Austri - 30.11.1896, Blaðsíða 3

NR. 33
A t) S T R I.
131
ar> og birtist hjá peim með ritinu
»Svanhvít“ 1877, en ennþá hefir ekk-
ert komið frá peim af samskonar pýð-
og lítur því út fyrir, að peir
“'Dnaðhvort liafi gleymt pessu loforði,
e^a ætli sér ekki að binda enda á
Það. Ekki vitum vér betur, en „Svan-
bvi’t“, sem, eins og menn segja, sann-
arlega; „bar nafn með rentu“, væri al-
lllermt vel tekið, að minnsta kosti af
ð^liim peim, sem ekki mylkjast á óð-
ar8yðju Símonar og hans líka. fegar
'er ekki geturn „producerað“ neitt
stikt, verðum vér að fá pað að láni
hjá öðrum pjóðum, og er oss pað eng-
111 skömm, pví pað gjöra allar pjóðir.
ÍJegar vér ni'i virðum fyrir oss hin
Jrrgri skáld hér á landi, er pað alveg
iurða, hve fátæk eða fátækleg pau eru,
°S er pví ekki annað að sjá, en fag-
nrfræðislegur dauði standi liér fyrir
(iyrum, pessvegna væri pað svo mikill
bagi, ef eldri skáldanna missti við, sem
°neitanlega eru snjailir pýðarar, áður
en peir hafa safnað og geíið út pýð-
lngar sínar, peir eru nú orðnir aldur-
br>ignir menn á 70 aldri að vér ætl-
11111 • Og óneitanlega finnst oss pað
bei’a vott um fagurfræðislegan dauða
1111 á tímn, pegar eitt af eldri viður-
'rrkemidu skáldum vorum er svo hug-
lQyndasnautt, að pað sezt niður og
Jer að hnoða sanmn rímum. J>að er
1 niesta máta aumlegt, pegar skáldin
kaka sér eitthvert lettvægt efni fyrir
kendur að brasa saman rímur úr. Eða
hvað mundi Jónas Hallgrímsson hafa
Sagt, ef hann hefði fengið að líta úr
§róf sinni, og séð Gröndal kófsveittan
Vl® i'ímna lmoð? Jónas, sem að mak-
^gleikum gaf rímunum pað rothögg
Sv° meistaralega, að pær hafa ekki
risið úr pví nú uppí meira en hálfa
Máske Gröndal takist í ellinni,
að vekja upp rímurnar aptur, pað er
e§ pó hræddur um, að aldrei verði.
Maðurinn ber fyrir sig, að oss minnir,
að rímur séu kveðnar suður á Grikk-
landi, en skyldi pað ekki vera eitthvað
bragðbetra, en fíestar rímurnar okkar,
sem par er kveðið? pá væru ekki Aý-
Grikkir afkomendur hinna fornu
Grikkja, ef svo væri ekki.
Eg sagði hér að framan, að hin
nýrri skáld virtist vera svo fátækleg,
pað getur verið, að pað sé vitleysa úr
mér, samt kemur pað heim við pað,
sem dagblöð vor eru alveg nýlega farin
að klifa á, að yfir pjóðinni hvíli bók-
menntalégur svefn, eða bókmenntaleg-
ur doði, og að oss vanti leiðtoga.
Hvar eru nú slíkir leiðtogar, sem peir
voru Fjölnismenn, og Jón sál. Sig-
urðsson, Gísli Hjálmarsson læknir, og
Grímur Thomsen og fleiri, sem allir
voru samtímis kringum 1840 í Khöfn,
allir fluggáfaðir framsóknarmenn? Eða
eiga pessir Brandesarbullukollar að
ganga oss í pessara manna stað. Eg
bið annars forláts á spauginu, eg kann
aldrei að nefna pá, nafn peirra er rit-
lent, og heimspekilegt pessutan, real-
ista kalla peir sig.
Eg keypti næstliðið haust einn pess-
ara realista, Einar Hjörleifsson, kvæði,
af pví síra Matthías hælir honum mest
af pessu nýja skáldakyni. Ekki virð-
ist mér Einar pessi stórvægilegt skáld,
par eru að vísu liðlega rímuð smá-
kvæði og vísur, en pað er nú meinið
hjá okkur Islendingum, að ósköpin öll
eru til af pessum rímurum eða hag-
yrðingum, hvað eg á að kalla pá, en
fátt af verulegum skálduin. Allt Horð-
urland er fullt af pessum rímurum og
enn pá víðar; að minnsta kosti pekkj-
um vér ekki pann Norðlending, sem
ekki hefir getað klúðrað saman vísu.
