Lögberg - 26.11.1953, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN, 26. NÓVEMBER, 1953
7
Fréttir fró ríkisútvarpi íslands
m
Snemma í vikunni, sem leið,
varð þess vart að síld var í
Grundarfirði vestra, og gerði
vélbátur frá Stykkishólmi til-
raun til að veiða með herpi-
nót og fékk strax fullfermi, yfir
1000 mál. Þegar er þetta spurð-
ist, var tekið til að búa fleiri
báta til veiða á firðinum, en þar
virtist vera mikið síldarmagn og
hefir svo reynzt. Nú eru um eða
yfir 20 bátar að veiðum þar á
firðinum og margir hafa fengið
ágæta veiði. Síldin er mlsjöfn að
stærð og ekki söltunarhæf, en
fitumagn talið vera um 15% og
mun þá verðið vera um 60 kr.
málið. Síldarverksmiðjur við
Faxaflóa eru allar tilbúnar að
taka við síld til bræðslu og geta
að samanlögðu tekið við mjög
miklu magni. Þá hefir einnig
orðið vart síldar í Jökulfjörðum
og er nú verið að kanna, hvers
konar síld þar sé. Þá hefir orðið
vart við fiskigöngu í Faxaflóa,
og er talið að þar muni vera um
smásíldargöngu að ræða.
#
Hið nýja skip Eimskipafélags
íslands, Tungufoss, kom til
Reykjavíkur fyrir hádegi í dag
með fullfermi af sementi. Skipið
er 1700 lestir, smíðað úr stáli,
aðalvélin 1800 hestöfl. Skips-
höfn er 25 manns, skipstjóri er
Eyjólfur Þorvaldsson. Tungu-
foss var smíðaður í skipasmíða-
stöð Burmeisters og Wain í
Kaupmannahöfn og kostaði rúm
lega IOV2 miljón króna. Eim-
skipafélag Islands á nú 9 skip, og
hið tíunda er í smíðum hjá
Burmeister og Wain.
☆
Jóhann Hafstein alþingis-
maður, einn af fulltrúum Is-
lands á allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna, kom heim frá
New York á þriðjudaginn var.
Á þriðjudaginn var afhenti
Pétur Thorsteinsson forseta for-
sætisráðs æðsta ráðs Sovétríkj-
anna, Voroshilov marskálki,
trúnaðarbréf sitt sem sendiherra
íslands í Moskvu.
☆
Héraðsskólinn að Laugarvatni
var settur á sunnudaginn var og
jafnframt minnst 25 ára afmæl-
is skólans. Voru gestir um 150,
úr sveitunum sunnanlands og úr
Reykjavík, meðal þeirra margir
forystumenn í skólamálum
landsins og héraðsins. Um 2500
manns hafa sótt skóla á Laugar-
vatni frá því að héraðsskólinn
8. NÓVEMBER
tók þar til starfa og auk hans eru
þar nú fjórir skólar aðrir,
menntaskóli, Iþróttakennara-
skóli, húsmæðraskóli og barna-
skóli. Séra Jakob Ó. Lárusson
stjórnaði Laugarvatnsskóla
fyrta skólaárið, en síðan hefir
Bjarni Bjarnason verið skóla-
stjóri. I skólunum á Laugar-
vatni eru í vetur rúmlega 250
nemendur. Meðal ræðumanna á
afmælishátíðinni voru Bjarni
Benediktsson menntamálaráð-
herra, Jónas Jónsson skólastjóri
og fyrrum ráðherra og Helgi
Elíasson fræðslumálastjóri.
. 'íf
Flokksþingi Sameiningar-
flokks alþýðu — Sósíalista-
flokksins lauk í Reykjavík að-
faranótt þriðjudags. Flokks-
þingið sóttu um 100 fulltrúar frá
20 flokksfélögum. Formaður er
Einar Olgeirsson alþingismaður
og varaformaður Steinþór Guð-
mundsson kennari.
☆
Hið nýkjörna Stúdentaráð
Háskóla íslands hélt fyrsta
fund sinn á þriðjudaginn og
skipti stjórnin þá með sér verk-
um. Formaður var kjörinn
Björn Hermannsson frá Félagi
frjálslyndra stúdenta.
☆
Tólfta þing Sambands ungra
sjálfstæðismanna var sett í
Reykjavík á föstudaginn og mun
því ljúka í kvöld. Þingið sækja
160 fulltrúar víða að af landinu.
