Lögberg - 18.08.1955, Side 6
6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 18. ÁGÚST 1955
GUÐRÚN FRA LUNDI:
DALALÍF
„Það má nú segja“, sagði Hildur, „hún er
dæmalaus stúlka. Mér hefur fallið hverjum deg-
inum betur við hana síðan hún kom hingað. Hún
vildi víst helzt láta mig liggja í leti og snúast í
öllu sjálf. Hún vildi meira að segja endilega vaka
yfir túninu, svo að ég þyrfti ekki að fara ofan
á nóttunni“.
„Það er líka vel sprottið, túnið þitt. Auðséð
að það hefur verið varið af trú og dyggð“.
„Og svo er hún svo þrifin og geðgóð. Bara að
hún fái heilsuna aftur“, sagði Hildur.
„Heilsuna?" spurði Jón hissa. „Hún var heilsu-
góð öll þessi ár, sem hún var hjá okkur. Það er
þá kaupstaðarlífið, sem hefur gert hana heilsu-
litla. Hefur hún verið eitthvað lasin?“
„Já, ég hefði nú haldið það. En líklega er það
nú frekar mér að kenna en kaupstaðarlífinu. Allt
hafðist það af því, að hún vakti yfir túninu, en
klæddi sig ekki nógu vel. Ég var þó margsinnis
búin að áminna hana um að klæða sig betur en
hún gerði“. ,
„Það er ekki von að vel fari fyrir þessum
ungu stúlkum“, sagði Jón, „það má heita, að þær
séu farnar að stríplast. Það er kaupstaðarsiðurinn.
Mér sýnist þetta líka, að hún sé eitthvað veiklu-
legri en hún hefur verið. En við skulum nú vona,
að það skáni. Hefur hún ekki leítað læknis?“
„Jú, það gerði hún nú eftir langt nudd úr
mér, en hann var þá ekki heima. Læknisfrúin lét
hana hafa þessi meðul“. Hún tók litlu flöskurnar
ofan af hillu og sýndi honum þær. Hann athugaði
þær vandlega.
„Þú mátt vera viss um að henni batnar af
þessu meðali. Konan mín hefur notað þetta mikið
og haft fjarska gott af því. Það er eiginlega við
öllum mannlegum meinum“, sagði Jón alvarlegur.
„Hvað hefur verið að konu þinni?“ spurði
Hildur innilega.
„Hún var ákaflega veikluð og blóðlítil".
„Aumingja konan“, andvarpaði Hildur alveg
hissa á því, að nokkuð skyldi geta amað að konu í
annarri eins stöðu. „Ég þarf þá líklega ekki að
efa, að Lína hressist af þeim, enda er hún ólíkt
hressari en hún var. Hún, sem ekki gat í marga
daga haldið nokkrum mat niðri“.
„Ja, hvað er að heyra þetta. Hún var lánsöm
að vera hjá þér, Hildur mín. Finnst þér nú ekki,
að Lína sé nógu álitleg tengdadóttir“, sagði Jón
og brosti fallega.
Hildur roðnaði og lét flöskurnar upp á hilluna,
þar sem þær voru áður.
„Jú, það er hún áreiðanlega“, sagði hún, „og
ekkert væri mér kærara en að hún færi aldrei
aftur af mínu heimili. En við höfum nú lítið fram
að bjóða eins og þú veizt, Jón minn“. Hún varð
hálffeimnisleg á svip og neri þumalfingrunum
óþarflega fast saman. „Hún Lína getur nú valið
um staði, svona myndarleg og góð stúlka“, bætti
hún við.
„Ef hún kærir sig þá nokkuð um það, Hildur
mín. Hún segir að sér hafi liðið sérlega vel hérna,
og hún vill hvergi annars staðar búa en hérna í
dalnum. Hvernig heldurðu að Dodda þínum lítist
á hana?“
Hildur roðnaði og var búin að svara áður en
hún vissi eiginlega af því: „Ég er viss um, að
hann elskar hana bara“. Það var ómögulegt annað
en að segja þessum manni allt, sem manni bjó
í brjósti.
Jón brosti ánægjulega framan í hana: „Við
sjáum nú til, Hildur mín, hvort ekki verður hægt
að koma þessu í kring og það fljótlega".
Doddi kom brosandi inn og heilsaði gestinum
virðulega og settist á rúmið hjá móður sinni.
„Þú varst að líta eftir slægjum, Doddi minn“,
sagði Jón.
„Já, og svo skrapp ég heim a*ð Hóli um leið.
Erlendur ætlar að lána mér hest í ’fyrramálið,
því að þótt ullin sé ekki mikil, þykir mér það
samt allt of þungir baggar á einn hest“, sagði
Doddi, og svo bætti hann við: „Það er nú kannske
dálítið annað en hjá þér“.
