Austri - 09.09.1892, Page 3
SlIIlElendmgar ! „TAAGENu fæst Siiimaiílaiids, uin iuáiiaðainót Fundur til ákTöröimar 11. þ. m. simnudag kl. 5 e. m. á Yestdalseyri.
0. Y. Críslason.
Nr, 24.
A U S T R 1
92
af pví hversu injög hann fjargviðrast
um fundargjörð bindindisfélags Reyð-
firðinga 1. maí p. á. Fyrst honum (eða
henni, eða pví ,,P“) var svo velkunn-
ugt um fundargjörðina og atkvæða
greiðslu á fundinum, nmn honum líka
kunnugt um hversvegna pau mál sem
á peim fundi voru rædd og gjörðar
ályktanir um komu pá til umræðu par.
P. hefir víst vitað að orsök pess var
sú. að bindindisfél. hér á Austurlandi
(Seyðisf. Mjóaf. Reyðarf. Loðmundarf.
Borgarf. Hjaltastaðapinghá og Eiða-
pinghá) voru pá vakin til meðvitund-
ar um, að öllum bindindisfélögum bæri
að vinna samhuga, og samtaka að
framgangi pjóðbindindis. Flest pess-
ara bindindisfélaga komust að peirri
eðlilegu niðurstöðu, að bindindisfélög-
in mundu seint miklu áorka, án sam-
vinnu víð pingið, og flestir bindindis-
menn á Austurlandi munu sannfærð-
ir um, að innflutningsbann alira á-
fengra drykkja sé hið eina örugga
meðal til að útrýma vínnautninni al-
gjörlega. Tilraun til að koinast fram
pann veg, sem er beinastur og gagn-
legastur virðist mér lofsverðari en svo,
að nokkur bindindismaður megireyna
að liindra hana. P. hefir i ritgjörð
sinni í 16. tbl. Austra. risið svo önd-
öndverður upp gegn pessari nýjufram-
fara stefnu bíndindisfélaganna áAust-
urlandi, að fáir bindindismenn munu
geta álitið hann bindindismaun, held-
ur miklu fremur hið gagnstæða. Eg
vona pví, að pessi ritgjörð hans verði
miklu fremur hvöt en hindrun fyrir
bindindismeim, að halda sem örugg-
ast og ótrauðlegast áiram að pví tak-
marki, sem bindfél, á Austurlandi
hafa sett sér að ná, pví eg tel pað
ómennilegt að veita eigi viðnám eptir
megni hverjum óvini sem á oss ræðst.
Að mínu áliti mun peim veita
mjög örðugt, að vera „nn vínsins,, sem
ekki getur séð, að pvilík tollhækkun,
sein stungið var uppá á bindindisfundi
Reyðf. 1. maí „geti takmarkað neitt
nautn vinsins11. Um pað efni ræði eg
ekki fieira í pessu sinni. Ef eg læt
prenta fyrirlestur: um innflutnings-
bann og tollhækkun, getur P. séð par
álit mitt urn pað mál. Eg hefi ekki
breytt skoðun síðan eg flutti pann fyr-
irlestur. Um leið og eg pakka P.
skylduglega fyrir pað, að hann hefir
dregið fram í dagsbirtuna brúðkaups-
drykkjnfélagið í Fáskrúðsfirði — pað.
félag hefir sjálfsagt gott af pví, að
sjá að bindindisfélögin geta nú séð
pað óska eg af alhug að hannverði
orðinn sannur hindindismaður með
bindindismannahugarfari næsta ’sinni
pegar hann ritar um bindindismál-
efni.
St. Jónsson.
Á s k o r u n.
