Austri - 15.01.1895, Blaðsíða 3

Kli; 1
A U S T E r.
peirra hönd, en þær sjálfar vildu og
álitu sér hollt og æsldlegt.
Enginn skynsamur og sanngjarn
maður getur neitað pvi, að kvennmenn
hafi fullt eins góða andlega hæfileika
sem karlmennirnir. En sökum pess
að blaðamennska hefir hér á landi —
eins og flestur annar andlegur starfi —
verið álitinn einkaréttur karlmannsins.
þá hefir það verið hreinasta nýlunda
að sjá konu skrifa i dagblöð vor; en
ei'.gum getur dulizt, að hér liafi mikið
pund verið falið í j'örðu og pjóðfélagið
hafi misst mjög mikils í við að faraá
mis við pjóðhollar opinberar tillögur
skynsamra íslenzkm kvenna. Yirðist
pví meira en tími til pess kominn,
að vort litla og fámenna pjóðfélag
verði aðnjótandi góðra og viturlegra
ráðapessa meirihluta pjóðfélags vovs;
pvi einsog kunnugt er af landshags-
skýrslum vorum, pá eru kvennmenn
töluvert fleiri en karlmenn hér. á landi.
f’að mun almennt viðurkennt, að
menntað kvennfólk sé kurteisara í
allri framgöngu en karlmenn vanalega,
og pví vonmn vér að pað muni hafa
siðbætandi áhrif á blaðamennsku lands-,
ins, að konur gefi út sitt ejgið blað
og að pær verði oss karl-blaðamönn-
unum fögur fyrirmynd í kurteisi í
blöðum vorum, og veki gagnlega sam.
keppni vora við pær um að gjöra blöð
vor sem bezt úr garði svo pau verðí
voru kæra ættlandi til sem mestra
framfara og siðbóía.
Yér ætlum oss eigi skjátlast í
pví, að á síðari hluta pessarar aldar
hefir komizt töluvert meira los á sið.
gæði og trúarlíf alpýðu, en átti sér
stað um miðbik hennar, sem að nokkru
leyti mun eiga rót sína að rekja fcij
ómelts og misskilins lesturs hinna
»realistisJcu“ rithöfunda nútímans.
En par sem ljeimilislífið er undir-
staðan og hyrningarsteinninn nndir
pjóðlífinu, og konun irefir öllu meiri
áhrif á heimilislifið en karlmaður-
inn, sem optast er lausari við pað en
konan, sern hefir að mestu á hendi
uppeldi og menningu uugmennanna,
sem svo afarmikið er undir komið, og
hún mun almennt karlmanninum miklu
i fastheldnari við trú og siðgæði, — pá
er pað von vor, að konan muni reyn-
: ast öruggasti vörðurinn gegn tilfærðri
j lausung' tímans og frömuður dyggða
og mannkosta, bæði á heimilunum og
í kenningum sínum í hinirnýja kvenn-
bbvði, og eykst par siðgæði og góðum
siðum mikið liðsafl, er allir ættu að
fagna.
Yér höfum hér tekið fátt eitt
fram til pess að sýna, að frá almennu
frnmfarasjónaruiiði er full ástæða til
pess að fagna pessari fyrstu tilraun
til pess að gefa hcr á landi út kvenn-
j blað.
En engum ætti að pj'kja jafn-
j vænt um „Frámsókn“ sem kvenn-
fólkinu sjnlfu, par blaðið flytur sérí-
lagi mnlstað pess, og vill vekja pað
j til meiri sjnlfsmeðvituudar og sjnlf-
I stæðis, fá pað til að veita eigin mnlum
i meiri eptirtekt og fylgi, efla menntun
1 pess og leiðbeina pví á allan hátt,
j svo andleg og verkleg framför og prif
j pess aukist margfaldist. Teljnm
! vér sjálfsagt,"r að kvennfólk silmennt
viðsvegar um land, taki pessu fyrsta
kvennblaði vel og sjni svo sóma sinn
og eigin hagsmuni, að kaupa- almennt
blaðið og Alíti að pað hafi aldrei var-
ið betur krónu, en með að kaupa
„Pramsókn“, sem allar pær konur, er
áhuga hafa :Wramtið og framförum
liinnar íslenzk# kvennpjóðar, ættu að
senda ritgjörðh-.
