægt á vatnsfletinum. Hinn blái himinn
og trén á bakkanum spegluðust í vatn-
inu, og listibáturinn lá bundinn við
biyggjuna.
“Komdu, við skulum fara burtu héð-
an,” sagði lávarðurinn. “Eg missi vitið!
Eg skal kalla alt þjónustufólkið til að
hefja skipulagða leit.” ,
Fáum mínútum seinna, er þessi tíð-
indi urðu h'eyrumkunn á heimilinu,
urðu allir slegnir af hræðslu og undrun;
kvenfólkið hljóðaði hástöfum í æði og
örvinglan, karlmennirnir voru dálítið
rólegri, en það mátti sjá á andlitum
þeirra, að þeir voru engu síður ótta-
slegnir. Hin unga fríða dóttir lávarðar-
ins var horfin, og engin vissi hið minsta
um hvað hafði komið fyrir hana. Það
var hafin leit um alt nágrennið. Meðan
leitin stóð yfir lá lafði Edith hálf-dauð
af ótta og skelfingu. En vesalings Lilian
vissi ekkert um það, sem skeð hafði.
Það var Markham jarl, sem fyrst
stakk upp á því, að leitað væri í vatninu.
Þeir bjuggu sér til slæðu, og þrír
menn fóru út í bát, sem lá við bryggj-
una. Lávarðurinn og jarlinn stóðu hlið
við hlið, á vatnsbakkanum. Mennirnir
réru hægt yfir vatnið, og fram með
bökkunum, en urðu einkis varir. Það
glædÆist veik von í brjósti jarlsins, er
hann sá mennina koma aftur án þess
að hafa orðið nokkurs varir. Þeir horfðu
á hann og gerðu aðra tilraun.
Er þeir höfðu leitað um stund, komu
þeir aftur og þjónn Cumings lávarðar
steig út úr bátnum og gekk til Mark-
hams jarls.
“Viltu'gera svo vel, jarl, að fylgja
Cuming lávarði heim; mennirnir hafa
fundið eitthvað á vatnsbotninum. Farðu
heim með hann, og þú gerir svo vel að
annast um lafði Cuming, og sjá um að
alt kvenfólkið haldi sig í herbergjum
sínum,” sagði þjónninn.
“Hvað er það?” spurði lávarðurinn.
“Segðu mér hvað það er!”
“Við skulum fara.” sagði jarlinn við
lávarðinn. “Mennirnir vilja ekki gera
neitt meðan við erum hér.”
Þeir höfðu fundið eitthvað í botnin-
um; slæðan hafði fest í kvenbúnmgi;
mennirnir í bátnum stóðu þegjandi og
óttaslegnir, þar til lávarðurinn og jarl-
inn voru farnir í burtu.
Mennirnir í bátnum höfðu séð ofan
í vatninu, hvítt andlit og dökkt hár. Með
mikilli gætni og varfærni heppnaðist
þeim að ná líkinu upp, Þeir grétu yfir
afdrifum þessarar ungu og göfugu
stúlku. Einn þeirra lagði dúk yfir á-
sjónu hennar, og annar pressaði vatn-
ið úr hári rennar; svo báru þeir líkið
heim. Þeir fóru hægt gegnum skóginn
og listigarðinn, svo gegnum forstofuna,
og upp hinar breiðu tröppur. Þeir báru
hana inn í svefnherbergi sitt, sem hún
hafði svo nýlega farið úr svo lífs-örugg
og vongóð, og lögðu hana í rúmið, svo
fóru þeir út.
“Druknuð, druknuð og dáin!” heyrð-
ist sagt frá allra vörum, þar til einnig að
iávarðurinn heyrði það, sem var hjá
móður sinni í öðrum armi byggingar-
innar, til þess að hughreysta hana.
“Druknuð! dáin, dáin!” heyrði Lilian
sagt, þar sem hún lá veik í rúmi sínu; og
varð alveg yfirkomin af hrygð og harmi.
“Druknuð og dáin!” var orð, sem næst-
um gerði jarlinn brjálaðan. Æ, hversu
grimm forlög!
Það gat enginn gert sér grein fyrir
því hvernig þetta vildi til. Hvernig vildi
það til? Hvað hafði komið henni til að
fara ofan að vatninu svo seint að kvöldi,
eða um nóttina? Það var sent strax
eftir lækni, eins og nokkur mannlegur
máttur gæti gert nokkuð framar fyrir
hana.
“Eg verð að sjá hana,” sagði jarlinn
og lávarðurinn og móðir hans, fóru með
honum. Enginn, sem við var staddur,
gleymdi nokkurn tíma því skerandi
harmakveini er hann rak upp í sinni
bitru hjartasorg, er hann fleygði sér
ofan á gólfið fyrir framan rúmið, sem
hún lá í.
