Austri - 10.10.1896, Blaðsíða 2

NR. 27
A U S T R I.
106
var forinpiim tékinn fastur í Boulogne
á Frakklandi, par sem hann sat að
ráðabruggi við frakkneska nnarkista.
Hann lieitir Ttjnan, 58 ára, að aldri,
og var enskn lögreglnnni kunnur að
misjöfnu frá fyrri túnum, pví hann
hafði verið einn af hiifuðmönnum hinna
irsku Fenía, er mest hryðjuverkin unnu
um 1880 og par eptir. Yissu peir pá
ekki nafn á lionum, pví félagar lians
pekktu hami ekki undir öðru nafni en
,,nr. 1", og stóð mörgum stuggur af
pvi nafui. Hann var viðriðinn morðið
á ráðlierra írlands í Phönix-garðinum
í Dublin 1882, en slapp pá úr grei]>-
um lögreglunnar, pví hann kunni manna
hezt að taka á sig ýms dulargerfi, og
er sagt að hann hafi skipt um pau
daglega. Fór liann pá til Frakklands
og paðan til Ameriku. Aú liafði hann
lagt leið sína yfir Italíu, svo engan
skvldi gruna aðliann kæmi vestan um
haf, on sú kænslca. kom fyrir ekki,
Hjá honum fundust ýms bréf, er ljós-
lega sýndu alla. pessa fallegu ráðagjörð.
Annar af félögum pessum er nefnd-
ur Mr. Bell, rúmlega tvítugur, og var
hann tekinn fastur á hóteli í Glasgow
sömu nótt og Tvnan. Iíann hafði pá
verið par í 4daga ogkvaðst vera veit-
ingahússeigandi frá Ameríku og vera
á skemmtiferð í Englandi, en pað pótti
mönnum kynlegt og frábrugðið ame-
rikönskum túristum, að liann sat lengst
af við bréfaskriptir heima á hótelinu,
en fór ekkert út að skoða sig um.
Atti hann að undirbúa allt til hrvðju-
verkanna og veita móttöku öllum
sprengitólunum er félagar hans ætluðu
að senda honum; en á pví purfti ekki
að lialda, pví hinir tveir, sem eptir
voru, voru einnig liandsamaðir pessa
sönnx nótt í llottcrdam, og var troð-
fullt í kringum pá af allskonar vítis-
vélum og sprengiefnum, og á peim
fundust mörg bréf, samsærinu viðvíkj-
andi, svo peim tjáði ekki uð neita.
Annar peirra nefndist Walluce, en
liét að réttu nafni John Kearny og
kom frá New-York, en liafði flúið frá
Skotlandi 1883, eptir að hafa með
öðrum kveikt í gasverkstæðinu mikla
í Glasgow, er stórmikið tjón hlauzt
af. Yoru hjálparmenn lians tveir
teknir og hengdir, en hann slapp und-
an í pað skipti, en nú fær hann sín
makleg málagjöld, hæði fyrír sinn fyrri
glæp og petta hroðaloga samsæri.
Viktor Emanuel, kronprinz ítala,
lieíir nýlega trúlofazt Helenu, dóttur
Kikita, fursta í Montenegro; er liíin
sögð jafu fríð Helenu hinni fögru, er
Grikkir og Trójumenn deildu um
forðum, og í öllu hinn bezti kvenn-
kostur. Líkar Rússumvel pessi ráða-
hagur, pví Montenegrinar liafa jafnan
verið fullir vinir Bússnt, og taldi Alex-
mnder III. Xikita fursta „eina vininn11,
er Rússar mættu treysta.
Fjársalan
gengur nú alstaðar frá illa í liaust á
Englandi, og mun pað bæði pví að
kenna, að Englendingar og Skotar hafa
í sumar fengið lakari uppskeru á fóð-
urtegundum peim, er peir ala féð á
um nokkurn tíma, eptir pað að pví er
í land skipað; og svo líka af pví, að
nú nota allir innflytéifdur sauðfjár
petta síðasta tækifæri til pess að koma
fe sínu á fjármarkaði Englands, sem
verða pví alltof h'laðnir af fé, og lilýt-
ur pvi verðið á pví að falla stórkost-
lega.
