Austri - 31.10.1893, Blaðsíða 1

Kemur út 3 á mánuúi, eða
B6 blöð til næzta uýárs, og
kostar hér á lanili aðeins 3
kr., erlemlis 4 kr. Gjalddagi
1, jóH.
L:]>] si'on ski ificfr, bumí-
iu við árantót. Og'.iid r.enia
kcir.in sé til ritstjórans fyrir
), októbcr. Auolysirgar 15
anra línan, eða bO aura hvpr
bml. dálks 'og hálfn dfrura á
Vrstu sic'u.
|11. An.
SEYÐISFIRÐL 31. OKT. 1893.
Nk 29
ÁYAEP TIL IvONUNGS
frá neðri deild alpingis 1893:
Miklasti herra konungur!
Xú er þetta alpingi. sem er hið lyrsta ept-
ir nýjar almennar kosningar, hefir lokið starfa
sínum, finmim vér fulltrúar íslands í neðri deild
alpingis, um leið og vér vitum, að umboð pjóð-
arinnar oss til handa, er pá og pegar á enda,
rika hvot hjá oss til pess, að senda Yðar Kon-
unglegu Hátign með pegnlegum huga kveðju Guðs
og vora.
Oss er enn i fersku minni sá velvildarhug-
ur og peir velgjörningar, sem Yðar H tign hefir
auðsýnt íslandi á svo inargan hátt, og bent oss
til í fyrri ávörpum neðri deiídar alpingis sein-
ast- 1885, og sérstaklega viðurkennum vér með
innilegri pakklátssemi, að lögin um pað, að
íslenzk lög verði eptirleiðis aðeins gefin út á
islenzku, liafi fullnægt einum hiniim pýðingar-
mesta rétti pjóðar vorrar, peim er land vort
ha.fði svo lengi práð og árangurslaust óskað ept-
ir. Og pegar vér nú á hinn bög'mn virðum fyrir
oss hina elskuðu fósturjörð vora, sem brýnasta
skvlda knýr oss til að helga allan vorn mátt og
megin, pvi fremur sem hún stendur í livívetna
svo afarlangt að baki nágrannalöndunnm, Nor-
vegi og Danmörku sem öðrum löndum, pá pykj-
umst vér mega óhult ala pá von og pað traust
með oss, að pað sé forsjónarinnar ráð, að hinn
sívaxandi réttlætis- og niamiúðarandi hins nýja
t'ma hafi kjörið Yðar Hátign til pess, að full-
uægja til hlítar peirri sjálfstæðis pörf og peim
sjálfstæðis kröfum Islands, sem taðgreinanlegar
eru frá afstöðu landsins og pjóðerni íslendinga.
það er petta traust til Yðar Hátignar og
pessi helga skylda við ættjörðu vora, sem hefir
knúð oss fulltrúa hennar, samkvæmt almennt
vfirlýstum vilja og Askorunum pjöðíir vorrar til
alpingis, að sampykkja á ný endurskoðuð
stjórnarskipunarlög fyrir Island á pessu pingi.
Oss dylst pað að vísu alls ekki, að pessi á-
lyktun alpingis og pað sjönarmið, sem hún hygg-
ist A, komi ekki heim við pá skoðun, sem sjórn
Yðar Hátignar í Danmörku heldur fram i kon-
unglegri auglýsingu 2. nóvember 1885. En pa,ð
er öbifanleg sannfæring vor, byggð á ýtarleg-
ustu og samvizkusamlegustu íhugun, að ákvæði
stjórnarskrárinnar 5. jan. 1874 og stöðulagá.nna
2. jan. 1871, sem lhm visar til, heimili íslandi
fullkomlega sjálfstæða stjórn og löggjöf út af
fyrir sig, og pannig stjórn óliáða stjórn Dan-
merkurríkis í öllum hinum sérstaklegu málefnum
Islands. pcssu samkvæmt var pað og, að einn
hiima konungkjömu pingmanna á alpingi 1891
gjörðist frumkvöðull að peirri áskorun til ráð-
gjafa Yðar Hátignar fyrir ísland, sem sam-
pykkt var með yfirgnæfandi atkvæðafjölda í efri
deild alpingis og í einu hljóði í hinni neðri deild.
að hann sæi svo um, að íslandsráðgjafi sitji eigi
í ríkisráði Dana, að pví er snertir hin sérstak-
legu niálefni landsins.
