Austri - 10.12.1897, Blaðsíða 2

NR. 34
A U S T R I.
134
rera í&r pess meðvitandi, að hann fer
her með vísvitandi ósaDnindi.
Og ennfremur segir doktorinn, að
pessir mótstöðumenn sínir á alpingi
viljí enga stjórnarbreytingu hafa, held-
ur æsi peir aðeins alpýðu mót Dön-
um og stjórninni, haldi dauðahaldi í
hið áhyrgðarlausa landsliöfðingjadæmi;
en flokksi'oi ingi pessara Nihilista sé
landshöfðinginn Magnús Stehpensen!!!
sem einkum hafi verið svo meinilla við
framgang frv. doktorsins á pessu pingi,
meðan ekki var komið lag á sjóðpurð
póstmeistara Finsens sálaða!!
Jpvílík dómadags vísvitandi ósannindi
um saklausa sampingismenn sína eru
mjög svo vítaveið, og pað pví fromur
sem pau eru sett fram í einhverju út-
breiddasta blaði Dana, og verða til
pess að ófrægja pingmenn vora og spilla
málstað vor Islendinga hjá stjórninni
og hinni dönsku pjóð, og kveikja óvild-
arhug hemnar til vor allra, en pó fyrst
og fremst landshöfðingjans, sein peir
greinarhöfundarnir virðast vilja fyrir
hvern mun ófrægja sem allra mest;
og til pess eru máske öll meðöl jafn
handhæg.
Oss getur eigi betur fundizt, en sá
pingmaður, er svona ástæðulaust ófræg-
ir samvinnumenn sína á pingi hjá hinni
ókunnu dönsku stjórn og pjóð, eigi
ekkert erindi á pjóðping vort Islend-
inga framar, og vara mega Yestmanna-
eyingar sig á pví, að neyða eigi fram-
vegis pvílíkum pingmauni uppá aipirigi,
pví pað mætti vel verða til pess, að
peir misstu kosningarrétt, og petta
kjördæmi, er eigi er fjölmennara en
hiuir stærri hreppar íandsius, yrði
sameinað einhverju af hinum næstu
kjördæmou, eins og áður hefir til orða
komið, svo alpingi yrði framvegis l.iust
við pvílíkar óhappa-sendingar paðan.
En til pess að íorðast petta, ættu
Yestmannaeyingar nú að skora á doktor
Yaltý að segja af sér pingmennsku,
pví vér skiljum eigi í pvi, að hann
eigi nokkurt heillaerindi á ping lengur,
pví með pessari grejn smni einni hefir
dvktor Valtýr kveðið sjálfur upp dauða-
dóm yfir sér sem pólitískum foringja,
pvi enginn pingmanna mun svo óvand-
ur að virðingu sinni, að hann fylgi
peim manni, er beitir pvílíkunr vopnunr.
Markaðsskýrsla
frá
stórkaupmanni Louis Zollner,
dags. 18, nóvenrber p. á.
'Sauöamlan. Tilraunirnar með að
selja fé á Frakklandi og í Eelgiu mis-
heppnuðust. það verður reyndar varla
hjá pví komizt að borga hér sem ann-
ais eitthvað íýrir reynsluna, og pað
má vera, að pað tækist eitthvað bet-
ur til síðar, er vnenn yrðu kunnugri,
en pó er pað álit mitt, að meginland
Norðurálfunnar verði aldrei vel heppi-
legur markaður fyrir íslenzka sauði,
að minnsta kosti ekki fyrir stóra hópa.
Nokkrir smáfarmar uppá 2000—3000
fjár, seldust að ölluni likindum polan-
lega með 8—10 daga millibili; en
ffeira fé í einu er ekki ráðlegt að
senda.
J>að verður betra að slátra fénu á
Englandi innan 10 daga.
Sauðirnir* ættu helzt að vega 110
pd.; en pó mæi tu einstöku undantekn-
ingar eiga sér stuð, en pó aðeins um
fá pund.
MyJkar ær ætti aíls ekki að senda,
en vel feitar geldar ær, sein eigi væru
meir en prevetrar, mundu seljast.
Ull. íslenzk nll hefir selzt afarilla
r ár. p>að leit svo út, senr kaupmenn
væru lafhræddir við að sitja uppi með
ullina, og pessvegna seldu peir hana
strax og Iiúii kom frá Islaudi fyrir
nrjög lágt verð. Fyrir norðlenzka og
austlenzka ull, fékkst aðeins 61—62
aut ar, en sunnlenzk ull seldist víst til
j ifuaðar á 54 a. jpetta verð er tölu-
vert lægra en í fyrra, sem er pví und-
ariegra sem ensk ull og nýlenduuHin
var í sama verði og í fyrra. Reir sem
kaupa íslenzka ull eru fremur fáir og
voru ekki uppá seléridur komnir, par
sem alltaf barst nóg að peinr.
