Austri - 20.11.1897, Blaðsíða 1

tRemur út 3 á mánuðí eða
* 36 blðð til nœsta nýárs, og
kostar hér á landi aðeins
3 kr., erlendis 4 kr.
Gjalddagí 1. julí.
Uppsögn skriJUg hundin við
áramót. Ógild nema kom-
in sé til ritstj. Jyrir 1. okib-
ber. Auglýsingar 10 aura
línan, eða 60 a.hverþuml.
dálks og hálfu dvrara á 1.
síðu.
YII. AK.
Seyðisfirði, 20. nóvember 1897.
NR. 32
AMTSBÓKASAFNIÐ a Sevðisfirði
er opið á laugard. ld. 4—5 e. m..
Nýir taupendur
að vni. árg. ATJSTRA 1898,
fá ókeypis allt sögusafn blaðsins
1897, innhept í kápu.
I sögusafni pessu er, meðal annars,
hin ágæta saga „Jafnir fyrir jögun-
um“, sem er viðurkennd, af öllum nú-
verandi kaupendum blaðsins, að vera
einhver hin lang-bezta saga, er komið
hefir í íslenzkum blöðum.
peir, sem vilja fsæta pessu kosta-
boði, eru beðnir að snúa sér til út-
gefandans með pantanir á blaðinu,
fyrir nýár 1898.
Afgreiðsla Austra.
Loðmfirðinga, Borgrirðinga og Hjalta-
staðar- og Eiðapinghármenn biðj-
um vér vinsamlega um að vitja
Austra á skrifstofu blaðsins á Vest-
dalseyri, en Mjófirðinga og lrina aðra
Héraðsbúa hjá lierra útvegsbónda
Kristjáni Jönssyni í Nóatúni á Ejarð-
aröldu, er hefir sýnt oss pann velvilja,
að taka að sér að afhenda ferðamönn-
um blaðið.
Oss er svo umhugað um að Austri
komist sem fljótast og bezt til kaup-
endanna, og pví er pað vor innileg
bón til ferðamanna, að peir vilji sýna
oss pann greiða, að bera blaðið áleiðis
heim í sveitirnar, og par vonum vér
að pað liggi sem stytzt á bæjunum.
Ititstjórinn.
Þeir sení eiga óborgaðar
skuldir sínar við verzlan M. Einars-
sonar, og ekki hafa gjört neina samn-
inga um pær, eru vinsamlega beðnir
að borga pær, eða semja um greiðslu
á peim við undirskrifaðan fyrir næstk.
nýjár.
Seyðisfirði 27. okt. 1897.
Matth. Þórðarson.
útlekdar fréttir.
-0--
Grikkir ætla að hafa sig fram úr
fjárvaudræðunum, sem mest voru pví
til fyrirstöðu, að fullur friður kæmist
á með peim og Tyrkjum, og peir pyi’ftu
ekki að láta lauslönd við Tyrki uppí
herkostnaðiun.
Georg konungur, er alltaf hefir
reynzt Grikkjum hinn nýtasti konung-
ur, befir kallað ríkustu menn fands-
ins á sinn fund, og skorað á pá, að
hlaupa nú undir baggann og reynast
föðurlandi sinu í vandræðum pess, sern
góðir synir, og lánapví fé til pess að
koma pví úr verstu kröggunum.
Tóku pessir auðmenn áskorun kon-
ungs vel, og lofuðuað lána rikinu um
50 milliónir króaa.
En pá voru enn óborgaðar yfir 20
milliónir af herkostnaðinum til Tyrkja,
og par að auki áætlað, að bæta yrði
íbúum f’essalíu fyrir spillvirki og fjár-
tjón pað, er her Tyrkja hafði unnið
par, svo tugum millióna skipti. Og
svo var fjarhagur Grikkja bágbor-
inn á undan ófriðnum, að við gjald-
proti lá, svo mikið vantaði enn til
pess að peir væru komnir úr fjár-
vandræðunum.
En síðasta blað, er komið hefir til
, 7 %
Islands, (og ritstjóri Austra liefir svo
sem að sjálfsögðu fengið): „Bergens
Tidende“, segir að England, Frakkland
og Bússland ætli að ábyrgjast pað,
sem Grikkir purfi meira að lána, og
gengur pá vist úr pessu all-greiðlega
með friðarsamningana i Miklagarði,
svo vonandi er, að nú komist bráðum
fullur friður á milli Grikkja og Tyrkja.