☆
Óvenju miklar heybirgðir eru
nú á Suðurlandi öllu, allar hlöð-
ur fullar og víða hey úti. Kar-
töflur eru einnig miklu meiri en
nokkru sinni áður. Lömb voru
flutt í haust á fjárskiptasvæðin
og gengu þeir flutningar vel,
enda voru menn vanir þeim frá
því í fyrra. Almennt eru menn
ánægðir þar syðra með nýja
fjárstofninn. Veturgamla féð er
vænt, sjálfsagt nokkuð fyrir
kyngæði en einnig fyrir ágætt
fóður í fyrravetyr og góða haga.
☆
Leikfélag Reykjavíkur byrjaði
nýlega vetrarstarfið og sýnir nú
gamanleik eftir enska leikrita-
höfundinn Hugh Herbert. Þor-
steinn Ö. Stephensen^þýddi leik-
inn á íslenzku og nefnir hann
Undir heillastjörnu. Leikstjóri
er Einar Pálsson. Næsta við-
fangsefni félagsins verður
franskur gamanleikur. — Á síð-
asta leikári hafði Leikfélag j
Reykjavíkur samtals 115 sýning-
ar eða fleiri en nokkru sinni
áður, og sýndi eina óperu, einn
ballett og þrjá sjónleiki. Fjár-
hagur félagsins er góður og hef-
ir það stofnað vísi að húsbygg-
ingasjóði. Félagið hefir farið
þess á leit við bæjarstjórn að fá
lóð undir leikhús við Tjarnar-
endann. Formaður Leikfélags
Reykjavíkur er Brynjólfur Jó-
hannesson.
☆
Síðastliðinn mánudag voru
liðin 40 ár frá því, að þeir Vil-
hjálmur Finsen og Ólafur Björns
son byrjuðu að gefa út Morgun-
blaðið, og var þessa afmælis
minnst með útgáfu myndarlegs
afmælisblaðs. Valtýr. Stefánsson
hefir verið ritstjóri Margun-
blaðsins frá 1924.
☆
I sumar var skipuð nefnd til
að annast fjáröflun vegna fyrir-
hugaðrar sundlaugar í vestur-
bænum í Reykjavík og er nú
safnað fé þar í dag, en Reykja-
víkurbær veitti 75.000 krónur til
laugarinnar á s.l. ári. Nú munu
vera um 1700 nemendur á barna
fræðslustigi vestan Lækjargötu
í Reykjavík og um 500 gagn-
fræðanemar og er ókleift að
veita þessum fjölda tilskylda að-
stöðu til sundnáms í Sundhöll
Reykjavíkur. Á landinu öllu eru
nú 85 sundstaðir og skólaárið
1950 til 1951 sendu 200 skóla-
hverfi um það bil 2000 fullnaðar-
prófsbörn til sundnáms og luku
þau sundprófi. Á árunum 1942
til 1951 luku rúmlega 15,500
börn sundprófi á landinu, og er
nú talið að um það bil 90% Is-
lendinga, sem fæddir eru á árun-
um 1931 til 39 séu syndir.
☆
Neytendasamtök Reykjavíkur
hafa skipað þrjá verkfræðinga í
gæðamatsnefnd samtakanna og
er nefnd þessi tekin til starfa.
Fulltrúar þessara samtaka ræða
nú við fulltrúa frá Verzlunar-
mannafélagi Reykjavíkur og
Sambandi smásöluverzlana um
breytta tilhögun á afgreiðslu-
tíma sölubúða, þannig að fólki
verði gert auðveldara um að
verzla.
☆
Út er komin ný ljóðabók eftir
séra Sigurð Einarsson í Holti.
Bók þessi nefnist Undir sijörn-
um og sól og er þriðja ljóðabók
höfundar. Hin fyrsta þeirra,
Hamar og sigð, kom út árið 1930,
en önnur, Yndi unaðssiunda,
kom út í fyrra. Kvæðin í nýju
ljóðabókinni eru að heita má öll
ort á árunum 1950 til 1953, flest
síðustu tvö árin. Útgefandi er
Rangæingaútgáfan.
☆
Vilhjálmur Finsen, sendiherra
íslands í Þýzkalandi, varð sjö-
tugur í gær og í því tilefni kom
út ævisaga hans, er hann hefir
ritað sjálfur og nefnir Alliaf á
heimleið. Bók þessi er rösklega
400 blaðsíður í stóru broti Höf-
undur segir þar frá uppvexti
sínum í Reykjavík, siglingum í
þjónustu Marconifélagsins og
blaðamennsku.
