Lögberg - 04.09.1947, Side 6
(5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. SEPTEMBER, 1947
(Ensk saga)
HVER VAR
ERFINGINN?
G. E. EYFORD, þýddi
“Nú, jæja,” sagði hún í sorgarróm;
“Þú gast auðvitað ekki gert við því;
og ég ekki heldur. Og —” — og hurðin
var opnuð með hægð og Fred kom inn.
Mrs. Lamonte stóð upp og horfði á hann;
og er hann sá að þær voru þar bara
tvær, kom hann inn ofur rólega, þrátt
fyrir mikinn hjartslátt sem hann hafði.
Hann gekk til Mrs. Lamonte, tók í hendi
hennar og kysti hana á ennið.
Vesalings gamla konan varð strax
mild og blíð, við hann, og hún var æfin
lega svo, er Fred heimsótti hana. Sann-
leikurinn var sá, að henni þótti eins
vænt um hann, eins og hann væri son-
ur hennar, og ef það hefði ekki verið
vegna George, hefði Fred heimsótt
hana oftar.
Hann hafði mist móður sína, þegar
hann var lítill drengur, og Mrs. La-
monte, sem var hjartagóð og viðkvæm,
hafði oft þerrað af honum bernskutár-
in og tekið hann í fang sér. Jafnvel enn-
þá, þrátt fyrir hans kærulausa líf, þótti
henni vænt um hann. Það var George
sem bar henni allar sögur um Fred, og
gerði úlfalda úr hverju sem var, hve lít-
ið og meinlaust sem það í raun réttri
var.
Fred hafði ekki heimsótt gömlu kon-
una í fleiri mánuði, eða nærri því ár,
og hún bjóst ekki við að hann mundi
framar heimsækja sig, en koss hans
endurvakti hennar gömlu velvild og
umhugsun fyrir honum; enda hefði ekki
verið auðvelt að finna þá konu, sem
hans fríða og karlmannlega andlit og
einlægnislega framkoma, hefði ekki
haft nein áhrif á.
“Já, madama”, sagði hann, og það
hljómaði næstum sem móðir, bæði í eyr
um Mrs. Lamonte og Dora. “Hvernig
sæki ég að þér? Þykir þér vænt um að
sjá mig?”
“Já, Fred”, sagði gamla konan,
veiklulega.
“Því létstu mig þá standa hálfan
tíma í dragsúgnum úti ( ganginum? —
Vildirðu að ég fegni kvef?”
“Hálftíma”, endurtók Mrs. Lamonte.
“Eg er viss um, að þú varst ekki meira
en þrjár mínútur”.
“Jæja,” sagði Fred, “það var of lang-
ur tími fyrir mig”.
Hann sagði þetta til þess að Dora
fengi tíma til að átta sig.
“Þú ert alveg hættur að heimsækja
mig, Fred,” sagði gamla konan og leit
raunalega á hann.
“Og svo loksins þegar ég kem læt-
ur þú mig standa úti. Þú hefir ekki held-
ur boðið mér að koma. Hver er þarna
í hinum enda stofunnar?”
Mrs. Lamonte hrökk saman; hún
hafði alveg gleymt Dora.
“Þú þekkir hana”, sagði hún.
Fred hafði á þennan hátt fengið að
vita það sem hann vildi, nefnilega, hvort
Dora hefði sagt henni frá því að hún
hefði mætt honum.
“Ó, það er Miss Nichols”, sagði hann
og gekk til hennar með útrétta hend-
ina.
Hún stóð upp og tók í hans útréttu
hendi, án þess að segja neitt; hún
horfði niður fyrir sig, svo ástarblossinn
sem var í augum hennar, skyldi ekki,
mót hennar vilja, koma upp um hana.
“Já”, sagði Fred. “Eg hefi nýlega haft
þá ánægju að mæta Miss Nichols, einu
sinni eða tvisvar”.
