Lögberg - 24.02.1955, Qupperneq 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 24. FEBRÚAR 1955
5
wvvwwwww
\
www
wwwwwww
VI I ( VM VI
IVtlSVA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
ARBORG MEMORIAL HOSPITAL
Þann 1. janúar s.l. var Arborg
Red Cross Memorial spítalinn
fenginn Árborg, hluta af Bif-
röst-, Armstrong- og Fishersveit
tíl umsjónar. Spítalinn hefir
verið starfræktur af Canadian
Red Cross Association í fimm
ár, jog hefir verið þess eign.
þessi hlunnindi voru okkur
veitt fyrir þá ástæðu, að mikið
af landi fyrir vestan, sunnan og
norðan var óskipulagt svæði og
hlaut þar af leiðandi ekki þá
hjálp, sem Heilbrigðismáladeild-
in hafði á boðstólum.
Þegar spítalinn var reistur
lofaðist Rauði krossinn til að
hafa hann undir sinni umsjón í
þrjú til fimm ár, en þegar sá
tími væri liðinn yrði spítalinn
okkar eign, okkur að kostnaðar-
lausu. Þetta hefir nú verið gert
og spítalahéraðið myndað.
Spítalinn kostaði um $76,000.-
00. Byggðin skaut saman og lagði
$22,000.00 í þennan sjóð. Auk
þess hafa mörg félög, einstakl-
ingar og félög byggðarinnar
lagt til fleiri hundruð dollara
til aukinna þæginga og endur-
bóta spítalans þessi síðastliðin
fimm ár. Ennfremur hafa spítal-
anum bprizt miklar matar- og
ávaxtagjafir frá einstaklingum,
og vonumst við til að fá slíka
hjálp í framtíðinni, þar sem
spítalinn er nú okkar eign.
Eins og allir vita, þá er tekju-
halli á hverju ári á öllum spítöl-
um, og þá ekki sízt á þeim minni.
Átta herbergja spítali getur ekki
borið sig á sínum inntektum, því
þó öll herbergin væru í notkun,
mundu inntektirnar ekki mæta
kostnaðinum, þar af leiðandi
verður spítalahéraðið að vera
skattlagt til að mæta tekjuhall-
anum. Á eins stóru svæði og hér
um ræðir getur skatturinn ekki
orðið mjög hár.
Ekla á hjúkrunarkonum hefir
verið okkar mesta mein; stönd-
um við þó betur að vígi nú en
við höfum gjört í lengri tíma.
Mrs. M. Lane, R.N., hefir verið
yfirhjúkrunarkona okkar síðan
spítalinn var opnaður og höfum
við verið heppin, að njóta starfs-
krafta hennar svona lengi, því
að hún er ágæt hjúkrunarkona
og ráðskona líka, sparsöm og
hreinlát. Svo höfum við Mrs. J.
Korsin, ef þörf gerist, og tvær
“Practical Nurses” svo lengi
sem það endist. Ekki má gleyma
matreiðslustúlkunni: Miss Sig-
urbjörgu Snædal, sem er einstök
í sinni röð, og þrjár aðrar
stúlkur.
Fyrsta stjórnarnefnd spítalans
var skipuð þessu fólki: Mr. S.
Wopnford, Mrs. S. O. Oddleifs-
son, K. N. S. Fridfinnson, Dr.
T. Jóhannesson, K. O. Einarsson,
T. Drabek, Mrs. L. M. Gíslason
og sú er þetta ritar. — Víkur
þessi nefnd nú fyrir nýrri, en
meðlimir hennar eru ávalt reiðu-
búnir að hjálpa, ef þörf gerist.
Nýju nefndina skipa:
Mrs. Andrea Johnson, forseti
Mr. S. S. Eyjólfsson, v.-forseti
Mrs. L. M. Gíslason,
skrifari og féhirðir
Mr. M. J. Danielson
S. Holm, öll í Árborg
B. Finnson, Víðir
D. Chyzzy, Sylvan
H. Hibbert
J. Ambrose, Rembrant
J. Deneka, Árborg.
Nefndin er búin að ráðstafa
því, sem mest liggur á. Hún
kemur saman einu sinni í mán-
uði. Vonum við að okkur takist
að gjöra það, sem rétt er og bezt
fyrir spítalann.