„Já, það eru líka færri, sem heyja fyrir bú-
stofninum hjá þér. En nú fer þetta að lagast. Nú
ertu búinn að fá vinnukonu og hana duglega, það
þekki ég, og svo geturðu sett margt á í haust.
Ekki kalla skuldirnar að, ef ég þekki rétt. Þá fer
fljótlega að fjölga hjá þér“.
„Ég fóðra fyrir Línu“, sagði Ðoddi.
„Já, auðvitað gerirðu það“, sagði Jón, „en þú
nýtur þess ekki nema þú komir því í sameign við
þig, og það ættirðu nú að gera. Þú ert kominn á
þann aldur að fara að svipast um eftir konu-
efninu“.
Doddi hló ánægjulega: „Þú segir eins og
Erlendur“.
„Já, við erum búnir að sjá, hvers virði konan
er heimilinu“, sagði Jón.
„Ekki þykir mér mikið koma til Helgu“, sagði
Doddi.
„Hvaða vitleysa“, sagði Hildur. „Hún er víst
góð að mörgu leyti, aumingja konan“.
„Það er húA nú kannske“, sagði Jón dræmt,
„en ég hef aldrei verið ánægður með hana handa
Ella“.
Lína kom nú inn kafrjóð frá eldinum og fór
að breiða dúk á borðið og raða fínu postulíns-
pörunum á það. Svo komu brauðföt með kleinum,
jólabrauði og heitum lummum, og ekki var vín-
flöskunni gleymt. Svo kom súkkulaði og kaffi.
„Þú hefur allt of mikið fyrir mér, Lína mín“,
sagði Jón og klappaði á hönd hennar, þegar hún
lét flöskuna hjá pörunum hans.
Svo lagði Jón af stað og Doddi fylgdi honum
til dyra. Hildur varð eftir inni.
„Hvar skyldi Lína vera?“ sagði Jón, þegar
hann hafði leyst hestinn frá steininum.
„Líklega er hún í eldhúsinu“, sagði Doddi.
Jon rétti honum taumana á Fálka. „Viltu
gera svo vel og halda í hestinn — það má ekki
minna vera en ég kveðji hana“.
Jón bograði inn í eldhúsið, þótt það væri allt
annað en þægilegt, því að dyrnar voru lágar. Lína
var þar.
„Ég kom til að kveðja þig ,góða“, sagði hann.
Hún var samstundis komin í faðm hans og fann
enn einu sinni kossa hans brenna á vörum sér.
„Hefur þér kannske dottið eitthvað nýtt í hug?“
hvíslaði hann milli kossanna.
„Ég er á sömu skoðun og síðast“, hvíslaði hún
á móti, en nú var hún hvorki hrygg né kvíðandi.
„Þú gengur með mér hérna fram á eyrarnar,
Doddi minn“, sagði Jón, þegar hann kom út aftur.
„Þú ferð ekki að slá í kvöld hvort eð er“.
„Eins og þú vilt“, sagði Doddi uppveðraður.
Þeir gengu fram að Einbúa. Þar settust þeir.
Hildur stóð fyrir sunnan bæinn og horfði brosleit
á eftir þeim.
Daginn eftir fór Doddi að slá suður í breiðinni.
Hann var ánægjulegur á svip, þegar hann sá Línu
koma með hrífuna. Hann bjóst við, að hún myndi
koma til hans og tala um það, sem Jón hafði
minnzt á við hana kvöldið áður, en hún gerði það
ekki, heldur fór að raka þar, sem lengst var á
milli þeirra. En dugleg var hún að raka — það
þóttist hann fljótlega sjá. Það hafði Jón líka sagt,
að þær færu ekki aðrar fram úr henni á spildunni,
þótt hún væri grönn og veikluleg.
Þegar Hildur kallaði til þeirra um miðjan
daginn, bauðst Lína til þess að ná hestinum að
Hóli. Doddi ætlaði að flytja ullina seinni part
dagsins. Lína var alltaf jafn snúningaviljug.
„Nei, ég skal fara eftir hestinum“, sagði Doddi.
„Þú verður að hlífa þér, Lína, fyrst þú ert svona —
svona lasin. Hann talaði um það“.
Þá kafroðnaði Lína upp í hársrætur. „Ég verð
nú sjálfsagt að reyna að puða eitthvað, ef þú
ætlar að taka af mér allar ærnar, og það er þá
heldur ekki ómögulegt að mig langi til að láta
eina eða tvær gimbrar lifa — og þá er ég nú
orðin þó nokkuð dýr vinnukona“, sagði hún, og
var samstundis hlaupin af stað.
Doddi kallaði á eftir henni: „Ég fóðra eins
margt og þú vilt. Þetta fer nú allt að verða öðru-
vísi en það hefur verið“.
