Lögberg - 13.07.1950, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 13. JÚLÍ, 1950
Fimm dauðir
menn
Eftir ANTHONY STONE
J. J. BlLDFELL, pýddi
Það var hreyfing rétt hjá Sútró, svo hann
leit við og sá Olland hvar hann stóð fá fet frá
honum og hlustaði.
„Gott kvöld“, sagði Sútró hátt.
Olland hneigði höfuðið.
„Ég átti ekki von á að sjá þig hér“.
Sútró brosti og sagði: „Ég átti heldur ekki
von á að sjá þig“.
„En“, sagði Olland léttilega, „látið mig ekki
glepja fyrir. Þú varst að tala við heitmey mína“.
9. Kapíluli.
RÁÐABRUGGIÐ
Þegar að Olland talaði um Jessicu Hardy
sem heitmey sína leit Sútró stórum augum á
Olland, svo furðulegum, að það var nærri
móðgandi.
„Heitmey þín?“ endurtók hann og leit til
stúlkunnar.
Hún sagði ofurlágt: „Já, við erum trú-
lofuð“. Málrómur hennar var hljómlaus og
daufur.
Sútró óskaði henni ekki til lukku. Hann leit
aftur á Olland.
Það lék bros á vörum Ollands.
„Það sýnist eins og að það komi þér á óvart“,
sagði hann.
Sútró kvað svo vera.
„Það gjörir ekki minsta mismun“, sagði 01-
land og veifaði hendinni. „Það sem okkur fer
á milli getur ekki snert þig á neinn hátt. Ég
má eins vel vera hreinskilinn við þig hr. Silver,
eða hvað svo sem þú heitir, eða kallar sjálfan
þig, að þú er ekki sú tegund af manni, sem ég
kæri mig um, að nokkur sem mér er áhang-
andi hafi nokkuð saman við að sælda“.
Sútró leit til Jessicu. Hún horfði niður fyrir
sig og honum sýndist hendurnar á henni titra.
Sútró sagði að sér þætti fyrir að heyra
þær fréttir; en sagði ekkert um hvers vegna.
Olland tók undir hendina á Jessicu og leiddi
hana í burtu.
Eftir mínútu, eða svo, fór Sútró á eftir þeim.
Á meðan að vikadrengur var að ná í leigu-
bifreið handa Sútró kom vel búinn ungur niað-
ur til hans, sem hafði borðað og drukkið svo
hreystilega, að hann átti erfitt um gang.
„Fyrirgefðu herra“, sagði þessi ungi maður
með viðleitnis kurteisi og tók ofan hattinn og
misti hann ofan í göturennuna. „Fyrirgefðu, en
ég er búinn að leigja þessa bifreið. Það sem
ég meina er það, að ég kom hér á undan þér.
Skilurðu?“ Hann slagaði og hefði dottið, ef að
Sútró hefði ekki tekið um handlegginn á hon-
um og stutt hann.
Sútró ráðlagði honum að gæta fótanna.
Hinn tók því vel.
„Ég verð að segja þér, að þú ert allra bezti
náungi. Já, það verð ég að segja; og ég er þér
þakklátur. Ég er hræddur um að ég hafi bland-
að drykkinn of mikið. Þú veist ekki herra minn,
hvar hatturinn minn er?“
Sútró beygði sig og tók upp hattinn, en þá
slengdist hinn á hann, og féll upp í loft á göt-
una. Sumir, sem sáu þetta hlógu, aðrir fussuðu
og sveijuðu.
Þegar bifreiðin kom, hjálpaði Sútró þess-
um nýja félaga sínum inn í hana og spurði hann
hvert hann vildi láta aka með sig.
‘ Sútró varð meira en lítið hissa þegar niað-
urinn, eftir nokkra umhugsun, sagðist ætla að
fara á sama staðinn, og hann var narraður á,
af ungfrú Foster, eða frú Stockton, Harpington
Mansions, Fulham.
Bifreiðin fór af stað.
Sútró hafði beðið drenginn að ná í aðra
bifreið handa sjálfum sér, þegar að hann sá
eitthvað glitra á götunni. Það var helmingur-
inn af hnappnum úr skyrtuerminni hans.
Hann tók hann upp og lét í vasa sinn, en
gat með engu móti fundið hinn helminginn. Sú
staðreynd, að annar hnappurinn úr skyrtuermi
hans hafði brotnað, og að annar helmingurinn
af honum fanst hvergi, fékk Sútró nokkurrar
áhyggju.
Hann leitaði á götunni, í göturennunni og
í uppslögunum á buxnaskálmunum sínum ár-
angurslaust, svo hann komst að þeirri niður-
stöðu, að ungi maðurinn hefði tekið hann.