Á pessum stjórnarskipunargrundvelli stend-
ur pjóðin á íslandi öbifanlega föst, enda erum
vér pess fullvissir, að hann er bezt fallinn til
pess, að tengja ísland við Danmörku pví bróð-
urbandi, sem vér verðum að ætla báðum lönd-
unum fyrir beztu og ríkulegustu uppsprettu inn-
byrðis hagsmuna hvorratveggja, eins og hann
líka mun stemma stigu fyrir peim vesturheims-
farastraum úr voru fámenna landi, sem ár frá
ári er að yerða æ geigvænlegri. Vör álítum
pað helgustu skvldu vora, að vekja athygli Yðar j
Hátignar á pví, að gagngerð breyting á stjórn-
árfyrirkomulaginu, sem nú er, livað snertir hin
viðurkenndu sérstöku málefni Islands, er hið í
' |
eina einhlta ráð til pess, að tengja hugi Islend- j
inga við ættjörðina.
í fullu samræmi við pað, sem nú er sagt, I
liefir alpingið að pessu simii einnig sampykkt lög J
um stofnun háskóla á íslandi, pvi stöðulögin 2. i
jan. 1871 viðurkenna afdráttarlaust, að kennslu- I
málefni landsins séu sérstakleg málefni pess.
J>annig virðist engin landsréttindi Islands geta
verið bersýnilegri en pað að landsins börnum
! gefist kostur og hvöt til pess, að iðka vísindi á
sínu eigin landi og af eigin rammleik.
Loks flýtur pað beínlinis af viðurkenndum
rétti íslenzkrar tungu, sem lagamál Islands. að
alpingið liefir sampykkt að sínu leyti lög um af-
nAm dómsvalds hæstaréttar í Dahmörku, sem
æzta dómsvalds í íslenzkum málum, með pví að
pað lögmál er ljóst, að dómar hljóta að fara
fram á einu og sama m.ili, pví, sem bæði dóm-
endur og börn landsins skilja, enda er pessi
breyting á dómaskipun íslands ráðgerð í stöðu-
lögunum 2. jan 1871.
Yér erum pess fullvissir, að Yðar Hátign
lítur mildiríkum augiun á pessar og aðrar álvkt-
anir alpingis, sem miða til pess, að fullnægja
viðurkenndum landsréttindum Islands, að efla
hagsæld pess og velferð, að styrkja bræðrahand-
ið við frændpjóð vora Dani og geta Yðar Há-
tign pá elsku í brjóstum allra Islendinga, sem
aldrei mun fyrnast um ókomnar aldir.
Vér biðjum almáttugan Guð að blessa og
farsæla Yðar Konunglegu Hátign, ætt Yðar og
ástmenn, ríkisstjórn, lönd' og pegna.
Ljösmyndir,
telíiiar á liafsbotni.
]>essar Ijósmyndir frá hafsbotni munu vera
einhver pýðingarmesta uppgötvan, er gjörð hefir
verið nú um pessar mundir, og er pó eim hvergi
nærri fullgjör.
|>að er frakkneskur visindamaður, að nafni
Louis Boutan, sem á heiðurinn fyrir að hafa
gjört uppgötvan pessa.
Herra Louis Boutan er ungur dýrafræðing-
ur, sem einkum heflr lagt stund á að kynnast
sjódýralífinu og er pví á hverju sumri suður við
Miðjarðarhaf. Honum nægði eigi að horfa á líf
fiskanna frá yfirbötði sjávarins, og lærði pvi að
kafa og fór síðan jafnan niður á hafsbotn í kaf-
arabúningi sinum.
Á pessu ferðalagi 4 hafsbotni, sá pessi vís-
indamaður svo inargt undra fagurt bera fyrir
augun, bæði dýr, plöntur og heil liéruð, að hon-
um pótti pað mjög leitt að geta að eins skýrt
frá pessari miklu fegurð með orðum einum, og
loks datt honum í lmg, hvort elcki nnindi mega
taka ljösmynd af og í undirdjúpunum.
Nú leið ei á löngu fyr en Boutan tók með
sér ofan á sjávarbotn dálitla ljósmyndavél; en
pað reyndist fljött alltof litil birta par, pví
dagsljósið deyfist mjög fljótt í vatninu, og pað
jafnvel pö pað sé ekki djúpt. Svo purfti að
vera blæjalogn, pví livað litil bára sem er á
sjönum myndar hún skugga og hreyfingu á Ijós-
myndinni.