Yilbjálmur ý>ýzkalandskeisari hefir
sæmt systur sína, Soffíu, sem er gipt
krótiprinzinum af Grikklandi, heiðurs-
merki „Lovísuorðunnaru, fyrir pað,
hvað vel hún hefir gengið fram í pví,
að hjúkra særðum mönnum úr ófrið-
inum.
Tyrkir gjörast nú allt ópægari við
stóiveldin síðan peir börðu á Grikkj-
nm, og svo er sagt, að meðliald pýzka-
landskeisara muni stórum ala upp í
peim strákinn, eigi sízt, ef pað reyn-
ist satt, að keisarinnsé pví meðmælt-
ur, að bæta Tyrkjum við bandalag
pað, er lengi hefir staðið með þjóð-
verjum, Austurríki og Ítalíu, og nú
hefir líka náð í Rumeníu, sem ýms
útlend blöð hafa nú fyrir satt.
Mun par vera krókur á móti bragði
pví, er Rússar gjörðu f>jóðverjum í
sumar, er peir gengu í bandalag með
Frökkum.
Svo mikið er víst, að Tyrkir gjör-
ast nú mjög óráðpægir við stórveldin
á Krítey, og hafa nú í seinni tíð öll
undanbrögð með að gefa eyjarskeggj-
um pá sjálfstjórn, er peir lofuðu peim
í vor.
Austurríkismenn. Rýzki flokkurinn
á pinginu heldur jafnt og pétt áfram
ólátunum í pinginu í "VVien.
Nýlega lá par við almennum áflog-
um. Yaraforseti, er stýrði fundi, vildi
koma lögum á við umræðurnar, en
hinir J>ýzku pingmenn vildu hepta
umræðurnar, og börðu með reglustrik-
um svo hart í borðin, eða skelltu borð-
lokunum svo hart, að ekkert heyrðist.
Síðan köstuðu peir pingskjölunum í
hausinn á forseta, sem Pólverjar og
Bæheimsmenn á pingi, urðu að fylkja
sér í kringum, svo f>jóðverjar rifu
haun eigi ofanúr forsetastólnum og
fleygðu honum á dyr, og voru pá
riskingar miklar með pingmönnum.
En pegar pessi gauragangur stóð
sem hæst, kom aðal-forsetinn að og
sleit pegar fundi. Síðan hefir hann
sagt af sér forsetatigninni og var eng-
inn pingmanna fús á að setjast í svo
vandasamt beiðurssæti eptir hann, og
var pví pingið forsetalaust, er síðast
fréttist.
En pessi ófriður í Wien er mjög
meinlegur fyrir samkomulagið við Ung-
verja, seni leiðast pessi ólæti í vestur-
hluta rikisins, og einmitt i ár áttu ping-
in í báðum ríkishlutunum að endurnýja
tollsamriinga o. fl., er engu tauti verð-
ur á komið meðan svona gengur róstu-
lega á pinginu í Wínarborg.
Danir sitja nú á pingi, og ber par
fremur lítið til tíðinda ennpá.
Dr. Hedin frá Svípjóð, er ferðast
befir nú í hálft fjórða ár um Mið-
Asíu, einkum Pamirlandið. og komið
par, sem enginn Norðurálfumaður hefir
áður verið, — hélt nýlega fyrirlestur
í landafræðisfélaginu í Kaupmanna-
höfn og sagði par frá ferðum sínum,
er pykja mjög merkilegar fyrir landa-
fræði og jarðfræði, og sæmdi félagið
hann beiðursperiingi úr gulli.
General Booth, yfirforingi Hjálpræð-
ishersins, var nýlega í Kaupmanna-
höfn til pess að vígja par tvær nýjar
hjálpræðisstofnanir, nefnil. stórhýsi
fyrir sakfellda menn og annað fyrir
fallnar stúlkur, er herinn svo reynir
til að leiða báða af stigum glæpa og
ólifnaðar á réttan veg, til bamingju
fyrir sjálfa pessa aumingja og mann-
félagið. Hefir Hjálpræðisberiun pví-
líkar stofnanir viðsvegar um heim, en
einkum pó í stórborgunum, par sem
ólifnaðurinn er vanalega mestur.
Hjálpræðisherinn heíir 3 aðrar gust-
ukastofnanir, matar- og gistingahús,
í Kaupmannahöfn, er gjöra ákaflega
mikið gott. Á pcim voru hýst í fyrra
68,607 manns, gefið að borða 241,249,
útvegað 9,213 manns vinnu, 2,473 at-
vinnu um stundarsakir og 7.602 hefir
verið veittur sjúkrastyrkur.
Kannast nú allir Kaupmannahafn-
búar við verðugleika Hjálpræðishers-
ins, og pökkuðu nú Genetal Booth pað
á almennum fundi, sem verðugt var.
