Lögberg - 06.08.1953, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN, 6. ÁGÚST, 1953
Menn flýta sér út í dauðann
Grein þessi er eftir brezkan
þingmann, dr. Reginald Ben-
nett og birtist í blaðinu
„Scope“, sem kemur út í
London. Höf. spyr fyrst:
„Hvers vegna flýta menn
sér út í opinn dauðann?“
Það er vegna þess að hinn
aukni hraði í lífinu dregur
menn með sér, og styttir
um leið aldur þeirra.
Kaupsýsiumenn eru allt of
skammlífir. Meðalaldur. manna
hefir hækkað stórkostlega og fer
hækkandi, en ef kaupsýslumenn
eru teknir út af fyrir sig, þá
hefir meðalaldur þeirra staðið í
stað um tvær aldir. Það er sorg-
legt 'að sjá hve margir þeirra
fara snögglega á bezta aldri.
Hvernig stendur á því að
kaupsýsla er orðin hættuleg at-
vinnugrein? Hvar fatast kaup-
sýslumönnum í að lifa heil-
brigðu lífi og starfa á skynsam-
an hátt? Meginorsakirnar eru
tvær: Áhyggjur og hraði.
Áhyggjur hafa menn alltaf
haft, en hraðinn er nútíma fyrir-
brigði. Það virðist dálítið öfugt,
en satt er það samt, að bættar
og hraðari samgöngur hafa ekki
veitt kaupsýslumönnum fleiri
frístundir en áður. Þeir hafa
sjálfir fylgzt með hraðanum og
eru nú á því spani, sem mann-
legur máttur er naumast fær
um.
Áður en síminn kom og flug-
samgöngur, voru menn neyddir
til að fara sér hægar. Þá lá ekki
neitt á því að svara bréfum, og
menn gátu hugsað sig vel um.
Og þegar ferðazt var með skip-
um . eða járnbrautum, gafst
nægur tími til umhugsunar og
hvíldar.
Það kemur oft fyrir að maður
verður að hafa hraðan á, en ég
held að óhætt sé að fullyrða, að
menn hraði sér oftar en þörf
gerist.
Hraðinn er orðinn meiri en
hagnaðinum samsvarar. Hann er
orðinn að böli, þar sem ákafinn
rekur taugakerfi mannsins áfram
langt fram úr hófi.
Verst eru þeir farnir, sem eiga
sinn eigin bíl. Þeir kjósa venju-
lega að eiga heima utan við
borgirnar og aka á milli í loft-
inu. í hvert sinn, sem þeir tefj-
ast vegna annarra bíla eða fót-
gangandi manna, verða þeir óðir
og uppvægir og koma svo æstir
í skapi til vinnu sinnar, í raun
og veru óhæfir til vinnu.
Og svo er síminn, þetta áhald
sem gerir mönnum sífelt gramt í
geði. Hann lætur menn engan
frið hafa, hvorki fyrir smá-
munum né öðru. Hann truflar
oft áríðandi samtal með alls
konar smásmugulegheitum, og
afleiðingin verður leiðindi og
gremja. Þetta reynir í hvert
skipti á taugarnar—er í rauninni
einn nagli í þá likkistu, sem
menn eru að smíða sér.
Venjulega kemur afleiðingin í
ljós hjá hinum viðkvæmustu
taugum — ef hún kemur þá í
ljós — taugum sem liggja að
hjarta, nýrum og heila. Menn
taka ekki eftir þessu sjálfir,
finna ekki hvað ill áhrif þessi
sífelldu símasamtöl hafa á þá.
Fæstir kaupsýslumenn kunna
að láta aðra létta af sér. Þeir
ímynda sér að vera sjálfir ómiss-
andi, og hafa alltaf á hraðbergi
þetta viðkvæði kaupsýslumanna:
„Ef þú vilt að eitthvað sé vel
gert, þá gerðu það sjálfur,“ eins
og þetta væri einhver véfétt, í
staðinn fyrir að það sýnir aðeins
að þeir kunna ekki að nota hæfi-
leika annarra. Út af þessu eru
þeir að vasast í öllu, í stað þess
að hlífa sér og láta aðra létta af
sér, og vera sjálfir stjórnendur,
alveg eins og stjórnandi hljóm-
sveitar. - .
Sá sem misnotar starfstíma
sinn, misnotar líka frítíma sinn.