H. Havsteinn er annar realistinn, mun
vera eitthvað kraptmeiri en Einar,
sem einungis vegna hins pýdda kvæðis
úr Tennyson er gefandi 75 aurar fyrir.
Hannes kvað yrkja mikið um yfirborð
kvennpjóðarinnar; oss virðist pað ekki
mikið efni. Margir mmiu nú annars
segja, pessir meun eru ungir, en standa
til bóta, vér svörum, sumir peirra eru
sjálfsagt 30 ára, og Jónas Hallgrínv;-
son dó milli 30—40 ára, og enn pá
yngri var hið heimsf’ræga skáld með
Bjóðverjum, Friðrik Schiller, pegar
liann dó.
Eptir pessar fáu og smáu hugleið-
ingar, sem viðkomendur munyx telja
bull og vitleysu, viljum vér hverfa apt-
ur að efninu, áskoruninni, og sækja
„Svanhvít“ og láta skáldin sjálf tala.
J>eir segja par í formálanum: „Yrði
safni pessu vel teldð af löndum okkar,
mundi okkur vera ánægja að gefa út
annað samkyns og viðlíka stórt, áður
langt um líður“. Oss tínnst nú vera
langt um liðið, pessi 19 ár, og óskum
pví, að peir, sem allra fyrst, bindi
enda á petta loforð.
í hínni nýju „Svanhvít" ættu að
skipa öndvegi hin undra fögru kvæði
Schillers bæði að efni og efnismeðferð:
„Der Spaziergang" og „Das Lied von
der Glocke“, sem Steingrímur hefir
pýtt bæði, hið fyrra í „Iðunni“, en
liið síðara man eg ekki, hvar eg hefi
séð prentað. Stutt yfirlit yfir efui
kvæðanna ætti máske að fylgja með.
Austlendingur.
ÚTLIIBAR FSÉTTÍE.
— o —
Trúlofun Eristjans, elsta sonar
Friðriks krónprinz.
Prinz Kristjún, sem er talinn mjög
efnilegur maður,- manna liæstur og
svipaður mjög á velli móðurfrændum
sínum, hefir nú trúlofazt Pálinn, dótt-
ur Vilhjálms konungs í 'VVúrtemberg
á jpýzkalandi, og er hún einbirni, og
stendur til að erfa fjarska mikinn
auð eptir foreldra sína.
Lovísa krónprinzessa, móðir prinz
Krisij'>ns, var og eiabirni eptir Karl
XV. Svi.vkonung, og erfði hún margai
miliónir cptir foreldra sína, og hafa
peir feð^ verið allheppnir með að
ná í aijðug gjaforð, sem er bagnaður
eigi vðeins fyrir pá sjálfa, beldttr og
líka fyrir Da.muörkn, er pvílíkur
feikna aufur berst inni landið hvað
eptir anuað v.ð pessi kvonföng rík-
isarfauna, sem orð leikur á, að peir
kunní vel með að fara.
Frökkmn pótti pað eitt á bresta
við móttöku Kússakeisara hjá peim,
að kona Faure pjóðveldisforseta var
eigi nógu tiguleg í framgöngu, og pótti
ekki sæma sér sem bezt við lilið keis-
arans og vera í styttra og dicrara lagi
og svipa um of til „madamanna'* í
Havre, paðan sem pauhjóii komu allt
í einu uppá forsetastól Frakklands; og
var eig; laust við, að Frökkum pætti
mikið á vaata tiguarframgöngu Eug-
eniu keisaraekkju, — prátt fyrir pað
pótt hinar frægustu saumakonur Par-
ísai'borgar liefðu gjört sitt ýtrasta til
að gjöra „fína dömu“ úr kerlingar-
tetrinu.
„Grána11, skipstjóri L. Petersen,
strandaði við Suðureyjar 23. f. m.
Mannbjörg varð, en farrnur fórst.
Grána var liið elzta verzlunarskip
Gránufélagsins, er lieitið var eptir
henni, og var jafnan hin farsælasta
í siglingum, enda hafði atkvæðaskip-
stjóra alla sína daga, par sem voru
peir Petersenarnir.
