Austri - 10.02.1898, Blaðsíða 1

Kemur út 3 á m&nuðí eða
36 blöð til næsta nýárs, og
koetar hér á landi aðeins
3 kr., miendis 4 Jcr.
Q-jalddagi 1. júlí.
vni. AR.
Seyðisflrði, LO. febrúar 1898.
AMTSBÓKASAFNIÐ k Seyðisfirði
er opið á laugartl. kl. 4—B e. m..
Jafnrétti og sanngirni.
— 0--
Einsog kunnugt er, er Seyðisfjarðar-
kaupstað skipt í prjá hluta, næstum
pví jafn-fjölmenna, sem eru nefndir,
Fjarðaralda, Búðareyri og Yestdals-
eyri. Búðareyri og Fjarðaröldu að-
skilur aðeins Fjarðará, sem núínokk-
ur ár hefir verið góð brú yfir, svo
peir hlutir bæjarins eru lítt aðskildir
og byggjast alltaf meira saman eptir
pví sem nýbyggingum fjölgar innan til
á Búðareyri, rétt gagnvart Fjarðar-
öldu.
En Yestdalseyri liggur pó kippkorn
útmeð Seyðisfirði norðanverðum, liklega
hérumbil priðjung úr mílu frá Fjarð-
aröldu.
Af pessari prískipting bæjarins kom
pað, að sýslumaður og pá verandi
bæjarfógeti hér á Seyðisfirði, A. V.
Tulinius vildi gjöra pann viðauka við
bæjarstjórnarlögkaupstaðarins, að jafn-
an skyldi hver hhiti bæjarins hafa 2
fulltrúa í bæjarstjórn kaupstaðarins, er
virtist hefði verið sanngjarnt, par pá
hefði hver hluti bæjarins haft jafn-
marga menn frá sér til pess að gæta
sérréttinda peirra, en pað sem Aldan
muridi hafa einna tlesta íbúa, pá mundi
hæjarfógetinn sitja par, og var hann
pá gildur priðji maður paðan, og mjög
vel fallinn til pess að miðla málum
milli bæjarhlutanna.
En reynslan hefir viljað verða sú,
að Oldubúar, par sem líka kjörpingið
er haldið, hafa ráðið kosningunum, og
valið sína menn inní bæjarstjórnina,
svo hinir tveir hlutar kaupstaðarins
hafa stundum haft einn mann, eða pá
engan með köflum, í bæjarstjórninni,
sem hefir valdið öánægju, og getur
valdið eigi sem ákjósanlegustu jafn-
rétti og sanngirni milli bæjarhlutanna
innbyrðis.
Hagsmunir Oldubúa og Búðareyr-
iaga fara að miklu leyti saman, enda
hefir bæjarstjórnin varið töluverðu fé
til regabóta og brúargjörðar i peim
hlutum bæjarins síðap Seyðisfjörður
fékk kaupstaðarréttindi, er mun nema
eigi svo fáum púsundum króna, sem
aðallega kemur Öldubúum og Búðar-
eyringum að beztum notum, svo sem
brúin yfir Fjarðará og vegurinn beggja
megin við hana.
En pó petta hafi nú allt fallið í
ljúfa löð með Öldubúum og Búðareyr-
ingum, sem er eins og pað á að vera,
og gleður oss, sem aðrar nytsamar fram-
kvæmdir hinnar háttvirtu bæjarstjórn-
ar — pá efumst vér samt um, að bæj-
arstjórnin hefði látið eins ljóta og illa
skriðu yfirferðar liggja lengi pvers yfir
Ölduna, og hún nú hefir látið meir en
i hálft ár skriðuna við Pöntunarfé-
lagið og Steinholt hggja alveg óáreitta
á Búðareyri, eins og hún brunaði par
ofanúr Strandatindi í sumar. Og eins
virðist pað líka eigi sem sæmilegast
fyrir bæinn að horfa á pað, að eigi
ríkari maður en Stefán í Steinholti
ræðst í mikinn kostnað til pess að
rýma skriðunni af lóð sinni, en bæj-
arstjórnin lætur hana vera parna ó-
snerta á fjölsóttustu verzlunarlóð bæj-
arins, yfir pveran veginn, svo illfarandi
er par yfir með hesta, og pví verra
með æki. — Jað roá s?tla pað, að pess-
um 5 kaupmönnum, sem sitja nú í
bæjarstjórn kaupstaðarins taki svo sárt
til hins vinsœla „Pöntnnarjélags
Fljótsdœlingau, að peir láti pó að
minnsta kosti bráðlega ryðja pennan
aðal-veg höíuðstaðar Austurlandsins;
og geta mætti pess til, að enginn peirra
hefði látið pað óátalið, ef önnur eins
skriða væri látin liggja kyrr meir en
í hálft ár fyrir framan búðardyr sínar.
