Austri - 29.04.1894, Blaðsíða 1

Kemur út 3 á mánnði eða
36 blöð til nœsta nýárs, og:
kostar hér á lamli aðeins 3
krí eriendis 4 kr, Gjalddagí
1. jál
IV. Á
u.
Normal-kaffi
frá verksmibjunni ..Nörrejjlland“
er, ab áliti þeirra, er reynt hafa, Isið
ba
i sumi ri
ÁOl'lllsll-kílffÍ er bragSgott, hollt og hærandi.
Noi'llial-katn er drýgra en venjulegt kaffi.
Normal-kaff! er Íib (dlu leyti eins gott og hib dýra
brennda kaffi. Eitt pund af N o r m a 1-
kaffi endist á móti lVs-pd. ;if brenndu
kaffi.
Norilial-kaffi fæst í flestum búbum.
Einkaútsölu hefir.
Thor E. Tuliiiius.
Strandgade !Nro. 12.
Kjöbenhavn. C.
KB Selur adeins kaupuuniuum!
styrk úr landsjóði. Búnabarfe-
lögin bar ekki heldur. I lang-
an tima hefir l.tiö sem ekkert
fé verib lagt úr landsjóði til
vegaböta hér í eýslunum þang-
ab til í sumar, er nokkrar þús-
undir voru loks lagbar til Fjarb-
heiðar, til vegruönings á henni
og vöröuhleöslu. Enginn lækur
að verða aö greiða í landsjóö
iniklu meira en nokkurt annað
jafn fjölmennt héraö á landinu
og fá aptnr úr landsjóöi lang-
minnst allra héraða-, aö minnst(,i
kosti langminnst, er miöaö er
við samlögð gjöld okkar í land-
sjóð. Vib veröum aö risa npp
og gjöra kröfu til þess að fáftill-
Hvad horga Miilasýslur
í laudsjöð?
Og livað fá þær aptur úr
honum?
uv fyrir fé úr landsjöði, þött
störfé liafi gengiÖ úr honum til
bruargjörða annarstaðar. Af 3
vönduðum störbrúm, er gjörðar
liafa verið í Múlasýslum, var
ein kostuð af brúarsjóði, er þa
var. Önnur var gefin að miklu
leyti af einum góöfrægum manni
ónefndum. Hin þriðja var byggð
fyrir fé sýslusjóðs og sveitar-
sj óðs.
Við greiðum landsjóði ár-
U-ga stórfé og fáum sárlitið apt-
ur í stað þess. þegar upp eru
borin á alþingi einhver þau mál,
sem eru sumum sveitum hér
eystra áhtígamál <
i Múlasýslum hefir verið brúað- | komið jafnrétti v:ð aðra. Hér
er svo afarnfiargt ógjört sem gjöra
þarf, og hér vantar svo fjölda
margt, sem landsjóði er skylt að
styrkja, og það þvi riflegar sem
við höfum lengi greitt árlega í
landsjóð miklu rneira fé en önn-
ur ltéruð og þó jafnan verið af-
skiptir með tillög úr landsjóði.
f>að ern liöin 9 fjírhagstíirta-
bil síðan við íslendingar fengum
stjórnarskrá og- löggjafarþing.
Setjnin nú svo, að Múlasýslur
hafi greitt i hver 2 ár í land-
sjóð f'ram yfir annan hluta lands-
ins lielming beirrar upphæðar,
er þær greiddu 1890—91 fram
einhverja | ýfir tiltölu miðaba við mannfjölda
(Niðurl.)
Múlasýslur, sem greiða í
landsjöð allt að 1 /(; hluta af öll-
um almennum tekjum landsins,
ættu 1 raun og veru heimtingu
á að fá aptur úr landsjöði l/«
hluta móts við allt landið í
beild sinni. ]>etta er ofut’ ebli- i
légt- | >að má skoða hverja i
^ý^lu landsins sem vinnukonu
landsjóös, er vinni honum svo og
svo mikið o-íifrT, qt • ,
ö*lten. Su vmnukon-
an, sem vinnur me8t gagnið, á
að fií mest kaupið og tiltölulega
vib arb vinnunnar. bessu „-(g.
ur enginn neitað og ekki held-
ur, þegar það er heimfært til
sýslanna og landsjóðs, nema
hann vilji skoða hinn hluta
landsins sem ómaga, er Mú
-výsluni sé skylt að styrkja.