í nafni bindindisfélags vors, sem
og allra sannra bindindisvina í Norð-
urmúlas. leyfi eg mér að skora á píng-
mannaefni i pessari sýslu, að láta í
Ijósi fyrir kjósendum sínum áður en
kosningaj. fara fram á Fossvöllum 17.p
m. hverja stefnu peir ætli að taka í bind-
indismálinu á næsta pingi. Jafnframt
leyfi eg mér, að skora á alla kjós-
endur sem nejta vilja atkvæðisréttar
sms a nefndum stað og degi til ping-
mannskosningar að peir hafi pað hug-
fast, að enginn seni ekki vill af aj.
hug vinna að afnámi vínnautnar., get-
ur álitizt fyllilega pjóðhollur ping-
maður.
Ritað Seyðisf. 1. sapt. 1992.
Bindindismaður.
ENGLAND. þann 15. f. m. sagði
Salisbury lávarður og hans ráðaneyti
af sér stjórnarstörfum, og tók Glad-
stone pegar við stjórninni, er hann
ráðaneytisforseti og fjármálaráðgjaíi,
Yinurhans Roseherry er utanríkisráð-
herra, og Jolin Morley ráðgjafi fyrir
írland.
DaNMÖKK. þar liefir pað pótt tíð-
indum sæta, að Generalkonsúll Banda-
rikjanna Mr, Henry B. Ryder, liefir
verið settur í varðhald fyrir pretti og
fjárdrátt.
þau 12—14 ár sem liann hefir
verið konsúll hefir opt verið kvartað
undan aðgjörðum hans fyrir lögregln-
stjórninni, sem hikaði sér við aðleggja
höpt á svo tiginn mar.n, pó margt
pætti grunsamt í fari hans.
En fyrir rúmum mánuði kom um-
kvörtun yfir konsúlnum til lögreglu
stjórnarinnar í Kaupmannahöfn frá
skyldmennum manns nokkurs, er dá-
ið hafði í Ameríku, sem pau höfðu
erft 1,000 kr. eptir, er konsúl Ryder
átti að borga peim.
Konsúllinn vildi ekki horga ætt.
ingjunum meira en 500 kr. en hinu
ætlaði hann að stinga í sinn eigin
vasa.
Eptir að nokkrum sinnum liafði
verið haldið próf yfir Generalkonsúln-
um ákvað rannsóknardómarinn að hann
skyldi settur í höpt. En í fangelsinu
lét herra Ryder sem óður væri og
var pví farið með hann á „Commune-
Hospitalet11. En læknarnir par sögðu
að pað gengi ekkert að honum og átti
pví að láta hann aptur í „svartholið“.
þegar peir sem áður höfðu pótzt
hart leiknir af konsúlnum, heyrðu að
hann væri settur í höpt, risu peir upp
að nýju og áklöguðu hann fyrir ýmsa
pretti og fjárdrátt.
Segir daghlaðið „Pólitiken“, sem
petta er tekið eptir, að mál General-
konsúls Ryder líti mjög illa út.
ÍTALÍA. í Genua er nú lialdin
glæsileg sýning í sumar í minningu
pess að Kolumbus fann Ameríkufyr-
ir 400 árum og hefir verið talinnpar
fæddur.
„Tvennar eru tíðirnar“. Fyrir 400
árum leitaði hinn nafnfrægi sjófar-
andi um styrk hjá hinni auðugu verzl-
unarborg og fæðingarbæ sinum til pess
að leita Indlands vestur um haf, en
fékk afsvar og var í tilbót álitinn
vitlaus maður. En í ár heldur
saini bær dýrðlega hátíð, honum til
verðugrar endurminningar og heiðurs.
Annars rífast nú jafnmargar horgir
um að liafa verið fæðingarbæir Ko-
lumbusar eins og forðum hins mikla
pjóðskálds Forn-Grikkja, gamla H o-
m e r s.
Hinn Yoðalcgasti atburður varð
pann 7 júní í hinu indiska úthafi, rétt
undír miðjarðarlínunni. þar var eyja
nokkur lítil, en mjög frjósöm, er hét
Sangir. þar láu pann 7. júní p.