Hann vinnur fram eftir öllu
kvöldi og fer svo með fulla tösku
af verkefnum heim með sér. Og
svo er hann geðvondur þegar
hann kemur heim, uppstökkur
af því að hann þykist þurfa
meira að hugsa um það, sem
hann er að gera, heldur en um
heimilislífið. Og svo fer það illa.
Þegar slíkir menn ætla að
létta sér upp, verður það venju-
lega til þess að bæta gráu ofan
á svart. — Dags daglega ganga
þeir varla nema nokkur skref.
En svo þegar þeir taka sér frí —
sem allra stytzt — þá halda þeir
að áríðandi sé að reyna sem
mest á sig, en það getur verið
stórhættulegt. Það hæfir t.d. ekki
öllum að leika golf, því að það
getur orðið meira taugaæsandi
en kaupsýslan. Ekki er slíkum
mönnum heldur ráðlagt að fara
á laxveiðar. Það hentar ekki til
að stilla órótt skap og úttaugað-
an líkama að bíða lengi eftir því
að laxinn bíti á.
Kaupsýslumönnum hættir og
mjög til þess að hafa óreglulegt
mataræði. Stundum borða þeir
sama og ekki neitt, en stundum
eta þeir allt of mikið. Þeir láta
störf sín og samtöl við menn
ganga út yfir matmálstímann.
Afleiðingin af þessu verður
slæm melting.
En svo þegar þeir halda veizl-
ur eða sitja veizlur, þá keppast
þeir við að eta og drekka, miklu
meira en nokkur maður getur
melt. — Flestir drekka þeir
allt of mikið. Vel má vera að
þeim geðjist ekki að því sjálfum
hvað þeir drekka mikið, en það
er orðin tízka að hafa áfengi um
hönd í öllum veizlum og þegar
viðskipti fara fram. Menn segja
að það Lðki málbeinið og opni
budduna. Þess vegna er það
alltaf fyrsta viðkvæðið, þegar
menn ætla að fara að tala um
viðskipti: „Hvað má bjóða
yður?“
Öll þessi misbeiting á kröft-
um líkama og sálar hefnir sin
og kemur fram í alls konar sjúk-
dómum, háum blóðþrýstingi og
taugaáföllum.
Það er merkilegt hvernig skoð-
un lækna á þessu hefir breytzt
að undanförnu. Taugaáföll voru
áður talin stafa af of mikilli á-
reynslu. Nú er þreytan ekki talin
orsök þess, heldur sjúkdómsein-
kenni. — Maður fær ekki tauga-
áfall vegna þess að hann sé yfir-
kominn af þreytu vegna þess að
hann er að því kominn að fá
taugaáfall. Og þá er kominn tími
til að leita læknis.
Kaupsýslumaður verður að
ætla sér hóf í áreynslu líkama
og sálar, eins og hann verður að
ætla sér hóf í viðskiptum sínum.
Hann verður að komast upp á
það að láta hraðann í öllu létta
undir með sér í stað þess að láta
hraðann bitna á sér. Hann verð-
ur að muna eftir því, að höfuð-
atriði allrar stjórnsemi er ekki
að vinna verkin, heldur að sjá
um að þau séu unnin — dreifa
erfiðinu.
Þeir verða að hlífa sér við
ónæði. Þeir eiga að leggja niður
þann óvana að hafa mörg síma-
tól í skrifstofum sínum. Og þeg-
ar þeir eru á viðræðufundum,
má síminn alls ekki trufla þá.
f öðru lagi verða þeir að gæta
hófs og reglu í mataræði. Þeir
verða að ætla sér nægan tíma
til máltíða og helzt að hafa lokið
öllum viðræðu mfyrir morgun-
mat. Þeir verða að gæta hófs í
reykingum og drykkju, og verða
að hafa svo mikið viljaþrek að
þeir geti neitað áfengi áður en
þeir borða og á milli máltíða.
Menn missa hvorki virðingu
annarra né nein viðskipti þótt
þeir skorist undan því að eyði-
leggja sjálfa sig á „cocktail“.
Þegar menn ferðast eiga þeir
að meta meira að vel fari um
sig, heldur en að ferðalagið taki
sem stytztan tíma.
Á helgidögum og vikulokum
ættu menn' að fást við eitthvað
sem er alveg óskylt starfi þeirra.
