Austri - 30.11.1895, Blaðsíða 2

jsni .í3
A U S T R I.
130
er, að Isorðurpiiigovjar- og Austur-
skaptaíVllssý.sla fái i'ull not af pessum
saiiigöugvihótnin, pvi engarsýsiur álaiul-
inu, purl'a. peirra iromur við en p;er er
hafa líka orðið svo liraparlega útund-
an í pví máli liingað til, — og pað
gleður oss að geta pess iiér, :tð petta
mun líka vera áimgamál, að minusta
kosti sumra nefndarmanna í máiinu,
svo pað er vonandi, að petta geti allt
farið vel, prátt fyrir hina einskorð-
uðu fjárveitingu alpingis. Nefndnr-
menn muim hafa liugsað sér að fjórð-
ungsgufuháturiun færi 2— '■> ferðir á
inámiði, í allt svo sem 8 ferðir á 3‘/a
íiiátiuði, og pá er nógur timi til pess
fyrir gúfuin'.tinn, að fara alla leið frá
Hornafirði og norðnr á Kópa-
sker í hverri ferð, á sex di'ig-
um hvora leiðina og gengi svo
tæpur J/9 mánuður til ferðarinnar
fram og aptur. Yið petta numdi stór-
mn batna vanaleg verzlunarkjör Norður-
pingevjar- og Austurskaptai'ellssýslu,
<?r gætu ph jxantað TÖrur sínar paðan
sem peir geta feugið pær með beztu
verði og sclt okkur aptur ýmislegt
með hetra verði, en vér liöfum átt að
Venjast.
El' gufubátur okkar' Austfirðinga
fullnægir samgijngupiirí'um voi'nin að
öðru leyti, pá virðist •engin ástæða
fyrir nefndkia að hanna honum að
Jengja farsviðið, ef liann getur pað
Múlasýslubúum að skaðlausu, eu pað
til stórhagnaðai' fyrir nefnclar sýslur,
.Mnlasýslubúa sjálfa og kaupmannastétt
'vora, er ekki muikli sitja. sig iir í'æri
með að fcera út kviarnar, og mundi
við pað eflast ahnenningi gagnleg savii-
keppni i verzluninni og viðskipti fjórð-
ungsbúa a.ukast, öllmn hlutaðeigendmn
til mikilla hagsmuna og útgjörðarmað-
ui' gufuhátsins mumli græða stórum á
aukiium vörufiutninguni og maimfiutn-
inguin.
Af p\ i oss er vel kunn vegalengd
á væntanlegu mnferðarsvæði fjórðutigs-
gufubátsins, pá skuluin vér leyfa oss
að gjöra lioiimu hér dagleiðirnar til
pess að sýna að timi er nógur til
pessava ferða pó farnar verði '8 í’erðir
á pessum 84/2 mánuði frani og aptur
milli Hornafjarður og Kópaskers.
1. dagur Hormifjörðui', Papós, JDjújii-
— vogur, Breiðdalsvik.
2. — Stöðvarfjörður, Fáskrúðsfj.,
— Keyðarfjörður, Eskifjörður.
3. — Norðfj., Mjóifj. og Seyðisfj.
4. — Loðinfj., Borgarfj., Héraðs-
— fiói (pegar veður leyfir). og
—- Vopnufjöi'ður.
5. — Bakkalj.. fórshöfn eða Heiðar-
liöfn.
G. — Ríuifarhöfn og Kópasker.
Svo ætti báturinn að koma snögg-
ast við á nokkrum lieiri stöðum (Stoppe-
steder). svo sem Vattarnesi, Brimnesi,
Húsavík og Heiðarhöfn eða Rórshöfn.
Að íramangreindar dagleiðir séu
engin ofætlun f'yrir gufubátinn um há-
sumar, er haldii má áfram jafnt á
nóttu sem degi, sést á pví, að gufu-
báturinn „Elín" fór jafnaðarlega á
einum degi úr iteykjavík ujipá Akra-
nes, Boi'garnes og Straumfjörð og til
Reykjavíkur aptur samdægurs eptir að
hafa koniið við í báöum leiðum á til-
greindum stöðum.