á. 7 skip á aðalhöfninni, 6 seglskip
og eitt hollenzkt gufuskip sem lagði
af stað frá eyjunni samdægurs. En
er gufuskipið hafði haldið áfram und-
ir pað í 2 tíma, pá heyrðist ógurleg-
ur hrestur og allt varð myrkt i kring
sem ai nóttu. Og að fám mínútum
liðnum féll pétt öskuregn niður á pil-
farið og allt í kring um gufuskipið og
skipverjar ætluðu ekki að pola við
fyrir brennisteinsfýlu. ■
En er öskuregninu létti af og lopt-
ið var orðið uokkurnveginn bjart, varð
skipverjum litið aptur til eyjarinnar,
og var hún pá öll horfin eins
o g 1 í k a p a u 6 s e g 1 s k i p, er 1 á u
eptir við eyjuna. Hafði þannig
farizt á einu augnahliki 12,000
marnis og allar 6 skipshafnirnar.
þessi voðafregn kom með hrað-
frétt frá borginni Sidney í Australiu,
par sem skipstjóri águfuskipiuú „Chat-
terthun11 sagði hana eptir kapteinin-
inura á hinu holionzka gufuskipi, sem
hafði horft á pessi ósköp.
Hafði hann mætt hinu hollenzka
gufuskipi við eyjuna „Timur“ 29.júní
og haft par sannar fregnir af skip-
verjum, sem ekki höfðu treyst sér til
að snúa aptur pangað til pess staðar
sem eyjan Sangir lá, fyrir brenni-
steinsfýlu.
Gufuskipið „Chatterthun“ hafði siglt
margar mílur í gegnum öskufall, og
segir mikinn hluta af hinni frjósömu
stórey, L a z o n, sem er ein af FJipps-
eyjunum austur undan Asíu, eyðilagð-
an af jarðeldi, og pegar skipið fór
fram hjá hinni miklu ey, Celebes, pá
voru strendur eyjarinnar alpaktar í
ösku eptir eldgos.
Eyjan Sangir var mjög mjög frjó-
söm og fjöllótt og var í peim fjöllum
eitt eldfjall, sem gaus við og við.
Eldur er og uppi í Ætnu á Sikiley
um petta leyti ög veltur hraunflóðið
yfir landsbyggðir og porp undir fjall-
inu. J>að er nú eptir að vita, hvort
Hekla svarar pessari stallsystur sinni
eins og sagt er að jafnan hafi að
borið.
Kóleran er allt af heldur að breið-
ast út norður og vestur á Rússlandi.
Hefir par orðið allmikill manndauði
af farsóttinni og npphlaup af skrílii-
um, sem hefir grunað læknana um að
peir dræpu pá sem veiktust, á eitri,
og létu grafa suma lifandi.
Kóleran hefir og gjört vart við
sig á norðanverðu Frakklandi, en eigi
orðið par mannskæð enn sem komið
er, en mjög eru menn hræddir um að
drepsótt pessi fari víðar um.
Tíðarfar var fremur kallt, en purr-
viðrasamt í Norðurálfunni framan af
sumri, en í ágústmánuði hafa gengið
víða ákafir hitar, svo fjöldi fólks hefir
fallið dautt um á borgargötunum.
Fyr á sumrinu höfðu gengið miklir
hitar í Norðurameríku, og margt fólk
dáið par af sólarbruna, einkum í New-
York.
Verzlan er alltaf treg, og sama
lága verð á allri íslenzkri vöru. Sú
sild er héðan hefir farið í sumar hefir
öll selzt með tapi.
Síldiu, er getið var um i síðasta
Austra, að selzt hafi með góðu verði
á Rússlandi, var hezta vara og kom
par fyrst á markað og lítið af henni,
og voru 32—38 ríkismörk (90 au.)en
ekki krónur, sem liún gekk fyrir.
Norðmenn hafa nú góðar vonir
um, að fá markað fyrir lifándi fé á
Frakklandi, pví par hefir nýlega ver-
ið hækkaður mjög ínnflutningstollur á
innfluttu kjöti, eu látið standa við
sama á innflutning á lifandi peningi
en áður hafði verið flutt mikið at kjöti
til Frakklands frá Ungarn og Aust-
urríki.