Það er t. d. gott að sigla á báti,
eða mála bátinn sinn, hvort
tveggja er hressandi tilbreyting.
Og bezt er að hafa eitthvert hjá-
verk, sem maðurinn er gefinn
fyrir. Hjáverkin koma í veg fyr-
ir að menn verði þrælar hins
daglega starfs. Hj-áverkin létta
oft af mönnum áhyggjum við-
skiptalífsins. Hafi njaður hlotið
einhvern skell, eða gert eitthvað
axarskaft, þá er bezta lækningin
við því að fara heim og taka til
við hjáverk sín, hvort sem það
er nú að mála, að safna ein-
hverju, að smíða eða þess háttar.
Það eru vandræðamenn, sem
ástunra að leggja sem allra harð-
ast að sér og þykjast aldrei hafa
nógu mörg augu, nógu mörg
eyru né nógu margar hendur.
Þetta er heimska, hvernig sem á
er litið. Það verður aldrei of vel
brýnt fyrir mönnum að það eru
isjálfskaparvíti að úttauga sig.
Susiness and Professional (ards
Stjórn kommúnista sæti ekki yið vö!d
rússneskum byssustyngjum
Stjórn kommúnista sæti ekki við völd væri hún ei varin af
rússneskum byssustyngjum 18B—40 Center
Júní-byltingin breiddist til allra borga Austur-Þýzkalands
væri hún ei varin af
Samtal við ERICH
OLLENHAUER, foringja
flokks Þýzkalands
j af naðarmanna-
Kaupmannahöfn í júní 1953
— Kommúnistastjórnin í Aust-
ur-Þýzkalandi hefði verið rekin
frá völdum, ef rússneski herinn
hefði ekki skorist í leikinn. Rúss-
neskir skriðdrekar björguðu
austur-þýzku kommúnistastjórn-
inni.
Þetta sagði Erich Ollenhauer,
leiðtogi þýzkra jafnaðarmanna,
þegar blaðamenn hittu hann að
máli í Kaupmannahöfn hinn 22.
þ. m. og spurðu hann um upp-
reisnina gegn kommúnistavald-
höfunum í Austur-Þýzkalandi.
Ollenhauer kom til Hafnar til
að sitja þar ráðstefnu danskra
jafnaðarmanna. Hann var ekki
nema einn dag í Höfn, flýtti sér
þaðan heim til Vestur-Þýzka-
lands, sumpart vegna ástandsins
í Austur-Þýzkalandi og sumpart
vegna þess að stjórnmálamenn
eru farnir að búa sig undir þing-
kosningar í Vestur-Þýzkalandi á
komandi hausti.
Blaðamönnum gafst þó færi á
þeirra óttuðust, áð þessir tveir
menn mundu ef til vill aldrei
koma aftur. Ákváðu þeir því að
fara allir 80 með mótmælabréfið
til stjórnarinnar.
Þarna var því upphaflega ein-
göngu um mótmæli gegn rýrðum
vinnukjörum að ræða. En þegar
þessir 80 verkamenn voru lagðir
af stað, þá bættust fljótlega aðrir
við í kröfugönguna, verkamenn
og annað fólk, sem af tilviljun
var á götunni. Þúsundir og aftur
þúsundir bættust við í hópinn
og hrópuðu: Burtu með komm-
únistastjórnina. Svo að segja af
sjálfu sér skapaðist þarna stór-
kostleg pólitísk mótmæla-alda,
sprottin af frelsisþrá fólks, sem
árum saman hefir átt við kúgun
og harðstjórn kommúnistavald-
hafanna að búa.
Stjórnin sá sitt óvænna
Kommúnistastjórn Grotewohls
og Ulbrichts gátu ekki við þessa
að tala við hann stutta stund í uppreisn ráðið. Sama er að segja
íþrottahúsinu, þar sem ráðstefn-
an var haldin. Ollenhauer er við-
kunnanlegur maður. Hann er
lítill vexti og reykir látlaust
pípu.
Bréfið og kröfugangan
— Var uppreisnin gegn austur
þýzku valdhöfunum skipulögð
löngu fyrirfram?
— Nei. Það var nú síður en
svo. Hún kom öllum á óvart. Ég
flaug strax til Berlínar, þegar
óeirðirnar hófust og hafði tal af
mönnum, sem vissu nákvæm-
lega, hvað gerzt hafði frá upp-
hafi.
