Austri - 30.01.1892, Blaðsíða 3

Nr. 3
ÁUSTEI
n
17. til 20- norðvestan livassviðri með
töhiverðu frosti 5° svo gras fölnaði
jnjög og gjörði heyskap rjran og
taísaman. Frá 21. til 25. vestan-
perrir. f>ann 26. utan krapahrið og
snjóa'ði á fjöll. |>á suðl-ægfc hægviðri
pað eptir var mánaðarins.
Sumargagn af málnytupeningi varð
almennt í rýrara lagi petta sumar.
8°m vanalegt er fóru fyrstu fjársöfn
fram seinni hiuta p. m. Enginn fjár-
anarka-ður haldinn af Englendingum i
Héraði. en kanpm. Sig- Jóhansenkeypti
fé á nokkrum stöðum, hæst 15 kr.
góða sauði. Með fiesta móti sent af
fé. af pöntunaríélagi Fljótstlalshéraðs
ti'l Englands. Að fjírsala gat. eigi
orðið petta haust. var mikíð óhagræði
fyrir almenning einkum búendur. og
liafði í för með sé-r mikla peninga-
vön'tun.
Oktúhermán. Frá peim 1.—
33. sunnan og suðvestan póðviðri -og
sjaldan inikil lírlelli. J>ann 14. og 15.
utati og austan regn. og svo vestlægt
góðviðri til pess .18, Hafutan regn
og poka til híris 21. þann 22. 3°
írost og norðaustanátt. 23. og 24.
vestan hægviðri og 8° frost. Norð-
íiustan hriðarél p. 25. Eptir pað vest-
an blíðviðri mánuðiun á enda. Skurð-
nrié reyndíst rneð rvrara móti til frá-
lags einkum á mör. Heimtur á af-
réttnríé víða góðar, en pó illar sum-
staðnr sunnanvcrðu Lagarfljóts, eink-
ruii á lömbum. Frá byrjun pessa
suánaðar fram að 21. s. m.. voru polr
íU’ og rigningar miklar við sjávarsið-
una, einkutn suðurfjörðunu«i upp
til dala í Fijótedaishéraði. Skemmdir
urðu nokkrar sumstaðar á heyjum, og
í útliaga af skriðum. Á Víðivöllum
fremri í Fljótsdal, tóku tvær skriður
■°ða ,,hlaup“ nærfellt liálft túnið og
priðjung iullan af útengi.
hí óve uiberjuá n. 3.—8. vestasi
og suðvestan hlíðviðri. Al.-uð jörð,
en ekki miklar úrkomur. S'o Jiiður
jarðvegur að unnið var talsvert á stöku
stað að túnash’ttu. Hinn 9.—ll.norð-
austan hríð með mikilli snjókomu. svo
sumstaðar fennti fé pað er óvist var.
J>ann 12. nustlægt píðviðri og regn.
Hinn 13. 6° frost og svell írótogillt
í högum, 14. til 17. vestlægur. hæg
frost 4°—7° frost. J>á austan poka
[hrímstæða] til hins 20. f>ann 21.
vestan hjartviðri ög 8° irost. 22—30.
útsynningsðtt, stóð af ha.fi móti suðri
og stundum nokkur snjókoma. Frá
13. degi p. m. til 30. var illt í hög-
um og nærfellt haglaust fyrir fé, eink-
um á „Uppsveitinni" Fljótsdalsliéraði,
og suður um firðina. Á Uthéraði, í
Tungu. Hlíð og Kjaltastaðapinghá var
gott í högnm.
D e s c m b e; m á n. 1.—5. suðaust-
Lægt veður og áíreðar. J>ann 6. vest-
lægt -veður og 13° frost. þáhæg frost
3—7° og norðaustlægt veður til pess
15. Hinn 16.—19. sunnan og suð-
vestan leysing svo gott varð í högnm
on svellalog á mýrum nokkuð míkil.
þann 20. nokkurt (snjóföl á jörð og
vestlægt veður er hélzt hinn 21. Suð-
vestan leysing og skúrar 22. og
23. Yestlægt veður og hvass4° frost.
p. 24. og jörð mikið auð. Hinn 25.
hrimstæðnr og hægviðri. 26. suðlæg-
ur. hvassvíðri og regn eptir miðdag.
27.—29. sunnan regnclemhur annað
slagið og frost á milli. Hinn 30. e.
md. norðaustan hríð, er hélzt pann 31.
siðasta dag ársins.
þetta ár 1891, má telja i hetra
meðallagí á Austurlandi, pó misfellur
yrðu nokkrar á grasvexti og garðrækt
sumstaðar, vegna langvarandi purka.
