Austri - 30.01.1897, Qupperneq 2
NR. 3
ADSTEI.
10
í hallavkirkjunni í Laeken. sumarhöll
konungs í Belgíu, ogpykir Norðmönn-
um petta mikill sómi fyrir bygginga-
konst þeirra.
Rússland. Loks heíir nú Rússa-
keisari valið mann í hið auða sæíi
eptir Lobanoff fursta í utanríkismfil-
unum, og er það sendiherra Bússa í
Kau pm ann ahöfn, Muraview.
Nýtt ákaflega auðugt gull-land hafa
Rússar fundið fyrir austan Baikal-sjó-
inn í suðausturhorni Síberíu.
Rar höfðu í haust gengið ákafar
rigningar, svo vatnsflóð báru með sér
mikið af sandi og aur, er, ]>á nákvæm-
ar var að gætt, var feykn af gulli í.
íbúar landsins ætluðu sér að leyna
aðra pessum auðæfum og nota pau
einungis sjálfir. En svo lenti allt í
vaxandi fyllirii eptir pví sem velmeg-
unin óx, að há-rússneskum sið, og svo
komst allt upp, og pá var hiu rúss-
neska stjórn eigi lengi að slá sinni
eign á pessa auðugu gullnámu, er rúss-
nesk blöð láta mjög mikið af, og kalla
„hina nýju Kaliforníu".
Tyrkland. Salisbury hefir spui-t sig
fyrir hjá hinum stórveldunum, hvort
pau mun^lu eigi vilja verða Englend-
ingum samtaka í að neyða Tyrki til
að framkvæma pær endurbætur í lönd-
um peirra, er peir hafa svo marg-lof-
að stórveldunum, og hafa öll stórveld-
in lofað pví, nema f>ýzkaland, pað
hafði eigi enn svarað fyrirspurn Salis-
burys.
Soldán hefir náðað flesta Armeninga,
er i höpt hafa verið settir fyrir óeirðir,
en peir af peim, sem eru sannir að
manndrápum, eig^i að sleppa me^ að
fara í fangelsi. ”
Ítalía. Kokkur útlend blöð hafa
pað fyrir satt, að TJmberto konungur
hafi lcastað kapólskri trú og gjörzt
prótestant til pess að stríða páfanum
og klerkum hans, en pessu sé pó haklið
leyndu fyrir allri alpýðu, er mundi
líka pað mjög illa.
Alltaf kemur upp nýr og nýr fjár-
dráttur meðal æðstu embættismanna
landsins, og eru flestir ráðgjafar lands-
ins og bankastjórar meira eða minna
grunaðir um pessi svik. Og pað
telja menn víst, að fjárhagur landsins
mundi nú- standa all-vel, hefði honum
verið stjórnað af ráðvöndum mönnum,
en nú er Ítalía nærri gjaldprota fyrir
pessi svik og pretti.
Sem dæmi uppá pessi svívirðilegu svik
af ráðgjöfunum mátelja: að einn krafðist
500,000 kr fyrir prófarkalestur! á hinum
ítölsku hegningarlögúm! Kennslumála-
ráðgjafinn heimtaði 50,000 kr. fyrir
handklæði! og 5000 kr. fyrir bursta!
Annar ráðgjafi 50,000 kr. fyrir hieins-
un náðhúsa! Einn stal mörgumpús.
króna í pjónustufrímerkjum og einn
utanríkisráðgjafi eyddi öllum ekkna-
sjóð hinna fátæku skólakennara lands-
ins til danzkvenna við leikhúsin og ann-
ara lausakvenda!! o. s. frv.
En útyfir tekur pó fjárdráttur peirra
manna, er staðið hafa fyrir lagningu
járnbrautanna um landið, pví þau svik
nema mörg hundruð millióuum króna!
Hinn núverandi forsætisráðgjafi,
Rudini, hefir pó reynt til að láta
moka dálítið útúr pessu óprifA fjósi.
en gamla venju er seinlegt að upp-
ræta.