Svo sneri hann sér frá henni og fór
að tala við Mrs. Lamonte, eins og Dora
væri þar ekki. Það var einmitt það, sem
Dora óskaði. Hún fann, að hún gat ekki
t^lað, en hún naut þeirrar ánægju, að
heyra hans einarða og hljómfagra mál-
róm, svo ólíkan George, látæðislega,
uppgerðar málróm. Strax eftir að Mrs.
Lamonte var búin að átta sig, var hún
í sannleika glöð ,að hafa tækifæri til
að heyra Fred og tala við hann. Og það
var sem henni þætti miklu skemtilegra
að hlusta á hann en George. Alt í einu
sagði hún, svo taugaóstyrk:
“Fred, ég er svo sorgbitin!”
Fred laut höfðinu og sagði:
“Út, af fráfalli Squire Arthurs? Já, en
þú skalt ekki taka það svo nærri þér.
Það væri kanske ástæða fyrir mig, en
ekki fyrir George, að harma fráfall
hans”.
“En George, óskar ekki eftir að fá
allan auðinn”, sagði hún.
Fred leit í aðra átt, hann hafði allt
aðra meiningu um það.
“Það gerir ekkert til; við skulum ekki
fást um það”, sagði hann. “Það er nú
skeð, og því verður ekki breytt hér eft-
ir”, sagði hann.
“En þér hefir fallið það illa”, sagði
hún. “Þú lítur ekki eins vel út og þú
áttir að þér, Fred. Eg vona — ég vona”,
sagði hún í veikum róm. — Það brá
sem snöggvast fyrir roða í andliti
Freds.
“Nú ætlar þú, eins og þú ert vön, að
spyrja mig”, sagði hann. “En vertu viss
um, að þetta er í síðasta sinn sem þér
gefst tækifæri til þess. Eg hefi breytt
um lífsstefnu, hefi séð að mér”.
Það var eitthvað svo alvarlegt og
ákveðið í málróm hans, að hún horfði
kvíðafull á hann.
“Bíddu við og sjáðu,” sagði hann al-
varlega, í ákveðnum og lágum róm. —
Mrs. Lamonte þurkaði sér um augun,
og leit á úrið. Það var rétt komið að
miðdegisverðartíma.
“Viltu að ég fari?” sagði Fred, stóð
upp og tók hatt sinn og hanska.
Mrs. Lamonte hikaði við sem snöggv
ast. —
“Þú mundir ekki vilja vera hér og
borða miðdegisverð, þó ég byði þér
það”, sagði hún og brosti ofurlítið.
“Reyndu að freista mín”, sagði hann.
“Já, ég vil vera hér. Ef þú lítur út
svona hrædd og kvíðafull, þá fer ég
strax”.
Mrs. Lamonte hló, nokkuð sem
sjaldan kom fyrir.
“Eg verð að fara og segja stúlkun-
um frá því”, sagði hún. “Ef ég geri það
ekki, þá færðu líklega ekki nóg að
borða”. Svo fór hún út úr stofunni.
“Fred gekk til Dora, sem stóð þegj-
andi og hreifingarlaus. Hann horfði á
hana með innilegri þrá, en einnig
kvíða. Hann var kominn með þeim
ásetningi að segja henni sannleikann.
Kveðja hana og biðja hana að gleyma
sér, og öllu sem hann hafði sagt.
“Dora”, sagði hann lágt.
Hún leit upp, og á einu einasta augna
bliki hrundi áform hans í rústir, hin
fasta ákvörðun sem hann hélt hann
hefði tekið, fjaraði nú úr huga hans. —
Hann lagðist á hnén, fyrir framan hana
og þrýsti henni að brjósti sér.
Sem snöggvast gleymdi hún öllu
nema ást sinni á honum og kysti hann.
Svo áttaði hún sig og sleit sig úr faðmi
hans.
“Nei, nei, þú gerir mig hrædda!”
sagði hún, er Fred dró hana aftur að
brjósti sér.
“Ó, þú mín kærasta!” sagði hann og
kysti hana aftur. “Hvernig get ég
slept þér? Það er of mikils krafist af
dauðlegum manni. Nei, ég get það
ekki”.