Yerzlun hefir stóriim hnignað sið-
an 1890. Utlendar vörur einkum korn-
vara, liækkað í verði. Utlit fyrir að
fjárssla til Englendinga verði ekki
eins arðsöm og verið hefir. og að ull,
fiskur og lýsi lækki enn i verði. —
Hvernig er nú hœgt a5 jafna hinn
mikla halla, sem verður í verzlunar-
viðskiptutn eptirieiðis meðal bænda,
pegar hann lendir allur sama megin-n
nfl. ábændum? Eitthvað mega peir
til með að minnka úttektina í kaup-
staðnum. Oskandi væri að menn al-
mennt bvndu sér ekki sama skulda-
hnútinn aptur, sem peir iiafa leyst á
hinum næstliðnu góðu árum. Ósk-
andi væri að kaupmenn lánuðu ekki
takmarkalaust hverjum einum, og pað
enda sveitarlimum sem engan eyri
eiga eins og viðgekkst „héra árunum“
Auðvitað voru til meðal kaupmanna
heiðarlegar undantekningar frá pessu.
Ritað á gamlaársdag 1891.
B ón di.
Uamlaárskveftja til Austra
frá Stöðfirðingi 26. des. 1891.
Um leið og tímaglas gamla
ársins er að rerma út, viljum vér
votta þér gleði vora yfir endur-
lifnun þinni á þessu ári, og þakka
þeim Herkulesar höndum, erreistu
þig aptur frá danðum til að halda
vörð hér við austur hjara landsins
og vinna aptur það menningar-jafn-
vægi milli Austurlands og hinna
annara landsfjórðunga, sem mist-
ist meðan þú lágst í dái. Hefir
þú byrjað svo vel og vandvirkn-
islega þitt annað líf, að vér get-
um fullvissað þig um að þú átt
vinsældum að fagna meðal vor
og að vonmn annara fjórðungsbúa
þinna. Vér árnum þér langra
lifdaga og góðra þrifa á binum
ókomna tíma og óskum að þú
meg'ir svo lita eptir, vekjai, fræða
og skemmta, að starf þitt verði
böfundum þinum, Austfirðingnm
og allri ættjörðunni til gagns og
sóma.
Héðan er eigi mörgu að bæta
við fréttabálk þinn. Stöðvarfjörð-
ur er kyrlát og viðburðalítil sveit,
enda fámenn og fjöllum girt. Sigla
h.ér engin skip um nema 2 og
mest 3 verzlunarskip á ári. Hér
er engin síldarveiði rekin af Norð-
mönnura, og hér hefir víst aldrei
sézt gufuskip á firðinum siðan
gufuskip urðu til. Fjörðurinn er
enn þá einskonar eyðublað með-
al Austfjarðanna, sem vcr erum
þó ekki vonlausir um að einhvern
tima verði útfyllt, því að þang-
að er innsigling góð, örugt lægi
fyrir svo stór skip sem vera skal
og síldargöngur rétt eins og
amiarsstaðar á Austfjöi ðum. |>að
væri vel, Austri góður, að þú
bentir Norðmönnum á fjörðinn,
ef þeir skyldu liafa gleymt að
setja h .nn í sjókortin hjá sér!
Hið gamla ár gekk hér sem
annarst ðar á Austurlandi i garð
með ungbarna og ungmennadauða
og verður því sumum foreldrum
ógleymanlegt rauna ár. Meðal
þeirra sem létust þykir vert að
geta Bjarna Björgólfssonar á
Kömbum Iiér í sveit; hann vTar 17
vetra gamall. Að þessum gáfaða
menntunarfúsa og vandaða uug-
lingi var hinn mesti söknuður,
eigi aðeins foreldrum hans, held-
68
greifadóttir velji sér pað pjaforð, að hún sýni að hún liafi nninað
eptir vilja mínum í pví tilliti og skyldu sinni við lhd tigna ætterni
sitt ; en hafi hún gipzt niður fyrir sig og gengið að eiga pann mann
sem ekki er af aðli, pá hefir hún fyrirgjört rétti sínum til pess að
erfa tilgreiud lönd og lausa aura eptir mig, en par eð hún er
mér skyld, pá gef eg henni af einskærri náð 10.000 Thaler. en ltinn
íurfinn hlýtur pá allan sonur mágs míns, Alex Waldhausen. sem nú
yfirforingi í fótgönguliðinu. En lmfi Amalia gengið að eiga að-
alsmann. pá niissir nelndur Alex 'Waldhausen allt tilkall til arfs
eptir mig“.
Hér fóru á eptir undirskriptirnar.
|>á er húið var að lesa uj>p erlðaskjalið urðu menn nokkra stund
iiljóðir.
