Lögberg - 25.12.1947, Page 1

PHONE 21 374
I'ttUlldíoV S'Í°S''Í1‘ A Complele
Cleaning
Insliiulion
PHONE 21374

?r“,
titsvvie
VciettTveTS
*^'ndeT«TS So^Gt
ljttU fÖ'B' A Compleie
Cleaning
Insiiiuiion
60 ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMTUDAGINN 25. DESEMBER, 1947
NÚMER 52
V iðskiptasamningar
Forsætisráðherrann, Mr. King,
lýsti yfir því, skömmu fyrir
þingfrestun, að nýr viðskipta-
samningur milli Bretlands og
Canada hefði verið undirskrifað-
ur; hveitisamningurinn verður
framlengdur í næstkomandi tvö
ár, en nýr samningur gerður um
flesk, nautakjöt, egg og ali-
fugla; mun verðhækkun sú er
canadiskir bændur fá fyrir á-
minstar framleiðslu, nema að
jafnaði 10 af hundraði. — Þegar
þing kemur saman á ný í síðari
hluta janúar mánaðar, mun
landbúnaðarráðherrann, Mr.
Gardiner, skýra málavöxtu
nokkru nánar.
Tvö 'Knot-skip fást
til síldarflutninga
Treg síldveiði á Hvalfirði s.
sólarhring
1.
Fer fram á 1 7
biljón dollara
Truman forseti hefir farið
fram á 17 biljón dollara fjár-
veitingu við þjóðþingið í Was-
hington til þess að standa straum
af hirini svonefndu Marshall-
viðreisnarstarfsemi á vettvangi
þeirra Norðurálfu þjóða, sem
verst eru á vegi staddar í efna-
hagslegum skilningi; telja mun
mega víst, að áminst krafa Mr.
Trumans sæti snarpri and-
spyrnu í þinginu, og engan veg-
inn heldur örugt um framgang
hennar, því áhrifamönnum í
báðum stjórnmálaflokkunum
þykir í stórt ráðist og efast um
að Bandaríkin megi við slíkum
feikna fjárútlátum; þess vegna
verður sennilega reynt að
þræða hinn gullna meðalveg. —
En til bráðabrigða hefir þingið
veitt 590 miljónir dollara til
stuðnings við Frakkland, Austur
ríki og Kína.
Club News
Sterkar líkur eru á, að tvö
Knot-skip fáist til síldarflutn-
inga norður. Það eru skipin
True Knot og Salmon Knot.
Eins og áður hefir verið skýrt
frá, hefir Eimskipafélag íslands
verið að leita hófanna um að
fá tvö eða þrjú skip til síldar-
flutninga. í morgun fengust
þær upplýsingar hjá félaginu,
að líkur séu miklar á, að skipin
fáist til flutninganna. True
Knot átti að fara frá Patreks-
firði áleiðis til Siglufjarðar í
morgun, en hitt skipið, Salmon
Knot er í New York, en er vænt-
anlegt hingað um áramótin. —
Verður skipið þá væntanlega
tekið til síldarflutninga.
Tregari veiði
Veiði var tregari í Hvalfixði
undanfarinn sólarhring og veld-
ur því hvorttveggja, óhagstætt
veður og að síldin stendur mjög
djúpt. Þessir bátar komu síðast
inn með síld: Edda með 1000
mál, Sidon 950, Freyja RE 850,
Ágúst Þórarinsson 1000, Vonin
II, 970, Fylkir 450. — Haldið er
áfram að flytja síld á Framvöll-
inn og hafa nú verið flutt þang-
að 35 þúsund mál.
10 þús. mál brædd á
Paireksfirði
Verksmiðjan Grótt á Patreks-
firði hefir nú; brætt um 10 þús.
mál síldar og 9 bátar biða þar
löndunar með um 6 þúsund mál.
Búizt er við, að tveir bátanna fari
til Bíldudals og mun það vera
fyrsta síldin, sem þangað kemur í
haust.
Fluiningarnir
norður
Norska skipið Banan kom að
norðan í morgun og mun byrja
að taka síld í dag. Verið er að
ferma Súðina og Selfoss. Fjall-
foss lagði af stað norður í gær
með fullfermi.
1 Hvalfirði hafa samtals veiðzt
tæp 400 þús. mál og á Isaf jarðar
djúpi 28 þús. mál.
Til Siglufjarðar eru komin 165
þús. mál, á leiðinni þangað með
True Knot eru 35 þús. mál og í
ö ð r u m skipum 30 þús. mál. í
flutningaskipum, sem stödd eru
í Rvík, eru 10 þús. mál, í veiði-
skipum í Rvík 30 þús. mál, og 40
þús. mál í þró. Til annarra síldar-
verksmiðja en á Siglufirði hafa
85 þús. mál farið. Þá hafa 25 þús.
mál síldar verið fryst.