Bréfi frá Eyjafirði til ritstj. „Austra“ 99, ág. 92,
' Góði gamli vinur!
J>inn „Stóri- að -austan“, hkarmæta
vel hér um slóðir og pykir fróðlegur
og vel saminn, nema hvað við látura
oklcar ógetið við ykkar Seyðisfjarðar
hreppapólitik, eg meina málaferlin;
vildum við helzt óska að pau mættu
niður detta án dóms og laga, án baga
og hnekkis fyrir blaðið og pá sem.að
pví standa. En hægra er að kenna
heilræðin enhaldapau! Annarshafa
ílestar skáldskapargreinir og orðskvið-
ir Austra fallið hér i frjófa jörð og
pótt vel til fundnar og tímunum sam ■
hljóða. þannig pykja oss grein-
ar Guðm. Hjaltasonar uppbyggilegar;
má hann heita snillingur í að semja
fræðandi og' leiðandi hugvekjur fyrir
almenning, pví hvorki skortir hann
fróðleik né sannfæringu, enda er hann
orðinn paulæfður í að rita sem tala,
og víst hefði hans nafn sem ritfærs
manns og skáldmælts átt aðliafastaðið
einui línu ofar á blaði en Símonar
Dalaskálds í Sýningarbókinni. Nóg
hér um.
Nú cr um að gjöra að herra O.
Wathne komist að póstskipaferðum
vorurn pegar Hovgaard leggur niður
völdin — eg á við strandferðunum
milli Eyjafjarðar og Reykjavíkur að
austan, svo og milli landa. Herra
Wathne er sá eini maður, sem menn
geta, að minni ætlan, borið traust til,
eptir Hovgaard, pvi pað dylst eng-
um, að foríngi strandferðanna hjá oss,
hlýtur að vera valinn maður, fyrirtaks
fullhugi, sem mikið á undir sér og er
fær í flestan sjó. Ó, að pingið að
sumri vildi nú sjá petta og ekki snúa
öllu upp i matning og miskilning!
Slíkur maður sem tekur að sér pá
framkvæmd hlýtur að hafa ekki ein-
ungis traust landsmanna, heldur og
svo lausar og liðugar hendur, sem
honum sjálfum finnst óbjákvæmilegt
að hafa, pótt hann auðvitað yrði að
standa reilcningsskap ráðsménnsku
sinnar .ept.ir á í hverju tilfelli. Yið
vonum eptir leiðbeinandi greinum frá
Austfirðingum um petta mikla mál-
efni. Fréttir héðan eru engar, nema
stutt og magurt sumar, nema tíðin
forklárist með deginum i dag, sem er
höfuðdagurinn gamli. Grasspretta víða
með minnsta móti, einkum í vestur-
sýslunum, áfli góður af lifur, lítill á
hátum, kaupskapur hinn daufasti,
heilsufar sæmilega gott.
Tryggvi Gunnarsson hefir tekið
að sér að brúa Glerá og ér með vana-
legri framkvæmd byrjaður á brúar-
smíðinu. Hann ætlar og að grafa
ánni dýpri farveg svo hún flói ekki
út um Oddeyrina, sem opt hefir vald-
ið miklum skemmdum.
Tryggvi hefir nú pegar lokið við
hið mikla og fagra vegasmíði milli
Oddeyrar eg Akureyrar, og er merki-
legt, hverju sá maður fær afkastað.
Bréf úr Stöðvarf, 17, ágúst 1892,
Nóttina milli annars og priðja
júlí féll ákaflega mikil skriða á tún-
ið og engjarnar á prestssetrinu Stöð
og fór einmitt yfir pann hlutann af
túninu, sem sléttastur og fagrastur
var og gaf mest af sér og niður á
engjar, og missir staðurinn víst um
70 hesta heyskap af töðu og útheyi.
A peiin pýfða hluta túnsins, sem
skriðan féll eigi á fæst víst ekki noma,
eitthvað á 2. kýrfóður.