Lögberg - 13.11.1952, Qupperneq 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 13. NÓVEMBER, 1952
Víða um heim eru til þjóðsagnir um
Syndaflóðið
Elztu sagnir um ógurlegt flóð,
er eyddi allri heimsbyggðinni, er
að finna á leirtöflum frá Baby-
lon og er talið að sagan um þetta
hafi verið letruð á þær 2000 ár-
um áður en Kristur fæddist. Þar
segir frá manni, sem Ut-napish-
tim hét. Guðirnir tilkynntu hon-
um, að flóð mundi fara yfir jörð-
ina öllum að óvörum. Og þeir
sögðu við hann: „Yfirgefðu allt
sem þú átt til að forða fjörinu.
Hlauptu frá eignum þínum og
bjargaðu lífinu. Smíðaðu þér
skip og hafðu þar með þér fræ
alls þess er hfir.“ Síðan var hon-
um sagt hvað skipið ætti að vera
stórt og þegar það var fullsmíð-
að, „þá gekk hann á það með
konu sína og börn og alla ætt-
ingja, með húsdýr og villidýr.“
Og svo kom flóðið: „Með ógur-
legu afli skall það á fjöllunum
og svalg þjóðirnar.“ Að lokum
náði flóðið þó hámarki sínu og
tók að sjatna. Báturinn strand-
aði á fjalli.
Grísk sögn hermir, að Alfaðir,
Zeus, hafði reiðst mannkyninu
og ákveðið að útrýma því, en
þau Deucalion og Pyrrha kona
hans fóru í stóra kistu með allar
lífsnauðsynjar sínar. Svo kom
flóðið, og allt Gríkkland fór í
kaf nema syðsti skaginn, og
flóðið braut niður fjöllin í Þessa-
líu. Þau hjónin komust af og
gerðu nýtt mannkyn úr stein-
um. Steinar hans urðu að körl-
um en steinar hennar að konum.
í Egyptalandi var skráð saga
um 250 árum fyrir Krist, að
allur heimur hefði drukknað í
flóði og aðeins einn maður kom-
izt af og hann hafi flutt inn í
hinn nýja heim „alla þekkingu
og vísindi."
Rómverski rithöfundurinn
Ovid segir frá flóðinu á svipað-
an hátt og gríska sögnin.
í Lithaugalandi er sagt frá
goði sem nefndist Pramzinas.
Hann ákvað að refsa hinum ó-
guðlega heimi og sendi tvo jötna
Wandu og Weyas (vatn og
storm) til þess að framkvæma
það. Nokkrir menn komust upp
á hátt fjall, en að lokum varð þó
COPENHAGEN
Bezta munntóbak
heimsins
ekki annað eftir en karl og kerl-
ing, og því leit illa út um að
mannkyninu gæti fjölgað aftur.
En Pramzinas sá ráð við þessu.
Hann sagði að þau skyldi stökkva
yfir bein þeirra sem fórust. Þau
stukku níu sinnum hvort og
beinin urðu að lifandi mönnum
þannig að níu hjón voru nú til
þess að koma upp nýju mann-
kyni.
I Lapplandi er sagt frá gríðar-
legu flóði, sem drekkti öllu
mannkyni, nema ungri stúlku
og pilti, sem skoluðust upp á
hátt fjall að ráðstöfun guðanna.
En fornnorræn sögn lætur
heiminn drukkna í blóði. „Synir
Bors drápu Ými jötun, en er
hann féll, þá hljóp svo mikið
blóð úr sárum hans, að með því
drekktu þeir allrl ætt hrim-
þursa, nema einn komst undan
með sínu hyski. Þann kalla jötn-
ar Bergelmi. — Hann fór upp á
lúður sinn og kona hans og hélzt
þar, og eru af þeim komnar
hrimþursa ættir.“
í Wales eru tvennar sagnir
um menn sem komist hafi af á
báti, er flóð fór yfir landið. Og
hinir fornu Bretar sprungið upp
og sjór hefði fossað þar upp, og
jafnframt komið stórrigning og
þá hefði allur heimurinn farið í
kaf.
Sögur frá Asíu
1 borginni Hierapolis var bæn-
hús, sem rithöfundurinn Lucian
segir að borgarbúar hafi talið
vera farkostinn, sem Deucalion
komst af á í flóðinu mikla.
í Persíu er sögn um að guð-
irnir hafi eytt öllu illu í heimin-
um með vatnsflóði.