Eins og áður er á vikið, er pó nokk-
ur spölur frá Öldunni útá Vestdals-
eyri, og væri pað mjög áríðandi, að
sá vegur væri sem greiðfærastur, par
hann samantengir pessa 2 bæjarhluta.
En par á vantar mjög mikið, pó dá-
litið hafi við hann verið kákað siðari
árin; hann ætti helzt að verða bráðum
akfær, bæði suraar og vetur, og væri
Seyðisfjarðarkaupstað pað varla meiri
ofraun, en Akureyringura með hinn á-
gæta veg peirra milli Akureyrar og
Oddeyrar.
En minnst jafnrétti og sanngirni
virðist oss hafa verið sýnd Vestdals-
eyringum í pví, að Vestdalsáin er lát-
in flæða yfir Eyrina á hverjum vetri,
og fylla par marga kjallara og skemma
matvæli manna og gjöra Eyrarbúum
annan óskunda, sökum pess hrákasmíð-
is sem er enn á peim stíflugarði, er
hlaðinn hefir verið til pess að áin falli
ekki í sinn gamla farveg ofaneptir
Eyrinni, svo hún fer bæði yfir hann
og einkum pó í gegnum hann, par
hann er enn ósteinlímdur, sem pó get-
ur aldrei orðið nein frágangssök fyrir
bæinn að kosta; eðabyggja nógu dugleg-
an garð úr grjóti og torfi, sem vatnið
færi eigi í gegnum.
Engu betur er Vestdalseyri varin
fyrir sjónum, sem mcð hverju flóði er
látinn falla óhindraður innum hinn
forna árfarveg innan við Eyrina og
með stórstreymi fer yfir mikinn hluta
hennar, og fellur bæði í kringum skól-
ann og kirkjuna, svo eigi verður purt
komizt pangað, og má nærri geta,
hversu hollur sá vaðall er fyrir messu-
fólk, og skólabörnin, er verða að sitja
vot i fætur pá dagana á skólanum.
Sjórinn brýtur sig og með ári hverju
lengra uppí veginn sunnantil á Eyr-
inni, er naumaster nú fær lengur með
háflóði og mun bráðum takast alveg
af, ef eigi eru braðlega ráðnar bætur
á, sem sjálfsagt mætti gjöra með eng-
um stór-tilkostnaði, með pvi að hlaða
steinlimdan garð uppí hinn gamla mjóa
árós, er sjórinn fellur innum, og leggja
lítinn steinlímdan vegarspotta innst á
Eyrinni fram með sjónum.
Enginn götuspotti ertil á Vestdals-
eyri, og er pað hálf-kátlegt, að vegur-
inn skuli einmitt enda, par sem pessi
hluti hæjarins byrjar! J»að er aðeins
til brú yfir Vestdalsána, sem banka-
stjóri Tryggvi Gunnarsson gaf. — fað
virðist eigi til of mikils mælst af hinni
háttvirtu bæjarstjórn, að hún léti leggja
eina einustu götumynd um Eyrina,
svo messufólk og skólabörn gætu pó
komizt purrfætt leiðar sinnar, og pyrftu
eigi lengur að stofna heilsu sinni í
voða I peim elgi, er opt verður nú á
leið peirra.
B,étt fyrir utan sjálfa Vestdalseyr-
ina, en í kaupstaðnum sjálfum, liggur
umferðin (par er heldur enginn vegur
eða gata) eptir dálitlum fjöruspotta,
sem er ófær umferðar með flóði, og
verður pá að ganga mýrar nokkrar
niður af bænum Vestdal, sem á vetr-
um eru alsettar svellbunkum ofanað
fjörunni og par víðast all-hátt ofaní
fjöruna og sjóinn, er skellur par með
flóði uppí bakkann, og er mesta mann-
hætta að fara yfir pessa svellbunka
og ha’fa menn opt hrapað ofanaf peim
niðurí fjöruna og meitt sig. En eink-
um er pessi hættulega leið opt ófær
skólabörnum » vetrum, sem ganga
mörg á skölann á Vestdalseyii paðan
utanað, par sem nú er orðm töluverð
byggð út með firðinum útað takmörk-
um Ytri-hreppsins; og pyríti pví nauð-
synlega að vinda bráðan bug að pvi,
að leggja færan veg uppá sjávarbakk-
anum. fað gæti orðið of-pungur á-
byrgðarhluti fyrir bæjarstjórnina, að
leggja framkvæmd pess lengur undir
höfuð sér.
|>að er jafnan hygginna bæjarstj.órna
venja, að styðja vinnumenn sína í at-
vinnuleysisárum, með pví að fá peim
eitthvað að starfa fyrir bæinn. Nú
um há-vetrartímann er atvinna hér
svo sem engin, og virðist pví heppi-
legt að nota nú vinnukrapta bæjarins
í hans parfir, t. d. við að taka upp
grjót, svo pað væri til taks, er ak-
færi kemur, o. s. frv.