Vísir, 12. des.
Afmæli
forsœtisráðherrans
Þann 17. þ. m., átti King for-
sætisráðherra 73 ára afmæli, og
vann þá um daginn eins og
endranær myrkranna á milli,
var í býtið á skrifstofu sinni,
stýrði ráðherrafundi um tíu
leytið, en tók svo til óspiltra
málanna við þingstörfin. — Mr.
King nýtur enn ágætrar heilsu
og lætur hvergi bilbug á sér
finna þótt hlaðinn sé marg-
þættum störfum hvem einasta
og einn dag; hann hefir verið
forustumaður Liberalflokksins
síðan 1919 og senn gegnt for-
sætisráðherraembætti í tuttugu
ár og sett með því met í stjórn-
málasögu brezku samveldanna.
Aðspurður að því af blaða-
manni á afmælisdaginn, hvort
hann hefði nokkra yfirlýsingu
til canadisku þjóðarinnar, svar-
aði Mr. King því játandi með
svofeldum orðum:
“Við þurfum að gera alt, sem
í valdi okkar stendur til þess að
skapa góðvilja þjóða á meðal, en
berjast jafnframt gegn óvild og
hatri hvar, sem því verður við
komið”.
The Icelandic Canadian Club
held a meeting, Monday, Dec.
8th, in the Federated Church
Parlors, Banning St. Mr. Axel
Vopnfjord, president, conducted
a short business meeting whére
Mrs. Flora Benson gave a report
on suggested topics for next
season’s lecture series. Some of
these topics were: Icelandic
Pioneers in Markland, N. S.,
Kinmount, Ont., Wiáconsin,
Utah, Brazil, etc.; also current
events connected with coun-
trymen of our nationality in
Iceland and elswhere. The best
speakers obtainable will present
these topics and we may expect
an interesting cultural program.
It was announced that a
number of copies of “Iceland’s
Thousand Years” were still
available.
Mr. Vopnfjord extended an
invitation to those who wished
to join the club, especially young
people who desired to learn
about Icelandic culture as pre-
sented at our meetings, through
the medium of the English
language. The result of this
invitation was that, before the
evening was over, ten persons
had joined. The club is most
happy to bid these new members
heartily welcome.
The program for the evening
had a treat in store for the large
crowd assembled, an interview
with Miss Betty White about
+--------------------------------
her trip to London and about
the Royal Wedding. Betty
captivated the audience with
her charm and poise as she
fluently answered Mrs. Daniel-
son’s efficient questioning. She
gave us a delightful word-
picture of what she saw and
máde us wish we had been there
too. Betty is to be congratulated
upon the success of her radio
interviews and her press reports.
The next item was in charge
of Mrs. Louise Gudmunds who
presented short biographies of
three Icelandic composers, some
of whose music was then sung
by Mrs. Elma Gislason. The
numbers sung were: “Litla
stúlkan mín”, by Hjörtur Lár-
usson, “The Lord is my Shep-
herd”, by Margret J. Halldórs-
son, “His Mother’s His Sweet-
heart”, and “Gleðileg jól”, by
Gunnsteinn Eyjólfsson. Mrs^
Gudmunds, who is now collect
ing such original music, plans
to present other composers in
the same way at future meetings
Dancing and refreshments
brought to a < close a very
pleasant evening.
Lilja M. Guilormsson,
Secratary.
Frá Vancouver, British Columbia
Mr. G. S. Guðmundsson frá
Wynyard, Sask., kom til borgar
innar fyrri part vikunnar, sem
leið, sunnan frá Minneapolis og
úr heimsókn til ættmenna sinna
í íslenzku bygðarlögunum í
North Dakota.
Kosinn prestur
í Grindavík
Kosningu í Staðarprestakalli
í Grindavík lauk þannig, að síra
Jón Árni Sigurðsson að Stað á
Reykjanesi vestra var kjörinn.
Hlaut hann 156 atkvæði. Aðr-
ir umsækjendur voru Emil
Björnsson cand. theol., er hlaut
117 atkv. og síra Þorsteinn
Björnsson prestur á Þingeyri, er
hlaut 8 atkvæði. Á kjörskrá
voru 332. Þar af neyttu 282 kosn
ingaréttar síns, en eitt atkvæði
var ógilt.
Vísi, 12. des.
Eg óska og vona
Eg óska að öllum líði vel í vetur
og vona að allir hafi nægan yl
og allt sem gjört er gangi miklu betur
en gengið hefir margoft hingað til.
í betri heimi, lýðir lifa megi
þar lán og friður krýnir sérhvern dag
er kærleiksverkum fjölgar dag frá degi
og drottnar kristið alheims bræðralag.