Með pvi að Norðurpingeyjarsýsla
og Austurskajitafellssýsla standa í verzl-
unarsambandi við Austurland, pá er
pessum sýslum svo uauðsynlegt, að ná
hingað austur, par sem peim ekki
gæti konvið að söniu notum að ná til
Boykjavikur og Akureyrar, par sem
pessar sýslnr liafa engin verzlunar-
viðskipti; eins og pær eðlilega, nninu
llta á pað, að hér á Austurlandi er
rnest verzlunarsamkejijmin og pví verð-
iag hezt, en hin vaxandi aðsókn liing-
að af útrúðrarmönnmn nuindi á hinn
hóginn útvega possum sýslmn góðan
markað fyrir landvöru peirra, og hvor-
tveggja útvegar fjórðungsgnfnbátiuim
mikinn flutningsliagnað.
Af framangreindmn ástæðum verða
pað vorar tillögur í pessu samgöngu-
máli:
1. aö fjórðurigsgufuskijiin verði látin
stancla i sem nánustu sambandi
hvort rið amiað.
2. aö gufubútur Austfirðingafjórðungs
verði látinn fara, frá Hornafirði
alla leið norður á Kópasker.
( Ur ensfo\.)
Iíinar sviiuandi sigurviuuingar
niittúruvísindamia nú á tíinum liafa
gjört nijög stórvægilegar hreyt-
ingar á skoðmunn menntadra mauna
frá hiniim éldri skoðunum um guð
og raenn og alheimimi. Hinar nýrri
kenuingar og rannsóknir viðvíkjandi
uppruna lmattarins, mvndan hans,
og frumaldir hans tilveru, hafa sniám-
sauian umsteypt eldri hugmyndum.
Elestir náttúrufróðir menn keniia nú,
að jörð vor sé niynduð úr glöandi
efni; að hún æfa-löngu eptir aðskiluað
hennar og sólar-niökkvans — peir
tiltaka prjú- eða fjögur hundruð niill-
iónir ára — hafi pétzt og fengið
kúluinynd og loks orðið byggileg. tííð-
an — sogir hin uýja génesesbók •—•
var jörðin vist tíu millíónir ára eða
lengur byggð hinum lægstu og elztu
kvikindategunduin (algœocj investebrata)
Og enn liðu tíu millíöiiir ára fi'á
lægri dýra og plöntulífinu til pess að
maðurinn frainkom. J»etta ætla flestir
að haíi við boríð fyrir nokkruin pús-
undum alda. Hvílik skuggsjá ber
eigi fyrir augu vor, er vér hugsum
oss lifandi ferlíki frumheimsins, sem
vér hljótum að skoða sein forfeður
vor.i og nauðsynlega fyrirrennara!
Yísindaniiii básúnulúður hefir herg-
málað niður í grafir peirra í ötal
löndum, og pessar kynjaverur hafa
gegnt stef'nunni og komið fram og
birt sig mönnunum. Niðri í farveg-
um fljótanna og undir rótum fjallanna
hafa pær sagttil síu, og selt fram
hein fyrir bein. Og náttúruskoðarinn
kennu' fram sg ranusakar og spáir.
Klæðir dýrin sinum og holdi og svo
standa pau í heiluro hópum og röðum
í hallargöngum gripa- og undrasafu-
anna. Rar sýna sig tröllslegir JJin-
ösárar, hrikalegir Plerodaytylar, óg-
uriegir megalsárar — forfeður grifi-
ónanna, finngjálknanna og flugdrekanna
í pjóðsögunum. Ressir voru og einu-
sinni herrar jarðarinnar — elztu for-
feður peir fræðimanna, sem nú eru
að lesa saman kjúkur peirra eptir
hinn æfalanga dauðadúr. Eitt er
víst: vísindin kenua opinberlega að
að frá iúnu óbrotuasta hefir hið sam-
sessa og fullkoinna rót sína að rekja,
frá plöntum sem hvorki höfðu lauf
eða blóm eea ávöxt, og sá framsóka-
arstígi slitnar ekki, heldur sækir
jat'ut og óprotlega gegnurn ótölulegar
stigbreytingar og ept.ir ötölulegum
sefnilíimm allt par til mismunurinn
nær efsta stígi. og mannspersónan er
f'ullmynduð. Eins spá vísindin oss,
of liorft er áfi'íun til hins ökomna.