Herra Robevt Slimon liofir á síðari
árum keypt töluvert af fö í Novvegi,
og liefir konsúll Fred. "Wattne í
Stavanger. sem er liinn mesti útsjón-
armaður, staðið fvrir peirn kaupum, og
ætlaði liann að reka pá verzlun fyrir
Slimon í liaust einsog að undanförnu.
En á peim fjárfarmi, sem lierra Wattne
keypti nýlega á Jaðri, tapaði Slimon
á Skotlandi, á hverri kind, rúmum 2
kr., og pó. hafði W. eigi kevpt nema
bezta fé og gefið bændum 3 kr. lægra
fyrir kindina, en peir vildu fá, og varð
svo að hætta við pau fj ' rkaup,
En Norðmenn hafa einhverja vou
um að geta fengið nýjan fjármarkað
í Belgíu. par hefir að undanförnu
verið kevpt töluvert af fó frá Argent-
ina í Snðurameríku, er haft hefir ver-
ið til fæðu fyrir Iiermenu. En nú er
flutningsvegur mjög langnr og kostnað-
arsamur frá Argentina, alla leið aust-
ur i Belgm. og er pví eigi ólíklegt,
að Norðmenn, sem hafa svo miklu
styttri leið pangað, geti selt par i'é
með nokkrum hagnaði.
þegar lierra Otto Watlme var síð-
ast i Stavanger, hitti hann par einmitt
belgiskan fjárkaupmanu, er var par í
pesskonar erindagjörðum, og talfærði
hann pá pegar við hann, livort eigi
mundi mega líka selja íslenzkt fé í
Belgíu, og tók hinn belgiski fjúrkaup-
maður pví all-líklega, og íiiuu lierra
0. Wathne liafa í hyggju að reyna
pegar í lmust eitthvað fyrir sér í pá
útt, og væri óskandi að homim mætti
takast pað.
Héraðasamþykktirnar,
um afnám allrar vínsölu, fá eitthvað
lítið eitt betri undirtektir í Norvegi,
lieldur en liör lieima á Islandi. p>að
múl var ekki óðara komið inná stór-
ping Norðmanna, fyrr en pað var
sampykkt par með miklum meiri hluta
atkvæða, að láta hverja sveit og hvert
kauptún um land allt ráða pvi sjálft,
hvort par skyldi selt áfengi. Hefir
nú í eitt ár verið harizt um land allt
um petta mál og sampykktarmenn við-
ast unnið frægan sigur, svo að pað
mun óhætt uð fullyrða, að fullir tveir
priðju hlutar landsins ha.fi nú pegar
baunað alla vinsölu hjá sér. Siðasti
bardaginn í pessu máli stóð í Stavanger
og var par harður aðgangur, pvi par
liefir verið talsvert drukkið. Eu svo
lauk peim vopnaviðskiptum, að sam-
pykkendur vinbannsins unnu glæsileg-
an sigur ytir drykkjumannahójmum, og
lýsti borgarmeistari, Alexander Kjel-
land, pví yfir í lok atkvæðagreiðsluun-
ar, ,,að nú væri víusölunni útrýmt úr
Stavanger um aldurogæfi.11, og er svo
sagt að hann muni hafa átt góðan pátt
í pví að sampykktin komst á með svo
miklum meiri hluta í bænum, að með
henni voru 4000 fleiri atkvæði en á
móti.
„Hvað mun dagurinn heita sa“, cr
oss Islendingum auðuist að fá pannig
siimaða sýslumenn og bæjarfógeta?
Gömlu málin, latínu og grísku, hefir
stórping Norðmaima nú sampykkt að
afnéma í hinum lærðu skólum lands-
ins, og á hér eptir aðeins að kenna
pau mál við háskólann, en leggja nú
pví meiri áherzlu í lærðu skólunum á
móðurmálið, náttúruvísindi og sögu
landsins og veraldarsöguna, og svo
nýju málir. j’ylar petta mikil fram-
för og mælis-t jixfnvel mjög vel fyrir
henni í Danmörku.