Andrea Johnson
FULLKOMIN EIGINKONA
— viðurkennir alt, sem maður
hennar afrekar og minnir hann
eins oft á það og hún getur.
— aumkvast yfir óvönum
hans, en skiptir sér ekki af per-
sónulegum einkennum hans.
— ásakar hann ekki fyrir pen
ingaeyðslu né útilíf.
— tekur altaf málstað hans
þegar nágrannarnir álasa hon
um fyrir að lenda í smáævintýri
jafnvel þó þau séu sönn.
— anzar í símann, þegar hann
er upptekinn.
— lætur aldrei blóm í bað-
karið svo þau liggja þar, þegar
maðurinn ætlar að fara í bað.
— er aldrei afbrýðisöm, eða
reynir að minnsta kosti að dylja
það.
— vanrækir ekki mann sinn
fyrir börnin eða hreingerningar.
- rótar ekki í skrifborðs-
skúffu hans eða vösum.
- les ekki bréf, sem hann fær
á meðan hann er ekki heima.
- jagast aldrei í honum í
áheyrn annarra.
- lofar honum að vera einum
svona við og við.
— gleður hann með smá ó-
væntum atvikum.
— hrósar honum fyrir útlit
hans.
— býr til uppáhaldsrétti hans,
og hugsar í þannig tilfellum
minna um vítamínin.
— fer að vilja mannsins, þegar
þau eru í boði og gestgjafi þeirra
vill endilega að þau fari ekki
strax.
— sér um, að vatnsglas sé
altaf við rúmið hans.
— vaknar á morgnana, þegar
klukkan byrjar að hringja og
stingur henni undir koddann,
áður en maðurinn vaknar við
hringinguna.
— spyr hann einskis fyrr en
hún hefir gefið honum kaffi.
— smyr brauð fyrir hann svo
hann geti óhindrað lesið Morgun
blaðíð með morgunkaffinu.
— horfir við og við á klukk-
una, svo hún geti sagt hónum,
hvenær hann þurfi að leggja af
stað til skrifstofunnar.
Ársskýrsla
Valdimar Anderson
— MINNINGARORÐ —
„Og fró er þessi þrautaleysu vissa
urn þennan skilnað — fyrst ég varð að missa.'
Þannig komst skáldið okkar,
Stephan G. Stephansson, að orði
í minningarkvæði um son sinn,
Gest. — Hið mikla og óvænta
reiðarslag varð Stephani ekki
ofraun, því sálarkraftar hans
voru sterkari heldur en afl
sorgarinnar, og gáfu honum því
sigurinn í viðskiptunum við
dauðann, og sættu hann við lífið.
Líkt hefir hinni öldruðu móð-
ur, Gyðríði Anderson, farist í
viðskipunum við hina óvæntu
sorg, sem gekk óboðin inn til
hennar 5. janúar s.l., þegar
fregnin um sviplegt andlát sonar
hennar, Valdimars, barst henni
að óvöru. Hún snerist við þeirri
frétt eins og hetja sem öðlast
hefir fullan skilning á mannlíf-
inu og þeim breytileika, sem því
fylgir. Sorg hennar var mikil og
sár, en sálarkraftar hennar og
skilningur á gangi lífsins, björg-
uðu henni frá strandi.
Gyðríður veit, hvað ástvina
missir og söknuður bera í skauti
sínu. Dóttur sinni ungri varð
hún á bak að sjá árið 1938, og
ástríkum eiginmanni sínum
fylgdi hún til grafar vorið 1951,
og nú síðast einkasyni sínum,
sem andaðist snögglega, varð
bráðkvaddur, í Chicago 5. janúar
1955, og var þar jarðsettur 8.
sama mánaðar.
Valdimar Anderson átti
merkilegan lífsferil að baki sér,
þó ungur væri, aðeins 51 árs
gamall. Hann var starfsmaður
hjá Marshall Fields í Chicago,
afarstóru verzlunarfélagi, hafði
starfað hjá þeim yfir 30 ára
skeið, og hafði notið þar trausts
og virðingar, og var nú, þegar
hann andaðist, kominn í þá
stöðu, sem aðeins fáum er unt
að handfesta, enda átti hann
bæði menntun og manndóm til
þess að komast að því takmarki,
sem honum auðnaðist að ná.