£>ann .23. f, m. varð sá atburður, að
porpið Santa Anna Telozo, er liggur
utaní hlíðum Appenninafjallanna, miðja
vegu milli Modena og Parma, fór af
stað með öllum sínum 182 húsum og
900 íbúiun, og rann alla leið ofaná
jafnsléttu, og stíflaði árfarveginn í
dalnum, svo liermannalið varð að koma
til hjálpar til pess að grafa ána fram.
A undan höfðu par gengið ákafar rign-
ingar og vatnsflóð mikil, sem höfðu
losað jarðveginn undir porpinu, sem
allt brotnaði og eyðilagðist á pessu
einkennilega ferðalagi, og verður stjórn-
in og góðsamir nágrannar að sjá hin-
um húsviltu, er misst hafa aleigu sína,
fyrir viðurværi.
í’ýzkaland. Yerkfallið mikla í Ham-
borg var eigi útkljáð um miðjan p. m.,
og veitir vinnumönnum nú all-örðugt
að etja kappi við hina ríku vinnuveit-
endur, par sem peim hefir lítill fjár-
styrkur komið frá Englandi, sem peim
'liafði pó verið lofaður; og nágraímar
peirra á Norðurlöndum hafa ekki reynzt
peim sem bezt, en látið freistast af
fé vinnuveitenda og gefið sig í vinnu
hjá peim, og leit nú fremur út fyrir
að vinnumenu yrðu að byrja aptur að
vinna án pess að fá bætt hin bágbornu
kjör sín.
Fallbyssukonungurinn mikli, Krupp
í Essen, ætlar nú að gjörast meðfram
stórskipasmiður í Kiel á Holsetalandi,
svo pjóðverjar purfi eigi lengur að
sækja flutningsskip sín til Englendinga.
England. Englendingar hafa nú
undirskrifað og skuldbundið sig til að
leggja Yenezuelalaúdaprætumálið í
gjörðardóm, og svo utariríkismálaráð-
herra Bandaríkjanna. En par með er
eigi alveg víst, að málið falli í gjörð,
pví avð efri málstofa Bandaríkjanna
(Senajiið) verður að sampykkja pessa
sámnwiga forseta ág utanríkisráð^jaf-
ans, en peim kemur nú einmitt miðl-
ungi vel saman við efri málstofuna,
svo sumir halda, að hún muni gjöra
pað peim til stríðs, að sampykkja ekki
gjörðardóm í málinu; en pvílíku er
varla trúandi, pó alls ills sé að vænta
af auðmannastjórn Bandaríkjanna, sem
ræður lögum og lofum í ráðinu.
Indverjar ganga frá. einni plágu til
annarar meiri. Varla er hungursneyð-
inni par austurfrá létt af, fyrr en
hinn voðalegi Svarti dauði kemur par
upp í stórborginni Bombay og í grennd
við hana, og er par nú svo mannskæð-
ur, að öll atvinna er hætt, dómarar
og yfirvöld flúin úr bænum og allir
sem undan geta komizt, en hinír sem
eptir eru, pora eigi að grafa hina
dauðu, er liggja og rotna á strætum
úti. Svo mannskæð er pestin, að í
porpi einu í grennd við Bombay dóu
214 af 220 manns, sem veiktust. En
í sjálfri borginni Bombay dóu 2356 af
3394, er veíkst höfðu!
Englendingar ráðgjöra, að setjaher-
vörð um bæinn og hið sýkta hérað.
Nýlega kom gufuskip austan frá
Indlandi heim til Englands, og höfðu
5 manns dáið á leiðinni úr kóleru.
En skipið var pegar lagt í sóttvarnar-
hald, og væri óskandi, að sá voða-
gestur kæmist ekki í land áEnglandi,
og allra sízt hin voðalega drepsótt,
Svarti dauði, en samgöngur eru miklar
milli Englands og Indlands, svo sterk-
ar gætur parf á pvi að hafo, að varna
útbreiðslu drepsóttarinnar.