Þetta byrjaði á Stalín-strætinu
í Austur-Berlín. Þar láta Rússar
reisa nokkur stórhýsi. 80 verka-
menn, sem vinna við þessar
byggingar, ákváðu að senda
austur-þýzku kommúnistastjórn-
inni mótmælabréf út af tilskip-
un, sem rýrði kjör verkamanna.
Upphaflega áttu tveir verka-
menn að fara á fund stjórnar-
innar með þetta bréf. En félagar
um austur-þýzku alþýðulögregl-
una. Hún reyndist einskis nýt og
kommúnistastjórnin sjálf.
Áður en langt um leið varð
Rússum ljóst, að kommúnista-
stjórnin var í yfirvofandi hættu.
Þeir sáu fram á, að múgurinn
mundi ryðjast inn í stjórnar-
byggingarnar og reka Grote-
wohl og félaga hans frá völdum.
Þá skarst rússneski herinn í
leikinn og skaut hlífðarlaust á
verkamenn. Og Rússar létu her-
lög ganga í gildi í landinu. Með
þessu var ástandið gjörbreytt.
Vopnlausir verkamenn gátu ekki
barist við rússneska skriðdreka.
Eftir hinn 17. júní hefði komm
únistastjórn ekki setið við völd
í Austur-Þýzkalandi, ef Rússar
hefðu ekki veitt henni hjálp. Án
þessarar hjálpar hefði nú verið
lýðræðisstjórn í öllu Þýzkalandi.
Uppreisnin í Austur-Þýzkalandi
sýndi að nýju glögglega, að of-
beldisstjórn kommúnista hefir
ekki almenning í landinu með
sér.
Skotið á múginn
— Breiddist þessi uppreisnar-
alda ekki til margra annarra
borga í Austur-Þýzkalandi?
— í hverri borg var stofnað til
mótmæla gegn kommúnista-
valdhöfunum. í Magdeburg voru
t. d. margir teknir fastir. Gekk
þá hópur manna til lögreglu-
stjórans og krafðist þess, að
þessir menn yrðu látnir lausir.
En þar var þá — eins og í mörg-
um öðrum austurþýzkum bæj-
um — skotið á múginn. Margir
biðu bana og ennþá fleiri særð-
ust. Tveir voru leiddir fyrir her
rétt, dæmdir til dauða og strax
teknir af lífi.
Jafnvel menn við þrælavinnu
í úrannámunum voru svo djarfir
að stofna til mótmæla gegn
kommúnistavaldhöfunum.
Aðrir með færri ódáðaverk
á samvizkunni
— Við hverju er nú að búast í
Austur-Þýzkalandi á næstunni?
— Það er erfitt að spá nokkru
um það. Sem stendur setja hand
tökurnar svip sinn á ástandið
landinu. Við vitum ekki, hve
margir hafa verið teknir fastir.
Ég get hugsað mér, að Rússar
víki Grotewohl og Ulbricht frá
völdum og setji aðra kommún-
ista, sem hafa færri ódáðaverk á
samvizkunni, í sæti þeirra í von
um að það muni sefa almenning
um stundarsakir. En þótt svo
fari, þá verður eingöngu um
persónuskipti, en ekki um stefnu
skipti að ræða. Júní-uppreisnin
hefir að nýju fært okkur sönnun
fyrir því, að það eru ekki austur-
þýzkir kommúnistar heldur
Rússar, sem eru hinir raunveru
legu valdhafar. Uppreisnin hefir
líka sýnt okkur, að kommúnist-
um hefir ekki tekizt að afmá
frelsisþrá almennings.
— Búizt þér við nýrri upp
reisnartilraun í náinni framtíð?
— Nei. Það er að vísu ólga og
ókyrrð víða í landinu. Ég geri
ekki ráð fyrir beinlínis uppreisn-
artilraun á meðan herlög eru
gildi í landinu. En það er talandi
vottur um ástandið í kommún
istalöndunum, að valdhafarnir
þurfa að grípa til herlaga og
rússneskra skriðdreka til þess að
halda frelsisþrá almennings
skefjum. Páll Jónsson
Dr. P. H. T. Thorlakson
WINNIPEG CLJNIC
St. Mary’s and Vaughan, Winnipeg
PHONE 92-6441
J. J. Swanson & Co.
LIMITED
308 AVENUE BLDG. WINNIPEG
Pasteignasalar. Leigja hús. Út-
vega peningalán og eldsábyrgfi,
bifrei8aábyrg8 o. s. frv.