Valdimar var fæddur að
Lundar, Manitoba, 31. október
1903. Foreldrar hans voru þau
hjónin, Stefán Egilsson Ander-
son frá Bakka í Borgarfirði,
Norður-Múlasýslu, og Gyðríður
Guðnadóttir Anderson frá Kjóls-
vík, sömu sýslu. Fluttust for-
eldrar hans vestur um haf árið
1903, námu land við Árborg,
Man., en fluttu þaðan til Leslie,
Sask., árið 1908. Þaðan fluttu
þau svo til Gimli, Man., þar sem
móðir Valdimars á enn heimili.
Eftirlifandi nánustu ættmenni
Valdimars eru ekkja hans,
Elvira, tvær giftar dtæur og
Valdimar Anderson
börn þeirra þrjú, öll til heimilis
í Chicago, einnig móðir hans,
Gyðríður, sem heimili á að
Gimli, og sem áður er hér getið.
Sár harmur er kveðinn að sifja-
liði og vinum þessa unga og efni-
lega manns.
Ég gæti mjög vel skrifað langt
mál um þennan prúða og ágæta
dreng, en þess gerist ekki þörf.
Allir, sem til hans þekktu og
kynntust honum, hefðu áreiðan-
lega sömu söguna að segja, og
þess vegna eru málalengingar
óþarfar. Hann sjálfur hefir skilið
eftir svo fagrar endurminningar
í hugum okkar allra, sem áttum
því láni að fagna, að verða sam-
ferða honum á hinni stuttu lífs-
leið hans, að þar er ekki neinu
við að bæta, aðeins vil ég endur-
taka hér tvær stuttar hendingar
úr minningarljóðum, sem ég orti
við dánarfregn Franklin D
Roosevelts forseta:
Góður drengur er genginn,
göfgari fanst hér enginn.
Um leið og ég enda þessi fáu
orð, vil ég óhikað segja, að
leitun mun á ástríkari eigin-
manni og föður, syni og vini,
heldur en Valdimar var. Minn-
ingarnar um hann lifa í hugum
allra þeirra, sem kynni höfðu af
honum frá vöggunni til grafar-
innar.
P. S. Pálsson
CORRECTION
In the Manitoba Telephone
System advertisement announc-
ing new rate schedules which
appeared in this paper last week,
there was a typographical error
in the pringting plate which we
received. After item 1 should
have appeared item 2 as fol-
lows: “Approving certain base
rate area boundaries for those
areas for which plans are filed
with the Board.”
Framhald af bls. 4
niður í réttri stafrófsröð 2,300
íslenzka málshætti og spakmæli.
Er þetta mikið afrek og þeim
mun eftirtektarverðara, er þess
er minnst, að Mr. Vopni er nú
fullra 88 ára að aldri og mjög
sjóndapur orðinn. Vera má að
aðrir Vestur-lslendingar eigi
merkileg handrit í fórum sínum.
Öllu slíku ber að forða frá glöt-
un og senda dómbærum mönn'
um til athugunar.
Eins og kunnugt er, rekur hr.
Davíð Björnsson bókbandsstofu
og íslenzka bókaverzlun hér
borginni, þá einu, sem til er á
meginlandi Norður-Ameríku.
Virðist augljóst að meðlimir
Þjóðræknisfélagsins og deildir
þess ættu að láta þessa bóka
verzlun njóta viðskipta sinni,
bæði um bókakaup og band
bókum. Einnig geta menn nú
íengið úrval af íslenzkum hljóm'
plötum í bókaverzlun þessari.
Á þingi voru s.l. ár var rætt
allmikið um útbreiðslu íslenzku
vikublaðanna, og það, hvernig
félag vort og deildir þess gætu
stuðlað að því að tryggja fram-
tíð þeirra. Ekki er mér kunnugt
um hvað hefir orðið að fram-
kvæmdum í þessu efni. Félag
vort hefir að vísu engin bein af-
skipti af blöðunum, og ber ekki
ábyrgð á rekstri þeirra. En
framtíð þeirra er oss vissulega
ekki ókomandi. Þau eru hinir
vikulegu vökumenn vorir í þjóð-
ræknismálum, auk þess sem þau
eru lífæðin í öllum víðtækum
samtökum meðal fólks vors.