Ull Pöntunarfélaganna var óseld par
til síðast í októbermánuði og voru pá
eigi nema tveir kostir fyrir hendi,
annaðhvort að selja ullina með pessu
lága verði, eða geyma hana til næsta
árs.
Æðardúnn seldist fremur vel, fyrir
10—11 kr. pundið. Eri hreinsunin á
honum er ennpá ekki sem bezt, og
ætti að batna.
Hestar. Hingað hefir í sunrar verið
flutt með mesta móti af hestum frá
öðrum lönduni; og frá Islandi hafa
komið 7—800 hestum fleira en vana-
lega, og par lítil var eptirspurn eptir
hestum, hefir pessi mikli aðflutningur
lækkað söluverðið. Mikill íjöldi hesta
er ennpá óseldur, cinkum tvævetrir,
og síðustu skipsfarmarnir af 2 vetrum
hestum hafa mátt heita óseljandi, og
verð eg sterklega að ráða frá að flytja
hesta út, séu peir yngri en 3 vetrir
eða eldri en 7 vetra, og svo verður
að senda gelta hesta en ekki graðfola,
sem mönnum er hér illa við,
Fisfcur hefir líka verið í lágu verði.
Fyrstu farmar af færeyskum málsfiski
seldust fyrir 51 ríkismark (1. ríkism.
90 a.), og einn farmur frá Yestmanna-
eyjum var seldnr fyrir 49 ríkism. í
Bilbao. En síðan hrapaði verðið um
8—10 ríkism. á skpd. A Englandi
hefir verið gefið fyrir smálestina, petta
frá 1372—15 punda fyrir málsíisk,
13—143/4 fyrir smáfisk og 10—lB/g
punds fyrir ýsu.
Núria við end^ markaðsins, er út-
litið pó heldur betra.
Grasaferðin.
—o —
Mér datt í hug að skrifa pér, Austii
minn, nokkrar endurminningar frá
fyrri dögum, og hyrja eg pá að segja
frá pví, er eg fór á grasafjall í fyrsta
sinn.
Bærinn Hagi stondur í rennsléttum
hvammi, sem er eins og skeifa í laginu,
eru liáir mehir á prjá vegu, veit hann
móti norðri og pó er optast logn og
bliðviðri í Haga. Rað var um morg-
untíma á sunnudag snemma sumars,
að reknir voru heim hestarnir í Haga
og Gunnlaugur bóndi lét járna pá; eg
man svo vel eptir peim degi eins og
pað hefði verið í gær. Túnið stóð í
blóma og ærnar breiddu sig á nesinu
fyrir neðan bæinn, pað var eins og
einhver unaðsblær yfir öllu pann dag.
Rað var verið að húa sig undir að
fara í grasaheiði, og eg átti í fyrsta
sinn að fá að vera með í grasaheið-
inni, eg hlakkaði til pess meira en til
jólanna. Eg hafði heyrt svo margar
sögur um puð, hversu skemmtilegt væri
á heiðinni við stöðuvötnin, par sem
álptir og endur væru að synda i hóp-
um kringum hólmana, sem pær verptu
í, eg hafði heyrt hversu mikið væri
af silungi í vötnunum og kílum sem í
pau rennn, og hugði. eg gott til að
veiða pá í net. Eg gjörði mér marg-
ar og fagrar hugmyndir og vonir um
pessa ferð, og pær brugðust heldur
ekki.
Eptir miðjan daginn var allt ferð-
búið, og við riðum á stað 5 í hóp með
2 áburðarhesta, við vorum 2 piltarnir
og stúlkurnar 2, Gunnlaugur bóndi
fylgdi okkur; hann ætlaði a.ð hjálpa
okkur að setja niður tjaldið, vísa okk-
ur á bezta grasaplássið, og fara síðan
heim með hestana. Yið héldum áfram
inneptir dalnum, sem á löngu svæði
er vaxinn smá skógi að norðanverðu,
var hann pá skrúðgrænn og al-laufg-
aður. Yar eg mjög hrifinn af nátt-
úrufegurðinni par fram í dalnum, sem
sjálfsagt er eiun með peim fegurstu
hér á landi. Um háttatímann héldum
við framhjá innsta bamum, og svo
uppá heiðina, Ferðin gekk greiðlega,
og nokkru eptir apturbirtu vorum við
komnir að löngu og breiðu stöðuvatni
með premur hólmum í; við héldum
fyrir endann á pví ög svo fram með
pví að vestan. Sólinvar komin nokk-
uð hátt á lopt, pegar Gunnl. húshóndi
okkar stöðvaði hestana við breiðan
kil, sem féll útí vatnið, og sagði að
hér mundi nú bezt að berast fyrir.