„Grána“ var vátryggð fyrir 8000
kr., og að öllura líkindum líka farm-
urinn, svo Gránufélagið líður víst eng-
an skaða við petta straud.
132
i,Eg held við fáum hvít jól“, sagði hún brosandi,
„Frökeninni pykir víst mjög gaman að pví að fara á skautum
°S aka í sleða“ ?
>,Mér pykir pað eiga bezt við, að jörðin só hvítleit um vetr-
art>niann, svo að hún sýnist eigi eins nakin“.
^það er víst að svo fer bezt á pví, en pað er ekki sem heppi-
legast fyrir samgöngnrnar; og pað er mjög ópægilegt, að vera alveg
afkróaður.
»En pessvegna liöfum við líka snjómokara og sleða“.
»En ef við komuœst nú ekki heim til okkar og neyðumst til að
lalda jólin hérna í vaghinum?11
»3pað væri mjög leiðinlegt!“
Hún leit til hans svo óttaslegin, að hann gat eigi stillt sig
Ul11 að hlægja að hræðslu hennar, urn leið og honum kom til hugar
bunn fengi pó skemmtilegan félaga við jólahatiðina, pví óánægju-
Sv>pUrinn fór henní svo vel.
»Okkur gæti liðið prýðilega“, sagði hann. Eg er viss um að
yer hafið jólagjafir í töskunni yðar, og eg liefi líka ýmislegt meðferð-
> svo við gætum skipzt á gjöfum og prýtt herbergi okkar. Og
J°sberinn í loptinu yrði að vera jólaljósið okkar“.
»En jólagrauturinn og gæsasteikin! ]pað var óheppilegt að eg
Hdi fresta ferð minni pangað til í dag“.
hai
»Eg hefi pó hérna dálítið, sem getur huggað okkur“, sagði
1111 °g hló um leið og hann fór ofaní handtöskuna sína og tók upp
Ur benni flösku
það
og bikar.
»Með yðar leyfi, fröken, ætla eg að hella á staup handa yður,
^ er gott portvín, og pað mun auka bugrekki yðar að bragða á
Og sjálfur parf eg eitthvað til að hita mér á“.
fir ^-hn hugsaði sig dálítið um, en tók svo hlægjandi við staupinu,
'ún hafði horft á hið fríða og góðmótlega andlit hans.
u drekk pá uppá gleðileg jól fyrir okkur bæði“, sagði hún
U ^ei() og hún tæmdi staupið.
Hann fyllti pað aptur:
hi*r"°8 og dreltk uppá pað, að við megum bráðum liittast aptur í
íri'a herborgi“.
Járnamiðirnir. 129
svo höfðu vöðvar allir prútnað af pessum voðalegu átökum, og and-
lit hans var hvítt sem lín. Hanu haltraði pegjandi út án pess að
líta á okkur og kom pangað aldrei framar.
Nú flykktust allir siniðirnir utan'um Löfgren og vottuðu honum
gleði sina yfir sigri hans, og aðdáun að hans mi.klu kröptum.
„Æ“, sagði Löfgren, „göður smiður á að geta setið á sér, bæði
heima og úti, og svo tekur pað pví ekki fyrir okkur, að vera að
monta af kröptum í kögglum, er hver fordrukkinn grafarapjónn
getur bráðum leikið sér að. En ijúkið nú bræður úr púnsskálinni,
pví nú ætla eg að fá mér aptur neðati í glasinu mínu“.
Upp frá peim degi var Ekeberg allur annar maður; hann sást
sjaldan úti, og pegar pað vildi til, pá var hann meinlaus sem lamb og
luifði lítið um sig. En liann lii'ði ekki lengi eptir petta. En Löf-
gren, sem jafnan var sjálfum sér likur, gengur ennpá á hverju
kvöldi kl. 6 heimanað frá scr i JakobsbergsgÖtunni til Yiktoríakjall-
arans í Norðlandsgötunni, par sem haaa fær sér liið vanalega púns.
glas sitt; og eru pað pau einu óparfakaup, er hann liefir leyft sér
um dagana.
S a in fe r ð a m a ð 11 r i n n.
Jólasaggu
Eptir
Hedevig Winther.
|>að voru aðeins tvær mínútui pangað til j árnbrantarlestin átti
að fara af stað, pá Áki Hein ók inná járnbrautarstöðina. En pað