Austri - 20.05.1892, Blaðsíða 1

Kemur út 3 á mánuði eða
36 blðð til naísta nýárs, og
kostar hér á landi aðeins 3
kr., erlendis 4 kr, Gjalddagi
31. júlí.
V
Dppeögti, skrifleg, hund-
in við áratnót. Ogiid nema
komin sé til ritst.jórans fyrir
1. október. A.ugljsingar 10
aura línan, eða 60 aura hver
þml. dálks og hálfu dýrara á
fyrstu síðu.
II. Ár.
SEYÐISFIRÐI, 20. MAÍ 1892.
NB- 13.
BókasafiiAustiiraintsins.
í 14. tbl. Austra I. árg. færb-
urn vér ástæður fyrir því, að
nauðsynlegt væri að stofnab yrði
hér austanlands almennt bóka-
safn, svo þenna landsfjórðung ein-
an vantaði ]>að ekki. En þó að
allir beztu menn játuðu, að þetta
væri mjög æskilegt, þá voru und-
irtektirnar engan veginn svo ríf-
legar, að líkindi væru fyrir að
þvílikt bókasafn gæti komist á
íót fyrst um sinn. En með því
málið var oss áhugamál og að
voru áliti hið þarfasta fyrir mennt-
un alþýðu, þá afréðum vór að
leita sjálíir styrks hjá ýmsurn
menntavinum í Kaupmannahöfn,
og þá fyrst og fremst hjá ráð-
gjai a íslands herra J.Nellemann,
eem tók oss með einstakri ljúf-
mennsku og máiinu með fullinn
di engskap og framúrskarandi ör-
læti, eins og eptirfylgjandi bréf
hans til vor sýnir:
„T Anledning af Deres Andra-
gende af 1 Ite ds. have vi til Op-
rettelsen af et Bibliothek i Seyd-
isíjord paa Islánd besluttet at
bidrage med 300 Kroner aarlig
lor Aarene 1892, 1893 og 1894,
hvilket Belöb imod behörig Kvit-
tering vil blive udbetalt paa
Eideicommissets Hovedkontor i
Amaliegade i hvert Aars Juni
Termin.
Kjöbenhavn, í Directionen for det Claesenske
f iíleieommis, den 30. Apríl 1802
P. D. Y.
J. Nelleiuaiiii.
L. Fönss.
Til
Hr. Redakteur Skapti Jósepsson. “
1 Stavangri gengum vér*fyrir
hið norska þjóðskáld A. K. Kjel-
land, sem gaf oss sinbeztumeð-
ruæli til h:ns storauðug-a forleggj-
ara F. Hegel (Gyldendalske
Boghandel), er gaf nær hundrað
boka til safnsins, eins og líka for-
leg»jari Höst. Og 8 hinir stærstu
forleggjárar í Kaupmh. hafa einn-
ig lofað að gefa bækur, og sömu-
leiðis hið ísl. bókmenntafélag,
íþjóðvinafélagið (allar sínar bæk-,
ur) og Arna-Magnúsonarnefpdin.
Og
enn eigum vér von á styrk
frá hinum ágæta íslandsvini, pro-
fessor Willard Fiske, og að
minnsta kosti sumum af hinum
austfirzku kaupmönnum. Dokt-
orarnir YaltýrGuðmundsson,
Finnur Jónsson, Jón þ>or‘
kelsson og kand. mag. Bogi
Melsted, hafa og sýnt oss mikla
velvild í þessu efni og styrkt fyr-
irtækið með ráði og dáð. Erum
vér öllum þessum ágætismönn-
um mjög þakklátir fyrir alla vel-
vild þeirra og drenglyndi.
Oss virðist sjálfsagt að leggja
bókasafnið undir stjórn amtsráðs-
ins, sem mun veita því góðafor-
sjá.
Ileimkominn úr utanferð
vorri gleður það oss inni-
lega, að óska Austlending-
um til hamingju með, aðnú
er lagður grundvöllur til
bókasafns Austuramtsins.
S V A R.
pað verbur svar mitt til hinna
ýmsu heiðruðu greinarhöfunda í
Austra í vetur um Egilsstaða-
fundinn, uppsiglingu í Lagar-
fljótsós og strandferðirnar, — að
eg stend við allt þab er eg liefi
ábur þar um skrifað, þar eb möt-
mælin sanna ekki hið gagnstæða.
Eg sé enga ástæðu fyrir mig
til ab fara að ryfja það mál upp
á ný, og þab því síöur sem svo
lítur út, að eigi megi leggja
dóm á opinbera málfundi án þess
að það sé nefnt og álitið sem á-
rásir á saklausa.
Að halda áfram með ab ræba
samgöngur og strandferðir með
þeim mönnum, sein helzt vilja
sigla i-inn eiginn sjó, get eg ekki
séð að komi nokkrum að notum,
°g fyrir mór mega þeir halda
Öllu í gamla horfiuu.
Kaupmannahöfn 20. apríl 1882.