jjnu sj)á og boða, að maðurinn sé
ekk: æzta endimai'k sköpunarinnar
eins og liann nu er, enn pá ófull-
kominn. Alinætti guðs í lögmáli pró-
unariimar, geyrnir æ nýjar og nýjar
ojiiiiberanir. Yísindin eru Guðs önn-
iii' ojnnbernn. Hvað eiga pau enn ejitir
ófundið. óojiinberað? Hvað er Jæssi
jih'ð í siuuhandi við himnanna ómælis-
undnr? Skoðið milliónir sólnanna,
sumar verðandi og enn aðrar slokkn-
andi veraldir, óendanlega meiri, marg-
breyttnri, máttugri en potta duptkoni
Drottins. vor jiirð, petta sandkorn
liins endahuisa alheims, possi dropi í
eilífðariimar reginsjó, sem hvorki liefir
dýpt né hæð, breidd né lengd, heldur
nær út firir öll lmgsanleg hlutföll!
Mamilog sál, lít á pessa hásali, pessa
guðdómiogtt yfii'bygging pimiar tilveru,
•og tilhið — tilliið! Eða ætlar pú að
petta sé endaliuisai' óbvggðir án skyn-
seini, lífs og tilætlunar? Lítt.i á Jiinn
ljóta orm uinmyndast arlega í hið létt-
íleyga og gullfngra fiðrildi. Er pað
ekki oins og pú sjúir fyrsta stafinn í
Drottins stafroíi? Atlmga lög píns
eigins anda, pú fræðiinaður. Hvað
fimiurðu amiað en sainsvaranisgleikann
við alvizku Guðs í lögniáli lians sköp-
unar og eilífu starfsemdar =— oins í
frækorhi sein sölu, eins í ari sólar-
geislans 'sem í sólnamia, söllcerfum?
Eall fram og tilhið! Seg með Davið:
„Drottiiui, hvað ev mnðurimi, að pú
minnist lians og mamisins barn, að pú
vitjar poss“,
M, J.
tltlendar frettir.
Til 26. þ. m.
__ * __
❖
Ti/ridand. Rar ganga en litt
samníngarnir með Boldáiii og stór-
veluuiu Norðurálfuimai', or öll 6 fylgj-
ast nii að í pví að krefjast réttai-
bóta fyrir kristna niemi í rikjum
Soldáns, er alltaf mega sæta ofsökn-
um af hinum æsta múluimedanska
skrýl, og má énn lesa í blöðunum uin
daglegar blóðsúthellingar og ofsóknir
ki'istinna manna.
Stórveldin hal'a nú öll sent stærri
eða smærri herflota að Dardauella-
sundinu og krefjast inusiglingarleyfis
i Marmarahafið fyrir herskipin. En
Tyrkir fara uudan íflæmingi og höf'ðu
eigi pann 25. ]). ni. veitt hið umbeðna
innsiglingarleyfi, en par á ínóti hefir
Soldán boðið út 1/2 millión hermanna,
og lítur petta eigi all-f'riðlega út. ()g
svo lita auðmenn álfu vorrar á málið,
sem friðnum sé uiikil hætta búin, pví
peninganiarkaðirnir hafa mjög versnað
í seinni tíð, en einkunt hafa pó ríkis-
sknldarbréf Tyrkja lækkað í verði.
Uppreist er nú liaíin á Krítarey,
og víða aunarsstaðar ófriðlegt á
Tyrklaudi
Hinn nýji stórvízir á Tyrklandi,
Kaimil pasja, hefir pegar gefizt upp
að ráða fram úr öllum peim vandræð-
uiu Tyrkjaveldis, og er vikirm úr ráð-
gjafasessi fyrir peim manní, er liabil
pasja nefnist.
