Austri - 02.09.1893, Page 2

1\TU.
A (J S T lí T
90
útlát, jafnvel pó málin \imiist á end-
anniii vegna jieirrar réttarvenju er á
<*r komin uni málskostnað. En er
prentfrehi er afnumið, pá er öllu
þjóðfrelsi hin mesta liætta búin, en
lítil tilhlökkun að fá lier á landi enn
jiá einu sínni innleitt enibœttismanna-
einvéldi pg embœttisnianna Icúgun..
Af framangreindum iistæðum íinnst
oss pað bæði réttiátt og pjóðfélaginu
hollast að gjafsöknir embættismanna
ættu sér eigi lengur stað, iieldur væri
peim engu síð'ur en öðrum meðlinmm
pjóðfélagsins, skylt að verja sína æru
á eigiii Jcostnað, en ekki nieð almanna-
fé. Að minnsta kosti ætti emliættis-
inininum, æðri sem lægri, aldrei að
veita gjafsókn nema peir ynnu málið
á endanum.
Sveitastjórnum — sem stundum
Iiafa reynzt prætugjarnar og óbilgjarn-
ar •— ætti pví að eins að veita gjaf-
sókn, aðpærinnu m'ilin, annars skyldu
peir bera málskostnaðinn er um gjaf-
sóknina hafa beðið.
í'm gjafsóknir handa snauðum
mönnum og sáttgjörnum og með góð-
um málstað, — ætti lieldur að rýmka,
pvi peim hefir opt veitt örðugt, —
eins og titt er umvesalinga—að koma
sef og sinum r.nilum á framfæri.
í tilefni af auglýsing sýslumanns-
ins í Norðurmúlasýslu I 2. Agústm. p. A.
í „Austra“, skal eg geta pess, án
pess eg leggineinn dómá, hvort sýslu-
menn yiir liöfuð geti sett lækna í autt
heknisumdæmi, að herra sýslumaður-
inn hefir með auglýsing sinni einnig
afhent 2 lireppar Skriðdal og Eiða-
pinghá, af inínu umdænii, sjálfsagt af
ókunnugleik. Meðan eg er í umdæmi
mínu vona eg pess gjörist ekki pörf
og vil pvi hérmeð láta menn í fyr-
nefndum hreppum vita að peir eius
og áður geta leitað mín prátt fyrir
auglýsingu sýslumannsins, eins og öll-
um í unidæmi Kjerúlfs heitins er vel-
komið að leita hingað, sem vilja eða
álíta pað lientugra.
Fr. ZeutJien.
Al])ingL
Herra Bogi Th. Melsted var sá
7. i fjárlaganefndinni.
Eptirfarandi frumvörp til laga og
uppástungur til pingsálvktana eru peg-
ar borin upp af pingmönnuni:
1. fdngsálykt.till. i N. d. frá
porl. Guðmuidssyni, um nefndarkosn-
ingu til að athuga vei'zlunarmil lands-
ins. Kosnir: J>orl. Guðrcs., Sk. Th.,
Jón Jönsson (Eyf.); B. Melsteð og
Jens Pálsson.
2. J?ingsá!.till. i E. d. um 5
manna nefnd milli pinga til að at-
huga fátækralöggj öfina og sveitarstjörn-
arlöggjöfina.
Erv. í X. cl. um afnám Iielgí-
dajp (skírdags, annars páskadags,
kongsbænadags, uppstigningardags og
annars hvítasunnudags), frá B. Bjarn-
arsyni og Jóni Jónssyni (Eyf.). Vis-
aö til nefnd&r í frv. um almaunafrið
á lielgiclögitm.
4. Frv. í X. d. um kirkjur: Frá
synodus nefnd, flutt af síra J>ór. Böð.,
urn afnám á kirkjutíund á fasteign og
lausafé, ljóstolis, kirkjugjalds af hús-
nm, lausamannagjaldi til kirkju og
sætisfisk, en pess stað komi 1 kr.
kirkjugjald afhverjum fermdum munni
...., 3ES3Cíaia»u.
Legkaup barna 2 ára og yngri. 2 kr.
ella 4 kr. eindagi í kírkjugjaldi 31.
okt., reikningsár ahnanaksArið, o. fl.
