Lögberg - 01.12.1955, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 1. DESEMBER 1955
Lögberg
GefiB út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA
J. T. BECK, Manager
UtanAskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist fynrfram
The "Lögberg" is printed and published by The Columbia Press Ltd.
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
PHONE 743 411
HÚNVETNINGA UÓÐ
EFTIR SEXTÍU OG SEX HÖFUNDA
Rosberg G. Snædal og Jón B. Rögnvaldsson söfnuðu
og sáu um útgáfuna. 339 blaðsíður. Akureyri. Prenl-
verk Odds Björnssonar, H.F. 1955. Bókin er helguð
Húnvelningafélaginu á Akureyri.
Sá fagri siður hefir færst í vöxt á íslandi hin síðari ár,
að átthagafélög tæki sér fyrir hendur, að safna til og annast
um útgáfu héraðslýsinga, eða þá sýnishorna af ljóðagerð nú-
lifandi kynslóða í hinum ýmissu landsfjórðungum; hefir þetta
orðið unnendum hins skráða máls ósegjanlegt fagnaðarefni,
því þó vitað sé að misjafn finnist sauður í mörgu fé, verða
naumast skiptar skoðanir um það, að sérhver landshluti út
af fyrir sig, búi yfir nokkurum þeim ljóðrænum verðmætum,
er gagn sé í og gróði, að komi fyrir almenningssjónir. Hér
verður engin tilraun til samanburðar gerð á þessu nýja ljóða-
safni við þau hin eldri hliðstæðrar tegundar, sem vér höfum
kynst,enda verða þau öll að sjálfsögðu, að standa og falla á
eigin merg, eins og alt annað, sem mannleg hugsun framleiðir.
Af hinum þjóðkunnu skáldum Húnvetninga skipa öndvegi
í þessari bók dr. Sigurður Nordal, Páll Kolka, séra Sigurður
Norland, Gísli Ólafsson frá Eiríksstöðum í Svartárdal,
Hjálmar Þorsteinsson frá Hofi og þeir Guðmundur og Jóhann
Freemann; sýnishorn af ritverkum þeirra verða hér eigi birt,
enda eru lesendum Lögbergs þau að verulegu leyti kunn,
vegna úrvals úr ljóðum þeirra, sem þeim hefir veitzt að-
gangur að í blaðinu frá ári til árs. Þess vegna verður hér
fremur vakin athygli á nokkrum skáldum úr Húnaþingi, sem
lítið hafa látið yfir sér, en hafa engu að síður lagt fram
fallegan skerf til íslenzkrar ljóðlistar.
Á blaðsíðu 147 standa þessi athyglisverðu erindi eftir
Ingibjörgu Sigfúsdóttur frá Forsæludal í Vatnsdal, sem nú er
búsett á Refsstöðum í Víðidal, er nefnast „Fyrr og nú“:
Aður taldi íslenzk þjóð
óðsnildina gæði.
Samin voru og lesin ljóð,
lærð og sungin kvæði.
Nú má kaupa þessi þjóð
þrykt og gylt í sniðum,
í gerviskinni, gerviljóð
af gerviljóðasmiðum.
Hlýleg og strengmjúk eru ljóð Hallgríms Th. Björns-
sonar frá Gauksmýri í Vestur-Húnavatnssýslu, svo sem ráða
má af eftirgreindum vísum, er höfundur nefnir „Þrá“:
Það er vorið með æskunnar unað,
ástir, faðmlög og söng,
sem heitast af hjarta eg þrái
haustkvöldin döpur og löng.
En svo þegar vorsólin vermir,
og vöxtur í sál minni býr,
þrái eg heitast haustið,
húm þess og ævintýr.
Vísa Ásu Jónsdóttur frá Ásum, „Hamingjan“, er hvorki
hugsuð né sögð út í hött:
£g veit þú átt heima í heilbrigði manns,
hrekklausum vilja og sterkum.
Samt er þín leitað í drykkju og dans,
draumum og myrkraverkum.
Rósberg G. Snædal er höfundur vísunnar „Mannlýsing“,
sem hér fer á eftir:
Eyddu sorg í iðu glaums
úti á torgum sviðnum.
Spilaborgir bernskudraums
brunnu að morgni liðnum.
