Lögberg - 22.09.1949, Blaðsíða 3
LOGBERG, FIMTUDAGINW, 22. SEPTEMBER 1949
3
Áli l ( VU VI
liVENNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
DÝRTÍÐIN í CANADA
Það er ástæða til þess að cana-
dískar húsmæður verði argar
skapi þegar þær fara í verzl-
anir til að kaupa matvæli, því
sífallt fara minkandi þær mat-
vörur, sem þær geta fengið fyr-
ir hvern dollar. Yerð á matvæl-
um hefir tvöfaldast og meir en
það síðan á árunum 1935—’39.
Þær fá því helmingi minna nú
fyrir hvern dollar, heldur en
þær fengu þá.
Og enn fer dýrtíðin vaxandi,
það'sýna skýrslurnar.
Á síðustu tíu árum hafa nauð-
synjar — matvæli, fatnaður og
húsaskjól — hækkað að meðal-
tali um 61.5 prósent en matvæl-
in mest 109.2 prósent. Á mánuð-
unum júní og júlí hækkuðu mat
væli um 6.3 stig og er hið geypi-
háa verð á eggjum og svínakjöti
talið orsök þessarar hækkunn-
ar.
Það væri hægt að sætta sig
við þessa verðhækkun, ef kaup-
gjald hefði farið hækkandi að
sama skapi en það er síður en
svo, nema ef til vill þeirra, er
tilheyra sterkum verkamanna-
samsökum. Verðhækkunin hef-
ir minnkað kaupgetu fjölda
fólks og verða afleiðingarnar til
finnanlegastar á barnmörgum
heimilum. Það er ekki ólíklegt,
að mörg canadísk börn fari á
mis við nægilega holla fæðu
eins og til dæmis egg og mjólk.
Verst er til þess að vita, ef verð-
hækkun á ýmsum matvörum or-
sakast af því að milliliðir okra
á þeim, eins og átti sér stað í
fyrra þegar smérið steig gífur-
lega í verði. Mun flestum minn-
isstætt að þegar stjórnin í
Ottawa setti rannsóknarnefnd í
málið, leiddi hún í ljós, að eitt
stærsta matvælaheildsölufélag-
ið í Canada okraði svo miljón-
um skipti á smérinu og forseti
félagsins sagði nefndinni hrein-
skilnislega að félagið keypti vör-
una á sem lægstu verði og seldi
hana á því hæsta verði, sem það
gæti fengið; slíkt væri í sam-
ræmi við almennar viðskipta-
reglur. En þegar viðskipti fé-
lags nálgast einokun, hlýtur að
vera tími til þess kominn að
stjórnarvöld landsins taki í
taumana.
Síðastliðna viku birti Winni-
peg Free Press eftirtektarverða
grein um matvöruverð í Banda-
ríkjunum. — Þegar minnst hef-
ir verið á hið háa kaupgjald
sunnan landamæranna hefir við
kvæðið hér oftast verið á þá
leið, að þar væru allar nauð-
synjavörur í miklu hærra verði
en hér. Grein þessi sýnir fram á,
að það er ekki rétt, enda var
skýrt frá því í blöðum fyrir
nokkru að vöruverð hefir lækk-
í! að í Bandaríkjunum að jafnaði
um 3 prósent frá því í ágúst 1948
á sama tíma og það hefir farið
hækkandi hér.
Greinarhöfundurinn hafði
fengið dagblað frá St. Paul og
bar saman verðið á matvörun-
um; sem þar voru auglýstar, við
verðið á vörunum, sem auglýst-
ar voru þann sama dag í Winni-
peg Free Press — fimtudaginn
8. september — og sannaði þann
ið, að margar matvörur eru ó-
dýrari í St. Paul en í Winnipeg.
Mestur munurinn var á verðinu
á bacon. Bezta tegund af bacon,
sem selt er hér fyrir 47 cent
hálfpundið eða 94 cent pundið,
er selt þar fyrir 43 til 49 cent
pundið. Þessi mikli munur er
algerlega óskiljanlegur.