“Beatrice, elsku Beatrice, því gat eg
ekki fengið að deyja í þinn stað?”
Með saknaðar og sorgartár í augun-
um, horfði hann á hvernig hún ennþá í
dauðanum, hélt sinni nettu, hvítu hendi
um medalíuna, já svo fast, að ekki var
hægt á vanalegan hátt að losa það helj-
artak sem hún hélt um medalíuna.
“í lífi og dauða,” hafði hún sagt, og
hún hafði vel og trúlega efnt loforð sitt.
42. Kafli.
Meðan þau voru í herberginu, þar
sem líkið lá, kom læknirinn; hann virti
fyrir sér hið rólega andlit hennar, það
var svo undur frítt í dauðanum; hann
sagði að hún væri búin að vera dáin í
fleiri klukkutíma. Þetta orð vakti ólýs-
anlegan harm í hjörtum þeirra, sem
heyrðu það. Dáin, meðan þeír, sem elsk-
uðu hana svo heitt, höfðu sofið í rúmum
sínum skamt frá henni, án þess að hafa
minsta grun um, að hún væri í nokkurri
hættu — dáin meðan að kærastinn
hennar hafði setið og beðið eftir henni,
og faðir hennar hafði verið að hugsa um
giftingu hennar.
Hvað hafði komið fyrir hana? Hvaða
örvænting gat hafa gripið hana, sem
hafði komið henni til að fara ofan að
vatninu? Eða var eitthvert dýpra dul-
armál á bak við það? Gat það verið
nokkur yfirsjón af hennar hálfu, sem
var valdandi dauða hennar?
Hún var látin vera í sínum skraut-
lega búningi. Hinir fínu kniplingar voru
votir og eyðilagðir, rauðu blómin, sem
hún hafði haft í hárinu, voru þar kyr.
Demants-nál, sem jarlinn hafði gefið
henni, hélt þeim þar föstum. Demants-
næla, sem hún hafði í kjólnum sínum
var þar kyr, og skrautleg armbönd voru
um handleggi hennar. Hún hafði ekki
skift um búning áður en hún fór, né lagt
skrautmuni sína frá sér. Hvað gat hafa
komið henni til að fara ofan að vatninu
á þessum tíma? Því hafði hún gripið
því heljartaki um medalíuna, sem kær-
astinn hennar hafði gefið henni?
Þegar Markham jarl var búinn að ná
sér, svo að hann gæti talað, sagði hann,
að hún hefði fallið í svefn af þreytu,
áður en hún hefði getað afklætt sig —
að hún hefði gengið út sofandi og ofan
að vatninu og fallið í það og druknað.
Þessi skoðun breiddist út meðal
þjónustufólksins, og svo út um nágrenn-
ið; bæði í sveitablaðinu og Lundúna-
blöðunum var sagt frá þessu slysi þann-
ig, “að hin fríða Miss Cuming hefði
gengið í svefni niður að stöðuvatninu
og fallið í það og druknað.”
Cuming lávarður var ekki samþykk-
ur þessari tilgátu jarlsins, og vildi ekki
fara út úr herberginu. Gullstáss og
demantar voru teknir af líkinu, ásafnt
hinum skrautlega kvöldbúningi. Lafði
Edith þerraði hið langa brúsandi hár,
hún strauk það frá enninu, lokaði aug-
unuin, en gat ekki lfrosslagt hinar hvítu
stirðnuðu hendur á brjóstinu. Önnur
hendin hélt því heljartaki um medalíuna,
sem ekki varð losað.
Þarna lá nú hin fríða og elskaða
Beatrice liðið lík; dauðinn hafði sett á
hana mark sitt, en það voru engin merki
þjáningar né sorgar á hennar elskulega
fagra andliti. Faðir hennar kraup við
rúmið, sem hún lá í. Hér lá Beatrice
hans, eins og kalt marmara-líkneski —
hans litla Beatrice, sem fyrir mörgum
árum síðan hafði legið á örmurn hans,
sem hafði hrinið og hlegið á barnahátft,
sem hafði lært að segja pabbi. Hans
elskulega barn, hans fagra og fríða
dóttir, sem hafði kyst hann kvöldið áður,
er hún bauð honum góða nótt, og gekk
til herbergja sinna. Síðan hafði hann
ekki heyrt hennar hljómfagra málróm,
og heyrði aldrei framar. Hafði hún
hrópað á rann, er hið dimma vatn féll
saman yfir höfði hennar.
Köld, hreyfingarlaus, enginn vottur
ljóss nje lífs — og þetta var barnið
hennar Margrétar! Hann hljóðaði upp
er þessi hugsun greip hann: “Hvað mun
Margrét segja um þetta? ” Hann elskaði
Beatrice, og þó hafði hann verið svo
mörg ár burt frá henni, er hún var að
vaxa upp. Hvað Margrét hlaut að elska
þetta barn, sem hafði sofið við brjóst
hennar, en var nú horfið henni fyrir fult
og alt.