Þegar íslenzku vikublöðin verða
ekki lengur borin að dyrum, þá
er saga vor bráðum öll sem
þjóðarbrots hér í landi og sam-
bandið einnig að mestu rofið við
stofnþjóðina. Nú er mér tjáð af
forráðamönnum blaðanna, að
þau standi mjög höllum fæti
fjárhagslega, að þau séu gefin út
með vaxandi tekjuhalla árlega,
að það séu aðeins fáeinir menn,
sem halda þeim uppi með per-
sónulegum ábyrgðarbréfum og
beinum framlögum úr eigin
vasa. Ef þetta er rétt hermt, þá
er mjög tekið að halla undan
fæti fyrir þessum útgáfufyrir-
tækjum, og hrun þeirra getur
borið að óðar en varir. Þetta
ættum vér að gera oss ljóst, og
þær afleiðingar, sem það mundi
hafa fyrir öll samtök vor og
þjóðræknislega framtíð, ef blöð-
in falla. Hvað getur Þjóðræknis-
félagið. gert til þess að afstýra
því að skorið verði á þessar líf-
æðar íslenzkra samtaka? Erum
vér við því búin að borga fyrir
líftryggingu blaðanna, og sjálfra
vor sem þjóðflokks, ef þess
skyldi verða af oss krafist?
Kennarastóllinn í íslenzku við
Manitobaháskólann, þetta óska-
barn Þjóðræknisfélagsins og
fjöregg framtíðarinnar, nýtur
ekki þeirrar aðsóknar af nem-
endum sem vonir stóðu til í
fyrstu. En ef til vill voru þær
vonir draumkenndar og frá-
sneyddar hinum kalda og hag-
kvæma veruleika nútímalífsins.
Þó að íslenzkukennslunni við
háskólanrt sé ætlað að ná til
allra nemenda háskólans jafnt,
reynir á að nemendur af íslenzk
um ættum ríði þar á vaðið, og
þeir allir, sem það geta, felli ís-
lenzkuna inn í námsáætlun sína.
Er þar hiklaust um þann bezta
stuðning að ræða, er við getum
veitt deildinni nú og í framtíð-
inni. Verðum við þá einnig að
treysta því að háskólinn búi svo
um íslenzkuna í námsskipulagi
skólans, að nemendum verði sem
greiðastur aðgangur að deild-
inni. En að því er að sjálfsögðu
unnið að fá bætt úr þeim mis-
bresti, er á því hefir þótt vera.
Af hálfu félags vors hefir séra
Philip M. Pétursson setið á ráð-
stefnum, sem að þessu lúta, sam-
kvæmt beiðni forseta.
um hér vestra. Tókst stjórnar-
nefnd félags vors að fá hálfan
klukkutíma til útvarps í þessu
sambandi hjá CBC stöðvarkerf-
inu. Þar flutti Thor Thors sendi-
herra ávarp, sem hann hafði
sent á segulbandi, og forseti fé-
lagsins flutti einnig stutt erindi.
Var þessari viðleitni vel tekið.
Til nýmæla má telja, að á ár-
inu hefir verið efnt til Vina-
bœjasambands milli Selfoss í
Árnessýslu og Lundar í Mani-
toba. Hefir þetta samband kom-
izt á fyrir milligöngu séra Braga
Friðrikssonar á Lundar. Hafa
sveitastjórnir beggja bæjanna
samþykkt þessi viðskipti, og
bæirnir og kvenfélög þeirra
skipst á gjöfum og kveðjum;
einnig hafa komizt á bréfasam-
bönd milli nokkurra barna og
unglinga á þessum stöðum. Mrs.
Kristín Pálsson frá Lundar, var
ein þeirra er heimsóttu ættjörð
ina s.l. sumar; var hún gestur
Selfossbæjar og fékk mjög góðar
móttökur. Selfossbúar hafa sent
40 litmyndir af bænum og um-
hverfi hans til Lundarbæjar, en
Lundarmenn vinna nú að dag-
skrá, sem fyrirhugað er að senda
á segulbandi til Selfoss.
Eins og að undanförnu hafa
allmargir íslendingar hér vestra
hlotið margvíslegan frama á
árinu. Að vísu stendur slíkt ekki
í beinu sambandi við starf þessa
félags, en er oss þó gleðiefni.
Tveir lögfræðingar í Norður-
Dakota, þeir Niels G. Johnson í
Bismarck, og Ásmundur Benson
í Bottineau, voru skipaðir
dómarar á árinu; sá fyrrnefndi
hæstaréttardómari, en sá síðar-
nefndari héraðsdómari. í sam-
sæti, sem þeim var haldið í
heimabæ þeirra, Upham, N.