“Gert hvað?” hvíslaði hún.
“Ekkert — ekkert”, sagði hann.
“Ætlarðu virkilega að vera hér og
borða miðdegisverð með okkur?” hvísl
aði hún!”
“Já”, svaraði hann. “Kom til þess.
Ef hún hefði ekki boðið mér, þá hefði
ég boðið mér sjálfur”.
“Þykir þér vænt um hana? Er hún
ekki góð kona — en er það ekki hræði-
legt að við höldum því svo leyndu fyrir
henni?” sagði Dora, og var undirleit.
“Hún er hin besta, gömul kona, sem
til er”, sagði Fred í einlægni; honum
hefði þótt vænt um hvaða manneskju,
sem væri góð við Dora. “Hún var mér
sem önnur móðir, þangað til George
var orðin fullorðinn — hún hefir verið
þér góð. Eg get séð það. Þú verður að
segja mér það allt saman í kvöld. Við
skulum vera saman í kvöld! Það skal
enginn varna okkur að tala saman —
enginn blanda sér inn í okkar samtal.
Mig langar til að vita, hvernig á því
stendur að þú ert hér. Þei! hún er að
koma. Hann stóð upp í hasti og kysti
hana og gekk inn í annað herbergi. —
Dora fór upp í sitt herbergi til að klæða
sig fyrir miðdegisverðinn.
Mrs. Lamonte kom brosandi inn, án
þess að hana grunaði hið minsta. Hún
hafði látið búa til einn eða tvo rétti,
sem hún vissi að Fred líkaði best, og
kom inn til að spyrja hann, hvaða sort
af rauðvíni honum líkaði. Þau komu sér
saman um það, og Fred vildi hraða
sér heim til að búa sig, svo hann yrði
kominn í tæka tíð, því það átti að setj-
ast til borðs kl. 6.
“Það verður þá í fyrsta sinn á æfinni,
að þú verður til staðar á réttum tíma”,
sagði Mrs. Lamonte. Og það reyndist
svo, að Fred var mínútu-maður í þetta
sinn. Hann kom á tilsettum tíma, og
var búin í kvöld-samkvæmisbúning.
p Strax er hann var kominn, heyrði
hann skrjáf í kvennkjól og fór og opn-
aði hurðina og Dora kom inn. Hún var
í sama búningnum sem hún hafði veriö
í, kvöldið sem hún var hjá Miss Rusley,
og Fred, sem eiginlega ekki hafði séð
hana þar, varð alveg frá sér numin. —
Dora sá, hversu hrifinn hann var og
hve mikið hann dáðist að henni, og sem
hver önnur sönn stúlka, þótti henni
vænt um það. Það var ekki af því að
hún héldi sig svo fallega, en af því að
það var hann sem dáðist að henni.
“Mín ástkæra, hvíslaði hann, og hélt
henni ofurlítið frá sér, “hve þú ert óvið-
jafnanlega falleg, þú ert fegurri og fal-
legri í hvert sinn sem ég sé þig. Eða fer
ég vilt, eða ert þú önnur Dora, en ég
sá í Sylvester skóginum?”
Dora lagði blíðlega hendina á herðar
hans og horfði framan í hann.
“Segðu mér”, spurði hún lágt, “hvora
Doruna lýst þér betur á?”
Fred hugsaði sig um sem snöggvast.
“Eg elska þær báðar svo heitt”, sagði
hann, “að ég get engan mismun gert á
þeim”. Svo kysti hann hana tvo kossa.
“Ánnar kossinn er fyrir Doru í Sylvester
skóginum, en hinn fyrir Dora í heimin-
um”, sagði hann. Hún slapp úr faðmi
hans rétt í því Mrs. Lamonte kom inn.
“Hvað segir þú nú stundvísi mína,
Madama?” sagði hann og bauð henni
handlegginn og leiddi hana inn í borð-
salinn.