Xefnd: J>ór. Böðv., H. Kr. Friðr.
Sig. Gunnarsson, Björn Björnsson, Jón
Jakolisson.
5. Erv. í N. d. frá sama um
stjórn og skipulag pjóðkirkjunnar,
kirkjuráð með stiptsyfirvöldum, og bisk-
upskosning af próföstum.
i>. Erv. í X. d. frá Einari Jónss.
J. J. (X.-M. og J. J. Eyf.) um breyt-
ing á ])restkosningarlögumun, að kjósa
megi um alla umsækjendur og allir
kosningarbærir í prestakallinu er liafa
lögaldur og óspillt mannorð.
7. Jjingsálvkt.till. i X. d. um
nefnd í búnaðartnálum landsins frá 4.
pm. Kosnir: Bj. Bj., Ól. Briem, J>orl.
Guðm., Björn Sigfússon og Einar
Jónsson.
8. Stjórnarskráin fyrir X. d. ó-
breytt frá 1891. Elatningsma.ður
Sighv. Arnason, sá eini er talaði í
máliim við. I. umræðu 10. júlí. Frv.
gekk til 2: uinr. með 22 atkv. 2. umr.
13. júlí. Elm. talaði fáein orð aðrir
ekki, flestar gr. frv. samp. með 16—19
a-tkv. Allt frv. í heild sinni til 3. mnr.
með 22.
9. Erv. í X. d. frá Bj. Bj. „um
breyt. á lög. um bvgging á afrétt“ að
til pess útheimtist meðmæli tilh. sýslu-
nefndar. Xefnd: Elin. J>orl. Guðm.
og H. Ivr. Er.
10. Frv.íN. d. frá J. J. (X.-M.)
um afnám Maríu og Péturslamba.
Eellt við 1. umr. 11. júlí.
11. Erv. í X. d. frá Sk. Th. um
kjörgengi kvenna, ekkna og ógiptra
sem standa fyrir búi, liafi kjörgengi í
hreppsnefndír, sýslunefndir, bæjar-
stjórnir og á safnaðarfundum.
12. Erv. í X. d. frá J. J. (Eyf.)
og Sk. TIi. um fjárráð giptra kvenna
og fl., að konur séu ráðancíi fjár síns
á sama aldri og karlmenn, og gipt
kona fái fjárráð í hendur, sélijúskap-
ur gjör. Xefnd: J. J. .(Eyf.), Sk. Th.
þorl. Guðm., Guðl. Guðm., Sigurður
Gunnarsson.
13. Erv. í E. d. frá E. Ásm.s.
mn brúargjörð á Enjóská, 18,000 kr.
tillag úr landssjóði.
14. Frv. í X. d. frá pm. IPing-
æinga, Skaptfell. og Snæfell., um frið-
an á skógi og mel með héraðs-sam-
pykktuni.
15. Frv. í X. d. frá J. J. (Evf.)
og Sk. Th., um að pjóðkirkjuroenn
megi vígjast í borgaralegt hjónaband.
16. Erv. í X. d. frá pm. Kangæ-
inga, um verndun Safamýrar í Ilang-
árvallasýslu, sampykktarlagaheimild.
17. Frv. í X. d. frá J. Jakobss.
og J. J. (X.-M.) um pjóðjárðasölu.
Allar pær jarðir megi selja, sem ekki
séu ætkðar til embættisábúðar, skóla-
seturs eða annara almenningsnota.
18. Jjingsál.till. í X. d. frá J.
Jak., B. Tli. Melsteð og Ól. Briem
um afnám grísku og latínu við lærða-
skólann. Eyrri umr. 13. júli, snörp
á báðar hliðar. Með töluðu J. Jak.
og B. Melsteð, en móti: |>ór. Böðv.,
H. Kr. Er. og Jön J>orkelsson.
19. Erv. í X. d. frá Kl. Jónss.,
um breyting á Gruudar og Akureyrar
prestaköllum.
20. Erv. í E. d. frá Jóni A.
Hjaltalín uin kosningar til alpingis,
samskonar frv. og 1891 um kjörstjórn
í Iireppi hverjnni.
21. Frv. í X. d. frá iSigfúsi Arua-
syni, um fuglaveiðasanipykkt í Vest-
manuaevjiiTn.