Lína hljóp bara burtu og lét sem hún heyrði
ekki til hans.
Næstu viku var þurrkur á hverjum degi-
Doddi gerði ekki annað en að slá, því að kven-
fólkið þurrkaði og sætti. Honum gafst aldrei tími
til að tala við Línu einslega, þótt hann langaði
mikið til þess. Lína var búin að taka gleði sína
aftur, þótt hún syngi aldrei framar. Hildur
minntist einu sinni á það við hana, hvað það hefði
verið leiðinlegt að sjá, hve legið hefði illa á henni
um kvöldið út við lækinn. Þá hló Lína bara og
sagði, að það hefði gripið sig eitthvert volæðis-
kast; hún hefði líka verið svo rækalli lasin og
sér hefði dottið í hug, hversu hræðilegt það væri,
ef hún ætti það fyrir höndum að vera heilsulaus
alla ævina. En núna, þegar hún væri svona frísk,
gæti hún hlegið að þessu hugleysi. Hildur gat líka
ósköp vel skilið það, að ekkert væri hryggilegra
fyrir tvítuga manneskju en slíkar hugsanir — og
ekki sízt fyrir aðra eins dugnaðarstúlku og Línu.
Á laugardagskvöldið var breiðin krökk af sí-
grænum sætum — og þá lá líka vel á öllum.
Hildur fór ekki heim fyrr en búið var að sæta
allt upp. Hún vildi láta Línu koma heim með sér
og hirða ekki um ljáarhornið — hún væri víst
orðin nógu þreytt. En Lína sagðist ekki hafa
ljána um hálsinn yfir helgina.
„Ég get rakað með henni, svo að það gangi
fyrr“, sagði Doddi.
En ekki vildi Lína það. Doddi fór því að slá
suður við merki, en hún rakaði þó nokkuð neðar.
Eftir stutta stund kom Hildur suður fyrir túnið
með böggul. Hún veifaði honum til þeirra og
skildi hann þar eftir. Þetta var kaffi. Lína sótti
það. Þau settust síðan vestan undir eitt sætið,
meðan þau drukku kaffið.
„Finnst þér þú ekki hressast við að fá kaffið?“
spurði hann broshýr.
„Jú, það var ágætt“, sagði hún og hallaði sér
upp að sætinu og lagði aftur augun, því að sólin
skein beint framan í hana. Þá færði Doddi sig
nær henni. Nú ætlaði hann að tala við hana —
það dugði ekki þetta hangs lengur. Nú var
tækifærið.
„Lína“, sagði hann, „veiztu hvað Jón hrepp-
stjóri var að tala um við mig á þriðjudagskvöldið,
þegar ég gekk með honum fram eyrarnar?“
Lína lagði handlegginn yfir andlitið. „Ætli ég
fari ekki nærri um það“, svaraði hún.
„Hann vill að við giftum okkur — og setjum
upp hringana bráðlega“.
Hún leit til hans út undan handleggnum. „Var
það ekki eitthvað meira?“ spurði hún.
„Jú, ójú, það gerði hann nú, sá góði maður.
Hann sagði að þú — þú værir til með það“.
„Já, það var ég, sem stakk upp á því. Ég
treysti þér til að þegja yfir vandræðum mínum
og lítilsvirða mig ekki þeirra vegna“.
„Það væri nú skárra, ef ég gæti ekki þagað.
Hverjum svo sem kemur þetta við? Nei, nú þarf
engu að kvíða með það. Ég er vel ánægður og
meira en það, að fá aðra eins konu og þú ert.
Þær eru ekki á hverju strái, eins og hann sagði-
Hvað svo sem kemur mér hitt við? Þú ert líklega
jafngóð fyrir það, eins og hann sagði, blessaður.
En ég er bara hissa á því, að þetta skyldi koma
fyrir hann — giftan manninn“.
Lína færði handlegginn enn betur yfir and-
litið til þess að hylja blygðunarroðann. „Það
gengur nú svona, Doddi minn. Það getur öllum
yfirsézt“, sagði hún lágt.
„Já, ójá, ég fer nú að hugsa það. En það er
ekki von, að hann geti neitt átt við það meira
vegna konunnar. Hann sagði það líka, að það
væri vegna hennar“.
„Ég reyni að verða þér góð kona“, greip hún
fram í fyrir honum.
„Ég er nú svo sem ekkert hræddur við það,
að sambúðin verði ekki góð“, sagði hann kátur.
„Ég hikaði ekki lengi — ekki eitt augnablik. Mér
var búið að detta þetta í hug fyrir löngu — já,
strax í vetur. En ég hikaði við að nefna það.
Heldurðu að mömmu þyki ekki vænt um?“
„Það breytist nú sjálfsagt, þegar hún heyrir,
hvernig ástatt er fyrir mér“, sagði hún dauflega.