Þegar greinarhöfundur fór að
grenslast eftir hvað orsakaði
þennan verðmun var honum
sagt að svín væri í hærra verði
hér en þar, en samkvæmt blöð-
unum var munurinn aðeins 1
til 2 cent pundið. Honum var
og sagt að Canada bacon væri
miklu betra en Bandaríkja-
bacon. En blaðamaðurinn átti
tal við húsfreyju, sem nýlega
var komin heim úr heimsókn til
Bandaríkjanna. Hún hafði bragð
að þetta bacon, sem selst á 47
cent pundið og fannst henni það
alveg eins gott eins og það bacon,
sem selt er í Canada fyrir tvö-
falt það verð. Enda er líklegt
að Bandaríkjabændur kunni al-
veg eins vel og Canadabændur,
að fara með svín og sennilega
er loftslagið alveg eins gott fyr-
ir skepnur þar eins og hér!
Munurinn á nokkrum öðrum
nauðsynjavörum er þessi:
Niðursoðið svína- og nauta-
kjöt í 12 únzu baukum; St. Paul
39 cent Winnipeg, sama þyngd,
sama tegund, 50 cent; Argen-
tine corn beef, 12 únzu baukur
St. Paul 43 cent, Winnipeg 47—
49 cent. Margarine, St. Paul, 29
cent pundið, Winnipeg, sama
tegund, 39 cent pundið. Shor-
tening, 3ja punda baukur, St.
Paul 85 cent, Winnipeg, sama
tegund $1.15. Tomato-súpa, St.
Paul, 3 baukar 29 cent ,Winni-
peg, sama tegund, 2 baukar 23
cent. Ketchup, smér, salad-sósa,
sykur, oranges, orange og grape-
fruitsafi og sápa er allt nokkr-
um centum ódýrara í St. Paul;
pakkinn af sápudufti, sem hér
selst fyrir 35 cent, fæst þar fyr-
ir 29 cent.
Oft verður maður var við það,
að fólk kennir smásölukaup-
manninum um hið hækkandi
vöruverð, en það er vitanlega
alls ekki hans sök; hann er nauð
beygður að selja vöruna sam-
coóifjf*
Saxófónninn bjargaði lífi hans
Áður en Adolf Sax, sá sem bjó
til vinsælasta hljóðfæri nútím-
ans, saxófóninn, var orðinn 21
árs, hafði hann orðið fyrir margs
konar slysum, sem vafalaust
hefðu orðið venjulegum mönn-
um að bana.
Þegar hann var barn datt
hann niður stiga, og slasaðist
svo mikið á höfði, að talið var
að hann biði þess aldrei bætur.
Tveim vikum síðar gleypti hann
saumnál og varð að gera hættu-
legan skurð á honum til að ná
henni. Næsta áfall var það, að
hann datt á hlóðirnar í eldhús-
inu og skaðbrenndist.
Drengurinn er fæddur hrak-
fallabálkur, sagði móðir hans
við manninn sinn, sem var hljóð
færasmiður í Dinat í Flandern.
Adolphe — hann hét Antonie
en var ýmist kallaður Adolphe
eða bara Sax — fór snemma að
vinna á stofunni hjá föður sín-
um. Hann hafði mikinn áhuga
fyrir hljóðfærunum. Fyrstu vik
una sem hann vann hjá föður
sínum, drakk hann eitthvað,
sem hann hélt að væri vatn, en
það reyndist vera hreinsilögur,
sem blandaður var vitrióli.
Adolphe lifði þetta af líka.
Hvert slysið rak annað. Hann
skaðbrenndist í annað sinn, fékk
gaseitrun og var dreginn hálf-
dauður upp úr á. Einu sinni var
hann að tala við kunningja sinn
fyrir utan púðurgeymslu, en
hún sprakk þá í loft upp. Þá
brann hárið á honum og fötin
utan af honum.
Þegar Sax var 21 árs bjó hann
til bassa-klarinettu, sem var tal-
in betri en nokkur önnur, sem
þá var í boði. Þá afréð hann að
fara til Parísar til að framast,
tónskáldinu Berlioz. Hann lang-
aði til að tala við Sax.
Þeir samfundir urðu tímamót
í ævi Sax. Nú fékk hann tæki-
færi til að gera tilraunir og
smíða ný hljóðfæri. Eftir eitt ár
hafði hann smíðan saxofóninn,
sem vakti þegar í stað athygli
tónlistarmanna. Og Sax varð
kennari við tónlistarskólann í
París, og hafði saxofónblástur
að kennslugrein.
Þetta var byrjunin á frægðar-
ferli Sax. Nýja hljóðfærið fékk
fyrstu verðlaun í samkeppni um
var létt.
Hann þekti engan í .París og
settist að í litlu dvalarheimili
og fékk versta herbergið þar.
