Lögberg - 23.06.1955, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 23. JÚNl 1955
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
DALALÍF
„Ó-já, þú ert nú alltaf eins, ekkert nema
viljinn og dugnaðurinn. En mér finnst nú, að
strákskepnan hefði getað borið af túninu, svo að
þú hefðir ekki þurft að norpa yfir því um há-
nótt“, sagði Silla í sama tón og áður.
„Ég er ráðin þar vinnukona og þetta er al-
vanalegt verk handa kvenfólki", sagði Lína.
„Jæja, jæja“, sagði Silla þá. „Bara að þér gæti
batnað aftur, Lína mín, þá yrði allt gott. Haldið
þér, frú Svanfríður, að þér getið ekki látið hana
hafa eitthvað, sem bætir heilsu hennar, fyrst
læknirinn er ekki heima?“
Frúin anzaði því engu. Hún sagði aðeins við
Línu um leið og hún stóð upp af stólnum og
gerði sig líklega til að fara inn í stofuna:
„Þér hafið farið óvarlega með yður, Lína mín,
það hefnir sín alltaf að vera óvarkár. Nú skuluð
þér koma inn og leggja yður fyrir dálitla stund.
Mér ofbýður hvað þér eruð aumingjalegar“.
Augnaráð frúarinnar staðfesti þann hræði-
lega grun, sem Lína hafði barizt við síðustu
dagana.
Það var kominn háttatími, þegar Lína kom
heim. Hildur stóð á hlaðinu og beið hennar, eins
og á krossmessudaginn.
„Ósköp ríðurðu hægt, góða mín“, sagði Hildur,
„hesturinn er þó svo þægilegur“.
Lína hristi höfuðið. „Þú hefur víst aldrei
komið honum á bak, fyrst þú álítur hann góðan.
Ég hef aldrei komið á bak hastari skepnu“, sagði
Lína þreytulega.
„Þér finnst þetta bara af því þú ert svo lasin,
og svo ertu nú vön við þessa góðu hesta þarna á
Nautaflötum. Ég ríð nú alltaf þeim gráa, þegar ég
fer til kirkjunnar og þá sjaldan ég hef mig upp í
að fara ofan á Ósinn; hann er nú alltaf þægilegur,
meðan hann getur hreyft fæturna“, sagði Hildur
og byrjaði að spretta söðulgjörðunum.
Lína hallaði sér upp að eldhúsveggnum. Hún
var svo þreytt, að hún gat varla staðið á fótunum.
Hún undraðist nægjusemi húsmóður sinnar að
geta næstum dáðst að þessum hestaskepnum,
sem var illmögulegt að sitja á hægum lestagangi,
hvað þá ef þeir færu svolítið hraðara. Það var
undravert, hvað fátæktin gat látið fólkið sætta
sig við sitt eigið hlutskipti. Hildur flutti hestinn
út með ánni til gráa gæðingsins, meðan Lína dró
sig til baðstofu og háttaði. Doddi var steinsofnað-
ur fyrir löngu.
„Gat hann nokkuð látið þig hafa, læknirinn?“
spurði Hildur áhyggjufull, þegar hún kom inn.
„Hann var ekki heima, en frúin lét mig hafa
dropa og þessar litlu flöskur, og sagði hún, að
svo mörgum batnaði af þessum meðulum og þau
ættu eiginlega við öllu“, sagði Lína og sýndi Hildi
tvær flöskur með einkennilegri mynd af manni
á rauðröndóttri skikkju ofan á fætur. Hildur virti
þetta einkennilega meðalaglas fyrir sér og las
bogadregna stafi yfir höfði þessarar skrítnu
mannsmyndar: „Kína lífselixír“.
„Hvað skyldi þessi ófreskja eiginlega tákna
— ætli það sé einhver læknir? Hvort heldurðu að
það sé kona með skegg eða karlmaður með hár-
fléttur í dragsíðum pilsum? Mér finnst þetta
vera hálfgerð ófreskja“.
Lína sagðist halda, að það væri mynd af Kín-
verja.
„Ja, hvað er nú þetta. Líta þeir þá svona út.
Ósköp er að hugsa sér annað eins“, sagði Hildur
vantrúuð á gildi þess, sem svona manneskja fram-
leiddi. „Hefurðu vitað nokkra manneskju taka
þetta inn?“ spurði hún.
„Já, Steinka á Efri-Hól hefur notað svona
meðul, hún er svo brjóstveik, og hún hefur sagt,
að sér batni svo vel af því“.
„Það er nú dálítið annað", sagði Hildur, alltaf
jafn tortryggin.
„En frúin sagði mér, að ég mætti vera viss
um að það ætti við mig“, sagði Lína og setti báðar
flöskurnar upp á hilluna fyrir ofan rúmið sitt.
„Ég held ég þyrði ekki að smakka það“, sagði
Hildur.