1 Indlandi eru til tvennar sagn
ir um að fiskar hafi varað menn
við miklu flóði og þess vegna
hafi nokkrir komizt af. Önnur
sögnin hermir að fiskurinn, sem
aðvaraði menn, hafi verið sjálf-
ur guðinn Vishnu.
Hjá Vogul þjóðflokknum í
Úral í Rússlandi gengur sögn um
að risi og skessa hafi heyrt að-
vörunarrödd úr iðrum jarðar um
að flóð væri yfirvofandi. Þau
smíðuðu sér þá bát og hvöttu
aðra til að gera það líka, en fáir
trúðu þeim. Þessi hjón og þeir,
sem fóru að ráðum þeirra, kom-
ust af, en allir aðrir drukknuðu.
Þjóðflokkar í Síberíu miðri og
austanverðri segja söguna á svip-
aðan hátt og hún er sögð í biblí-
unni. Þar er getið um farkost,
sem hlaðinn hafi verið öllum
dýrum, og að hann hafi strand-
að þar á einhverju fjalli og sé
þar enn.
í Hihking í Kína er sagt að
svo mikið flóð hafi komið, að all-
ur heimurinn hafi farizt, nema
Fuhi, kona hans og þrír synir og
þrjár dætur. Til Fuhi á öll kín-
versk menning sögu að rekja.
Ekta innflutt
HOLLENZK SÍLD
veidd í
Norðursjónum
Hollenzk slld er svo ljúffeng
a?5 hún á engan sinn llka . . .
krydduS og söltuö á sjónum
svo aS hún heldur öllum
sínum bætiefnum.
AuStilbúin fyrir heitan rétt — á-
vaxtamauk — og fyrir gesti að
grípa I. Kaupið hana I viSeigandi
hylkjum eCa í þar til búnum
krukkum.
Páið ókeypis bækling hjá matvörukaup-
manninum, I kjötbúCum eða hjá fisk-
salanum — svo getið þér skrifað
HOLLAND HERRING FISHERIES ASSOCIATION
ROOM 7X1, TERMINAL. BUILDIN6, TORONTO, ONTARIO
Á Kyrrahafseyum
Víðs vegar um Kyrrahafseyar
lifði sögnin um flóðið mikla. Og
oftast nær var það talið stafa af
reiði guðanna, hinna sérstöku
guða á hverjum stað. Á Lee-
ward-eyum er sagt að sæguðinn
Ruahatu hafi reiðst óskaplega
út af því að ógætinn fiskimaður
flækti öngul sinn í hári hans,
þar sem hann svaf á sævarbotni.
Á Fiji-eyum er sagt að guðinn
Mdengei hafi steypt flóði yfir
heiminn végna þess að hann
reiddist sonarsonum sínum fyr-
ir það að drepa uppáhaldsfugl
sinn.
Á Sumatra er sagt, að sá sem
komst af úr flóðum mikla, hafi
lent á fjallinu Marapi, sem þar
er. Og það er sagt að enn í dag
byggi þeir stólpahús sín í lík-
ingu við farkost hans.
Sagnir í Ameríku
Meðal frumþjóða Ameríku úir
og grúir af sögnum um flóðið
mikla. Hjá Indíánum í Alaska
gengur sú sögn, að forfaðir þess
kynstofns hafi bjargazt og haft
með sér (á báti) tvennt af öllum
dýrum. Fyrir flóðið höfðu öll
dýrin mál, en vegna þess að þau
gerðu uppreist gegn manninum,
meðan farkosturinn hraktist í
flóðinu, þá var þeim refsað með
því að taka af þeim málið, og
síðan eru dýrin mállaus.
Enski ferðamaðurinn Georg
Catlin, sem skrifaði um „hvítu
Indíánana“ þ. e. Mandan Indí-
ána, segir að þeir hafi árlega
haldið hátíð til minningar um
flóðið mikla. Gekk þá einn mað-
ur fyrir hvers manns dyr, og átti
hann að tákna þann eina, sem
af komst. Hann átti að biðju um
eggjárn í hverju húsi, til þess
að fórna þeim vatnsguðinum,
svo að hann léti aldrei framar
koma slíkt flóð. Þessi eggjárn
voru hin sömu, er notuð höfðu
verið til að smíða bátinn, sem
maðurinn bjargaðist á. Þessir
Indíánar kváðust eiga meðal
töfragripa sinna vatn frá öllum
fjórum höfuðáttum heims, og
það hefði verið geymt síðan
flóðið byrjaði að fjara.