Fred var ávalt allra yndi, hvar sem
hann kom, og það þrátt fyrir öll mestu
glappaskot hans. Undir eins og mat-
reiðslustúlkan vissi að Fred átti að
borða þar um kvöldið, varð hún glöð
og gerði sitt besta til að búa til hina
bestu máltíð.
“Mr. Fred”, sagði hún við unga
stúlku, sem var henni til aðstoðar, “er
herra, sem verðskuldar að fá góðan
mat. Það er alt annað en að búa til mat
fyrir kvenfólk; þær skilja ekki mismun-
inn á góðri og slæmri máltíð; en Fred
Hamilton — það er alt öðru máli að
gegna með hann. Hann veit hvað vel
tilbúin kjötsúpa or, og ég skal sjá um,
að alt sem er borið á borðið séu réttir
af allra bestu tegund”.
Mrs. Lamonte var sjálf alveg hissa
á framreiðslunni, og sagði:
“Eg vildi óska, að þú vildir borða mið-
degisverð hérna með okkur á hverjum
degi, minn kæri Fred”.
Hann leit á Dora, og sá gleðibros í
augum hennar.
“Eg er hræddur um að stúlkurnar
yrðu brátt leiðar á mér”, sagði hann.
“En í alvöru sagt, þá vildi ég vinna til
þess að hafa svona vel tilbúinn mat
daglega. Þú hefir virkilega ágæta mat-
reiðslustúlku, Mrs. Lamonte”.
Stúlkan sem þjónaði við borðið,
heyrði þetta, og sagði auðvitað mat-
reiðslustúlkunni frá þessu, og henni
þótti svo vænt um að fyrirhöfn hennar
hafði unnið slíka viðurkenningu.
“Hvað var ég ekki búin að segja áð-
ur?” sagði hún í gamni. “Eg var svo
viss um að Mr. Fred mundi viðurkenna
það.
Fred hafði æfinlega góða matarlyst,
hvort heldur hann var í ástahrifningu
eða ekki, og þetta kvöld hefði hann ver-
ið ennþá sælli, ef hann hefði ekki fund-
ið til samviskuásakana. Hvað átti hann
að segja Mr. Nevton, sínum ágæta og
trúfasta vini, þegar hann kæmi heim,
og yrði spurður um, hvernig hann hefði
sloppið frá Dora? En hann reyndi að
vera glaður og þagga niður rödd sam-
viskunnar.
“Má bjóða þér meira rauðvín, Fred?”
spurði Mrs. Lamonte, er hún og Dora
voru í þann veginn að fara út úr borð-
stofunni, og skilja Fred þar eftir ein-
samlan. í fínustu samkvæmum á Eng-
landi, er það siður og venja, er kven-
fólkið stendur upp frá borðum, að lok-
inni máltíð, sitja karlmennirnir kyrrir,
með vindla sína og vín.
“Nei”, svaraði hann; “ég ætla hvorki
að drekka meira vín, né reykja vindil
hér við borðið, eftir að þið eruð farnar;
ég vil fara með ykkur og drekka einn
bolla af te í góðum félagsskap.
Svo gengu þau öll inn í næstu stofu;
svo var hringt eftir te-inu.
Dora hellti í bollana, og enginn
hefði getað trúað, að hún nýkomin til
London utan úr hinum stóra og þétta
skógi, hve frammistaða hennar var í
alla staði, nett, unaðsleg og mjúk. Hún
rétti Fred tebolla, er hann af löngun
sinni til að snerta hendi hennar, var
nærri því búinn að setja bollann um.
' “Þú verður að gæta að þér, Fred”,
sagði Mrs. Lamonte; “kom blettur á
kjólinn þinn, kæra Dora?”
“Nei”, sagði Dora, rjóð í framan sem
rós. “Það var mér að kenna”.
“Já, það var líklega henni að kenna”,
sagði hann og leit á Dora.
“Já, þú hefir altaf verið dálítið
klaufalegur, Fred”, sagði Mrs. Lamonte.
“Þú ert of stór”.