Prestsekkjan Hassager, er var vel
efnuð og átti stórhýsi útá Friðriks-
bergi með stórum og fögrum aldin-
garði, — hefir arfieitt háskólann að
bústað síuuin með öllu tilheyrandi og
tölnverðum peningum par að auki —
handa fátækum stúdentum við Kaup-
mannahafnarháskóla.
Professor juris Matzen er executor
testamenti pessarar beiðurskonu.
Nýkominn er til Kaupmannahafnar
söngkennari nokkur frá Stavangri,
Forváld að nafni, er fullyrðir að vera
sonarson „Yice-admirals“, greifa,
Adams Gottlob Ferdinand Moltke, og
býðst til að sanna pað fyrir dómstól-
unum; en liinir núverandi greifar
Moltke, sem eru einhverjir tignastir
og auðugastir danskra aðalsmanna,
— eiga hið mikla Bregentvedgóss o.
fl. stóreignir —, pverneita allri frænd-
semi við Forvald pennan, en ekki yilja
peir samt leyfa honum að rannsaka
skjalasafn ættarinnar, par sem liann
álítur að sjálfsagt muni vera geymdar
óhrekjandi sannanir fyrir skyldleika
hans við Moltkana. Hefir Forvald
tekið upp skjaldarmerki Moltkanna og
sett í signeti sitt. En eptir er nú að
vita, hv:ið dómstólarnir segja um málið.
Garl Hansen, sá er stýrði gufuvagns-
lest peirri, er manntjónið mikla hlauzt
af í sumar við Gjeutofte, er nú í und-
irrétti dæmdur í 4mánaða einfalt fang-
elsi og 44,875 kr. skaðabætur.
pjóðargjöf (Folkegave) mun höll sú
eiga að lieita, er Danir eru nú sem
óðast að skjóta saman til, og ætla að
gefa hinum vinsæla elzta syni krón-
prinzins, Christjáni, og á höllin að
standa á Jótlandi. 300 manns af öll-
um stéttum hafa ritað undir áskorun-
ina til að gefa til hallarbyggingar
pessarar.
Frá Þýzkalandi pykja pær fréttir
mestum tíðindum skipta, að hæstirétt-
ur keisaradæmisins iLeipzig hefir dæmt
hinn háaldraða sosialista, Liebknecht,
er nú er 71 árs að aldri, í 4 mánaða
faugelsisvist fyrir orð pau, er hann
hafði um keisarann á málfundi nokkr-
um í Breslau í Schlesiu, og viðurkenn-
ir pó rétturinn, að orðin hali ekki
verið meiðandi fyrir keisarann í raun
og veru, en pað kunni pó einhverjir
af áheyrendunum að hafa misskilið
orð Liebknechts á pá leið! Er eptir
pessum dómi ærið vandfarið með mál-
frelsi manna á J>ýzkalandi, er talað
er um keisarann.
Holdsveikistæknafumlur var í haust
haldinn fjölmennur í Berlín. Komu
par holdsveikislæknar frá fjöldamörg-
um löndum, og höfðu með sér til sýnis
á fundinum holdsveika menn.
Hinn nafnfrægi prófessor Koch var
kosinn fundarstjóri, en doktóramir
Lassar frá J>ýzkalandi, Armauer
Hansen frá Norvegi og Ehlers frá
Kaupmannahöfn, skritarar.
'ÖUum læknunum kom saman um,
að holdsveikin væri smittandi, og magn-
aðist mjög við fátækt og óprifnað, og
eina ráðið væri að einangra sjúkling-
ana frá heilbrigðum mönnum. Ætla
Englendingar pegar að byggja holds-
veikraspítala í Shetlandseyjunum, og
Fjóðverjar annan i Prökul við Memel
pár sem holdsveikin er mögnuðust.
Norðmenn hafa nú lokið kosningun-
um til stórpingsins, og hafa verið
kosnir að pessu sinni 74 vinstrimenn
til stórpingsins og vantar pá aðeins
2 pingmenn til pess að vinstrimenn
hafi 2/s hluta atkvæða á pinginu, er
parf til pess að breyta stjórnarskránni.
Dr. Andrée. Níi um nokkurn tíma
hefir litlum getum verið að pví leitt
í útlendum blöðum, hvar dr. Andrée
muni nú niður kominn. En síðast í
f. m. gáfu 2 skipstjórar með skips-
höfnum peirra, svolátandi skýrslur
fyrir rétti i Yardö í Norvegi:
Skipstjóranum á „0verli“ og skips-