Þar skrifaði hann öllum kunn-
ustu hljóðfæraleikurum í París
bréf og falaðist eftir atvinnu, en
enginn þeirra svaraði honum.
Þess var skemmst að bíða að
peningar hans þrytu. Hann lagð-
kvæmt því verði, sem hann borg
ar heildsölufélögunum.
Bacon er framleitt í Canada;
það hlýtur að vera efni til rann-
sóknar, hversvegna verð þess er
tvöfalt hér á við Bandaríkja-
verð þess, ekki síst ef munurinn
á verði svínsskrokkanna er að-
eins 1 til 2 cent. Það hlýtur líka
að vera verkefni stjórnarvald-
anna að stöðva verðbólguna,
sem þegar er komin fram úr
kaupgetu almennings.
ist í bólið sitt þreyttur og svang-
ur og var að hugleiða hvað hann
ætti að gera, þegar hann heyrði
undarlegt skrjáf við dyrnar.
Bréfi hafði verið stungið- undir
hurðina. Það reyndist vera frá
undir eins og hann hefði aflað
sér peninga til ferðarinnar, en
þetta drógst þangað til hann var
orðinn 28 ára, og ferðapyngjan
hermannahljómsveitir. Á sýn-
ingunni miklu 1 London fékk
fékk Sax eina gull-heiðurspen-
inginn, sem þar var veittur fyr-
ir uppgötvun nýrra hljóðfæra.
Þetta sama ár — Louis Napoleon
hafði völdin þá — flæktist Sax
alsaklaus inn í mál, sem lauk
þannig að hann var dæmdur til
dauða. Þegar hann stóð frammi
fyrir aftökusveitinni tók hann
enn á ný til máls til að verja sig
og gera grein fyrir hver hann
væri.
— Við biðjum yður mikillar
afsökunar, sagði foringinn, sem
rannsakaði skilríkin hans. —
Hermenn! þetta er hinn mikli
franski snillingur, sem bjó til
saxófóninn! Heilsið!
Hermenirnir settu byssurnar
við hlið og báru höndina upp að
húfunni. En þarna hafði Sax ver
ið í mestri lífshættunni af mörg
um.
Evrópa minnist ennþá Sax,
sem hins heimsfræga höfundar
saxófónsins. Við og við er hans
minnst í franska útvarpinu og
oft heyrist í öllum hljóðfærun-
um, sem hann ýmist hefir endur
bætt eða smíðað að nýju.
FÁLKINN.
Hjónavígsla
Helen Kristbjörg Sigurdson,
dóttir Mr. og Mrs. S. Sigurdson,
100 Lenore Str. Winnipeg og
Alfred Alexander Ekeberg, son-
ur Mr. og Mrs. Alfred Ekeberg,
New York, voru gefin saman í
hjónaband laugardaginn 10.
september í Fyrstu lútersku
kirkju. Séra Valdimar J. Ey-
lands framkvæmdi vígsluna.
Miss Agnes Helga Sigurdson,
píanóleikari, lék brúðkaupslög-
in; Miss Thora Sigurdson var
brúðarmey en Roy Taylor brúð-
arsveinn. Jack Robertson og
Baldur Sigurdson vísuðu til
sætis. Eftir aðhöfnina fór fram
veizla á heimili foreldra brúðar-
inar. — Heimili ungu hjónanna
verður í Butte, Montana.
íhe Swan Manufacfuring Co.
Cor. ALEXANDER and ELLEN
Phone 22 641
Halldór M. Swan elgandi
Heimlli: 012 Jessie Ave — 46 958
JOHN J. ARKLIE
Optometrist and Optician
(Eyes Examined)
Phone 95 650
MITCHELL COPP LTD.
PORTAGE AT HARGRAVE
Business College Education
In these modern times Business College
Education is not only desirable but almóst
imperative.
The demand for Business College Educa-
tion in industry and commerce is steadily
increasing from year to year.
Commence Your Business TrainingImmediately!
For Scholarships Consult
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
*
PHONE 21 804 695 SARGENT AVE., WINNIPEG
Business and Professional Cards
SELKIRK METAL PRODUCTS LTD.
Reykháfar, öruggasta eldsvörn,
og ávalt hreinir. Hitaeining, ný
uppfynding, sparar eldivið,
heldur hita.
KEIiUY SVEINSSON
Simi 54 358.
187 Sutherland Ave., Winnipeg.
S. O. BJERRING
Canadian Stamp Co.