FUNDUR Á EINBÚA
Lína var óhrædd við að nota meðalið og
hresstist með hverjum degi, en hún var jafn út-
litsdauf og áður, en sjaldan varð þó Hildur vör
við, að hún kastaði upp.
„Góða, reyndu að borða, svo að þú fitnir
agnarögn. Mér leiðist að sjá þig svona gráa og
guggna“, sagði Hildur næstum við hverja máltíð.
En Lína hafði litla lyst.
Hrossin voru að mestu hætt að sækja í túnið,
en Hildur fór samt á fætur á hverri nóttu til að
siga frá. Hún aftók að Lína hreyfði sig úr rúminu
og sagði, að það væri nógu illt búið að hljótast af
þessum vökum.
Einn seinni part dags sá Lína að Jón hrepp-
stjóri reið út fyrir neðan. Nú var hann að ríða í
kaupstaðinn og færi heim aftur í nótt, og yrði
hún þá að reyna að ná fundi hans með einhverj-
um ráðum. Bara að hún Hildur gæti fallið í
sömu svefnværðina og hann Doddi — þá þyrfti
hún ekki að kvíða. En það var nú eitthvað annað.
Helzt leit út fyrir, að hún gæti vaknað hvenær
sem var. En Jón varð hún að finna. Samt kveið
hún nú í annað sinn fyrir samfundum þeirra.
Hvernig skyldi honum verða við, þegar hann
heyrði, í hvert óefni var komið? Skyldi hann
kenna henni um að slys hefði komið fyrir? Nú
var ekki nema vika, þangað til Ameríkuskipið
kæmi á Ósinn. Skyldi hann skipa henni að fara
með því? En hún ætlaði ekki að láta fara svoleiðis
með sig. Hún gat ekki hugsað til þess að fara á
sjóinn, hvað sem fram undan væri. Hún var búin
að eygja svolitla sólskinsglætu, sem kannske gæti
lýst henni út úr ógöngunum. Það var Þórður enn
einu sinni. Gæti það ekki skeð, að hann bæri
ennþá þann vinarhug til hennar, að hann vildi
hjálpa henni? Hann hafði þó boðið henni hjálp
til þess að komast áfram í Ameríku, og það
óbeðinn. Hún rifjaði upp það, sem hann talaði
við hana á eyrunum fyrir neðan Hrafnsstaði. Það
var ekki kali í einu orði, sem hann hafði sagt.
Hún ætlaði að stinga upp á því við Jón. Nei, hún
gat ekki sagt honum frá því, að hún hefði verið
trúlofuð Þórði. Henni var það ómögulegt. Um
þetta hugsaði hún fram og aftur, þangað til hún
loks fann ráðið. Hún ætlaði að skrifa Jóni og fá
honum bréfið, en hlaupa svo heim, bera við las-
leika. Hún sagði því Hildi, að hún þyrfti að skrifa
bréf, þegar hún átti að fara að hátta.
„Eins og þú getir ekki skrifað það í fyrra-
málið, missvefninn er svo óhollur“, sagði þessi
hugulsama kona.
„Ég verð fljót að því. Kannske fáe ég ferð frá
Hjalla á morgun ofan á Ós. Mamma veit að ég
var lasin og Hún er áhyggjufull þess vegna. Ég
þarf að láta hana vita, að mér sé að skána“.
„Jæja, góða mín, það er rétt að láta hana
vita það“.
„Svo siga ég öllum skepnunum frá túninu,
áður en ég hátta, svo að þú mátt sofa róleg til
morguns“.
„Mundu þá að búa þig vel, ef þú ferð út“,
var það síðasta, sem Hildur sagði. Hún var sofnuð
eftir ótrúlega stutta stund, Línu til mikillar
ánægju.
Lína tók upp skriffærin, en henni fannst nær-
vera mæðgininna trufla sig, þótt þau væru sof-
andi. Samt byrjaði hún að skrifa:
„Ég get ekki horft framan í þig, meðan ég
segi þér það, sem ég hef þó ekki ætlað að láta
þig fá vitneskju um“.
Hún las þetta yfir, áður en hún skrifaði meira,
og fannst það vera hálfklaufalegt. Auðvitað yrði
það hræðilega barnalegt og vitlaust skrifað. Það
var hörmung að þurfa að láta hann sjá það, sem
skrifaði svo vel og rétt. lEn það dugði ekki að
hugsa um það. Hún hélt áfram og sagði honum
frá trúlofun Þórðar og sín, hvernig hún hefði
svikið hann vegna þess, að sig hefði vantað kjark
til að segja sannleikann, hvorki honum sjálfum
og því síður Þórði. Hún sagði honum líka, hvernig
Þórður hefði látið hann sjálfan segja sér frá
þessu öllu, dauðadrukkinn á heimleið úr kaup-
staðnum haustið áður. Svo sagði hún honum frá
væntanlegri mannveru, sem þau ættu í félagi, og
bað hann að ráða fram úr, hvað gera skyldi. Það
eina, sem sér dytti í hug, væri að hann reyndi
að tala við Þórð og vita, hvort hann vildi ekki
fyrirgefa sér enn einu sinni og giftast sér hið
fyrsta.