Nú hvarflaði hugur hans aftur að
fyrra spursmálinu: “Hvernig vildi þetta
til? Því fór rún ofan að vatninu?”
Rétt hjá honum kraup manneskja,
sem hefði getað svarað þessari spurn-
ingu hans, það var Lilian, en hún var
næstum sjálfri sér óafvitandi af harmi,
gremju og ótta. Hún var illa undir þetta
búin, því hún var veik, en þetta gerði
næstum út af við hana, hún gat ekkert
hugsað, ekki greint rétt frá röngu.
Hún var sú eina, sem hafði lykilinn
að þessari gátu; hún kraup við lík systur
sinnar, föl og óttaslegin. Allir, sem sáu
andlit hennar hnykti við Tárin voru
breytt í tvær glóandi kúlur. Hún gat
ekki trúað að þetta væri Beatrice, sem
hafði fallið fram fyrir henni og beðið
hana að frelsa sig — Beatrice, sem
hafði haldið að hún væri svo nærri því
að ná sínu mest þráða hamingju tak-
marki.
Hafði hún mætt Hankins, og hafði
hann drepið hana? Hún gat velt þessu
spursmáli fyrir sér, en var engu nær.
Hvað átti hún að gera? Átti hún að
segja föður sínum, eða var það loforð
sem hún gaf systur sinni svo bindandi,
einnig í dauðanum eins og lífinu? Ekk-
ert gat gefið henni systur sína aftur.
Átti hún að segja alt, sem hún vissi, og
í dauðanum að saurga það nafn, sem
var virt og elskað?
Einn af læknunum, sem höfðu verið
sóttir, leit á andlit Lilian; hann fór til
lafði Cuming og sagði henni að ef unga
stúlkan færi ekki strax burt frá líkinu
og kæmist til rólegheita. væri líf hennar
í hættu.
Það var farið með Lilian til herbergís
sínfe, og hjúkrunarkona var látin vera
inni hjá henni; það sem læknirinn hafði
sagt kom brátt í ljós. Meðan Cuming
lávarður grét yfir sínu dána barni, ann-
aðist móðir hans um það lifandi, hvers
líf nú blakti á veiku skari. Dagurinn
leið; hið dimma sorgarský lá yfir Elm-
wood. Þjónustufólkið talaði í hálfum
hljóðum og gekk um eins hljóðlega og
hægt var. Lafði Edith sat í herbergi
Lilian. Markham jarl hafði lokað sig
inni, einsamlan í sínu herbergi, en Cum-
ing lávarður kraup allan daginn hjá líki
sinnar elskuðu dóttur. Árangurslaust
var hann beðinn að fara þaðan; hann
vildi hvorki þiggja mat né drykk. Hann
var hjá henni og hugsaði hvort ekki
gæti skeð, að hann gæti fundið ástæð-
una fyrir dauða hennar í hennar stirðn-
aða og þögula andliti.
Þegar nóttin féll yfir, hné hann mátt-
vana niður af stólnum. Hann féll i
nokkurs konar hitasóttar svefn og var
altaf að dreyma Beatrice. Hann sá
hana í draumi, sökkva í hið djúpa vatn,
og heyrði hana kalla á sig og biðja sig
að hjálpa sér. Það var vakað alla nótt-
ina yfir honum, og ástríkar hendur til
staðins, ef hann þyrfti nokurs með, til
að veita honum þjónustu. Er morgun-
sólin skein inn í herbergið, kraup hann
enn við legurúm Beatrice. Móðir hans
færði honum bolla af te, og bað hann
fyrir alla muni að drekka það, en hann
hafði varla mátt í vörunum til þess.
Eftir klukkutíma færði einn þjónninn
honum bréf. “Það kom með það maður
sem býr hér skamt frá,” sagði hann, og
hann sagði að bréfið væri frá deyjandi
manni. Hann hafði beðið um, að því
væri komið strax til skila.
“Eg þorði ekki annað en fara strax
með það til þín, herra minn, því maður-
inn virtist að halda að það gæti verið um
líf og dauða að tefla.”
Lávarðurinn tók við bréfinu — hann
reyndi að opna það, en hans skjálfandi
hendur virtust alveg máttlausar. Hann
sagði þjóninum að hann mætti, fara,
lagði bréfið frá sér á borðið og sat kyr
við rúmið. Svo fór hann að hugsa um
bréfið. Hvað gat þáð verið um svo áríð-
andi, að það var komið með það upp til
hans, þar sem fólkið vissi að hann sat
við líkbörur dóttur sinnar? Hann tók
bréfið og opnaði það; það var mörg þétt-
skrifuð blöð. Á fyrsta blaðinu stóð:
“Skriftamál Alfred Hankins.”