Pima þjóðflokkurinn í Kali-
forníu á sér sögu um mikið flóð.
Örn hafði komið hvað eftir ann-
að að vara menn við þessu, en
þeir sinntu því ekki, og þess
vegna fórust nær allir.
Mexikanskur sagnritari, Ix-
tilisochitil, segir að þar hafi ver-
ið sú sögn, að „fyrsti heimurinn“
hafi farizt í flóði. „Þá voru
þrumur og eldingar og regnið
fossaði niður þangað til allt land-
ið var komið í kaf og vatnið náði
15 stikur upp fyrir efstu fjalla-
tinda. — Fáeinir komust af í
lokaðri örk, og eftir að -flóðinu
linnti, byggðu þeir sér gríðar-
mikinn turn til varnar gegn
næsta flóði.
Indíánar í Guiana eiga sömu
sögn um gríðarmikið flóð, sem
komið hafi upp úr holum trjá-
bol. Maður nokkur varð var við
þegar það byrjaði og honum
tókst að stöðva það með því að
hvolfa körfu yfir trjábolinn. En
apaskratti, sem sá þetta, hélt að
eitthvað gott væri falið undir
körfunni og lyfti henni því af.
Og þá kom flóðið með fullum
krafti og fór yfir landið. Menn,
fuglar og klífurdýr flýðu inn í
helli og þar lokuðu guðirnir þau
inni meðan á flóðinu stóð.
í Perú er sögnin þannig, að
lamadýr hafi sagt hirði sínum
frá því að flóð æri í vændum.
Hann fór þá með konu sína og
börn og allar skepnur sínar upp
á hátt fjall, og tindur þess stóð
alltaf upp úr flóðinu, eða flaut
ofan á því eins og skip.
Tupi Indíánar í Brazilíu segja
að skaparinn Monau hafi einu
sinni slegið eldi yfir jörðina svo
að hún brann öll. (Þetta stafar
sjálfsagt af því að þessir Indíán-
ar þekktu vel til eldgosa). En
þegar þetta hafði gengið nokkra
stund, aumkvaðist guðinn yfir
jörðina og lét koma óskapa rign-
ingu svo að flóð varð um allt. Þá
slokknaði eldurinn, en þá mynd-
uðust höfin. — LESBÓK MBL.
Áherzla lögð á varnir Norðurlanda
Main Brace" æfingin sýnir, að
löndin sianda ekki ein á verði
sé á þau ráðisl.
Kaupmannahafnarbréf frá Páli
Jónssyni.
Það vakti mikla eftirtekt, þeg-
ar Ridgway fyrir tveimur mán-
uðum sagði í viðtali v.ið danska
cg erlenda blaðamenn í Kaup-
mannahöfn, að stjórn Atlants-
hafsliðsins ætlaði að efna til her-
æfinga í Danmörku og Noregi í
september.
Æfing þessi er kölluð „Main
Brace“. Mikið hefir verið og er
um hana rætt ekki hvað sízt í
rússneskum blöðum. Þegar þetta
er ritað, er hún að byrja. Aðilar
Atlantshafsbandalagsins fylgjast
með henni af mikilli athygli. Má
búast við, að Rússar geri það ekki
síður.
Þetta er mesta heræfingin, sem
Atlantshafsþjóðirnar fram að
þessu hafa efnt til og um leið
mesta heræfingin, sem haldin
hefir verið á friðartímum. Átta
lönd taka þátt í henni: Banda-
ríkin, Belgía, Bretland, Danmörk,
Frakkland, Holland, Kanada og
Noregur. til Kielskurðarins í
Holtsetalandi í Norður-Þýzka-
landi og frá Austurströnd Bret-
lands til Borgundarhólms í
Eystrasalti. 80.000 hermenn, 800
til 1000 flugvélar og að minnsta
kosti 180 herskip taka þátt í æf-
ingunni. Þar á meðal eru nokkur
stærstu herskip heimsins, t. d.
brezka orustuskipið „Vanguard“,
sem er 42.500 smálestir að stærð
cg hefir 2.000 manna áhöfn, og
brezka flugvélaskipið „Eagle“,
sem er 41.000 smálestir, hefir ÍIO
flugvélar og 2.700 manna áhöfn.