Austurriki. Loksins hefii- nú
efri málstofa Ungverja sampykkt
kirkjumalalögin, er par í landi hefir
lengst verið um práttað og pau orðið
fieiri ráðaneytum að fótakefii. Yant-
ar nú aðeins undirskript keisarans
vtndir lögin, en hún er talin vís.
Fiússlaml. Nú er fast ákveðið að
krýning Bússakeisara skuli fara frani
í Moskav að vori komanda, og er sú
athöfn eitthvert mesta hátíðahald í
heimi. En sumum pykir hætt við,
að Níhilistar mnni gjöra par liátíða-
spjoll, ef peir sjá sér nokkurt færi
á pví
Etujland. í Glasgow á Skot-
huuli hafa. 8000 skipasmiðir lagt nið-
ur vinnu og heimtað hærri hiun; og
kemiir petta sér mjög ílla. er Eng-
lendingar húa allan herflotn sinn i
ákafa, er pví stjórninni mjög annt
um að sættir takist með málsaðilum.
Frakldaud. j<ar hofa og vinnu-
nicnn gjört stórkostleg verkföll í bæ
peim, er Carmaux heitir, og var hin
nýja stjórn að reyna að kmna par
sættum á.
Nörðurameríka. 1 New-York varð
nýlega voðalega niikill eldsbruiii á
Bi'oadway, sem er einliver skrautleg-
asta gata pessarar stórborgar, og telst
svo til. að skaðinu muni nemanálægt
10 milliönuin króna.
Nýskeð gaí einn Iiinna vellauð-
ugu „steinoIíukónga“ háskólamun í
Ohicago c. 23 milliónir króna. Dá-
indis laglega vikið!
Norvegur. í Tiomsö hefir í pess-
um mánuði orðið mikill bæjarhi'uni.
Rar í laudi gengnr nú allt skap-
h'gar milli flokkiunni, og eru númeiri
líkur til, að deilumálin semjist með
fræudjijóðuní pessum.
MIKID SL'YS vildi til á
Beyðaifi.'ði pann 21. p. m. er að bar
paimig: Guí'nskipið „BJTBíAN" átti
seint um kvöki, að draga sildarveiðar-
háta nokkra l'yrir ]i;i Tuliniusana frá
Búðareyri í Beyðarfirði út á Eski-
fji'irð og voru í öðruin nótahátnuiu
prjár sildarnætur og ýms sildarveiða-
áhöld og ýinislegt dót, er sildarvciða-
nienn áttu. En fvrir utaii Stórhóim-
aim frain undan Hóhnum, bilaði járn-
slá sú er drúttartaugin var fest í og
báturinn fylltist pegar tif sjó Og sökk
samstundis. J»eir, sem voru i bátnum
komust upj)í lítinn hát, er líka var
di'égiiin ú ejitir, nema einn maður, er
hélt sér upjii á ár par til hommi var
bjargað frá gi'fuskijhnu.
tíiðast er fréttist paðan að sunn-
an, Iiaíði gufuskipið „Bjúkau“ slætt
upp eina af nótunum.
Seyðisfirði 30. nóvember 1895.
Blíðriðri framúrskarandi mikið
seinni hluta fyrri viku og framan af
pessari, með 8—10° B. hita. sern
steig á laugardugskvöldið p. 23. p.m.
eptir dagsetur, upp í 13° B. hiti,
sein muu sjaldgæft um pennan tíma
árs.
Hlaðajii er hér út af firðinum
og í Mjóafh'ði eimpá
Gufuskipið „Erik Berentzen kom
hiugað p. 16. p. m. sunnan af ljörð-
og fór saindægurs með c. 2000 tn.
síldar frá veiðistöðum O. Wathnes
til útlanda.
Með skijiinu fóru síldarveiðar-
menn kaupm. T. L. Jmsiands.
Að norðan kom „Erik Berentsen“
nieð síldarreiðamenn O. W. af Eyja-
firði og nokkuð af síld. J>ai' nyrðra