Hvað þeim leið vel hjá Fred, og það
þótt hann væri svo “stór”.
Hann sá í gegnum opnar dyr inn í
annað herbergi, hvar pianóið stóð.
“Eg vildi óska að þú lékir á píanó”,
sagði hann við Dora.
Mrs. Lamonte leit á hann.
“Hvernig veistu að hún kann ekki að
spila á píanó?” spurði hún.
Fred varð sem snöggvast í dálitlum
vandræðum.
“Eg held ég hafi heyrt þig sjálfa
segja það”, Miss Nichols. “En ég veit
hún getur sungið”.
“Og þú getur spilað fyrir hana,
Fred”, sagði Mrs. Lamonte; “þú spilaðir
svo vel þegar þú vast lítill drengur”,
sagði hún og stundi við.
Það var fyrst sem Fred væri í vafa,
en svo stóð hann upp.
“Jæja, ég skal reyna. Viltu koma
með mér inn að píanóinu, Miss
Nichols?”
Dora fylgdi honum inn í næstu stof-
una, og Fred tók fram margar nótna-
bækur.
“Komdu, Miss Nichols, og gættu að
hvort hér sé nokkuð sem þú kant”,
sagði hann; “ég lagði nótnaheftin á
gólfið, svo við eigum hægara með að
leita í þeim”.
Dora fór eftir bendingunni og lagðist
á hnén fyrir framan nótnaheftin.
Svo fóru þau að leita í nótnablöðun-
um, en það varaði ekki lengi, áður en
Fred fann hendi hennar í staðinn fyrir
nóturnar.
“E!lsku Dora”, svíslaði hann.
“Því má hún ekki fá að vita það?”
hvíslaði hún.
“Hún skal fá að vita það, þegar þar
að kemur. í kvöld verðum við að eiga
þetta leyndarmál okkar í milli.”
“Finnið þið ekkert lag?” spurði Mrs.
Lamonte, sem sat hálf sofandi í hinni
stofunni.
Fred tók eitt heftið og setti í nótna
stólinn og settist svo við píanóið. Hann
hafði verið góður píanóleikari, og hafði
gott söngeyra; hann byrjaði með að
spila forspil.
“Syngdu lagið sem þú söngst í gær-
kveldi, góða mín”, sagði hann hvísl-
andi; “ég man hvern tón”.
Dora gerði eins og hann bað. — Hún
var laus við alla tilgerð, og Fred söng
með henni.
“Þú næturgali”, hvíslaði hann og
horfði hugfanginn á hana. Þessi undr-
un og aðdáun hans, kom hennar unga
hjarta til að titra af frið og sælu.
“Syngdu nú eitthvað sjálfur, Fred”,
sagði Mrs. Lamonte.
Hann hugsaði sig ofurlítið um, lét svo
fingurnar hlaupa yfir nóturnar og söng
með mildum og sterkum róm, gamlan
alþýðusöng: “Ó, kæra, þig eina elska
ég!” Það var yndislegt lag, sem alstað-
ar hlaut að vera vel tekið.
Dora var í draumsælli hrifningu, þar
sem hún sat á bak við hann; hann söng
hvert orð til hennar.
“Já, kæra, ég elska þig eina?”
Ó, hversu það var indælt fyrir hana
að heyra.
Þegar hann var búinn með sönginn,
sneri hann sér til hennar og endurtók:
“Já, kæra, ég elska þig eina!”
“Og ég”, hvíslaði hún, og sagði það
einnig með sínum tindrandi augum —
“og ég, ég elska bara þig”.
“En, Dora”, hvíslaði hann, er sam-
viskan gjörði vart við sig í huga hans,
“Dora, ég verðskulda ekki ást þína. Þú
eins ókunnug heiminum eins og þú ert,
þú veist ekki hvað það þýðir að giftast
fátækum ræfli. Guð fyrirgefi mér!”
“Eg elska bara þig!” var hennar svar.
Hvað á ég að gera?” sagði hann við
sig sjálfan; “ég get ekki yfirgefiö
hana”.