Yið stigum af baki í sléttum hvammi
við kílinn, tökum ofan af hestunum og
hvíldum okkur litla stund, fórum svo
að leysa klyfjarnar og ganga frá tjald-
inu og gekk pað allt greiðlega. Á
meðan höfðu stúlkurnar búið til dá-
litlar hlóðir, tínt lyng og sprek í eld-
inn og voru farnar að hita kaffi, sem
pær ætluðu að gefa okkur og húsbónd-
anum áður en hann legði á stað heim-
leiðis aptur, drukkum við kaffið inní
tjaldinu, og síðan yekk Gunnlaugur
með okkur uppá háa melöldu skammt
frá tjaldinu, og sýndi okkur plássíð
umhverfis, -og hvar mundi bezt að leita
grasanna,.
Var sjóndeildarhringur paðan svo
fagur, að mér mun seint gleymast. I
vestri gægðist Herðubreið upp yfir
Möðrudalsfjallgarðana, og til hliðar
við liaria sást óglöggt ofaná Dyngju-
fjöll; í suðvestri sáust Kverkfjöllin
bera upp yfir röndina á Vatnajökli,
en í suðri gnæfði Snæfell npp yfir
Fljótsdalsheiðina, í útnorðri sáum við
ýmsa hnúka bera upp yfir Búrfells- og
Hágangaheiði. p>ekkti eg fáa peirra,
nema Heljardalstjöll og Hágöngur.
Himininn var heiður og blár, og lopt-
ið hreint og svalandi, og fullkomin
pögn og kyrrð, nema pegar álptirnar
og fleiri fuglar, sein svntu í hópum á
vatninu, rufu pögnina með sínum ljóm-
andi fagra söng. Eptir að við Iiöfð-
nm um stund, skemmt okkur með pví
að skoða pennan fagra og víða sjón-
deildarhring, stöðuvötnin, tjarnirnar
og stóra flóa með einkennilegu lands-
lagi, háum dysjum með stararsundum
á milli, sem allt blasti svo vol við af
sjónarhæð peirri er við vorum stödd
á— snerum við svo heinr að tjaldinn,
kvödduui Gunnl. bórida, sem pá steig
á hestbak og liélt heimleiðis, Fórum
við síðan að sofa, og sváfum til kvölds,
pví pað var siður, er menn lágu á
grasafjalli, að sofa um daga en grasa
um nætur; grösin sjást mikið betur
pegar dögg er á jörðu.
jpegar sól fór að lækka á lopti ris-
um við upp, snæddum kvöldverð, tók-
um tínupoka okkar og fórum að leita
grasanna, en ekki gleymdum við pilt-
arnir að leggja net, sem við höfðum
með okkur, í kíliun áður en við fórum
frá tjaldinu, hugðum við gott að skoða
veiðina er heim kæmi.
Vikan leið ótrúlega fljótt, veðrið
var yndislegt og fagurt, sólargeislarnir
böðuðu sig í spegilsléttum stöðuvötn-
unum, og um lágnættið flaut sólin rétt
við sjóndeildarhringinn, dimmrauð, og
sýndist óvenjulega stór. Regar hún
hækkaði dálítið á lopti, fóru fuglarnir
að syngja og sungu pá hvað fegurst
og dýrðlegast, peir fögnuðn hinum kom-
andi degi; var auðséð og auðheyrt,
að peir nutu sín mjög vel, parna á
hirium kyrru og afskekktu stöðuvötn-
um í hinni pögulu og hlíðu náttúru,
par sem peir máttu ótruflaðir njóta
eðlis síns. — Nálægt dagmálum á morgn-
ana ko’mum við heim að tjaldinu með
pokana okkar, vel fulla af grösum,
breiddnm pau til purks, drógum upp
netið, sem ætíð voru nokkrir silungar
í, og eptir að hafa borðað og drukkið
kaffið fórum við að sofa; sváfum við
vært á heyfletinu, en opt pótti mér
liitinn of mikill í tjaldinu um hádag-
inn, og varð pungt í höfði.
Jafnframt pví sem við leituðum gras-
anna, hafði eg mjög garnan af að fara
sjm lengst útum bina víðlendu og stóru
heiði, og skoða allt pað sem mér pótti
einkennilegt við landslagið, jafnvel pó
eg ekkí liefði pá lesið neitt af jarð-
fræðis- eða náttúrufræðisbókum. (T)ior-
oddsen mun pá hafa verið barn 1 vöggu).
Langt til austurs sáum við fjall, ekki
mjög hátt, en ákaflega stórt um sig,
sýndist pað líkast pví sem væri pað
samföst pyrping af mörgum fjöllum,
var pað svart og svipljótt tilsýndar,
höfðum við heyrt pað nefnt LandfelL
Langaði mig mjög að koma nálægt pví
til að geta skoðað pað, og eina nótt-
ina er við fórum til grasa, fékk eg
pví ráðið, að við stefndum á Landfell.