Þegar leigubifreið hans kom fór hann inn í
hana og skipkaði bifreiðastjóranum að aka með
sig til Harpington Mansions eins hratt og hann
gæti.
Hann hafði hugboð um, að þessir síðustu
viðburðir boðuðu honum ekkert gott.
Sútró var fráhverfur öllum leyndardómum;
en þó var hann nú umkringdur þeim á allar
hliðar. Þessi síðasti í sambandi við brotna
skyrtuhnappinn gaf honum ástæðu til athafna
og hann ásetti sér að ráða þann leyndardóm
þó að það yrði hans síðasta verk.
En til þess var nauðsynlegt fyrir hann að
komast á undan unga manninum til Harpington
Mansions. Bifreið hans miðaði vel áfram, og
hann hélt, að honum hefði tekist það.
Harpington Mansions var dálítið þorp af
fjölbýlishúsum — ein tíu með sex íbúðum í
hverju þeirra, eða eitthvað þar um. I andyrinu
á fyrsta fjölbýlishúsinu, sem hann kom að, var
gæzlumaður í glæsilegum einkennisbúningi.
Sútró bauð honum vindil og tók hann tali
og stóð þannig að hann gat séð umferðina á
götunni úti fyrir.
Það liðu tíu mínútur. Einn eða tveir menn
fóru eftir götunni, en maðurinn sem hann var
að bíða eftir lét ekki sjá sig.
Hann sagði umsjónarmanninum að hann
væri að líta eftir manni, sem að hann hefði hitt,
en vissi ekki hvað héti. Veik greinargerð, en
hún varð að duga. Hann sagðist halda að mað-
urinn ætti heima í einhverju af fjölbýlishús-
unum í Harpington og lýsti honum sem bezt
hann gat.
Umsjónarmaðurinn þekti ekki manninn.
Sútró spurði hann að, hvort hann þekti fólk-
ið, sem byggi í íbúð númer 49.
Umsjónarmaðurinn leit á hann.
„Það er einkennilegt að þú skulir spyrja að
því“, sagði hann. „Það bjó þar kona, sem hét
ungfrú Foster. Myndarleg og lagleg kona. Ég
held að hún hafi átt þar heima í eitt ár, svo
fór hún í burtu, og síðan hefir enginn komið
nærri íbúðinni þangað til í dag.
„Ég var að tala við umsjónarmanninn á
loftinu, þar sem íbúðin er, í dag. Hann sagði
mér að það hefði verið fólk í íbúðinni í gær-
kveldi, og að maður hefði farið inn í hana í
dag. Það lítur út fyrir að fólkið sé að koma til
baka“.
Umsjónarmaðurinn hikaði, eins og að hann
væri að átta sig á, hvort að hann ætti að halda
slíku tali áfram, eða ekki.
„Þú líklega þekkir ekki þetta fólk?“ spurði
hann.
„Ég held ekki“, svaraði Sútró.
Sútró hafði enn augun á götunni; en mað-
urinn, sem hann var að bíða eftir, lét ekki sjá
sig. Honum kom til hugar að það væri ekki
ómögulegt, að hann hefði komið inn í Harp-
ington úr annari átt.
Hann fór út þaðan sem hann var og gekk
meðfram byggingunum til enda. Þegar að hann
kom að síðustu byggingunni í Harpington þorp-
inu, sá hann mann með silkihatt á höfðinu svo
sem fimtíu faðma á undan sér;
Hann þekti hann undir eins. Það var ungi
maðurinn drukkni, sem hann hafði mætt. En
nú var hann ekki drukkinn. Hann gekk hratt
og einbeittnislega áfram og virtist vera að
flýta sér.
Sútró greikkaði sporið; en áður en að hann
gat náð honum fór hann inn í leiguvagn, sem
auðsjáanlega var að bíða eftir honum, og bif-
reiðin hélt tafarlaust af stað og hvarf.
Sútró fór til baka með þeirri óþægilegu til-
finningu, að eitt leyndarmálið enn hefði bæst
við til þess að leysa.
Það var dálítið farið að skyggja, en þrátt
fyrir það, var hann viss um, að þessi ungi mað-
ur hefði litið við áður en hann fór inn í bif-
reiðina og litið í áttina til sín.
Við endann á einu fjölbýlishúsinu var se-
mentsgangur með girðingum sitt hvoru megin.
Sútró hélt að maðurinn hefði komið út úr
þeim gangi, svo að hann gekk inn í hann og
gekk eftir honum þar til að hann kom inn á
autt pláss, sem var á milli tveggja fjölbýlis-
húsanna að aftan.