Testdalseyrarliirlvja
hefir skemmzt svo mjög í ofviðrinu
)
nóttina m'Hi pess lj8.—29. t. m. að
engin tök ern ti! pess að færa hana
aptur á grnnu’iin, heldur er óhjá-
kvæmilegt að rifa kirkjnna og byggja
hana upp að siýju, pvi önnur hlið
hennar er rajög brotin' og kirkjan öll
skekkt og hlýtur ao vei-a rajög sund-
lirliðuð um allai' biudingar og sam-
skeyti. Yeðríð haf'ði fiutt hana nær
alla af grunninum, sem hún lafir að-
eins á með einu horninn. Hafði
veðrið flutt turnenda kirkjunnar alveg
af grunninum. enda hafði par mest
afiið er tnrninn var, haíði veðrið og
gjörsamlega brotið annnan gluggann
úr forkirkjunni og afi ofviðrisins orðið
svo ógurlegt, er inn komst í forkirkj-
una og lypt peim enda kirkjunnar af
grunninum.
Sóknarprestufinn, síra Björn por-
láksson hefir kvatt til almenns safn-
aðarfundar pann 14. p. m. til aðráðg-
ast við sóknarmenn um uppbyggir.gu
kirkjunnar.
öfvidrid.
Auk pessara sorglegu kirkju-
skemmda feykti petta ofviður stórum
skúr frá húsi Sigurðar Eiríkssonar á
Búðareyri tók uppí háalopt og
mölbraut nýjan fiskiskúr útá Eyrum,
er Olafur Jónsson á Búðareyri átti,
og skemmdi nokkra báta og bryggjur
meira eða minna hér í firðinum.
í pessu ofviðri, er sjálfsagt hefir
gengið yfir allt Austurland, sleit gufu-
skipið „Imbsu upp á Eskifirði frá 4-
atkerum. líleypti pað síðan uppí
kaupstaðarfjöruna, eu hafðist pó pað-
an út aptur og kom hiugað á nýjáis-
dag með sýshnnanu Tulinius.
Með skipinu, er fór héðan aptur
suður 4. janúar, voru og poír verzl-
unarmennirnir Arnór O. Jóhannsson
og Jón Arnason.
í sama veðrinu sleit og upp af
hinni makalausu! höfn „Austurlands-
vinarins“ iimí botni Reyðarfjarðar
gufuskipið „Colibri“, er missti öll
atkeri og rak útundir Sóroastaði i
Reyðarfirði, og par i land, pó lítt eða
ekki skemmt, og er vonandi, að pað
hafi náðst út aptur.
í ofviðrinu rifnuðu nætur og tap-
aðist síld úr peim.
J>ann 9. "'fr. m. kom hingað gufu-
skipið „ Uller“, skipstjóri Jondahl
i og með pvi verzlunarstjóri Einav Hall-
; grímsson með vörur til Gfránufélags-
j verzlunar, sem fluttar voru upp i
j ,,LiverpooI“, paðan sem verzlað verð-
! ur með pær í vetur; og munu verzl-
| unarmenn Gránufélagsins hafa orðið
j verzlunarstjóra og vörunum næsta
i fegnir.
I í vor á að byggja stórhýsi fvrir
Gránufélag á Yestdalseyri.
í }:>að muii að miklu að pakka
I greiðvikni kanpmanns Thor E. Tuli-
; nius i Höfn, að faktor Einar Hall-
j grimsson komst svo fljótt upp með
i vörur, með pvi Tulinius bauð Gránu-
i félaginu að „Uller“, sem hann hafði
j sent upp til Eskifjarðar eptir síld
j peirra feðga, — tæki vörur hingað
; fyrir Gránufélagið.
Annan stórgreiða hefir herra Thor
Tulinius gjört oss íslendingum í sum-
ar, með pví að hann hefir skrifað
greinilega um botnvörpuveiðar útlendra
í dönsk blöð og skýrt svo vel málið
fyrir Dönum, að pað mun hafa ýtt
undir heppilegar framkvæmdir máls-
hjá stjórninni.
Prófastur skipaður i Suð rinúla-
pröfastsdæmi sira Jóhann L. Svein-
bjarnarson á Hólmum í Reyðarfirði.
357
peir æða áfram til víga og öskra af grimmd, pá verður tígrisdýrið
að lambi og örninn að dúfu, og eíga mennirnir pó að vera skap-
aðir i guðsmynd.
Er orustan stó? sem hæðst og allt var hulið í reyk, stöðvaði
Gartbaldi hest sinn og hlustaði; bað svo Landolfo að taka tauminn
á meðan hann lagðist niður að jörðu og lagði eyrað við, hann hafðí
afbragðs heyrn, og æði liana mjög í bardögunum víð Indiána i
Vesturheími.