Frá Bandaríkjunum koma flug-
vélaskipin „Franklin D. Roose-
velt“ (45.000) smál.), „Midway“
(41.000 smál.) og orustuskipið
„Wisconsin“ (45.000 smál.). Frá
Kanada kemur flugvélaskipið
„Magnificent“. Alls taka 8 flug-
vélaskip þátt í æfingunni. Hafa
þau til samans 700 flugvélar. Við
þetta bætast beitiskip, sum þeirra
15.000 smálestir að stærð, kaf-
bátar og fjöldi annarra skipa.
150 blaðamenn, þar af 80 frá
Bandaríkjunum, fara með her-
skipunum til að skrifa um æf-
inguna.
Aherzla lögð á varnir
Norðurlanda
Það hefir vakið ánægju í Dan-
mörku og Noregi, að þessi lönd
hafa verið valin til þessarar æf-
ingar. Ber það vott um, að yfir-
foringar Atlantshafsliðsins leggja
mikla áherzlu á varnir Norður-
landa. Danmörk er veikasti
hlekkurinn í varnarkerfi Atlants
hafsbandalagsins. Og mikið velt-
ur á örlögum Danmerkur um
varnir Suður-Noregs.
Harald Petersen, landvarna-
ráðherra Dana hélt ræðu í út-
varp daginn áður en æfingin
byrjaði. Sagði hann m. a. að
„Main Brace“ sýni, að Atlants-
hafssáttmálinn sé meira en papp-
írssnepill. Það séu ekki orðin
tóm, þegar hinar Atlantshafs-
þjóðirnar lofi Dönum og Norð-
mönnum hjálp gegn árás. Qvist-
gaard, yfirmaður danskra land-
varna, sagði í viðtali við blaða-
menn daginn áður en „Main
Brace“-æfingin byrjaði, að nú
gæti engiiln efast um, að Danir
standi ekki einir, ef á þá verði
ráðist.
Þessi æfing er fyrst og fremst
haldin til að komast að raun um,
hvernig muni takast að fram-
kvæma þær áætlanir, sem gerðar
hafa verið um varnir Danmerkur
og Noregs og hvernig samvinnan
milli þeirra landa, sem veita eiga
hjálp, verður í reyndinni. „Main
Brace“ á m. a. að sýna, hve fljótt
sé hægt að hjálpa Dönum og
Norðmönnum og hve mikið við-
nám þessar þjóðir geti sjálfar
veitt.
Langur undirbúningur
Æfingin hefir lengi verið undir
búin. Nokkrum dögum áður en
hún byrjaði safnaðist fjöldi
bandarískra og brezkra herskipa
saman í skozku fjörðunum Firth,
Clyde og Firth of Forth. Hinn 11.
þ. m. komu nokkur brezk herskip
til Kaupmannahafnar á leið til
Eystrasalts. Þar bættist danski
flotinn við í hópinn.
„Main Brace“-æfingin byrjaði
hinn 13. þ. m. og stóð yfir þangað
til hinn 25. Um miðnætti hinn 12.
var allt æfingasvæðið lýst í ó-
friðarástandi.
Æfingin byggist á því, að
menn hugsa sér, að óvinaher hafi
ráðist inn í Norður-Noreg, hafi
ennfremur hernumið Borgundar-
hólm og sé þar að auki á leið
vestur á bóginn í Norður-Þýzka-
landi og standi við Kielarskurð-
inn. Brind, yfirflotaforingi, sem
er yfirmaður Atlantshafsliðsins í
Norður-Evrópu og hefir aðsetur í
Osló, biður Ridgway, yfirhers-
höfðingja Atlantshafsliðsins í
Evrópu, og McCormick, yfir-
foringja sjóliðs Atlantshafs and-
anna, um hjálp. Látið er sem
Ridgway sé að reyna að stöðva
árásina úr austri í Þýzkalandi og
hafi því lítið sem ekkert lið af-
lögu. Hann getur því svo að segja
enga hjálp veitt Norðurlöndum.
En McCormick sendir strax sjó-
lið og loftlið til hjálpar, þar á
meðal 80 bandarísk og 70 brezk
herskip.
Leiðangurinn hafinn
Aðfaranótt hinn 13. þ. m. lagði
fjöldi herskipa af stað frá Skot-
landi til Norður-Noregs til að
hjálpa Norðmönnum, sem menn
hugsa sér að séu þar að reyna að
stöðva innrás óvinahers. Óvina-
herinn hefir rauðgul merki, en
hitt herliðið blá merki.
