Sunnanfari - 01.02.1896, Side 5

61
Og eptir litla stund rann sólin upp yfir austur-
tindana og glóandi sólskinið rann yfir fjöll og
dali. {>að brá nýjum lit yfir grundir og gil,
yfir hlíðar, hæðir og hóla, leiti og lágar. í því
nær hálfan mánuð höfðu úlfgrá þokuský skriðið
eptir fjallabrúnunum og rofað við og við í kol-
svarta bjargtindana með gráar fannir í slökk-
unum eins og í tröllaandlit. Nú léku sér ótal litir
um fjallahnúkana, því sólargeislarnir speigluðu
sig í votum melflysjunum, sem vatnið hafði þvegið
í rigningunni, og glitruðu í jarðföllunum, sem
lækir og skriður höfðu rifið í sundur, en á milli
glóði á grænar hlíðarflesjurnar með dökkum
lyngflákum í kring; og lækjarbunurnar og smá-
fossarnir köstuðu tindrandi geislunum milli sín
brekku úr brekku. Morguninn var yndisfallegur
og aldrei höfðu sveitirnar verið fegri en nú
meðan sólin greiddi fyrstu geislana niður yfir
vota jörðina. Aður hafði loptið lafað yfir með
þungum, þrútnum skýjum og þoka legið á hverri
hæð og hverju felli. Nú var himininn orðinn
blár og óendanlega hár og víður, og fellin og
hamrarnir höfðu rétt úr sér og teygðu snasirnar
upp í loptið eins og kýrnar þegar þær koma
fyrst út á vorin. Fuglarnir höfðu steinþagað,
en nú guilu þeir og sungu allt í kring. Alveg
samskonar voru umskiptin hjá fólkinu. þ>egar
veikin fór að skána hafði veðrið versnað. Nú
flaug burtu sorg og þunglyndi eins og skýin
fyrir sumarvindinum. Fötin voru breidd út,
þvegin og þurkuð. Stúlkurnar komu út á túnin
í hvítum línskyrtum, með hvítar skýlur og í
léttum pilsum, og vinnumennirnir komu snögg-
klæddir og berhöfðaðir. Gömul, hálfskemd sæti
voru rifin í sundur, faung og dríli fuku allt í
kring. Menn hlupu frá einum hólnum á annan.
Um hádegið voru túnin alþakin af flekkjum
og stúlkurnar hlupu syngjandi frá einum flekks-
endanum í annan svo pilsin stóðu aptur undan
þeim. Og ekki gáfu piltarnir sitt eptir. þ>að
var verið að garða og nú var handagangur í
öskjunni. Bændurnir og gamla fólkið rak eptir.
Piltarnir spauguðu við stúlkurnar hvenær sem
hlé varð á vinnunni, og stúlkurnar hlóu að því
sem piltarnir sögðu. Um kvöldið lögðust allir
þreyttir og ánægðir að sofa. Gamla fólkið bað
guð að gefa að þessi blessaður þurkur héldist.
Og það kvöld báðu margir hins sama, og næsta
og aptur næsta og þar næsta og þar næsta dag
hélst vindurinn, sólskinið og þurkurinn. Fólkið
hamaðist við að rífa töðuna inn í hlöðurnar; það
hló og spaugaði, fór snemma út á morgnana og
inn í myrkri á kvöldin. Menn unnu meðan
ljósið vanst, hættu dauðþreyttir á kvöldin og
byrjuðu hálflúnir á morgnana. Túnin voru hirt
á nokkrum dögum; svo var flutt upp af eingj-
unum, þurkað og hirt. »Kanske guð gefi að
það rætist úr heyskapnum þrátt fyrir allt og
allt!« Sunnanvindarnir héldust og allt sem lá
úti eptir vætukastið og veikindin hjálpaði sólin
og sumarvindarnir fólkinu til að drífa inn í
hlöður og heytóptir, þangað til menn höfðu
náð hverju hári inn undir þak. Menn fóru að
gleyma því, sem á hafði geingið, gleyma þeim
dauðu, gleyma veikinni og óþurkunum, en voru
aptur farnir að hugsa um að lifa. Skömmu
eptir höfuðdaginn komu stillur og blíður og
himininn varð bröndóttur eins og kattarskinn.
Menn rifu upp heyið. Og þegar fjárgaungur
byrjuðu utn haustið og heyskapnum var að
mestu hætt, var sumarið um allar nærsveit-
irnar talið meðalheyjár. Einstöku bær var
auðvitað miður staddur, en það var vegna veik-
indanna. »þ>etta hefði verið einmuna heyjár
hefði veikin ekki spilt fyrir«.
A réttunum um haustið voru allir kátir að
vanda. þ>órður á Bakka var kendur og talaði
út um alla heima og geyma, klappaði á öxlina
á þeim, sem næstir honum stóðu, en talaði ilt
um þá sem fjarstir voru. Björn á Jaðri hafði
skvett dálítið í sig, en varð eins og optar meir
úr því en hann ætlaðist til. Hann hafði húð-
skammað þ>órð þar í réttunum fyrir sakleysi.
En seinna sáu menn það til þeirra, að þeir lágu
báðir fram á Selstúninu fyrir sunnan réttirnar
og föðmuðust grátandi.
Veikindasumarið var liðið, haustið var gott
og nú var að hugsa fyrir vetrinum.
porsteinn Gíslason.
Ritdómar
um »Úrvalsrit« Sigurðar Breiðfjörðs.
þ>að er jafnan mjög leiðinlegt og optast
óþarft verk, að eltast við að svara ritdómum,
af því tagi, sem tiðkast mest á íslenzku nú, þegar
skáldskapur er annars vegar. þ>að sem á veltur
er auðvitað eitt, hvers virði verk það sé í sjálfu
sér sem dæmt er um. En slíkt verður sjaldnast
sannað eða skýrt til gagns þótt sýnt verði fram
á að Pétur hafi flónskað sig um eitt allsendis
ómerkilegt atriði og Páll um annað, í því máli,
er þeir hafa viljað gjörast úrskurðarmenn um.
Eg vil þó ekki leiða hjá mér með öllu, að
minnasý á 3 af ritdómum þeim, er eg hefi séð
um »Urvalsritin« eptir S. Br., því þeir eru jafn-
vel lakari og léttari á metum en venja gjörist.
þ>essir ritdómar eru samdir af(!) F. f. í »Eim-
reiðinni« f. á., Grfmi Thomsen í »Fjallkonunni«
XII, 39. og »Síðhetti« s. bl. XII, 40.
þ>ess er ~7yrstAað geta, að allir þessir 3
dómendur virðast mjög hneykslast á því að eg
hefi leyft mér að rita íslenzku forsetninguna
»eptir« á fremsta blað bókarinnar í stað hinnar
dönsku »af«^). Eg skal nú að vísu játa, að
’) Sbr. einnig íitd. í Sf., sem þó lætur sér nægja að
segja að það muni naumcist vera íslenzka.