Það var vörulyfta í byggingunum, og stein-
tröppur sem lágu ofan að bakdyrunum á þeim.
Herbergjaröðuninni í þeim var þannig hagað,
að herbergin voru hvert yfir öðru í þeim, eld-
húsin, borðstofurnar, dagstofurnar o. s. frv.
Sútró horfði ólundarlega á þessar bygging-
ar. Hvað hafði þessi maður verið að gjöra inni
í þeim? Sútró sá að númerin á íbúðunum stóðu
skrifuð á vegginn hjá lyftunni.
Hann gekk meðfram byggingunni og sá að
það var ekkert ljós í númer 49. Hann fór aftur
inn í lyftuherbergið og varð þess vís, að það
lá gangur úr því og í gegnum bygginguna og
inn í framdyraganginn. Þegar að hann kom
inn í ganginn að framan á byggingunni, sem
númer 49 var í, var framdyralyftan að hverfa
upp.
Hann réði við sig að ganga upp og á leiðinni
upp fór lyftan fram hjá honum á niður leið.
Hann klappaði á dyrnar á númer 49, en fékk
ekkert svar; svo reyndi hann dyrahúninn og
varð þess var, eins og hann reyndar átti von á,
að hurðin var læst.
Hann var að snúa sér við til þess að fara
ofan aftur, þegar að hann sá konu, sem hann
þekti, koma upp úr stiganum. Það var sama
konan, sem heimsótti hann um morguninn,
konan sem kallaði sig frú Stockton.
Sútró þótti vænt um að sjá hana. Hann hélt
máski, hvort sem hún vildi eða ekki, að hún
mundi varpa einhverju ljósi á leyndarmálið,
sem honum lág á hjarta. Það var raunar auð-
séð að þetta var enginn fagnaðarfundur fyrir
hana. Hún hefði gengið þegjandi og eftirtektar-
laust fram hjá honum hefði hún getað.
Þegar að hún kom upp úr stiganum var hún
að taka lykilinn að íbúð sinni upp úr hand-
tösku sem hún hélt á.
Sútró tók ofan hattinn.
„Fyrirgefðu, þú ert konan, sem að heimsótt-
ir mig í morgun og líka persónan sem ég var
svo óheppinn að rekast á og fella til jarðar í
Lower Rengent stræti. Má ég tala við þig nokk-
ur orð?“
Stúlkan ypti öxlum.
„Ef þú vilt“.
Hún gekk að íbúðardyrum sínum og lauk
þeim upp. Fór inn og bauð honum að koma
með sér.
„Það er víst bezt fyrir þig að koma inn“,
sagði hún ólundarlega.
Það fyrsta, sem hún gerði þegar að hún
kom inn, var að loka dyrunum á herberginu,
sem Sútró þekti bezt — herberginu, sem að
hann var lokaður inni í kveldið sem að hið
svo kallaða slys vildi til.
Stúlkan fór svo með hann inn í eldhúsið.
„Fyrirgefðu, að ég fer með þig inn í eld-
hús“, sagði hún nokkuð önug, „við getum eins
vel talast hér við, ein's og annars staðar“.
Sútró furðaði sig á hvers vegna hún hefði
ekki farið með sig inn í dagstofuna, sem var
fjarst dyrum íbúðarinnar eða inn í borðher-
bergið, sem var næst framdyrunum í gangin-
um. Hann fór að brjóta heilann um hvort að
einhver væri þar inni, sem að hún vildi ekki að
hann sæi, t. d. Stockton.
„Ég býst við að þú eigir hér heima“, sagði
hann.
„Já, ég á hér heima“. En hún fór ekki úr
yfirhöfn sinni, tók ekki ofan hattinn, né lagði
frá sér handtöskuna. Hann veitti þessu eftir-
tekt, því það var vani hans að gefa smáatriðum
gætur en ekki sökum þess, að þap hefðu neina
sérstaka þýðingu. Hugsun hans snerist öll um
að fá hana til að segja sér eitthvað í sambandi
við áhugamál sín.
„Ég held“, sagði hann, „að þú sért frú Stock-
ton. Mér skilst að maðurinn, sem kom með þér
til mín í morgun, hafi klagað mig fyrir árás út
af því sem þar kom fyrir. Þú veist vel, að ég
hefi ekki aðhafst neitt, sem réttlætir slíka fram-
komu af hálfu manns þíns. Koma mín í íbúð
þína um kveldið var, eins og þú veist, saklaus
og meinlaus. Ég hafði aldrei séð þig fyr en þá
um kveldið. Þú samsinnir það, gjörirðu ekki?“
„Jú“, sagði stúlkan.