Spánn. Ekki hefir Spánverjum
ennpá tekizt að bæla niður uppreist-
ina á Cuba, og hefir ráðið í Was-
hington eindregið lagt pað til v;ð stjórn-
ina, að hún viðurkenndi uppreistar-
menn, en hún eigi viljað, og líkar
4
ráðinu pað illn. En pessi tillaga ráðs-
ins hefir pó líklega orðið til pess, að
stjórnin á Spáni hefir látið tilleiðast
að bjóða, í samráði við stjórn Banda-
ríkjanna, uppreistarmönnum all-bæri-
lega friðarkosti og stjórnarbót; og
eru petta hinar síðustu fregnir paðan
að vestan og enn óvíst, hvort upp-
reistarmenn gangi að pessu, pó par
til séu meiri líkur, er Bandaríkja-
stjórnin er í ráði með Spánverjum,
pví hún hefir jafnan verið Cuba-mönn-
um vinveitt.
Sá voðalegi atburður varð um jóla-
leytið, að fólksflutningsskipið „Salieru
fórst í Atlantshafi. og drukknuðu par
nálægt 300 manns.
Norður-Amerika. í Bandaríkjunum
hefir bankahrunið aukizt síðan forseta-
kosningin fór fram, og er pað eigi
góðs viti fyrir seinni tímann.
Í norðurhluta Bandaríkjanna hefir í
vetur verið ákaflega frosthart og hríð-
ar miklar og snjókoma svo mikil, að
járnbrautarlestir hafa ejgi komizt
áfram svo dögnm skipti, og menn víða
frosið í hel og ófært verið milli bæj-
ar- og peningshúsa, svo skepnur hafa
staðið málpola í fleirí dægur. Segja
blöðin ótíðina einna versta i Norður-
Dakota, par sem rnargir Islendingar
nú búa.
Nýtt ræningjabæli hefir fundizt á
vestanverðri Afríku. Menn höfðu furð-
að sig á pví, að fleiri skip fórust við
vestanverða Afriku, svo að aldrei
spurðist neitt til peirra framar. Kú
í vetur fór barkskipið „Bartolomeo
Dias“ frá Kio Janéiro, og hafði óbóta-
<,maður, sep hafðj fyrirgjört lífi sínu,
*leynst í rarmrúminu. Á íeiðinni gaf
matreiðslumflðurinn skipshöfninni eitur;
er peir ! nálguðust Afríku, svo allir
skipverjar dóu. Stýrði hann svo skip-
inu að ey einni við Afríkuströnd, og
komu pá félagar hans útá skipið til
hans. En óbótamaðurlnn leyndist frá
skipinu á báti, er myrkt var orðið, og
náði í bát með matvælum á strönd-
inni og hélt honum til hafs, og var
svo heppinn, að ‘ná í ástralskt skip,
par sem hann sagði frá pessu morði
á skipshöfninni og hvar óbótamenn
pessa væri að hitta.
Strax og skipið kom til lands, var
hinni brásilíönsku stjórn sent greini-
legt hraðskeyti um péhna atburð, og
sendi hún pegar herskip til að leita
að morðingjunum, og fann skipið eyna.
En er morðingjarnir sáu hermennina
koma í land, pá biðu peir ekki boð-
anna, en sprengdu virki pað, er peir
höfðu gjört sér, og sig sjálfa, í lopt
upp.
Hermennirnir rannsökuðu nú eyna,
og fundu par leyfar af 5 stórum segl-
skipum, er ræningjar pessir höfðu náð
pangað með pví að ráða sig á skipin
sem matreiðslumenn, og hafa peir
síðan drepið skipshafnirnar á eitri, er
peir nálguðust ræningjabælið.
Fróttapráð frá Skotlandi til ís-
lands segir „Stavanger Aftenblad",
eptir blaðinu „Glasgow Herald“, að
peir John Mitchell og dr. Jón Stefáns-
son gangist fyrir að verði lagður mill-
pessara landa, og hafi peir pegar safn-
að 100,000 pund Sterling, eða 18 millí-
ónum króna til fyrirtækisins, er mest
af sé lofað á Englandi og Skotlandi,
og hafi peir pegar fengið leyfi Engla-
og Danastjórnar til pess að leggja
pennau fréttapráð, sem muni verða til
ómetanlegs gagns fyrir island.
