Austri - 20.05.1892, Blaðsíða 3

Nr. 13
ÁUSTRl
51
sen og Bing fyrir miðlunarmönnum,
sem eru nú orðnir um 40, og þar eð
allar likur eru til að miðlunar- og hægri
menn iylgist að málum og styðji
stjórninn, pá hefir hún nú öflugan
meiri hluta á pjúðpinginu, og mun á
næsta pingi fá kvittun synda peirra
liinna tuiklu og brota gegn stjórnar-
skrá Dana, er vinstri mönnum hefir
pótt hún svo sek um á hinum fyrri
pingum, pví pað eru jafnvel líkur til,
að hinir hófsmeiri vinstri menn hall-
ist að hinurn aflmikla miðlunarflokki,
en hinir svæsnustu nalgist aptur so-
cialistana.
|>essi úrslit á hinni langvinnu ping-
cleilu Dana virðast _oss næsta eptir-
t-ektaverð fyrir oss Islendinga, sem nú
eigum fyrir höndum nýjar og mjög
pýðingarmiklar kosningar til alping-
is. Vér höfum margir lifað í voninni um,
að pað’hægrimannaráðaneyti, sem nú
hefir um mörg ár setið að völdum í
ópökk við hið danska pjóðping, myndi
bráðum hljóta frá að fara, og pá myndi
vinstrimönnum verða skijDað í peirra
sess og peir mundu láta allt eptir
oss íslendingum í stjórnarskrármál-
inu. Núer útséð um aft vinstri
nienn komist í ráðaneytið um
langan aldur i Danmörku, pvi
pað er einmitt jarðeigendaflokkur-
inn er skipar að mestu leyti miðlun-
armannahópinn nýja á pjóðpinginu,
og pað er niargföld söguleg reynsla
i’yrir pví, að hændur eru miklu fast-
heldnari við skoðanir sínar en bæjar-
húar; og pví er oss Islendingum ekki
nema til falls og fordjörfunar að byggja
nokkuð á að sú flokkaskipun breytist
fyrst um sinn, er nú hefir myndazt á
pjóðpingi Dana við pessnr siðustu
kosnir.gar, og getum vér íslendingar
pví búist við hverri neituninni á íæt-
ur annari, ping fram af pingi í stjórn-
arskrármáli voru eins og pað lá fyr-
ir á síðasta alpingi, Er, pað er nú
á pjóðarinnar og kjósenda valdi, hvað
mörg hundruð púsundum króna
menn vilja verja frá öðrum nytsöm-
um fyrirtækjum og nauðsynlegum fram-
förum til itrekaðra aukapinga, og hvað
mikið fé pjóðin álíti að hún hafi ráð
á að gefa fyrir einsatkvæðisorðið íici.
Muuum vér síðar ræða petta mál frek-
ár í Austra.
Afmælisdagur konungs vors Krist-
jáns hins 9., 8. apríl, var haldinn í
Kaupmannah. og um land allt með
mikilli viðhöfn, er sýndi hve mikilli
astsæld konungur á aðfagnahjá pegn-
um sínum prátt fyrir hina löngu stjórn-
ardeilu. Bn sjálfur hélt konungur
enga stórveizlu á höll sinni Amaliu-
borg, pví par voru herbergi í undir-
búningi undir gullbrullaup hans
og drottningar 26. p. m., par sem
flestir pjóðhöfðingjar Norðurálfunnar
setla annaðhvort sjálfir að heimsækja
pau hjón eða senda menn á peirra
fund. Efnir allt land til pess að fagna
peim degi með miklum hátíðahöldum.
Hefir stórmiklu fé verið skotið sam-
an viðsvegur um rikið til gullbrull-
aupslegats peirra konungshjón-
anna. Jafnvel Pæreyingar höfðu gef-
ið á 3. púsund krónur til legatsins,
er vér vorum par i eyjunum. En vér
íslendingar höfum aðeins gefið tilgull-
brullaupslegatsms c. 1400 Pr. sem oss
virðist vera allt of vesaldarlegt, svo
ýel sem konugur hefir jafnan til vov
Islendinga gjört. Ávarp fylgir gj^f.
inni 0g er það bæði vel samið, og nieð
Iramúrskarandi frágangi að skriptinni
til eptir snillinginn Benedikt Gröndai.