Vorum við um miðja nótt komin yfir
undir íjallið, sýndist okkur landslag
vera par hrikalegt og hálf draugalegt
(draugatrúin var ekki útdauð i pá daga).
Fellið er sundur grafið af giljum og
kvosum. Belja par margir iækir nið-
ur undan grænleitum jökulfönnum, sem
eru innst inní gíljunum og kvosunum.
Stúlkuruar sögðust vera hræddar að
komi’ nálægt fellinu, en við piltarnir
höfðunr gaman af að skoða pað sem
bezt, og gægjast sem lengst inní hin
dimmu og draugalegu gil. Skammt
fyrir neðan fellið hittum við stóra móa-
fláka, pakta af fjallagiösum, og voru
pokarnir okkar með pyngsta móti, peg-
ar við héldum heimleiðis um morgi.n-
inn; svo pó ferðalagið yrði með lengsta
móti, pá borgaði pað sig mæta vel.
jþað kom líka nokkuð fyrir um morg-
uninn, pegar við vorum á heimleiðinni,
som eg verð að minnast á.
Fyrir austan móa pá senr við tínd-
um grösin á, var að sjá urðarhjálli
út með fellinu. Virtist mér, pegar við
vorum að húast til heimferðar, að eg
sjá par 1 eða jafnvel 2 menn, en
porði ekki að segja frá pví vegna
stúlknanna, og svo duttu mér líka í
hug útilegumenn, sem eg svo opt hafði
heyrt talað um að væru á öræfunum.
Gátu peir verið komnir svona langt
út á lreiðar? Nei, pað hélt eg ekki.
En pað leið pó ekki á löngu að eg
sannfærðist um að pað hefðu menn
verið, pví eg sá mann koma og ganga
í veg fyrir okkur, og hraðaði hann
göngunni sem mest, en við vorum sein
pví pokarnir voru pungir. Jpegar hann
átti skammt til okkar, hljóðaði önnur
stúlkan upp og sagði að parna kæmi
maður. Varð pá stans á ferð okkar,
pví níi súum við öll manninn sem- nærri
var kominn til okkar; og sá eg brátt
að pað var byggðarmaður og sagði að
pau mættu vera óhrædd. Heilsar svo
maðurinn upp á okkur og spyr hvaðan
við séum, og spyrjum við liann hins
sama; segist hann vera af ........dal,
sem er næsta sveit hinu megin heið-
arinnar. Kvaðst hann liggja hér á
greni með öðrum manni; og að gamni
sínu farið að hitta okkur, pví peim
pyki vistin daulleg par úti á urðar-
hjöllunum. Yið sögðum honum hvar
tjald okkar stóð, og sögðumst hafa
gaman af að peir heimsæktu okkur
áður en peir færu peim. Ivvað hann
pá mundi gjöra pað, pegar peir væru
búnir að vinna grenið.
Næsta dag á eptir vöknuðum við
í tjaldinu við pað að rakki, sem nieð
okkur var, gó liátt, voru pá mennirnir
af greninu komnir, og búnir að vinna
pað. Höfðu peir lika skotið hreindýr,
og fluttu með sér kjötið og skinnið af
pví á reiðskjótum sínum, en urðu svo
að ganga; gáfu peir okkur nnkkiið af
kjötinu. Yar pegar settur ‘pottur á
hlóðir og tekið að sjóða. Borðuðu peir
með okkur kvöldverð áður en peir í'óru
á stað heimleiðis. Höfðum við á borð-
um, auk matar sem við liöfðum flutt
með okkur að heiman, — nýtt hrein-
dýrakjöt, nýjan silung, og egg sem við
höfðum fundið; var kátt yfir borðum,
pó setið væri flötum beinum. Var
sérstaklega rætt um hvílíkt Gósenland
pessi lieiði væri, sem veítti oklcur svo
mörg gæði, að okkur pótti til jaíris
við beztu sveitir, og hvað útsýni og
náttúrufegurð snerti, pá mundi vand-
fundin slík sveit. Loptið væri hér mik-
ið hreinna og betra, og figlasöngurinn
pótti mér mikið skemmtilevri en argið
og gargið í sumu fóikinu niðri í sveit-
inni.
þetta var laugardagur, áttum við pá
von á að okkar yrði vitjað að heiinan.
Yorum við aðeins komin stutt frá
tjaldinu, pegar við sáum til Gunnlögs
húsbónda okkar austan með vatninu
með 8 liesta; hættum við pá að grasa
og fórum heirn að tjaldinu. Yar pað
síðan tekið upp, og grösin og annar
farangur bundinn í kíyfjar og haldið
á stað heimleiðis.