RUBBER & METAL STAMPS
NOTARY & CORPORATE SEALS
CELLULOID BUTTONS
324 Smilh Sl. Winnipeg
Phone 924 624
Office Ph, 925 668 Re3, 404 319
NORMAN S. BERGMAN, B.A., LL.B.
/
Barrister, Solieitor, etc.
411 Childs Bldg,
WINNIPEG CANADA
PARKER, PARKER
& KRISTJANSSON
Barrislers - Solicilors
Ben C. Parker, K.C.
B. Stuart Parker, A. F. Kristjansson
500 Canadian Bank of Commerce
Chambers
Winnipeg, Man. Phone 923 561
JOHN A. HILLSMAN.
M.D.. Ch. M.
332 Medical Arts. Bldg.
OFFICE 929 349 Home 40S 288
Phone 724 944
Dr. S. J. Jóhannesson
SUITE 6 — 652 HOME ST,
ViBtalstlmi 3—5 eftir hádegi
Also
123
TENTH ST.
BRANDON
Ph, 926 885
Phone 21 101 ESTIMATES
FREE
J. M. INGIMUNDSON
Asphalt Roofs and Insulated
Slding — Repairs
632 Simcoe St. Winnipeg, Man.
DR. A. V. JOHNSON
Dentiat
506 SOMERSET BUILDINQ
Telephone 97 932
Home Telephone 202 398
JEWELLER
447 Portage Ave,
Talslmi 925 826 Helmllia 53 893
DR. K. J. AUSTMANN
BérfrœOingur i augna, eyrna, nef
oo kverka sjúkdómum.
209 Medical Arta Bldg.
Stofutimi: 2.00 til 6.00 e. h.
DR. ROBERT BLACK
BérfrœOinour i augna, eyrna,
nef oo hdlaajúkdómum.
401 MEDICAL ARTS BLDG
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusími 923 851
Heimaslml 403 794
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N. DAK.
islenzkur lyfsali
Fölk getur pantaö meöul og
annaö meö pöstl.
Fljöt afgreiösla.
A. S. B A R D A L
848 SHERBROOK STREET
Selur likklstur og annast um öt-
farlr. Allur útbúnaöur sá bezU.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvaröa og legsteina.
Skrifstofu talsiml 27 324
Heimilis talslmi 26 444
DR. E. JOHNSON
804 EVELINE STREET
Selkirk, Man.
Offlee hrs. 2.30—6 p.m.
Phones: Offlce 26 — Res. 280
Office Phone Res Phone
924 762 726 116
Dr. L. A. Sigurdson
628 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appolntment
Drs. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlœknar
406 TORONTÓ GEN. TRUST8
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth 8L
Phone 926 952 WINNIPBO
Cars Bought and Sold
SQUARE DEAL
MOTOR SALES
"The Working Man’s Frlend"
Ph: 26464
297 Princbss STRmrr
Half Block N. Logan
SARGENT TAXI
Phone 722 401
FOR QUICK RELIABLE
SERVICE
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
808 AVENUE BLDG WPG.
Fasteignasalar. Leigja hús. Ot-
vega peningalán og eldsábyrgö.
bifreiöaábyrgö, o. s. írv.
Phone 927 538
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
LöofrttOinoar
209BANK OF NOVA SCOTIA BG.
Portage og Garry St.
Phone 928 291
Dr. P. H. T. Thorlakson
WINNIPEG CLINIC
SL Mary’s and Vaughan, Wpg.
Phone 926 441
GUNDRY PYMORE
Limited
British Quality Fish Netting
58 VICTORIA ST„ WINNIPEG
Phone 98 211
lianager T. R. THORVALDBON
Your patronage will be appreclated
Phone 927 029
H. J. H. Palmason. C.A.
B. i. PALMASON St CO.
Chartered Accountants
305 Confederation Llfe Bldg.
Winnipeg Manltoba
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAGE, Managing Director
Wholesale Distrihutors of Frsah
and Frozen Fish.
311 CHAMBERS STREET
Office Ph. 26 328 Res. Ph. 73 917
Phone 49 469
Radlo Service Specialists
ELECTRONIC LABS.
H. THORKELSON. Prop
The most up-to-date Sound
Equlpment System.
692 ERIN 8t. ' WINNIPEG
G. F. Jonasson, Pres. tt Man. Dlr.
Keystone Fisheries
Limited
404 SCOTT BLK, Slml 936 327
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
I