5>að er likast til að herra Tryggv1
Gunnarsson færi konungshjónunum
gjöfina á gullbrullaupsdeginum.
— Matvara var heldur að lækka
í verði, pví frá Ameríku hafði verið
sent pvílík fyni af henni, að maikað-
urinn varð loks ofhlaðinn, og þájfór
kornvaran að falla.
Kaffi var líka heldur að lækka
í verði.
Fjöldi skipa lá í höfnumánþess
að geta fengið viðunanlega leigu.
Yeðrátta var fremur köld í
Danniörku. og í Srípjóð snjóaði svo
mikið um páskaleytið, að járnbraut-
arlestir komust ekki áf'ram.
A Færeyjum hafði veturinn verið
svo liarður, að elztu menn muna eigi
pvilíkan, enda sögðu bændur, að fall-
inn væri meiri en þriðjungur fénaðnr.
J>egar vér vorum á Færeyjum með
„Vaagen“ snemma í p. m. snjóaði par
alltaf af og til;varpá sauðburði lok-
ið og hafði drepizt næst um pvi hvert
lamb. J>á gengu par flestar kýr úti
á daginn í hríðinni. Vér mundum eigi
kalla Færeyinga mikla búmenn. pví
peir eiga hvorki hey né hús ofanyfir
fé^sitt.
— Eyjafjarðarsýsla er veitt kand.
Klemens Jónssyni.
Bankastjóraembættið jverður ekki
veitt fyr en síðar, en ýmsir hafa sótt
um pað.
Ólafur Halldórsson, skrif-
stofustjóri í hinni íslenzku stjórnar-
deild hefir í vetur verið suður á Kor-
siku í Ajaccio, fseðingarhæ Napole-
ons mikla, sér til heilsubótar, og er
nú orðinn allfrískur.
Koch, formaður hins sameinaða
gufuskipafélags, er dáinn.
Meiri hluti íslendinga í Kaupmh.
hefir sótt um pað til konungs, aðhans
hátign mætti þóknast að stytta betr-
unarhústíma pann er læknir Móritz
Halldórsson var í dæmdur; en pað
voru 3 ár.
NORVEGUR, f>ar er alltaf konsúla-
málið efst á dagskrá. Sœkir hin nú-
verandi norska stjórn og meiri hluti
stórpingsins pað með miklu kappi að
fá pví framgengt að Norvegur fái sina
eigin konsúla útaf fyrir sig, en ekki
í sameiningu við Svía, sem peim bæíi
pykja hirðulitlir um hagsmuni Norð-
manna ogj sérdrægulir er því er að
skipta. Skáldið Björnstjerne Björn-
son hamast í vinstri manna hlöðum
fyrir pví að málið nái fram að ganga
og hótar beinlinis að rjúí’a samband-
ið við Svípjóð og afsegja konung og
myuda lýðveldi, ef konungur og Svíar
lata ekki undan, Furðar margan á,
að stjórnin poli honum að hvetjabein-
línis til stjórnarskrárbrots og upp-
reistar, enda er henni brígzlað um,
að hún pori^ekki annað en vera svo
há ogllág, sem skáldinu póknast, sem
hafi stutt hana til valda,
Bétt fyrir páskana skaut sig for-
maður og framsögumaður í konsúla-
nefndinni, sórenskrifari Áíoursund, í
sjálfri stórpingishöllinni. Var hann
talinn meðal helztu pingmanna og
hæfilegleikamaðurmikill. Hægrimenn
segja að jliann hafl ráðið sér hana
af pví, hann thafi iðrast eptir fram-
göngu sinni og tillögum i konsúla-
málinu. En hittjmun sannara, að hann
mun liafa verið í svo miklum skuld-
um, að hann sá eigi fram úr.