I Kielarskurðinum vildi nýlega pað
öhnpp til, að par sökk danskt gufu-
ski]> á svo óhentugum stað, að pað
purfti mikiim tíma og fvrirhöfn til nð
ná pví upp, svo að skip gætu farið
um skurðinn.
Oskar lconungur liafði á ferð sinni
í snmar um Norveg slegið hattiim af
hónda nokkrum, er góndi á hann, en
vildi eigi talni ofan fyrir honum, —
með peim orðnm: „Taktn qfan fyrir
konungi pínum“. — Úr pessu Imfa
vinstrimannabliiðin viljað gjöra öll
ösköp, en hafa nú nokknð sefast við
pá virðingu, er konungur sýndi pjóð-
inni með pví að koma gagngjört fri
Stokkhólmi með krónprinzinum, til
pess að bjóða Nansen og félaga hans
velkomna lieim aptur.
Bréf úr Aiistur-Skaptafellssýshi 14. sept. 18!)6.
Nú fer að líða að lokum heyskapar
hér um slóðii' og má lieita, að lnum
hafi yfirleitt gengið vel.
I vor var gróðrartíð gðð fram til
vordaga, pví pá voru lengstum hlíð-
viðri, ýmist sólskin eða skúrir. Seint
í mai kólnaði veðrátta, og gjörði kulda-
kast allsnarpt urn mánaðamótin, sem
sjiilti mjög grasvexti, er áður var
komin vel á veg. Héldust kuldarfram
yfir fardagana, en 13. júní kom stór-
rigning, og lilýnaði eptir pa.ð og var
góð tið til mánaðarloka. Með byrj-
un júlimánaðar dró til rigninga, sem
liéldnst öðru livoru til hins 20., pá
komu góðir perrar, en frá 9. ág, fór
enn að drngast í ópurkakafla, og komu
eigi aptur stöðugir purkar fyr en 24.
ág. — pá gjörði norðanv.eðnr nllhvasst,
svo liey fauk sumstaðar til skaða, en
eptir pað liafa verið stöðiig góðviðri,
pangað til sldpti um hinn 12. p. m.
til úrkomu. I gær og í dag hefir
verið stórrigning.
Míkinn skaða hafa margir beðið við
markaðsauglýsingar frá verzlunarfull-
trúa Wathnes á Hornafirði, einkum
Oræfingar, sem búnir eru að safna
geldfé fyrir meira en viku í beztu
heyjatíð, og reká austur yfir Breiða-
merkursand, pví að markaður átti nú
að vera um garð genginn í Súðursveit,
og liinn siða.sti hér í sýslu átti að
vera á morgun (15.). en nú reynist
petta gabb eitt, og er sagt, að eigi
muni verða hér markaðir fyr en um
næstu helgi (20.). Ekki er látið vel
af verði á sláturfé í kaupstað í haust,
(talað uin 16 aura íyrir pundið hæzt,
af 50 pd. falli).
|>jóðvinafélagsbækiirnar cru nú ný-
konmar hingað, og er „Andvari“ með
fjölskrúðugra móti; væri betur að
hann flytti opt slíkar ritgjörðir sem
fyrirlestur um ættjarðarást eptir E.