I’að vseri þó góðra g
vert hjá því gem er^ ef Múla.
sýslur, sem hafa hluta alls
mannfjölda á landinu, fengjuapt-
ur úr landsjóði l/9 hluta möts
við allt landið í heild sinni, eða
nyti jáfnréttis við önnur héruð
eptir þeirri reglu, að miða fjár-
veitingar ur landsjóði vib mann-
fjölda. En þvi er efeki heldur
að heilsa. Af öllum liinum mörgU
virkilegu dæmum, er eg nefndi,
er að eins eitt, þar sem þær
njóta fulls jafnréttis, nl. það
dæmið, þar sem er að rgeða mn
laun lækna. I öllum hinum
dæmunum er réttur sýslanna
fyrir borð borinn, og í sumum
þeirra svo stérkostlega, að býsn-
um sætir, ab það sk di hafa lið-
izt svo lengi án umtals og um-
kvörtunar á þessari upplýsingar,
frelsis og jafnréttisöld, sem svo
er kölluð.
Yib Múlsýslingar greiðum
árlega í landsjóð tugí þusunda
króna fram yfir þab, sem við
ættum að gjöra, ef jafnstór nef-
skattur til landsjóös hvíldi á
öllum landsmönnum, og ef upp-
hæb þessa nefskatts væri mibub
við það, sem öll héruð landsins
onnur en Múlasýslur greiða nú
í landsjóð. Vib greiöum land-
sjóði árlega rtörfé, sem varið er
meðfram til barnasköla, búnab-
arfélaga og vegabóta annarstað-
ar á landinu, en ekki í Múla-
sýslum, til neinna muna. Barna-
skólarnir í Mulasýslum fá og
hafa fengið litinn sem engan
lítilfjörlega fjárveitingu úr land-
sjóbi þarf til ab fá þeim málum
nl. helming af 45 þúsundurn, þá
verða þab uin 200 þúsundir kr.
framgengt, þá stranda sum þeirra ! alls- Fyrir það sein sýslurnar
algjörlega á þvi, ab ekki má , kafa verið afskiptar í fjárveiting-
veita féð, en sum þeirra slamp- I urn um sama tíma, mætti bæta
ast gegnum þingið eins og t. ( vib 50 100 þúsunduin. þ>essi
d. löffin um bæjarréttindi á , áætlun er eflaust fremur oflág
Seyðisfirði, sem voru þó næst- j en ofliá. Hér er því um afar
um því ströndub á því, að sum- ! niikib fé að ræða. í>ótt því
um þötti óhæfa að láta nokkurn j landsjóður i eitt skipti legði t.
kostnað stafa af þeim fyrir land- ( d. 20000 kr. til að koina upp
sjób, eins og Múlsýslingar spitala á Austurlandi, 50,000 kr.
væru alveg réttlausir gagnvart td vegagjörða i sýslunmn, ríf-
landsjóöi þrátt fyrir sínar miklu ] legan styrk til eflingar nýstofn-
skyldur við hann. Slíkar skob-
anir mætti gjöra sér skiljanleg-
ar hjá mönnum, er alið hefðu
mikinn liluta aldur síns í Yík
og væru orðnir þvi svo alvan-
ir að miða allt við höfubbólið.
En siður væri hægt ab skilja i
j slikri skoðan hjá þeim, sem væru
þingmenn fyrir þá liluta lands-
ins, er teljast kynnu mega lands-
ómagar, sem lengst af liefðu
verið til sveita og viðurkenndu
1 ekki að neitt byggðarlag liefði
einkarétt til fjárveitinga úr land-
sjóði.
þ>að má ekki lengur svo til
ganga, að við Mulsýslingar sé-
um afskiptir, eins og við höfum
verið afskiptir til þessa. Yið
’ megum ekki þola það lengur
uðu bókasafni, nokkrar þúsundir
til að koma upp kvennaskóla,
gæfi eptir árgjald af einu presta-
kalli i Héraðinu, til þess að það
gaiti skipzt aptur í tvennt og
óánægjan horfið^ er varð af sam-
einingunni og veitingunni, og-
bætti upp nokkrum prestaköll-
um lítilfjörlegau tekjumissi, er
stafa inundi af afnemingu óvin-
sælla aukalambselda — þá væn
þó e‘<ki greiddur helmingur hinn-
ar gömlu skuldar, er við Múl-
sýslingar gætum talið til.
Annars væri alþingismönn-
um okkar Múlsýslinga og- em-
bættismönnum skyldast að láta
til sín taka uru þetta mál, enda
mundu þeir hafa bezt tækifærí
til að laga þær hinar miklu