0. Watlnic.
Hjölhát
hafbi herra O. Wathne keypit í
Kaupmannahöfn, er vér fórum
þaban, sem hann ætlar ab láta
ganga hér á Austfjöröum og upp
í Lagarfljólsós og máske eitthvaö
norður á bóginn. *
Hjólbát þenna hefir Danastjörn
átt ábur og haft í förum, mest
innanríkis. Báturinn er byggð-
ur hjá hinum stóru skipasmiöum
Burmeister & ÚYain í Kaupmh.
og vel við haldið. Fyrir fám ár-
um hefir verið gjört við masldn-
una, sem er allsterk óg hefir 40
hesta afl, þar sem gufuskipið „Vaa-
gen“ hefir aöeins 25 hesta afl, og
erþví báturinngottgangskip. Bát-
urinn er nokkuð langur og mun
bafa 50 smálesta farmrúm, en
mjög stórt farþegjarúm og vel
út búið að oss virtist, bæði fyr-
ir karla og konur. Öll saman-
lögð stærð hjólbátsins, bæði farm-
farþegja- og maskinu- og kola-
rúm, mun vera 90 smálestir. Gufu-
báturinn heitir „Njörður".
Vér vitum til þess að hinn göö-
kunni skipasmiður og stórkaup
mabur Hjálmar Jónssonskoð-
aði gufubátinn og leizt vel á
hann.
Báturinn ristir c. 7 fet.
|>ar eð svo er til ætlast að
„Njörður“ gangi bæði á Aust-
íjörðum og á Lagarfljótsós og
máske norðar, þá virðist sjálfsagt
ab eigandi lians geti fengiðþann
styrk, er veittur er til strand-
ferða á Austfjöröum á síðustu
fjárlögum alþingis. Yirðist ekki
ósennilegt að Austfirðingargjaldi
honum verðar jiakkir fyrir áræði
hans og áhuga í þessu málibæði
fyr og síöar, og þær nokkru hlýrri
en hann hefir átt að venjast í
Austra í vetur.
Iniiflutniiigsliaim
á öllum lifandi peningi til Eng-
lands var útgefið í vor, og skyldi
gilda öll útlend ríki. Eins og
von var þótti öllum þjóðum, er
mikinn kvikfénab höfðu flutt til
Englands, þetta liinn mesti skaði og
gengu sendiherrar þeirra í skrokk
á Englandsstjórn til þess að fá
bannið hafið, en unnu ekki á, því
meðfram mun innflutningsbannið
vera kosningabragð af stjórninni
til þess að gjöra bændur og fjár-
kaupmenn sér hlynnta vib næsti
kosningar.
Tilefni það er borið var fyrir
sem ástæba ti’ bannsin i va. það,
ab svo kölluð „Mur.d- o ; .vlov-
syge“ hefði fiutzt inu tii Eng-
lands með útlendum kvikfénaði,
en þab er mjög bannvænn sjúk-
dómur og ill-læknandi. Hefir ]>essi
sjúkdómur stungið sér niður við
og við íútlöndum, en eins og al-
kunnugt er, aldrei gjört vart við
sig hér á íslandi.
Undir eins og bannib var á-
komið gjörbi rabgjafi íslands J.
Nellemann sór allt far um að
banninu yrbi afiétt hvað íslend-
inga snerti, þar sem hinn tilfærði
sjúkdómur heíðialdrei gengið hér,
hvorki fyr ne síðar frá því land
byggðist, og gengu um þetta tíð-
ar bréfaskriftir til sendiherra Dana
á Englandi. En þrátt fyrir allt
fylgi og velvild ráðgjafans í þessu
máli, er óvíst hvað lionum hefði
orðib ágengt, hefði hanti ekki
verið svo heppinn að fá ágætan
fylgismann að góðum málalokum
þar sem var hinn góðkunni pönt-
unarfélags kaupmaöur hr. Zöllner,
sem hefir sótt þetta mál fyrir
hönd vor íslendinga af mestu
velvild, kappi og forsjá og feng-
íð helztu menn parlamentsins til
þessaöleiða því fyrir sjónir,hversu
ranglátt bannið er gagnvart fs-
lendingum út í reginhafi, sem
bæði Hellemann og Zöllner höfðu
með embættisvottorðum frá heil-
brigðisráðum íDanmörku og Eng-
landisannaðabliérhefði þessi sjúk-
dómuraldrei gengið. Og nú síöast
þann 9. þ. m. skrifar herraZöIl-
ner með „Thyra“, að hann eptir
síðasta svari ráðgjafans á Eng-
landi liafi góða von um að þessu
vobalega abflutningsbanni verði
aflétt á íslenzku fé, þó aðeins með
því móti, að samskonar innflutn-
ingsbann verði gefið út fyrir ís-
land, svo að full vissa sé fyrir
því fyrir Englendinga, að veikin
geti ekki flutzt héðan með að-
fluttum kvikfénaði. Stórkaupm.
Zöllner hefir verib á einlægum
feröum í vor til þess að fá mál-
inu framgengt. Um páskaleytiö
var hann í Höfn til þess ab tala
við ráðgjafa. ■ þ>aðan fór hanntil
þ>ýzkalands til þess að vita, hvort
ekki mundi tiltækilegt ab flytja
þangaö fé. En þar er verðið allt
of lágt á því. Frá jpýzkalandi fór
liann í sömu erindum til Frakk-
lands. En þar er 8 fr. innflutn-
ingsgj tld af hverri kind; og svo
mund. Frökkum þykja íslenzkir
sauðir of feitir. Frá Frakk-
landi fór Zöllner til Belgiu og
Á