H., sem höf. a miklar pakkir skilið
fyrir. Einnig eru par ílairi göðar
ritgjörðir, pótt misjafnt muni verða
álit manua á ýmsu í peira. Ferðasög-
ur J»orvaldar Tlloroddsens eru jafnan
vinsælar hjá almenningi, en eigi pótti
gomlum mönnum hér í Lóni allskostar
nákvæm lýsing sr. Björns forvalds-
sonar á fjárhirðingu hér í sveit áður
en hann kom (í f. árs Andv.) pótt
peir kannist við, að hann haíi mikið
bætt meðferð fjár, og kennt mönnum
að byggja garðahús handa fullorðnu
fé, sem áður var hýst í hellum og
byrgjum og gefið „á skalla“ (o: á ber-
svæði) í harðindmn. En pað sé.st ekki
á lýsing hans að lömbum háfi einusinui
veiið gefið hey, fyr en liann kom til
sögunnar.
bm læknamálið er nú margt talað
meðal almennings, og pykir mörgum
læknar nokkuð lieimtufrekir, og efast
nm, að pað sé sjálfsagt (eða pað sann-
ist af dæmi sumra annara ,,löggiltra“
embættismanna, sbr. ,,Dagskrá“) að
pcir liljoti a.llir að verða peim mun
belri, sem Inn fót-.tn lann 'peirra eru
meira hækkuð, eiula sýnist Guðm.
læknii' Björnsson viðurkenna pað, í
öðru orðimi, að petta sé ekki rétti
vegurinn, heldur að liækka aukatekjur
peirra og er pað víst með öllu rétt,
pótt njörgum kunni að pykja pungt
undii að bún, en við pvj leggur hann
gott íað: (tð stoma sjTiJxtciJiJis i liverj-
um hreppi.
Ritgjörð sr. Signrðar Stefánssonar
um stjórnarskrárniálið er mjög gæti-
lega og stillilega rituð, og ólik sum-
um hlftðagreinum um pað niál; en par
sem hann talar um, að eklcert liefði
verið á móti pví, nð pingið 1895 hefði
sampvkkt bretjtingar á gamla frum-
varpinu, pá virðist haim hafa gleymt
pvi að J>ingvaliafundurinn skoraði á
pingið að sampykkja ] að obreytt, svo
að brcytingar gátu að minnsta kosti
ekki samrýmzt ályktan hans. En ú
næsta pingi ættu breytingar að geta
verið betur undirbúnar og rreddar,
einsog höf. segir, svo að samkomulag
gieti orðið um pær, annars er hætt
við að stjórnarskrármálið komist í
óvænt eíni, með pvi að skoðauir manna
eru svo fjarska sundurleitar, par sem
bæði eru nú komnar fram pær tillög-
ur til samkomulags við Dani, er ýmsir
pingmálagarpar vorir telja ,,landráð“,
og hinsvegar tillaga til algjörðs skiln-
aðar við Dani, sem búast má við að
stiórnin og ýmsir fíoiri telji „landráð".
Yæri engin vanpörf á, að liinir vitr-
ustu og gætnustu menn pjóðarinnar
leggðu nú fram lið sitt til að beina
mnlimi í rétt liorf og loiða pað til
farsællegra lvkta.
riútningiir
á sunnRnzkum sjómönnum og-
erfiðisfólki, sem leita atvimni á
AustQörðum á sumrin.
Sökum peirrar öreglu er átt hefir
stað með pennan flutning, er orsakast
aí pví, að landsskipið hefir farið að
hlutast til umliannogmeð pví aptrað
hæði raér og öðrum gufuskipseigend-
um frá pví að annast flutning pennan
á Sunnlendingum á hagkvæmari hátt,
pá hýðst eg hérmeð til (svo framar-
lega sem nægar undirskriptir fást af
Sunnlendinpum) að láta gnfuskip mitt
,,Egil“ næsta ár flytja Snnnle.ndinga
austur að vorinu og heim aptur um
haustið, og vona eg, að sá ílutningur
verði Sunnlondiugum hagfelldari en sá
er peir hafa notið á pessu ári.
„Egill“ er, einsog kunrmgt er, eitt-
hrert hið bezta og sterkasta gufuskip
sem er í ferðum við ísland, og pareð
útgjöi'ðarmaður hans á lieima á Seyð-
isfirði og getur paðan ráðið yfir ferð-
um skipsins, er pað ætíð til taks,
og getur pví ætíð sótt Sunnlendinga á
lientugasta tíma fyrir pi, og ílutt pá