☆
I vikunni, sem leið, kom til
Reykjavíkur David Hall, for-
stjóri útbreiðslumiðstöðvar fyr-
ir norræna tónlist hjá American-
Scandinavian Foundation í New
York. Hann kom hingað til að
kynnast íslenzkri tónlist og afla
sér íslenzkra tónverka.
☆
Tónlistarfélagið í Reykjavík
efndi nýlega til tónleika fyrir
styrktarfélaga sína. Þar lék
Ingvar Jónasson á fiðlu en Jón
Nordal aðstoðaði. Ingvar er ung-
ur maður, sem að undanförnu
hefir stundað nám í konunglega
tónlistarskólanum í London, og
lauk nýlega prófi þaðan. Hann
hlaut góða dóma.
☆
i
Síðastliðinn fimmtudag var
frumsýning í þjóðleikhúsinu á
sjónleiknum Valtýr á grænni
treyju eftir Jón Björnsson, en
leikrit þetta samdi höfundur upp
Vélar, sem vinna föst efni úr soði
Soðið hefir lítft verið nýll ftil
þessa og lapazt við það um
4—5% af hráefninu
Hafnarfirði, 5. okt. — Fiski-
mjölsverksmiðjan Lýsi &
Mjöl h.f. hefir nú fest kaup
á vélum, sem vinna eiga föst
efni úr soði því, sem til
fellur í verksmiðjunni. Þær
Gefið rafmuni fyrir jólin! .... Gjafagátur yðar varðandi
vini og vandamenn verða leystar með vali í sýningar-
búðum vorum! Skoðið bið mikla úrval af
® TOASTERS <
COFFEE PERCOLATORS
• HEATING PADS
FLOOR POLISHERS
IRONS
• CLOCKS
• EGG COOKERS
VACUUM CLEANERS
• AUTOMATIC WASHERS
• AUTOMATIC CLOTHES DRYERS • HEATERS
FLASHLIGHTS • XMAS TREE LIGHTS
and many other home appliances at
SHOWROOMS: Portage Avnue, east of Kennedy
eru væntanlegar hingað til
lands með Gullfossi næst-
komandi fimmtudag. Lýsi &
Mjöl h.f. er fyrsta verk-
smiðja sinnar tegundar hér-
lendis, sem slíkar vélar hefir
fengið. I því tilefni hafði
tíðindamaður blaðsins tal af
Ólafi Elíassyni framkvæmda
stjóra og fékk nokkrar upp-
lýsingar um þessa nýjung.
Vinna föst efni úr soðinu
Sagði hann, að stjórn fyrir
tækisins hefði lengi verið þaí
ljóst, að nauðsynlegt væri a!
fullnýta það hráefni, sem verk
smiðjunni bærist. En til þess ai
svo mætti verða, yrði hún ai
eignast vélar, sem ynnu föst efn
úr soðinu. Hingað tli hefir soð
inu verið fleygt, en í því eri
mikil útflutningsverðmæti. -
Hefði verið sótt um fjárfesting
arleyfi fyrir nauðsynlegum, o
það fengizt fyrir góðan skilnin
Fjárhagsráðs. — Þessu næst var
unninn bráður að því að fá til-
boð í vélar. Var fest kaup á vél-
um frá Atlas maskinfabrik í
Kaupmannahöfn, sem eru nægi-
lega stórar til að vinna það soð,
sem til fellur í verksmiðjunni,
miðað við full afköst. — Efnið,
sem unnið verður úr soðinu, er
svonefnt heilmjöl.
Sérstakt hús var byggt fyrir
vélarnar, og ýmis annar undir-
búningur gerður; nýr gufuketill
settur upp o. s. frv. Byrjað verð-
ur strax á því að koma vélunum
fyrir, og er búizt við, að þær
verði komnar í notkun fyrir
áramót.
Geta má þess,' a ðvið það að
soðið fer forgörðum, tapast um
4—5% af hráefninu. Má af því
sjá, að hér er um mikla framför
að ræða.
— Mbl., 6. okt.
Umferðaslys aldrei eins tíð og
það sem af er 1953
Sú deild innan rannsóknar-
lögreglunnar, sem fjallar
um umferðarmál, árekstra,
slys og þess háttar, hefir
skýrt Morgunblaðinu svo »
frá, að aldrei síðan eftir stríð,
hafi slys og árekstrar verið
jafn tíðir hér i bænum og
nú í ár. — Nú um mánaða-
mótin höfðu á 17. hundrað
bíla lent í árekstrum hér
innan lögsagnarumdæmis
Reykjavíkur frá því um
áramótin.