Emst stóð graikyr og rólegur eins og vant var. Amalía föln-
aði. Hún varð eins hvít i framan og silkiblæjan sem hún bar. Hún
sneri sér hægt að Erust, og pað virtist sem hún vildi tala enstjúp-
iaðir hennar greip fraiu í fyrir henniog varðsáfyrsti til aðrjúfa pögn-
ina og ávarpa hana.
„þú hefir heyrt pað, elskaða dóttir mín. það nýstir lijarta mitt; en
pú verður að jata pað, að eg varaði pig við að giptast ekki niður
tyrir pig. Eu pú vildir ekki hlýðnast ráðum mínum, og nú verður
ílð íara eptir ákvæðuin erfðaskrárinnar, pví par eð pú heflr nú geng-
ið að eiga mann at lágUm stigum, pá hlýtur nú bróðir pinn Alex
Mdhausen allan arrinn, bæði lönd og lausaié.
iiAísakið pér náðugi herra!“ mælti nú skjalaritarinn, en Ernst
hað sér nú hljóðs og sneri sér að Amaliu.
i;Oj hrúðir niín! Anialia, nú konan mín ! Geturðu fyrirgefið
mér ? þ..ð er eg, sein sviptipíg auðlegðinni, en getir pú enn unnið rétt
til arfsins, pá skal eg afsala mér öllum rétti til pess að kalla pig
framar konu mína, hjónaskilnaður skal aptur veita pér fullt frelsi,
svo jiú getir át.t pann mann, er mér er verðugri til að njóta pín,
aðalsmann. Eg ætla pa að lara langt í brott héðan pangað, sem
harizt er og leita dauðans og ekki framar trufla gæfu pína“.
„Í>ví mótmæli eg fastlega, hjónabandið er löglega á komið“,
hrópaði Alex Waldhausen og faðir hans í senn.
„Kei, Ernst, nei, eg sleppi pér ekki. Eg er ekki lengur hinn
65
greifi og úóttir hans í ferðinni með peirn.
þegar skjalaiitarinn, sem hafði sett saman erfðaskráira og nú
íitti að lesa hana upp við hjónavígsluna, fékk að vita að Amalia
greifadóttir giptist af elsku ótiguum nianni, varð haun mjög skelk-
aður, pví honuin var kunnugt um að með pví missti hún af stór-
rniklum arfi. Hann gat ekki varizt peim eigi ósennilega grun, að
herra Waldhausen hefði riðið hér undir og hlynnt að pessari ást
stjúpdóttur sinnar; hann reyndi pví svo seui haim gat og samvizka
hans leyfði honum, að vara Amaliu við, en pað kom fyrir ekki. pví hún
lét ekki að orðum lians, en leyndarmálið mátt.i hann ekki segja.
Fám dögum á undan hjónavígslunni hafði Ernst skrifað bréf
og farið sjálfur með pað á póststofuna.
Brullaupsmorguninn keyrði vagn ion í hallargarðinn, seúi útleit
fyrir að vera velmegandi bændafólks vagn og úr vagninum stigu
wiaður og kona. Ernst gekk í móti peim og leiddi Ainaliu til pess
ara hjóna er voru i bændabúningi.
„Hér sérðu Amalia, hrúðir mín! foreldra mínau.
„ó, fegin vil eg vera dóttir ykkar, eg skal elska og virðaykkur“
„ Já; barn mitt,“ sagði hinn aldraði bóndi, „pú skalt vera seni
mín dóttir, og pú skalt vera mér kærog með guðs lijálp aldreiiðra pess,
að pú liefir bundið svo trygga ást við son minn“.
Bæði hóndinn og kona hans föðmuðu Amalíu a^Jsér og kysstu
liana, sem leiddi pau svo inn í höllina, en vagnstjóri peirra fór með
vagninn burtu og spennti hestana frá lionum.
þeir herrar Waldhausen og Ostenfeld greifi stóðu á bak við
gluggatjald eitt í höllinni og sáu paðan, hvað fram fór niðri fyrir
í hallargarðinum.
„Lítið upp, parna keniur bændahyskiðl Okkur veitist pó virð-
ingin í pví að vera saman við pað“, sagði Ostenfeld greifi.
„Satt er pað, en við verðum að halda pað út. par til presturinn
hefir sagt Amen“, svaraði Waldhausen. „En af bændafólkí að vera,
lita pessi hjón all tigulega út. það vœri ekki svo fjarlægt að álíta
pau svona í snöggu bragði af betra bergi brotin, pó pau séu hvorki
skreytt gulli né gimsteinum. Gamli hóndinn hefir vist orðiðað taka sér