„Jæja, þá held ég, að ég eigi rétt á að spyrja
þig nokkurra spurninga: Tók maðurinn þinn
mig fyrir einhvern annan; eða — fyrirgefðu að
ég tala bert — við erum hér ein — voru þetta
samantekin og fyrirhuguð ráð?“
Stúlkan viðurkendi, að það hefðu verið sam-
antekin ráð. Viðmó.t hennar var kalt og önugt,
í augununj, var þótti og eitthvað meira, sem
Sútró gat ekki ráðið. Ef til vill meðlíðunar-
kend, en til þess var engin ástæða.
„Svo“, sagði Sútró, „það voru samantekin
ráð. Hvað lág þar á bak við? Vissulega ekki
hylmingarfé?“
Stúlkan svaraði með sömu andúðinni.
„Ég er ekki frjáls að segja þér það“.
„Þú lokkaðir mig hingað og læstir mig inni
í herbergi. Viltu segja mér — við tölum hér
bert — hvers vegna að þú gerðir það?“
Stúlkan hristi höfuðið.
„Það er eitt af því, sem að ég get ekki sagt
þér“.
„Þú meinar, að þú vilt ekki segja mér það“.
„Jæja. Ég vil ekki segja þér það. Mér fellur
það betur í geð“.
Varir stúlkunnar voru málaðar, duftið á and
litinu og brúnahárin plokkuð. Klæði hennar
voru íburðarmeiri en góðu jafnvægi sæmdi, en
þrátt fyrir það var hún ekki Sútró með öllu
ógeðþekk. Það var eitthvað í fari hennar, sem
fann náð í augum hans — hugrekki, máske
kæruleysi. Hann sagði henni það hispurslaust.
„Ég veit ekki hver þú ert, eða hvað þú
heitir. Ég á ekki von á að það sé frú Stockton.
Ég er viss um að þú ert þátttakandi í svika-
bruggi, sem boðar mér ekkert gott, en það er
eitthvað í fari þínu, sem fellur mér ekki illa
í geð“.
Hánn var ekki með þessu að reyna að veiða
upplýsingar up úr stúlkunni, eða að vekja með-
líðun hennar. Hann var aðeins að segja henni
hreinan sannleika.
Hún sagði að sér þætti fyrir því.
„Fyrir hverju?“ spurði hann.
„Fyrir því að ég skuli vera þér geðþekk",
svaraði hún.
„Hvers vegna?“
^Vegna þess^að það er satt sem þú segir,
að ég er þátttakandi í ráðabruggi, sem til þess
er gjört að granda þér“.
„Ég hefði haldið“, sagði Sútró hugsandi, „að
undirferli væri ekki á meðal lyndiseinkenna
þinna. Þú sýnir það að minsta kosti ekki. Fyrir-
gefðu bersögli mína. Þú berð með þér, að þú
gætir tekið þátt í kæruleysi og jafnvel í of-
beldi; en ekki í fláræði“.
„Hættu þessu“, sagði stúlkan áköf. „Ég þoli
ekki þetta tilfinninga tal. Ég verð einhvern veg-
inn að lifa. Ég býst við að þú getir skilið það.
Ég á ekki völ á öðru, og verð að halda áfram“.
Hún leit á úrið sitt.
„Viltu nú fara út héðan?“
„Já“, sagði Sútró, „en áður en ég fer, þá ætla
ég að líta aftur inn í framherbergið“.
Stúlkan varð óttaslegin.
„Þú getur ekki farið þar inn — það er —
það er nokkuð þar, sem að þú mátt ekki sjá.
Þú mátt ekki troða þér þar inn“.
Hún rauk á stað til herbergisdyranna. Hann
vissi hvað hún ætlaði sér að gjöra. Hún hafði
skilið lykilinn eftir í skránni á framherberg-
inu og hún ætlaði sér að ná honum. Hann náði
í handlegginn á henni.
„Heyrðu“, sagði hann. „Ég ætla að fara inn
í herbergið".
Hún svaraði: „Þú skalt ekki fara inn í það“.
Hún opnaði handtösku sína.
Sútró tók um hendina á henni um leið og
hún var að draga silfurbúna, litla skammbyssu
upp úr henni.
„Slepptu mér“, sagði hún æf. „Annars kalla
ég á hjálp“.
„Ég held að þú munir ekki gera það“, svaraði
Sútró.
Sútró dróg stúlkuna með sér eftir ganginum.
„Þú meiðir mig“, sagði hún.
Sútró stansaði og tók skammbyssuna af
henni.
Hún tók í handlegginn á honum.