Yér seljum pessa fregn eigi dýrari
en vér fengum hana, en óskandi væri
að hún væri sönn.
Síldarverðið hefir nú töluvert lækk-
nð í útlöndum, og fekkst ekki nema
12 krónur fyrir pá síld, er send var
með „Yesta,, frá Eyjafirði, og seld
var í Kaupmannahöfn um jólaleytið.
Skipaferðir. „Yaagen“ höfum vér
heyrt að eigi að fara frá Kaupmanna-
liöfn, 5. marz n. k., með 2 ln'is, til
höggin, fyrir Orum & Wulff, til [Jórs-
hafnar á Langanesi, par sem pað verzl-
unaríélag ætlar að reisa verzlun í vor,
og á herra Snæbfórn Arnljótsson að
veita lienni forstöðu.
I ráði mun, að gufuskipið „Egill“
fari frá Kliöfn 20. marz n. k., og komi
við í Stavanger, Björgvin, J>órshöfn,
Klaklcsvik, Berufirði, Stöðvarfirði, Fá-
skrúðsfirði, Reyðarfirði, Norðfirði,
Mjóafirði, Seyðisfirði, Yopnafirði, Húsa-
vík og Ej'jafirði, par sem skipið snýr
við, og fer aptur sömu leið til baka.
I maímánuði mun í ráði að láta
„Egil“ fara sriður eptir Sunnlending-
um, einar 2 eða 3 ferðir eptir pörf-
um, og láta hann flytja pá aptur snð-
ur í haust á sem hentugustum tíma.
Heyrt höfum vér. að „Bremnæs“
muni eiga að annast strandferðirnar
aptur í sumar, að rainnsta kosti fyrir
Austlendingafjórðungi, og kvað hafa
verið gjört vel við farpegjarúm skips-
ins í vetur.
Stórkaupmaður Thpr E. Tulinius
kvað hafa keypt gufuskip í Svípjoð i
vetur. er víst mun eiga að ganga
hingað til Austfjarða í sumar.
Gjöfum til spítalastofnunar hér á
Seyðisfirði hefir herra lyfsali H. I.
Ernst verið að safna í Kaupmannahöfn
í vetur og orðið töluvert ágengt.
Embættaskipun. Hinn 12. p. m. er
læknirinn á Seyðisfirði, O. B. Scheving,
allramildilegast af kormngi skipaður
héraðslæknir í 7. læknishéraði íslands.
Pistlar frá Hallfreði.
H.
Af pvi pú ert svo víðförull „Austri“
minn! pá bið eg pig fremur en önnur
blöð að bera lesendum pinum kveðju
mína, og segja peim, að ekkert gagn
sé að lesa „pistlana“, ef peir verði
ekki vel hugleiddir.
Eg er ekki ánægður með öll ákvæði
sveitarstjórnarlaganna, sern nú gilda
á íslandi. Mér finnst sumum ákvæð-
um ofaukið, en aptur önnur vanta.
Eg vil sjá í peim ákvæði eitthvað í
pessa átt:
Sérhver sá maður, sem hefir kosn-
ingarrétt og kjörgengi í sveitamálefn-
um, er skyldur til að taka á móti
kosningu í hreppsnefnd, ef hann eri
kosinn með meiri hluta atkvæða til
pess. Enginn getur skorazt undan að
verða hreppsnefndarmaður um næstu
6 ár, hversu lengi sem hann er búinn
að vera í hreppsnefnd — sem pann-
ig er kosir.n.
2. Sérhver sá, sem hefir atkvæðis-
rétt í sveitamálum, skal skyldur að
sækja pað hreppamót, sem kýs menn
í hreppsnefnd í hans hreppi, og skal