SvípJÓÐ. Sviar hafa í vetur ver-
ið að prátta á pingi um breytingu á
herpjónustu, sem par er mjög hjá-
kátleg og pykir mjög orðin á eptir
tímanum. jþessu vildi ráðaneytiðkoma
í hetra lag og lengja tímann tilher-
æfinga, en fékk pvi eigi framgengt á
pínginu og komst pvi los á ráðaneytið.
Greifi Mörner, sem getið er um
í Austra i fyrra haust, að hefði myrt
hróður sinn, er nú dæmdur í æfilangt
tugthús. En hann sækir nú um að
tírainn verði styttur af konunglegri náð.
fÝZKALAND. Ríkiskanslari greifi
Caprivi, hefir sagt af sérforsætinu
i r'kisráði Prússa, og heitir sá greifi
Euhlenburg er tekið hefir rið þvi
‘ embætti, en Caprivi stjórnar enn ut-
anrikismálum. Ekki lízt Bismarkgamla
á þetta ráðlag að skilja pessi Cin-
bætti að, sem hann veitti jafnan báð-
um forstöðu, og pótti pá vel farn-
ast, og er hann og fleiri hræddir
um að pessi tvískipting muni auka
sundrung i stjórninni. J>að erogmál
manna að Caprivi rerði aldrei lengi
fyrir utanrikismálum úr pessu.
Eins og áður liefir verið getið um
í A.ustra, pá ætlaði þýzkalandskeis-
ari sér að heimsækja ísland i sumar
og ferðast til Geysis og Heklu, og
máske víðar, en hætti við pað ferða-
lag er hann heyrði að enginn frétta-
práður lá til íslands, pvi hann pótt-
ist ekki geta veríð sío lengi eptirlits-
laus með stjórnarstörfum heima fyrir.
En nú ætlar keisarinn aptur í staðinn
fyrir íslandsferðina að lypta sér upp
á hvalaveiðum í sumar fyrir norðan
Norveg á norsku hvalfangaraskipi.
Bismark kallinn hélt 74. ára afmælis-
dag sinn heima í höll sinni Friedrichs-
ruhe nálægt Hamborg 1. april með
hinnimestuhluttekningu frá ölluþýzka-
landi. Bárust honum pann dag full-
ar póstskrínur af heillaóskum ogfull-
ir gufuvagnar með blóm og stórgjafir.
En enga kveðju sendi fýzkalandskeís-
ari honum, og er allt af fátt í milli
peirra siðan keisari vék Bismark frk
völdum, sem margir álíta misráðið; en
peir eru báðir menn ráðríkir, og gat
pví varla komið saman til lengdar.
FráKKLAND. í Parísarborg sprengdu
stjórnleysingjar (Anarkistar) tvö hús
í lopt upp, lét par fjöldi manns lifið,
petta gjörðu peir í hefndarskyni við
dómara er bjuggu í húsunum, sem
höfðu dæmt lagsbræður peirra til rétt-
látrar hegningar. Sló við pettamikl-
um felmtri á alpýðu í borginni, pvi
menn vissu að nóg var til af pví ill-
pýði innan borgarveggja sem liótaði
öllu illu.
Tók pá stjórnin pað til bragðs
að hún rak úr landi alla stjórnleys-
ingja, sem ekki áttu lieima á Frakk-
landi. En lögregluliðið gjörði sitt itr-
asta til að hafa upp á peim er sprengt
liöfðu húsin. |>að vissi að sá hét
Ravachol, er mundi hafa staðið fyrir
níðingsverkunum og versta fúlmenni
var meðal stjórnleysingja. En Rava-
chol fór huldu höfði í ýmsum dular-
klæðum, svo pað var enginn hægðar-
leikur að handsama liann, eu mynd
hans hafði lögregluliðið auglýst. |>jómi
nokkur á veitingahúsi nálægt pví (Rue
Clichy) er síðara húsið var sprengt
í lopt upp, — hafði tekið eptir manni
sem liafði komið inn á veitingahúsið
rétt á eptir að hryðjuverkið var fram-
MHb BBMBPBW—B—3——im KKm&arirx^'mwtKuaa&awiaam .km
ið. Hafði hann hælt pví mjög og
öllu atferli stjórnleysingja, og hótazt
við, að pann veg skyldu fleiri fara.