Nú er gert ráð fyrir, að sókn
rauðgula hersins í Norður-Nor-
egi verði stöðvuð. En þá hefir á-
standið í Danmörku versnað. •—
Rauðguli herinn hefir ráðist inn
í Jótland eftir harða bardaga við
dönsku og norsku herdeildirnar í
Holtsetalandi og Slésvík. Danir
þurfa á skjótri hjálp að halda.
Herskipaflotinn við Norður-
Noreg heldur því suður á bóginn
til Norðursjávarins. Þar bætist
álitlegur floti við í hópinn. Það
eru skip, sem koma frá Bretlandi
með 1.500 manna bandarískt land
gnögulið til Danmerkur. Það
verður sett á land við Torup á
vesturströnd Norður-Jótlands.
Þar er góð sandströnd, en brima
samt þegar veður er ókyrrt.
Þetta landgöngulið á að hjálpa
Dönum til að verjast rauðgulu á-
rásinni að sunnan. Landgangan
mætir ekki mótspyrnu af hálfu
rauðgula liðsins, sem ekki er
komið svo langt norður eftir. En
rauðgular flugvélar og kafbátar
reyna að hindra landgönguna. —
Bláar flugvélar í hundraða tali
vernda landgönguliðið.
Rússar mótmœla
Strax fyrsta æfingadaginn
voru herskip send til Eystrasalts
vegna ,„hernámsins“ á Borgund-
arhólmi. Rússar hafa fyrir löngu
mótmælt því, að „Main Brace“-
æfingin yrði látin ná til Borg-
undarhólms. Þessi mótmæli voru
ekki tekin til greina. En bæði
Bretar og Danir munu hafa ósk-
að, að farið yrði ’hægt í sakirnar,
þegar um Eystrasaltsæfingar
v æri að ræða. Bandarísk herskip
taka því ekki þátt í þeim. Ein-
göngu dönsk, norsk og brezk her-
skip hafa verið send til Eystra-
salts, og aðeins danskir hermenn
fara á land í Borgundarhólmi. Er
þetta gert til þess að sovétvald-
höfunum verði ekki gefin allra
minnsta ástæða til að segja, að
þarna sé um ögrun gagnvart
Rússum að ræða.. Annað mál er
það, að þeir segja það samt sem
áður.
Amerískt fluglið til
Danmerkur
Skömmu áður en „Main
Brace“ byrjaði ræddi utanríkis-
málanefnd danska Ríkisþingsins
áxormin um að bandarískt fluglið
verði starfsett í Danmörku á
íriðartíma. Engin endanleg á-
kvörðun var tekin. En fulltrúar
allra flokka nema róttæka flokks
ins fólu ríkisstjórninni að halda
áfram athugunum í þessu máli.
Kommúnistar hafa engan full-
trúa í nefndinni.
Bandarískir sérfræðingar frá
SHAPE eru nýkomnir til Dan-
merkur til að tala við Dani um
tæknislegan útbúnað á dönskum
fxugvöllum.
Talið er sennilegt, að banda-
rískir flugmenn, líklega 6.000,
verði starfsettir á flugvöllun-
um í Tirstrup fyrir norðan Árósa
cg í Vandel í Sauðaustur-Jót-
landi, en þó varla fyrr en í byrj-
un ársins 1954. Fyrst þurfa Danir
nefnilega að ljúka við stækkun
fiugvallanna. Þar að auki verða
þeir að sjá bandarísku flug-
mönnunum fyrir húsnæði.
—Mbl., 18. sept.
Sparið peninga!
Sparið meira en
hálf útgjöld
við reykingar!
Vélvefjið vindlinga
yðar með
CIGARETTE
MAKER
í
EINU!
NotiS
vindlinga
pappIR
200 Uc
vlndlingar
HEIMSÆKIÐ NÆSTU
TÖBAKSBtJÐ
mmmm
KAUPENDUR LÖGBERGS
Á ÍSLANDI
Gerið svo vel að senda mér sem fyrst greiðslu fyrir
yfirstandandi árgang Lögbergs, kr. 75.00. Dragið
ekki að greiða andvirðið. Það léttir innheimtuna.
Æskilegt að gjaldið sé sent í póstávísun. Þeir sem
eiga ógreidda eldri árganga, eru vinsamlega beðnir
að snúa sér til mín.
BJÖRN GUÐMUNDSSON
FREYJUGATA 34 . REYKJAVÍK