Garibaldi stóð brátt á fætur aptur og súgði við Landolfo: „Mér
brást eigi heyrn min, riddaralið kemur á eptir okkur á veginuru
frá Marsala.“
njþa'I getur ómögulega átt sér stað, hershöfðingi!“ svaraði
Landolfo. „pví enginn liestur getur komizt í gegnum pennan
pétta slcóg, og við vitum pað bezt sjálfir, að enginn her getur verið
á lei.'inni frá Marsala.“
„Eptir fjórðung stuudar koma peir oss í opna skjöldu. Farðu
með riddarana pína og taktu 30 ma»ns af herdeild Orsinis, sem
okkur er næst; verðu peim veginn aðeins í 20 mínútur, lengur purf-
um við pess ekki við.“
Landolío keyrði hestinn sporum og gjörði sem Garibaldi hauð.
Eptir að hann hafði iylkt sinni litlu herdeild pvert yfir veginn reið
hann sjálfur lengra áfram til pess að skyggnast um. og sá brátt jó-
reyk, sem nálgaðíst óðum. En er riddarasvoit pessi kom nær, varð
Landolto mjög glaður, pví hann sa að riddaralið petta bar einkennis-
búning Garibalda og var um hálft hundrað áð tölu, en hann varð
alveg hissa er hann sá hver foringinn var.
það var ung og prekleg stúlka í ljósblámn reiðfötum með Gari-
baldalitum og stóran hatt á höfði með prílitri ijöður í.
„Alcina Plorio!“ stamaði Landolfo og tók ofan fyrir henni.
Hann hafði ekki séð hana frá því um morguninn, er hann vo Grim-
alda, og hafði ekki komizt til að tilkynna henni vigið sjálfur, en
skrifað bafði hann henni um viðureign peirra.
„Góðan daginn, herra minu!“ sagði hún glaðlega, „pér sjáið að
eg kem með viðbót við riddaralið yðar, eg víldi ekki láta Guiseppe di
Barcelona frá Cataniu vera eina um, að bera vopn fyrir föðurland
vort.“
360
myrða raarga auðmenn, sem ekkert höfðu til saka unnið, og sölsa
svo undir sig eiguir peirra. Allir voru lafhræddir við pennan
grimmdarsegg og níðing, jafnvel sjálfir hershöfðingjarnir porðu eigi
annað en hlýða honum.
Snemma pennan dag gengu sex hermenn með bandingja nokk-
urn í milli sin áleiðis til Palazzo Yieliena, par ers tærsta torg borgar-
ínnar, umkringt af skrauthýsnm og höllum, og bjó Maniscalko í
einni peirra. Bandinginn, er var i munkakápu með hettu yfir
höfði, gekk hnugginn meðal hermannanna, sem hrundu honum
áfram, er hann staldraði til pess að lita í kringum sig, til að
gæta að, hvort honura kæmi hvergi hjálp.
Herdeild pessi staðnæmdist með bandingjann framundan höli
peirri, erManiscalko hjó í, og var umkringd af hermönnum. Eor-
maður lierflokksins skýrði varðmannaforingjanum frá, í hvaða er-
indum peir væru komnir, og var peim pegar leyfð innganga 1 höll-
ina, sem öll var full í hverri krá af vopnuðum hermönnum. Eptir
að varðmannaforinginn liafði farið tíl Maniscalko og skýrt honúm
frá erindum, voru peir leiddir eptir löngum myrkum gangi, inn til
sjálfs Maniscalko, er sat fyrir eudanum á stóru borði gagnvart
dyrunum. Hannvarmaður um fimmtugt, alsköllóttur, með íbjúgt nef
sem á ránfugli, stór augu og yfirskegg og voðalega stóra efrivör
er gekk ofaná höku. þannig hefir ljósmyndaípróttin geymt til
komandí alda myndina af pessum Ijóssins og sólarinnar óvini.
,,f>að var líka ómaksins vert að ónáða mig með pessu,“ sagði
Maniscalko. „Lanza hershöfðingi hefði geta.ð lokið pessu af sjálfur.
pví eg vona að enn pá skorti ekki gálga í „Palazzo Reale.“
„Hershöfðinginn áleit pennan bandingja mikilsverðan og hélt
að hann gæti gefið yður* upplýsingar.........“ sagði herdeildar-
foringiun.
„þegiðu!“ öskraði Maniscalko, „þú ert yfirmaður í liði kon-
ungs, hvað lengi hefir púverið pað?“
„í tvö ár.“
“Og enn pá hefir pú ekki Lært að halda pér samaw pangað
til pú ert aðspurður?11
„Komið uæy, lieilagi faðirp1 sagði Marscalko með háðslegu
brosi. „þér leitið einvcru munkaklefans. og eruð pó svo ungur.