Phone 92-7538
SARGENT TAXI
PHONE 20-4845
For Quick, Reliable Service
DR. E. JOHNSON
304 Eveline Street
SELKIRK, MANITOBA
Phones: Office 26 — Residence 230
Office Hours: 2.30 - 6.00 p.m.
Thorvaldson, Eggertson,
Bastin & Stringer
Barristers and Solicitors
209 BANK OF NOVA SCOTIA Bldg.
Portage og Garry St.
PHONE 92-8291
CANADIAN FISH
PRODUCERS LTD.
J. H. PAGE, Managing nirector
Wholesale Distributors of Fresh and
Frozen Fish
311 CHAMBERS STREET
Office: 74-7451 Res.: 72-3917
Office Phone
92-4762
Res. Phone
72-6115
Dr. L. A. Sigurdson
528 MEDICAL ARTS BUILDING
Office Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appointment.
A. S. BARDAL LTD.
FUNERAL HOME
843 Sherbrook Street
Selur likkistur og annast um út-
farir. Allur útbúnaCur sá beztl.
StofnaC 1894
StMI 74-7474
Phone 74-5257 700 Notre Dame Ave.
Opposite Matemity Pavilion
General Hospital
Nell's Flower Shop
Wedding Bouquets, Cut Flowers,
Funeral Designs, Corsages,
Bedding Plants
Nell Johnson
Res. Phone 74-6753
Lesið
rg
SELKIRK METAL PRODUCTS
Reykháfar, öruggasta eldsvörn,
og ávalt hreinir. Hitaeiningar-
rör, ný uppfynding. Sparar eldi-
viC, heldur hita frá aC rjúka út
meC reyknum.—SkrifiC, slmlC til
KELLY SVEINSSON
625 Wall St. Wlnnipeg
Just North of Portage Ave.
Slmar 3-3744 — 3-4431
J. Wilfrid Swanson & Co.
Insurance in all its branches
Real Estate - Mortgages - Rentals
210 POWER BUILDING
Telephone 93-7181 Res. 46-3480
LET US SERVE YOU
S. O. BJERRING
Canadian Stamp Co.
RUBBER & METAL STAMPS
NOTARY & CORPORATE SEALS
CELLULOID BUTTONS
324 Smilh St. Winnipeg
PHONE 92-4624
Phone 74-7855 ESTIMATES
FREE
J. M. Ingimundson
Asphalt Hoofs and Insulated
Siding — Repairs
Country Orders Attended To
632 Simcoe St. Winnipeg, Man.
Dr. A. V. JOHNSON
Dentist
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 92-7932
Home Telephone 42-3216
Dr. ROBERT BLACK
SérfræCingur I augna, eyrna, nef
og hálssjúkdómum.
401 MEDICAL ARTS BLDG.
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusími 92-3851
Heimasfmi 40-3794
Creators oj
Distinctive Printing
Columbia Press Ltd.
695 Sargent Ave. Winnipeg
PHONE 74-34X1
Aristocrat Stainless
Steel Cookware
For free home demonstrations with-
out obligation, write, phone or call
302-348 Main Street, Winnipeg
Phone 92-4665
“The King of the Cookware”
Gundry Pymore Ltd.
British Quality Fish Netting
58 VICTORIA ST. WINNIPEG
Phone 92-8211
T. R. THORVALDSON Manager
Your patronage will be appreciated
Minnist
BETEL
í erfðaskróm yðar.
Phone 92-7025
H. J. H. PALMASON
Chartered Accountant
505 Confederatlon Life Bulldlng
WINNIPEG MANITOBA
Parker, Parker and
Kristjansson
Barristers - Solicitors
Ben C. Parker, Q.C.
B. Stuart Parker, A. F. Kristjansson
500 Canadlan Bank of Commerce
Chambers
Winnipeg, Man. Phone 92-3561
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
Keystone Fisheries
Limited
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
60 Louise Street
Slmi 92-5227
EGGERTSON
FUNERAL HOME
Dauphin, Manitoba
Eigandi ARNI EGGERTSON Jr.
Van's Electric Ltd.
636 Sargent Ave.
Authorized Home Appliance
Dealers
GENERAL ELECTRIC — ADMIRAL
McCLARY ELECTRIC — MOFFAT
Phone 3-4890