V. J. Guttormsson.
Landburður af síld
í einkafrétt til Lögbergs er
þess getið, að svo mikill land-
burður af síld hafi verið á ís-
landi frá því í öndverðum
nóvember mánuði og fram yfir
miðjan desember, að til eins
dæma megi teljast; hefir mok-
afli verið á Reykjavíkurhöfn og
í nærliggjandi vogum og fjörð-
um; skip hafa verið tekin á leigu
til síldarflutninga að bræðslu-
stöðvum norðanlands; aflast
höfðu um 500.000 mál, og sagt
að verðmagnið nemi um 5
miljónum dollara.
Glugga-þvottur
Eflir Isabella Bryans Longfellow
Við þvoum bæði, og þerrum glugga í dag,
en það er verk, sem heimtar sérstakt lag:
Hann stendur úti í stiga gagnvart mér,
ég stend á syllu inni — og hugrökk er.
Við horfumst á, í gegn um rúðugler,
við gætum þess hvar móðublettur er:
Hann bendir mér — og blíða í augum skín,
á blett, sem ekki náði dulan mín.
En hláturblíð ég honum bendi rétt,
ef hinum megin sé ég nokkurn blett.
Og þannig vinnur mundin hans og mín,
unz milli okkar tárhreint glerið skín.
Hvort skyldi ég hafa skilning mínum beitt?
Eg skyndilega í heimspeking er breytt,
og hugsa þannig: “Þetta er vegurinn
að þekkja vel og skilja ástvin sinn”.
Já, þetta er leiðin, þar sem tvent er eitt
— og þar sem tíminn getur engu breytt —
það hefir sama ljós í lífi og sál
og lært hvort annars hjarta- og augnamál.
Það er svo oft að skyggir lítið ský,
og skipbrot lífsins getur leitt af því.
Að bæði skilji og sjái sína hlið
í sönnu ljósi — það er lífsins mið.
Við þvoum bæði og þerrum glugga í dag,
og það er verk, sem heimtar sérstakt lag,
en að því vinnur mundin hans og mín
unz milli okkar tárhreint glerið skín.
Sig. Júl. Jóhannesson, þýddi.
11. des., 1947.
Nóttina milli 6. og 7. desember
snjóaði hér svo það varð grátt
í rót, en það var alt horfið næsta
dag. Aldrei hefir verið meira
frost en svo að það hefir sést
héla á jörð suma morgnana. —
Þetta á nú aðeins við hér á
ströndinni, því það er ekki farið
langt austur í fjöllin, þar sem
er nóg frost og fannir.
Á ársfundi Islenzka Lúterska
safnaðarins sem var haldinn ný-
lega, voru þessir kosnir embætt-
ismenn fyrir næsta ár.
H. M. Sumarliðason, forseti;
Stefán Sölfason ritari; B.
Thorlacius féhirðir. — Fulltrúar
L. H. Thorlakson, S. Gillis, S. J.
Sigmar og Hermann Sigurðson.
Conrad A. Anderson frá
Crystal City, Manitoba er al-
fluttur hingað vestur, og býst
við að setjast að hér í Van-
couver. Hann er sonur þeirra
Mr. og Mrs. G. Anderson sem
hafa verið hér búsett um nokkur
undanfarin ár.
Mr. og Mrs. A. Sædal frá
Winnipeg, Man., eru flutt hing-
að vestur til Vancouver. — Þau
áttu heima í Winnipeg um
margra ára skeið.
Bæjarstjómarkosningar, sem
fram fóru þann 10. þessa mán-
aðar fóru eins og áður var spáð,
að flestir í bæjarstjórnina voru
endurkosnir. Ein kona sem sótti
um embætti undir merkjum
C. C. F., náði kosningu í bæjar-
stjórnina. Magnús Elíasson, sem
sótti um kosningu undir merkj-
um C. C. F., féll í valinn, eins og
flestir af hans sessunautum.
Eins og ég hefi getið um áður,
hefir verið mikið um fjaðrafok í
herbúðum Liberala. Þar hefir
staðið yfir innbyrðis stríð, innan
vébanda þeirra sjálfra. — Als-
herjar fundur var haldinn þann
áttunda og níunda desember, til
að kjósa nýjan leiðtoga fyrir
flokkinn í stað Premier John
Hart, sem hefir sagt af sér. Voru
hér aðeins tveir sem keptu um
kosningu: Dómsmálaráðherra
sem nú er, Mr. Gordon Wismer
og Byron Ingimar Johnson þing-
maður fyrir New Westminester,
B. C., báðir stálslegnir Liberalar.
Hlaut Mr. Johnson kosningu
með aðeins átta atkvæðum yfir
mótstöðumann sinn, og verður
hann foringi Liberalaflokksins
eftirleiðis í British Columbia.