Nafnið gaf honum enga upplýsingu.
Alt í einu kom honum til hugar — gat
þessi játning staðið í nokkru sambandi
við dauða hennar, sem lá fyrir framan
hann, liðið lík? Hann fór að lesa bréfið,
sem var á þessa leið: “Cuming lávarður,
eg er að deyja — sú hendi. sem skrifar
þetta, verður innan stundar köld; en
áður en eg dey, verð eg að játa afbrot
mitt. Þú krýpur kanske á þessu augna-
bliki við lík þess barns, sem þér er nú
horfið um alla tíma. Cuming lávarður,
eg er sekur um að vera valdur að dauða
Beatrice dóttur þinnar.
“Fyrir meir en tveimur árum mætti
eg henni hjá “Elms”, hún var einsömul,
er eg sá hana. Mér leist strax vel á
hana, og elska hana ennþá. Það var sér-
stakt tilfelli, að eg heyrði hana telja
harmatölur sínar yfir því, hve einangr-
uðu lífi hún lifði, alveg útilokuð frá um-
gengni við annað fólk, og hún barmaði
sér svo um það, með sterkum orðum, að
eg vorkendi henni. Hún var ung og full
af lífsþrá; hún harmaði svo mjög að
eyða æfinni á þessu afvikna heimili, og
þráði svo mikð að komast út í heiminn,
að það vakti meðaumkvun mína. Eg
talaði til hennar — hún var indælt, sak-
laust barn. Eg spurði hana nokkurra
spurninga, er eg mætti henni, til þess
að hefja samræðu við hana. Hún svar-
aði spurningum mínum. Eg veitti henni
nána eftirtekt, og hugsaði mér að eg
skyldi hjálpa henni til að losast út úr
þessari einangrun, sem henni var svo
sár kvöl, og koma henni eitthvað þang-
að sem hún gæti verið hamingjusöm.
“Eg mætti henni hvað eftir annað.
Guð fyrirgefi mér, ef eg hefi gert tilraun
til að vekja ást hennar á mér! Eg sagði
henni mikið frá sjóferðum mínum, og
um margt, sem hafði komið fyrir mig,
sem uppæsti hennar rómantíska ímynd-
unarafl. Sökum þeirrar sterku eðlis-
hneigðar, sem ástinni fylgir, skildi eg
hennar tilfinnngar, og veikleika, á sama
tíma og eg dáðst að styrkleika hennar.
“Hún sagði mér frá hryggri, sorg-
mæddri ungri móður, sem aldrei sæist
brosa, um föður, sem var einhversstað-
ar í útlöndum, og hefði ekki komið heim
í mörg ár. Fyrirgefðu mér, herra minn,
ef eg, eins og svo margir aðrir, stóð í
þeirri ímyndun, að þetta væri saga, sem
hefði verið búin til,-einungis tl að gera
hana rólegri. Fyrirgefðu mér, ef eg efað-
ist um — eins og svo margir aðrir — að
hin hrygga og sorgmædda unga móðir
væri konan þín.
“Eg hugsaði mér að eg skyldi frelsa
hana frá þessari þvingandi einangrun,
og bað hana að verða konuna mína. Hún
sagði að móðir sín hataði alt tal um ást
og kærasta og þessvegna bað eg hana
um að láta engan vita um ást mína.
“Eg gerði enga afsökun fyrir sjálf-
um mér; hún var ung og hugsunarlaus,
sem dreymandi barn. Hefði eg aðeins
virt fyrir mér hið fríða andlit, og farið
svo í butu. En, herra minn, er eg einn í
sökinni? Hún þráði að komast burt frá
þessari þvingandi einangrun, og njóta
þess, sem eg gat veitt henni — hamingju
og gleði. Ef hún hefði verið búin að öðl-
ast þá stöðu og tign, sem hún hafði rétt
tll, hefði mér aldrei getað komið til hug-
ar að tala til hennar.
“Eg get ekki, eg hefi ekki tíma til að
segja frá öllu svo nákvæmlega, en eg
veit það, að eg dýrkaði og tilbað hana,
af hinni hreinustu og einlægustu ást,
sem nokkur maður á til. Hún brosti til
mín, og hlustaði með ánægju á það sem
eg sagði henni. Eg spurði hana hvort
hún vildi verða konan mín, og hún lof-
aði mér því. Mér kom ekki til hugar að
hún mundi nokkurn tíma komast á
heimili þitt, herra minn — það var mér
alveg óhugsanlegt. Eg ætlaði mér að
koma til baka og giftast henni; eg hélt
að staða mín væri betri en hennar. Hún
lofaðist til að vera mér trú, að elska
engan annan, að bíða eftir mér og gift-
ast mér, þegar eg kæmi til baka.