Oss finnst Vestdalseyringar hafa
jafuréttis- og sanngirniskröfu á pví,
að minnsta kosti einhverju af fram-
angreindu sé kippt í lag hjá peim.
ÚTLENDAR PRÉTTIR.
—0—
Danmerk. far ber fremur lítið til
tíðinda nú; en pó hafa Danir myndað
í vetur með sér all-mikið hlutafélag,
er á að reka hér fiskiveiðar undir ís-
landi, og verða veiðarnar byrjaðar peg-
ar í sumar með premur botnvörpu-
gufuskipum og 12 fiskiskútum, er eiga
að veiða með línu. Ætla Danir að fá
sér íslenzka og færeyska sjómenn á
skipin, i sumar um 150—160 manns.
Uppsögn skrijleg luudin við
áramót. Ógild nema hom-
in sé til ritstj. Jyrir 1. oktb-
ber. Auglýsingar 10 awa
línan, eða 60 a.hverþutnl.
dálks og hálju dýrara á 1.
síðu.
NR. 4
En pegar félagið er reglulega komið
á laggirnar, er ráð fyrir pví gjört, að
pað muni purfa um 2000 manns á
skipin, héðan og frá Færeyjum.
Stofnfó hlutafélagsins á að verða 1
millión króna, og öllu hlutafénu skal
safna innan ríkis, og voru pegar gefin
nú út hlutabréf fyrir 200 pús. kr.
í stjórn félagsins eru: bankastjóri
Forum í Esbjærg á Jótlandi, óðals-
bóndi Johansen og barún Lerche, en
framkvæmdarstjóri félagsins er Herr-
mann nokkur, er áður hefir stýrt lík-
um félögum á Hollandi.
Svíþjóð. J>ar hefir nýlega fundizt
gull í ijallinu Mottilavaara í grennd
við bæinn Torakankorva norður undir
Torneaa-fljótinu, er rennur á landa-
mærum Finnlands og Svípjóðar. Er
haldið að par muni vera töluvert af
gulli í árfarvegum, pó eigi komizt pað
í samjöfnuð við ósköpin i Klondyke
við Beringssundið.
Norvegur. Eigi lítur enn líklega
út fyrir pað, að bráðlega semjist með
Norðmönnum og Svíum, og eru ráð-
gjafaskipti talin vís, eptir pví sem
kosningar fóru vinstrimönnum í hag
par i landi i haust. Eru nú sum blöð
N orðmanna svo úrkula vonar um pam-
komulag í deilumálunum, að pau stinga
uppá pví, að gjöra Carl, son Óskars
konungs, er gekk að eiga Ingibjörgu
dóttur Friðriks króuprinz 1 sumar —
að Norðmannakonungi, og ætla að
Svíar og Óskar konungur muni pvi
síður mótfallnir, er sonur hans er i
kjöri.
í vetur brann stór félagsprentsmiðja
í Kristjaníu, með stór-miklu bókaupp-
lagi og dýrura handritum, svo sem
handriti Hjálmars Johansens, — félaga
og samferðamanns Friðpjófs Nansens
á ísförinni miklu, frásögn Johansens
um pá för, o. m. fl. handrit. Skaðinn
allur við pennan bruna, er metinn um
400 pús. kr.
Nýdáinn er í Kristjaníu prófessor
Monrad, einn af helztu vísindamönn-
um og ritsnillfngum Norðmanna.
Gjörðu Norðmenn útför hans sem við-
hafnarmesta, og Oskar konungur sendi
háskólanum samhryggðarkveðju sína.
England. I>ar varð í vetur 20. nóv-
ember einhver hinn voðalegasti elds-
voði í City (gamla bænum) i Lund-
únaborg, er par hefir nýlega orðið.
Brunnu par um 200 hús til ka)dra
kola með hinum dýrasta varningi, sro
fjártjónið er metið um 90 milliónir
króna, enda geysaði eldurinn yfir marg-
ar götur og stræti, par ómögulegt var
að verja honum að hlaupa yfir hinar
mjóu götur og með pvi hann jókst mjög
við að par voru víða eldfimar vörur
geymdar í húsum peim er brupnu.
Eldurinn kom upp við pað, að gasrör
sprakk og kveykti út frá sér á alla
vegu.
Eptir hina vasklegustu framgöngu,
tókst slökkviliðinu loks að kæfa eldinn,