Þessi háa tala bílaárekstra er
að ýmsu leyti óskiljanleg, því að
snjóar voru ekki miklir vetrar-
mánuðina, einnig var vorið og
sumarið gott. Orsakirnar eru
yfirleitt gáleysi, en einnig i vax-
andi mæli vegna ölvunar við
akstur.
Rannsóknarlögreglan hefir
úr samnefndri skáldsögu sinni,
er út kon> 1951. Sagan og leik-
ritið byggist á austfirzkri þjóð-
sögu, og er þar fjallað um rang-
sleitni valdsmanna. Leikstjóri er
Lárus Pálsson. Sjónleikurinn er
21 atriði og leikendur eru mjög
margir. Aðalhlutverk leiksins
leikur Valur Gíslason. Leiknum
var vel tekið á frumsýningunni,
og höfundurinn kallaður fram í
leikslok. — Jón Björnsson er
Skaftfellingur að ætt, fæddur
árið 1907. Hann dvaldist lang-
dvölum í Kaupmannahöfn, hef-
ir skrifað margar bækur á
dönsku, en síðustu árin hefir
hann dvalizt heima og skrifað á
íslenzku.
☆
Hið íslenzka bókmenntafélag
hélt nýlega aðalfund sinn. Það
hefir nú lokið við að gefa út
ritsaínið íslenzkar æviskrár eft-
ir Pál Eggert Ólason, og er það
fimm bindi. Ákveðið hefir verið
að hefja nýja útgáfu á Safni til
sögu íslands og koma fyrstu
heftin út á næstunni. Þau fjalla
um Gottskálk biskup og Jón
Sigmundsson, höfundur er Ein-
ar Arnórsson prófessor. Aðrar
félagsbækur í ár verða tíma-
ritið Skírnir og annað hefti
prestatals. 'Á fundinum voru
þeir Sigurður Nordal sendi-
herra og Hakon Shetelig fyrrum
þjóðminjavörður í Björgvin
kjörnir heiðursfélagar. Forseti
Hins íslenzka bókmenntafélags
er Matthías Þóraðarson, fyrrum
þj óðmin j avörður.
fjallað um mál 40 manna, sem
vegna ölvunar við akstur hafa
valdið árekstrum og slysum. En
fulltrúi lögreglustjóra í umferð-
ardómstólum, sem eingöngu
fjallar um kærur á hendur
mönnum fyrir að aka ölvaðir, án
þess að valda óskunda, hefir
skýrt blaðinu svo frá, að mjög
hafi farið í vöxt að menn aki
undir áhrifum áfengis.
Rannsóknarlögreglan skýrði
einnig svo frá, að slysum á fólki
í sambandi við árekstrana, og
fólk, sem bílar hafa ekið á, sé
orðin ískyggilega há nú, þegar
dimmasti tími ársins fer í hönd
og slysahættan eykst þá jafnan.
Hafa 125 manns, fullorðnir og
börn, hlotið meiri og minni á-
verka í bílslysum nú í ár. Þrjár
manneskjur hafa farizt í ár í
bænum í umferðarslysum.
Um þetta leyti árs í fyrra
höfðu milli 14 og 1500 bílar orð-
ið fyrir árekstrartjóni. Þessi
tala er því um 200—300 hærri en
í fyrra. Það munu ekki vera
fyrirliggjandi tölur yfir þann
gjaldeyriskostnað, sem þetta
bílatjón hefir haft í för með sér,
né heldur hve miklu þetta tjón
nemur.
Þeir fara að verða fáir, sem
bílstjóraréttindi hafa og daglega
fást við akstur bíla, er ekki hafa
lent í bílaárekstri, ef svona
heldur áfram. En þeir eru þó
margir, bæði atvinnubílstjórar
og einkabílstjórar, sem aka dag-
lega um götur bæjarins og hafa
gert Táratugi, án þess að valda
slysi. Þessir menn eru fyrst og
fremst aðgætnir, öruggir bíl-
stjórar, sem eru með hugann við
aksturinn meðan þeir eru við
stýrið.
C0PENHAGEN
Bezta munntóbak
heimsins
CHODSING A HELD
A Business College Education provides
the basic information and training with
which to begin a business career.
Business College students are acquiring
increasing alertness and skill in satisfy-
ing the needs of our growing country for
balanced young business people.
✓
Commence Your Business
Training tmmediately!
For Scholarships Consult
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
PHONE 74-3411 695 Sargent Ave., WINNIPEG