Valdimar K. Benónýsson
frá Kamshóli í Víðidal er
maður ljóðrænn með ágætum
og tillag hans til bókarinnar
þakkarvert; hann yrkir snild-
arlegar ferskeytlur svo sem
vísurnar um Jón S. Bergman
bera svo glögg merki um:
Feigðin leggur björk og blóm,
blandar dregg í skálar.
Nærri heggur dauðadóm,
dult á vegginn málar.
Falleg kvæði á í þessari
bók Gunnlaugur P. Sigur-
björnsson á Ytri Torfustöðum
í Miðfirði og skal hér vitnað í
eitt þeirra, „Gröfin mín“. Að
undangenginni beryrtri sjálfs-
lýsingu kemst skáldið svo að
orði:
Þannig var hann, því mun eigi
þurfa stein á leiðið hans.
Virðum líkt og lík af greyi,
leifar þessa förumanns.
Heyrum ei þótt einhver segi:
eigum við að hnýta krans?
Nægir að sveig á flagið fleygi
Fjallkonan og Guð vors lands.
Bjarni Jónsson frá Gröf í
Víðidal býr yfir ríkri skáldæð
og getur verið manna mein-
skeyttastur í lausavísum, þó
þeirra verði lítið vart í þeim
sýnishornum, sem hér um
ræðir, en engu að síður sver
þessi vísa „Á Þingvöllum“
sig greinilega í ætt:
Ég þingmenn háa heyrði þar
halda ræður dagsins,
ég held þeir séu hornsteinar
í heimsku þjóðfélagsins.
Gaman hefði verið að vitna
í eitt og annað fleira, sem
þessi margbrotna ljóðabók
hefir til brunns að bera, þó
rúm leyfi eigi að slíkt verði
gert.
Aðeins einn Vestur-lslend-
ingur, sprottinn upp úr Húna-
þingi, Jón J. Pálmi, sem les-
endum Lögbergs er fyrir
löngu að góðu kunnur , á ljóð
í safni þessu og sómir hann
sér þar óneitanlega vel; en
naumast hefði það komið að
sök, þó sýnishorn af ljóðum
fleiri húnvetnskra skálda
vestan hafs hefðu flotið með í
bókinni.
Leynilegi
Hún: — Já, en ef ég giftist
þér, elskan mín, þá myndi ég
missa atvinnuna mína.
Hann: — Gætum við ekki
haldið giftingunni leyndri?
Hún: — Jú, við gætum það,
en ef við ættum nú barn?
Hann: — Ja, við mundum
vitaíilega segja frá því!
Owing to weaiher conditions, ihe performances
of ihe play
"IN THE WAKE OF THE STORM"
lo points outside Winnipeg are cancelled for ihe
iime being.
THE MONTEGO
(Model 4V6K)
1 nAttúrlegri stærð 24" mynd
í Copper-tone stfL I fagurri
omgerð. Má snúa til hliða
eftir vild. Páanlegt í Walnut,
Mohogany, eða ljðsu Mohog-
any . . .Með stðrri 24" mynd.
• REYNT AÐ ÞVÍ AÐ VINNA ÁGÆTLEGA
WESTINGHOUSE
TV
Þoð eru til WESTINGHOUSE T.V. eftir hvers eins smekk
á viðróðanlegu verði fyrir hvern og einn!
' Pöntunum fylgt sem bezi má verða.
• . i
Hér er um að ræða björtustu og skýrustu canadiska 24" mynd í góðu
kabinetti, af smekklegri og móðins gerð. Westinghouse Montego er töfrandi
að formi og fegurð. Það er á ási, er snýst til hliða eftir vild og “Copper-
Tone” útliti, ásamt þægindum af “Topline Tuning” og vinnur fjarska vel.
Hin volduga “Silver Safeguard” Chassis og “Luma Ray” alumineraðar
pípur, er trygging yðar fyrir bjartari og gleggri myndum . . . ávalt. The
area-proved 24" Montego sýnir skýrar myndir í náttúrlegri stærð . . .
tvöfaldur samkomu hátalari, gefa fullkomnustu skemtun.
you can be sure ... if iTs Westinghouse
Sjáið og berið saman beztu kaupin hjá næsta verzlara WESTINGHOUSE munal
gerd^ ondp