Dak., s.l. júní, ávarpaði forseti
þá og flutti þeim heillaóskir í
nafni félagsins. Laura Goodman
Salverson hlaut $1,000.00 verð-
laun frá Ryerson Press Ltd. í
Toronto fyrir skáldverk sín,
einkum söguna: Immortal Rock.
Prófessor Tryggvi Oleson hlaut
3,000.00 kr. styrk til sagnfræði-
legra rannsókna frá ríkisstjórn
íslands. Erlingur Eggertsson
hlaut náðmsverðlaun frá Mani-
toba Law Society, er hann út-
skrifaðist í lögum, og hlaut lög-
mannsréttindi s.l. vor. Arnold
Bruce Björnsson var sæmdur
gullmedalíu fyrir námsafrek í
verkfræði (Civil Engineering).
Prófessor Stefán Einarsson var
kjörinn meðlimur í American
Philosophical Society, en það er
talinn einn sá mesti heiður, sem
amerískum lærdómsmönnum
getur hlotnast. Victor Anderson
bæjarfulltrúi var kjörinn erind-
reki á alþjóðaþing Canadian
Congress af Labor, sem haldið
var í Svisslandi, og fór hann
þangað ásamt frú sinni. Maurice
Eyjólfsson, dóttursonur Gutt-
orms skálds var kosinn formað-
ur Progressive Conservative sam
takanna í Winnipeg Center
kjördæminu. Prófessor Áskell
Löve sótti þing náttúrufræðinga,
sem haldið var í París í sumar,
fór hann þá ferð sem fulltrúi
Manitobaháskólans; kom hann
einnig við á Islandi. Thorvaldur
Johnson, sérfræðingur í plöntu-
sjúkdómum, var skipaður pró-
fessor við háskóla fylkisins. G. S.
Thorvaldson, Q.C., var s.l. októ-
ber kosinn forseti Canadian
Chamber of Commerce. Sendi-
herra íslands í Washington, Thor
Thors, sæmdi fyrir hönd ríkis-
stjórnar íslands, Árna Eggert-
son, Q.C., Stórriddarakrossi
Fálkaorðunnar. E. Grettir Egg-
ertson forstjóri var kjörinn 1
stjórnarnefnd Eimskipafélags ís-
lands. Guttormur skáld Gutt-
ormsson í Riverton og frú Jéns-
ína áttu gullbraúðkaup á árinu.
Héldu vinir þeirra norður þar
þeim veglegt samsæti, og voru
þeim við það tækifæri fluttar
kveðjur og blessunaróskir þessa
félags. Nýlega hafa fréttir borizt
þess efnis að forseti íslands
hafi sæmt Riddarakrossi Fálka-
orðunnar þá Walter J. Lindal
dómara, Lárus Sigurðsson lækni,
og ungfrú Margréti Pétursson.
Frétzt hefir frá Salt Lake City,
Utah, að landar þar hafi í hyggju
að minnast aldarafmælis Islend-
ingabyggðar þar syðra með sér-
stökum hátíðahöldum 15., 16. og
17. júní n.k. Er hér um merki-
legan viðburð að ræða, sem fé-
lag vort getur naumast látið sér
óviðkomandi. Enda þótt út-
flutningsstraumurinn slitnaði
um all-langt árabil, varð þessi
flutningur Vestmannaeyinganna,
fyrst til Kaupmannahafnar árið
1854, og svo alla leið vestur til
Framhald á bls. 8
Úr ýmsum áttum
í júní mánuði var tíu ára lýð-
veldisafmælis íslands minnst
með samkomum á ýmsum stöð
ÞAÐ ER ÞESSI
ÖRYGGISKEND,
SEM FÓLKINU
FELLUR í GEÐ .
Hjá EATON’S kaupir fólk margra
ára reynslu: það kaupir
öryggið, sem felst í fullvissunni um
það, að EATON’S nafnið stendur
að baki vörunnar.
Skiptir minstu hvað keypt er,
smátt, stórt, mikilvægt eða
smámunir .... EATON’S tryggingin
er ávalt að baki.
"VARAN ÁKJÓSANLEG EÐA
PENINGUNUM SKILAÐ AFTUR"
EATON'S of CANADA

MW'H
IIIIBIII