En Louis Boutan varð eigi ráðafátt. Hann
fann nú uppá pví, að lýsa sjálfur upp hið dimma
undirdjúp með magníumslampa. Boutan fór nú
niður í hafsbotn með lampá siim í litilli glas-
klukku og rétt á eptir, par sem hann var niðri
á hafsbotni, fylgdi lítill bútur ofan sjávar, sem
loptpípan á kafarabúniiigi lians stöð í sambandi
við.
]>egar Bouton er kominn par sem honum
pykir fegurst í undirdjúpinu, pá gefur hann
merki upp til bátsins, er samstundis hleypir
niður ljósmyudavélinni til hans. Hann lætur nú
magníumslampann uppljóma undirdjúpið og tek-
ur svo myndina af öllum peim ókunnu dásemdar-
verkiun, er fyrir augun bera í magiúumsljösinu:
sjávarplöntum, sjódýrúm og heilum héruðum
undirdjúpanna, umkringdur af hinum undrandi
sjódýrasöfnuði er allur starir á hið nýstárlega ljós
i undirdjiipinu.
Ennpá hefir Louis Boutan að eins látið sér
nægja pær myndir, er haun hefir sjálfur getað
tekið á hafsbotni í kafarabúningi sinum.
En pað er fyrirsjáanlegt, að við pað verður
eigi látið staðar nema í pessari frægu npp-
götvun.
]>að getur varla á löngu liðið par til niann-
]egt hugvit hefir uppgötvað ljösmyndavélar, sem
stýra má á sjálfmu hafsbotni og sökkva til
Ijósmyndatöku í liin neðstu undirdjúp, par sem
ekkert dauðlegt auga hefir skygnst um, og komi
vélarnar svo paðan upp til mannheima með hin-
ar merkilegustu myndir af pví sem í hinum ógur-
legustu undirdjúpum hefir verið liulið.
Hvilik feykileg framför að pessi uppgötvan
geti orðið fyrir pekkingu maniiaima á sjódýrum
og liafsbotninum og öllu lifinu í sjónum, getur
nmður að eins rennt grun í.
Yeðráttufarssliýrslur og
veðurfíir á Austurlandi
frá nýári 1881 til nýárs 1893.
(Framh:)
' 18S9. Jaiiúar. Meðalt. — 2,9°. Mest f>.
-í- 8—7°. Minnst 22. + 6—9°. Hlákudagar 4;
snjókomur litlar, eu alstaðar litlir hagar vegua
áfrera. ]>ó voru veður kvrhit svo hagsnapir not-
uðust vel.
Febrúai*. Meðalt. -f- 4,6°. Mest 9. -f-13°.
Minnst 23. + 5—6°. Hlákudagar 2. Snjódag-
ar 6. „Voðalegt ástand í sttðurhreppum S.
Múlasýslu og Austurskaptafellssýslu. Skorið nú
frá heyum i Álptafirði11. Haglaust er á Úthér-
aði utan Rángá og Eyvindará.
Marz. Meðalt. 2;4°. Mest 18. 13—
9°. Minnst 29. -j- 2—7°. Hlákud. engir, en fáa
daga sölbráð. nær mánaðarlokum. Litlir snjó-
ar og litlir hagar vegna hlákuleysis. Mýramenn
ráku fé til útigangs austur í Nes. Hafís í Hér-
aðsfiöa, og suður á firði.
Apríl. Meðalt. + 1,7°. Mestur 16. -j- 5—
12°. Minnstur 2. 6—3°. Snjóaði p. 3., en
rigndi 26., 29. og 30. J>á fór að sjást gróður.
]>. 14. voru kornin verzlunarskip á Y.fjörð, Djúpa-
vog og til Thostrupsverzlunar á Seyðisfjörð.
Maí. Meðalt. + 6,7°. Mestur 27. + 10—
13°. Minnstur 29. + 0—7°. Komin sauðgróð-
ur 23. og pá sáð á Uppsveitum fræi og kartöfl-
uin. þaim 12. voi’u 6 verzlunarskip homin á
! Seyðisfjörð. I mánaðarlok nautgróður.