Eins og lög gera ráð fyrir, þá
verður Mr. Johnson næsti
Premier, og er búist við að
hann verði settur inn í embættið
fyrir jólin. Þa ðer talið víst að
Premier Hart segi af sér í næstu
viku, og þá verður kallað á hinn
nýja Premier að mynda nýtt
stjómarráð.
Mr. Johnson er fæddur í
Victoria, og er 57 ára gamall, og
það var á afmælisdaginn hans
sem hann var kjörinn fyrir
þetta virðulega embætti. Eins og
kunnugt er hér um slóðir, er
hann islenzkur í báðar ættir. —
Hann er giftur konu af skozkum
ættum, bráðgáfuð og myndarleg
Þau eiga einn son Byron jr.,
sem nú stundar nám við “the
University of British Columbia”.
Við landarnir erum dálítið
upp með okkur af því að hafa
hér hinn fyrsta íslenzka for-
sætisráðherra í Canada.
Strax og úrslitin voru gjörð
kunn, að Mr. Johnson væri
kjörinn fyrir leiðtoga flokksins,
þá stóð Mr. Wismer upp og ósk-
aði honum til hamingju, . og
sagðist hann mundi veita honum
óskift fylgi sitt, og óskaði að all-
ir Liberalar vildu gjöra eins,
undir því væri framtíð flokksins
komin, að þeir vinni saman eins
og einn maður. Var þessari til-
lögu tekið með dynjandi lófa-
klappi af öllum þingheimi.
Það er vandasamt verk að taka
við embætti af Premier Hart.
Því það er almennt viðurkennt
að hann hafi verið hinn atkvæða-
mesti Premier sem hafi verið í
Canada. Það er engin efi á því
að hinn nýkjörni Premier skilur
það og hefir gjört sér grein fyr-
ir því. —
Á ársfundi íslenzka Lúterska
kvenfélagsins, sem haldinn var
á íslenzka gamalmenna-heimil-
inu þann 11. desember, voru
þessar konur kosnar í embætti
fyrir nwsta ár.
Mrs. Jón Sigurðson, forseti;
Mrs. B. Goodman, ritari; Mrs.
N. Ogg, Corresponding Sec.;
Miss Helga Johnson, féhirðir.
Mrs. S. J. Sigmar var kosinn
“General Convenor, for Court
Whist”, sem haldin verður á
gamalmenna-heimilinu þann 18.
jan., 1948. Allan ágóða af þess-
ari samkomu ætla konurnar að
láta ganga til gamalmenna-heim-
ilisins. Því er æskilegt að þessi
samkoma verði vel sótt
Mrs. Gunnar J. Guðmundson
var kosin til að sjá um veitingar
í fundarsal dönsku kirkjunnar á
annan í jólum eftir messu.
íslendingadagsnefndin hefir
kallað til fundar 19. des. kl. 8.
E. M. I. Hillcrest fundarsalnum,
28th., og Main. Tilefni fundar-
ins er að ræða um íslendinga-
dagshald hér næsta sumar. Það
er æskilegt að þessi fundur
verði vel sóttur, og fólk láti í
ljós vilja sinn, því máli viðvíkj-
andi. S. Guðmundsson.
45 ár frá fyrsta botnlangauppskurði á islandi
Annan september s. 1. voru
liðin 45 ár frá því, að maður var
skorinn upp við botnlangabólgu
í fyrsta skipti hér á landi.
Var það Guðmundur heitinn
Hannesson, þáverandi héraðs-
læknir á Akureyri, sem fram-
kvæmdi þessa aðgerð.
Er skýrt frá þessu í mjög
fróðlegri grein eftir Matthías
Einarsson yfirlæknir í skýrslu
um St. Jósep spítala — Landa-
kotsspítala — í Reykjavík árið
1946. —
Fyrsti sjúklingurinn, sem
skorinn var upp við botnlanga-
bólgu hér á landi, var Ingólfur
Gíslason, þáverandi héraðslækn-
ir á Breiðumýri. Var Ingólfur
allmikið veikur og var hann
fluttur á kviktrjám til Akureyr-
ar og skorinn þar upp.
Matthías Einarsson var váð-
staddur þessa aðgerð, svæfði
sjúklinginn. Hann var og við-
staddur þá næstu, sem fram fór
6. nóvember árið eftir hér í
Reykjavík. Hana framkvæmdi
Guðm. próf. Magnússon og að-
stoðaði Matthías þá við sjálfa
aðgerðina.
Matthías Einarsson yfirlæknir
mun hafa gert fleiri botnlanga-
aðgerðir en nokkur annar lækn-
ir á íslandi. Er frá því sagt í
greinargerð hans, að hann hafi
til ársins 1946 gert botnlanga-
uppskurði á samtals 2508 sjúk-
lingum. Af þessum fjölda létust
28 eða 1.1 af hundraði.
Vísir, 12. des.
t