Hún las bréfið yfir. Það var hvorki heilsun
eða kveðja í því. Hún fann engin orð, sem því
tilheyrðu. Hún hafði aldrei nefnt hann neinu
ástar- eða gælunafni, til þess var hann of hátt
yfir hana hafinn. Hún hreinskrifaði þetta svo og
skrifaði „Lína“ neðan undir, setti það síðan innan
í umslag, klóraði utan á það og límdi það aftur.
Lína fór síðan ofan á eyrarnar og settist á
þúfu og beið eftir Jóni. Hann bar fljótt yfir að
vanda.
„Sæl vertu, Lína mín“, sagði Jón, þegar hann
var kominn fast að henni. „Svo að þú ætlar þó ekki
að láta mig bíða hálftíma eins og seinast“, bætti
hann við og rómur hans var ekki eins hlýlegur
og vant var.
Hún stóð upp og rétti honum bréfið. „Ég hef
verið lasin lengi“, sagði hún hálfvandræðaleg.
„Nú, hefurðu verið lasin? Ég man það núna,
að læknisfrúin var eitthvað að tala um það, að
þú hefðir komið ofan eftir og verið lasin, og svo
leit hún svo hörkulega til mín, eins og ég hefði
barið þig til óbóta eða hún hafi búizt við, að ég
færi að roðna af því að heyra hana minnast á þig.
En ég gat hreint ekki verið að gera henni það til
geðs. Hvaðan kemurðu með þetta bréf?“ sagði
hann.
„Það er frá mér“, sagði Lína.
„Frá þér! Ég hélt, að við sæumst ekki svo
sjaldan, að óþarfi væri að vera að skrifa mér. En
það er sjálfsagt uppsagnarbréf, fyrst þú heilsar
mér ekki einu sinni og lætur mig bíða í hálftíma,
án þess að koma til fundar við mig“.
„Ég hef verið lasin og í rúminu. Ég er búin
að segja þér það“, sagði hún.
Jón fór af baki og tók við bréfinu. Lína vafði
handleggjunum um háls honum og fól andlitið
undir vanga hans.
„Elsku, vertu ekki reiður við mig. Þú veizt,
að ég hefði komið, ef ég hefði getað“.
Hann hló. „Ég er ekkert reiður. Ég vissi, að
það var eitthvað að þér, fyrst þú komst ekki“,
sagði Jón í sínum vanalega, hlýja málrómi. „En
það er ósköp að sjá, hvað þú lítur vesaldarlega út.
Hvað kom fyrir þig?“
„Mér varð bara kalt eina nóttina, og svo hef
ég alltaf verið að sálast síðan“.
„Þú hefur ekki verið hjá mér þá nótt, fyrst
þér varð svona kalt“, sagði hann glettinn. Hann
var talsvert hreifur af víni. Það þótti henni leiðin-
legt, hann hefði helzt átt að vera alls gáður á
þessum alvörutíma.
„Nei, ég var að bera af túninu og það fór að
rigna og kólna“.
„Þurftu þau endilega að láta þig bera af í
rigningu? Ekki lét ég þig gera það“.
„Það var ekki þeim að kenna, bara mér
sjálfri“, sagði hún. „En nú ætla ég að kveðja og
fara heim“, bætti hún við. „Bréfið talar mínu
máli“.
„Kveðja — ekki nema það þó! Klæddirðu þig
upp úr rúminu til þess að færa mér þetta bréf?“
„Nei, nei, ég hef verið á fótum í marga daga“,
sagði Lína.
„Þá geturðu gengið með mér hérna fram
eyrarnar. Þar get ég lesið bréfið og séð, hvar þar
stendur".
„Þú mátt ekki lesa það fyrr en ég er farinn
heim“, sagði hún í bænarrómi, þegar hún sá, að
hann gerði sig líklegan til að taka bréfið úr
jakkavasanum.
„Jæja, en mér finnst það dálítið grunsamlegt,
þetta bréf“, sagði Jón brosleitur. „Geturðu ekki
alveg eins sagt mér efni þess, fyrst þú ert hér til
viðtals. Þú hefur náttúrlega gert þetta til dægra-
styttingar að fara að skrifa mér, þegar þú varst í
rúminu. En það getur verið hættulegt að skrifa,
betra að tala máli sínu beint upp í eyrað á þeim,
sem bréfið á að fá. Það hefur komið fyrir að bréf
lenda ekki á réttum stað“.
„Þú verður að brenna það strax og þú hefur
lesið það“, flýtti hún sér að segja.