„Þú ferð ekki inn í herbergið. Þú hefir eng*
an rétt til þess“.
Sútró sagðist ætla að fara inn í það hvort
sem að hann hefði rétt til þess eða ekki.
Stúlkan leit framan í hann og sagði mæðu-
lega: „Já, ég sé að þú ætlar að gera það“.
Hann gekk að dyrunum og lauk þeim upp,
og hún kom á eftir honum.
Þegar að Sútró opnaði dyrnar, stansaði
hann í svip, svo fór hann inn og beygði sig
yfir mann, sem lá á gólfinu við borðið. Það
var maðurinn, sem keyrði hann til vöruhúss-
ins kveldið áður, maðurinn sem kallaði sig
Stockton. Sútró hélt fyrst að maðurinn væri
dauður. Það var rauður blettur á stærð við
mannshendi á brjóstinu á treyjunni hans. Hann
virtist samt hafa orðið var við komú Sútró, því
hann opnaði augun. En gat ekki beitt þeim.
Stockton var auðsjáanlega langt leiddur. Var-
irnar á honum hreyfðust:
„Pardoe — náði — mér“.
Sútró kraup við hliðina á honum.
„Hver er Pardoe?“ spurði hann.
Maðurinn virtist ekki hafa heyrt spurningu
Sútrós.
„Pardoe — náði — mér“, sagði hann aftur.
„Ég vissi of mikið“.
„Vissir of mikið um hvað?“
„Of mikið um .... Hver ert þú?“
Hann reyndi að festa augun á Sútró.
„Ég þekki þig ekki“, sagði hann lágt. „Ég
sé þig ekki“, og svo, „um dauðu mennina fimm“.
Sútró beygði sig nær manninum.
„Hver myrti þá?“
Maðurinn aðframkomni hreyfðist lítið eitt.
„Ég — þekki — þig — ekki“.
Það voru síðaustu orðin sem hann sagði.
Sútró stóð upp. Leit til stúlkunnar, en hún
var farin. Hann var ekki viss um að hún hefði
komið inn í herbergið með sér. Hann mundi að
hann hafði heyrt hana hljóða upp þegar að
hún sá manninn liggja á gólfinu og segja: „Ég
átti ekki von á þessu“, en samt hafði hún gert
allt sem hún gat til þess að varna Sútró frá
að fara inn í herbergið. Á hverju átti hún von?
Hann leitaði í íbúðinni. Þar var enginn nema
maðurinn dauði og framdyrnar voru opnar.
Sútró fór út úr íbúðinni til að leita að síma.
Hann þurfti að tala við lögregluna. Hann var
kominn inn í símastúkuna, þegar hann fór
virkilega að átta sig.
Hann hafði verið nokkurn tíma inni í her-
berginu, þar sem Stockton lá dauður, þegar
hann var að leita að töflunum, sem að öllum
líkindum voru ekki til. Hann hafði lent í orða-
kasti við Stockton. Lögreglan vissi það? Hann
hafði tapað hnappnum eða parti af honum úr
skyrtuermi sinni, og maðurinn sem hann grun-
aði um að hafa tekið hann, hafði verið í þessari
sömu íbúð alveg nýlega!
Augu hans opnuðust allt í einu. Fingraför
hans voru um allt herbergið, þar sem dauði
maðurinn lá. Skyrtuhnappurinn brotni var þar
auðvitað til vitnis. Um orðakast hans við dauða
manninn vissi lögreglan — og stúlkan — stúlk-
an, sem kallaði sig frú Stockton — henni var
ekki treystandi. Gat hann vonast eftir vingjarn-
legum eða sönnum vitnisburði frá henni? Jafn-
vel þó hann gæti það, þá var það ekki ábyggi-
leg lausn fyrir hann.
Hann hafði gengið svo langt að biðja um
símanúmerið á lögreglustöðinni. Hann lagði
heyrnartólið niður aftur og réði við sig, að bíða
með að tala við lögregluna þar til seinna. Hann
varð að finna skyrtuhnappsbrotið, áður en hann
gerði það, og þurka út fingraförin í herberg-
inu. Þessi gildra, sem hafði verið sett fyrir hann
mundi líklega halda honum hvað svo sem hann
reyndi að gjöra. Það var meistaralega frá hendi
gengið. En hann var nú samt ákveðinn í að
gjöra þeim eins erfitt fyrir og hann gat.
Hann þurfti að fara út úr byggingunni, sem
dauði maðurinn var í til þess að ná í símann.
Hann var á leiðinni aftur inn í hana, þegar að
hann sá tvo lögregluþjóna ganga inn í bygg-
ínguna, sem í búð 49 var í og var stúlkan með
þeim.