J>jónninn veitti nú pessum manni ná-
kvæinari eptirtekt og virtist 'honum
pá mjög svipa til myndarinnar oglýs-
ingar af Ravachol.
Hann segir síðan lögregluliðinu
frá pessu, sem biður hann jafnskjótt
að láta sig vita, er pessi maður komi
næst á veitingahúsið; en par hafði
hann matjist um nokkurn tíma.
Næsta dag kom gesturinn til veit-
ingahússins og settist að matmáli.
Nú var lögregluliðinu strax gjört að-
vart. Kom pað að vörmu spori, og
setti vörð nálægt dyrum, en tveiryfir-
nienn gengu inn og virtu manninn fyr-
ir sér, og pótti hann mjög líkurRava-
chol. En pá er hann tók eptir pví
að pessir gestir veittu honum eptirtekt,
pá fiýtti liann sér að enda máltíðina
og komast út; en í pví sama vetfangi
höfðu yfirmennirnir höndur á honum;
en hann sleit sig af peim og preiftil
marghleypu sinnar og miðaði á pá,
en pá kom gestgjafinn aptanað hon-
um og gat svipt af honum marghleyp-
unni. J>ó komst Ravachol úr hönd-
uni peiin premur og út fyrir dyr veit-
ingahússins, en pátókpaðlið ópyrrai-
lega við honum. er par var á verði.
Ogjvarð nann loks fjötraður og ekið
með hann til lögreglustöðvanna i gegn
um niannpröngina, soin helzt vildi
rífa hann í sig er pað heyrðist, að
petta væri illræðismaðurinn í Rava-
chol.
Ravachol vildi eigi kannast við
nafn sitt, en varð síðar að gangast
við prí eins og líka hryðjuverkunum,
sem eru voðalega iuörg, pvi pað er
sannað að petta er margfaldur morð-
iugi og manndrápari. Bíður hann.
nú dóms ásamt flestum af samverka-
mönnum hans, sem hafa náðst smám-
saman.
Frakkar hugga sig með, að Ra-
vachol só pýzkrar ættar.
A SPÁNI hafa stjórnleysingjar ætl-
að sér að sprengja í lopt upp með
dynamit konungshöllina, pinghöllina
hankann, og kirkjur svo sem peir mættu
sér við koma. En pað náðist í ráða-
gjörð peirra og pá sjálfa, svo peirn
ófögnuði varð afstýrt að pessu siuni.
J>ó höfðu peir komið dynamitinu inn
í glugga á pingsalnum, par sem pað
fannst rétt áður en i skyldi kveikja.
í mörgum öðrum löndum austan
og vestan Atlantshafs ber á pessum
stjórnleysingjum, og pykja alstaðar
hinir verstu gestir.
í útlendum blöðum hefirsú fregn
staðið, að hinn frægi hugvitsmaður
Edison, hafi gjört pá merkilegu upp-
götvun að senda megi hraðskeyti
milli fjarlægra staða án fréttapráðs.
í>að er aðeins skilyrðið, að eigi beri
hvel jarðar jafnhátt endastöðvunum.
Líklegast sýnir Edíson pessa gjörn-
inga á sýningunni í CjiÍcago.
(Aðscnt).
Nýfiuidiö brot úr dómarabókiimi.
I. Og pað var dómari í landinu að
nafni Raní Esúi Calrot. 2. Og hann
gekk ekki á vegum réttlátra, oghaOi
ekki kraft eða einurð né sjálfstæði
til að dæma mönnum lög og rétt, og
veita aðstoö til réttra mála. 3. Og