22. Frv. i E. d. frá Sig. Jens-
syni og Sigurði Stefánssyni um breyt-
ing á eptirlaunum að pau sé ]/5 af
líuiáaujipiiæðimii og 20 kr. fyrir livert
pjónustu ár.
23. Ei'v. i E. d. frá J>orl. Jóns-
syni, um úrskurðarvald sHtanefnda,
réttarfar og aðför i minni skuldamál-
um, pannig að sáttanefndir fái í flest-
um tilfellum petta úrskurðarvald, ef
kærandi kvefst og skuldin nemur ekki
200. kr.
24. Frv. í X. d. frá Sk. Th. og
J. J. (X.-M.) um fjölgun kjörstaða.
eptir amtsráðsúrskurði, pó ekki fleiri
en 3 kjörstaðir í sýslu hverri.
25. Erv. í X. d. frá pm. Skag-
firðinga, um pinglýsing afsalsbréfa og
annara heimildarskjala fyrir fasteign-
um, og um afnám gjalds af fasteign-
ar sölu. Xefnd: Guðl. Guðm., Ól.
Briem, Kl. Jónsson, Jóu Jak., Jón
J>ói'arinsson.
26. Erv. í N. d. frá sömu p; m.,
um bann gegn pvi, að utanríkismenn
megi eiga fasteignir á Islandi.
27. Jjingsálvkt.till. í X. d. að al-
píngi skori á landsstjórnina, að inu-
leiða ný frímerki.
28. J>ingsM.ti]l. í X. d. frá 9.
pm., um að alp. skori á ráðgjafa Is-
lands, að hann sjái svo uni, að for-
stjóri hinnar íslenzku stjórnardeildar
i Khöfn sé Islenclingur.
29. Frv. í X. d. frá H. Kr. Er.,
að jarðirnar Laúganes, Klejipur, Skild-
inganes og’ Bústaðir sé lagðar við .lög-
sagnaruinclæini og bæjaríélag Beykja-
vikur.
30. Frv. í E. d. frá Guttormi
Yigfúss., um sundurleysingu Vallauess-
og J>ingmúlaprestakölluni.
31. Erv. í *E. d. frá sama um
löggiltan verzlunarstað á Búðum í
Fáskrúðsfirði.
32. Erv. í X. d. frá Jens Pálss.
og B. Th. Melsteð uin vegi, líkt eða
eins og 1891.
33. Erv. í X. d. frá Kl. J. og
Guðl. Guðm. um varnarping i skulda-
málum og ýms viðskipta skylvrði.
Varnarping sc i pinghá peirri, sem
skuldin er stofnuð í, sé par lieimils-
fang hérlends lánardrottins.
34. Erv. í X. d. frá H. Kr. um
byggingarmál i Rvík. Hiis megi byggja
nær bvert öðru en með 10 álna milli-
bili sé pau úr steini, timburhús megí
byggja hvert við annað 60 álnir ísam-
fellu á leugd, með eldtraustum stein-
gafli i milli.
35. J>ingsál.till. í X. d. frá E. J.
J>orl. G. og J>órði Guðm. um að al-
pingi skori á stjórnina að láta prenta
á landssjóðs kostnað og útbýta á
heimili liverju reglum og leiðbeining-
um um lielztu dauðanierlci.
36. Frv. í X. d. frA J>órði Guð-
mundss. um undirbúning verðlagsskrár,
að prestur og skattnefndarformaður
með öðrum úr skattnefndinni, semji
verðlagsskrár í samvinnu.
37. Erv. í XT. d. frá 5 pingcl.m.
um tollgreiöslu, að ekki purfi að svara
toll nema að nokkru leyti fyr enjafn-
öðum og varan selzt.
38. Erv. í XT. d. frá Guðl. Guðm.
mn vogrek.
39. Júngsál.till. í E. d. frá E.
Ásms., að alpingi skori á landsstjórn-
ina, að láta vegfröðan mann skoða
brúarstæði á stærstu ám á aðalpóst-
vegiim og alfaravegum landsins.
40. Erv. í X. d. frá J. 'J>ór., J.
J. (A.-Skapt.) og Guðl. Guðm. um
brúartoll á Ölfusá, frá 1894, og J>jórsá
er brúin á liana er gjör, 20 aur. fyrir
lausríðandi mann, 10 a. fyrir klyfja-'
nest og 5 aura fyrir Iiverja sauðkind.
41. Erv. í E. d. frá Sig. Stef.
™ löggiltan verzlunarstað að Hlaðs-
böt í Arnarfirði.
42. Erv. í X. cl. frá pni. Árn.,
aö 3000 kr. sé veittar af landssjöði
til að kaupa Geysi og Strokk með
landinu umliverfis.
43. Erv. í X. d. frá J'. J>ór., K].
Jónss. og J. J>orkeIss. um hum skóla-
stjóra á Möðruvöllum sé 2600 kr., (í
st;vð 3000 kr.) með leigulausum bú-
stað, en liinna kennaranna 2200 kr. í
stað 2000 kr.) og 1800 kr. (í stað
1600 Iu\).
44. Erv. i XT. d. frá ÉX Jónss.
um afnam aths. um lögdagslegging í
Stefnum.
45. Prv. í X. d. frá Sk. Th. og
Kl. J. um stofun lagaskóla i Ilvík
með 2 kennnrum, með 3000 kr. 00.
2400 kr. launum.
Pelld frumvörp í X. d. um stofn-
un endurslíoðaraembættis, nm líkskoð-
nn, og afmim María og Péturslamba.
46. Frv. í X. d. frá Ólafl Briem:
að kostnaður við kennslu heyrnar og
málslleysingja sé greiddur úr Lmds-
sjóði.
47. Fi'v. í E. d. mn kosningar til
alpingis, frá nefndinni er sett var í
frv. frá Jóni A. Hjaltalín. Leggur
til að kjörstjórn se höfð í hreppi
hverjum, en nágrannahreppar gc-ti pó
fengið leyii til að kjósa í sameiningu
ef peir óska pess. Inn í frv. er bætt
pingfarai'kaupi fyrir hvert kjördæmi,
en ekki minnzt á fyrir Iivað marga
daga pingmenn megi reikna sér dag-
peninga á leiðinni.
48. Frv. í E. d. frá E. Asnumdss.
tim löggilding verzlunarstaðar á Sval-
barðseyri við Evjafjörð.
49. Erv. í E. d. frá J. A. Hjalta-
Iín urn viðauka við sveitarstjómarlög-
in, á hverja megi leggja niðurjöfuun
eptir efnuni og ástæðum.
50. Erv. í E. d. um eptirlann, frá
nefnd peirri er kosin var í frv. (nr.
44) frá Sig. Stef. og Sig. Jenss., sem
að eins átti að korna í stað 3. gr.
eptiriaunalaganna, en verði frv. petta
að logiim, kemur pað að iillu leyti í
stao hinna iHiverandi eptii'Jaunalaga.
1 frv. pessa er ákveðið, að full eptir-
laim veitist hverjum peim, sem sé
orðinn 70 ára að aldri er nemi '/4 a.f
launaupphæðinni og pa.r að auki fyrir
hvert pjónustuAr.
51. Fyrirsp. í E. d. frá J. A.
Hjaltalin til landsh. hvað landsstjórn-
in liafi gjört til pess, að framkvæma
pingsályktun alpingis 1891, uin að
koma á gagnfræðakennslu við lærða-
skólann og um samband Möðruvalla-
skólans við hann.
52. Erv. í X. d. frá J>ör. Böðv.
og Jöni J>ór. um löggilding Yogavikur
í Gullbringusýslu.
53. Erv. í X. d. frá pm. Árnes.
um eyðing sela í laxveiðiám, að selur
sé réttdræpur í peim ám, ósuin peirra
og 1 mílu undan landi, en peir, sem
eigi fi’iðlýstai’ selalagnir í peim ám
fái skaðabætur í 5 ár. er fari eptir
arð peirra af selveiðinni 5 árin næstu
á undan, en skaðabæturnar borgi lax-
veiðieigendur sömu ár í hlutfalli við
arð peirra af selveiði 5 árin næstu á
undan.
54. Erv. í E. d. frá Sig. Jens-
syni, árgjaldsbtirtnám frá staðarpresta-
káili á Reykjarnesi.
55. Frv. í XT. d, frá verzlunar-