Austri - 20.07.1899, Qupperneq 1

Keinur út 3 á má,nuðí e'd
36 blöð til nœsta nýárs, cg
kostar hir á landi aðe ns
3 kr., erhndis 4 kr.
Gjalddagí 1. júlí.
ÚppsÖgn skrifieg lundin vié
áramót. Ógild nema kom-
in sétilritstj. fyrir t.októ-
ber. Auglýsingar 10 aura
línan, eða 70 a. hverþaml.
dálks og hálfu dýra.ra á 1.
síðu.
IX. AB.
Seyðisfirði, 20. júlí 1899.
NR. 20
Sjúhrahúsið
á Aliureyri.
Sjúklingar, sem leita spítalans, verða
annaðhvort að greiða ípeningum vænt-
anlegan legukostnað, eða hafa skrif-
lega ábyrgð eins eða tveggja áreiðan-
legra manna, sem gjáldkeri tekur gilda.
Borgun fyrir sjúklinga er ákveðin
pannig:
Fyrir menn úr Akureyrarkaupstað,
Eyjafjarðarsýslu og;
fingeyjarsýslu
á dag . . kr. 1,10.
— — — Skagafjarðarsýslu,
Húnavatnssýslu og
N or ður-þingeyj ar-
sýslu á dag kr. 1,20.
— — — öðrum sýslum lands-
ins á dag kr. 1,50.
Fyrir útlendinga, sem eigi eru vist-
ráðnir ársmenn hjá búsettum borgur-
um innanlands, á dag, . . . . kr. 1,75
Fyrir pessa borgun fá sjúklingarnir
hús, rúm, fæði, pjónustu og alla að-
hjúkrun, en verða að borga sérstaklega
alla lœknishjálp.
Fyrir ljós og hita á tfmabilinu frá
14. sept. til 14. maí greiði hver sjúkl-
ingur á dag..............kr. 0,15.
Fyrir heita kerlaug '. . kr, 0,50.
Köld steypiböð ókeypis.
Fyrir vökunætur ef karlmaður
vakir....................kr. 2,00
Fyrir vökunætur ef kvennmaður
vakir....................kr. 1,00.
Akureyri, 1. júlí 1899.
Stjjárnin.
Magasin du Nord.
Ejebenhavn, K.
Stærsta vefnaðarvörnforða-
búr a Norðurlöndnm. Bæði
stórkaupskapur og smúsala.
Gufuvélaverkstofur, gluggatjalda- og
húsbúnaðarvefnaðarstofur. Útibú og
útsala í 54 borgum landsins, og í
Málmey.
Nœgtir af allskonar vörubyrgðum
i hverri grein, allt frá hinum öbrotn-
nstu vörutegundum til hinna dýrustu.
Af vörum peim, er eiga við vort hæfi,
hefir Magasin du Nord miklu meiri
byrgðir, en nokkurt annað verzlunar-
forðabúr í öðrum löndum. Yöruverð-
ið er ætíð ódýrt og fastákveðið.
Þegar verurnar eru sendar til
útlanda, er hinn danski tollur bættur
upp.
íbúðarhús til sölu.
Alpiljað 2 ára gamalt hús, 11 álna
langt og 10 álna breitt, er til sölu, á
Barðsnesi í Norðfirði, með vægum
borgunarskilmálum.
Kaupandi getur fengið leigt txin-
stæði, sem gefur af sér 20 hesta af
töðu, en alræktað getur gefið 50—60
hesta.
Lysthafendur snúi sér sem allra
fyrst til undirritaðs.
Barðsnesi við Norðfjörð, 14. júlí 1899.
Sigurður Stefánsson.
Ny verzlun.
Seint í p. m. kemur skip frá
Norvegi hingað til Austurlands-
ins með allskonar matvöru, er
verður seld fyrir lágt verð mót
peningum eða vörum.
Skipið kemur á Eskifjörð,
Norðfjörð, Mjóafjörð og Seyð-
isfjörð.
P. t. s. s. „Hólar“, 14. júlí 1899.
E. Kloster.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugard. kl. 4—5 e. m.
Heimastjórn
og Hafnarstjórn.
Bréf til herra dr.
Valtýs Guðmundssonar
frá Boga Th. Melsteð.
Nokkru eptir að bæklingur minn um
stjórnarskrármálið kom út í fyrra vetur,
léztu pað í ljós við mig, að bezt væri
að við töluðumst við opinberlega um
stjórnarskrármálið, og nú í vetur, er
ritgjörð pín um pað mál kom út í
„Eimreiðinni“, drapstu á pað við mig,
að nú væri ástæða til fyrir mig að
rita um stjórnarskrármálið. petta
pykir mér vel mælt af pér, og virðist
mér pað benda á, að pú viljir að
stjórnarskrármálið skýrist sem bezt
fyrir löndum vorum, en pannig hefi eg
eigi getað skilið ýms orð pín og gjörðir.
Eg skal nú eigi draga dul á pað, að
eg hefði aldrei ritað á móti stjórnar-
skrárpólitík pinni, ef eg hefði eigi vit-
að með vissu að hinu veika og litla
sjálfsforrœði íslands væri hin alvar-
legasta hætta af pér búin. Eg hafði
helzt hugsað mér aldrei að skrifa um
pað mál, nema að pví leyti sem sögu
málsins og landsins snerti. pess vegna
pagði eg pangað til pú fullyrtir að
breytingartillögur pínar mundu komast
á og kvaðst pegar afgjört, og eg sá
hins vegar, að hættan var mikil. En
pótt eg gæfi út ritgjörð um stjórnar-
skrármálið, var pað alls eigi ætlan
mín að taka pátt í umræðum um málið »
í dagblöðum vorum, pví eg hefi allt
annað að gjö.a og engan tíma tilpess.
En pó hafði eg hugsað mér, ef eg rit-
aði eitthvað í blöðin um mál petta,
pá skyldi eg ræða pað fremur við pig
en nokkurn annan mann. Bar pað
sérstaklega til pess, að pú ert aðal-
foringi og flutningsmaður peirrarpóli-
tisku stefnu, er pú kennir nú við sjálf-
an pig og eg hefi ritað á móti. Mér
er pví skyldara að ræða málið við pig
en aðra; og líka hefir pað miklu meiri
pýðingu, að mönnum verði ljóst hvað
sjálfur foringi Valtýskunnar flytur, en
hvað róðrarmenn hans við blöðin kunna
að segja um málið. Enn fremur ert
pú prúðari í rithætti pínum en ýmsir
aðrir ritstjórar eða blaðamenn, sem
halda fram stjórnarskrárstefnu pinni,
og pví er mér líka ljúfara að ræða
málið við pig en pá.
Eg man pó vel, að eg hafði, að
nokkru leyti, lofað einum ritstjóra
heima, að eg skyldi svara hoirim, ef
hann færi að yrða á mig í blaði sínu.
fessi maður er herra Skúli Thorodd-
sen. Svo bar nefnilega við 1893, er
við vorum á alpingi saman, að han.
reiddist mér illa, af pví eg vildi eigi
kjósa hann fyrir endurskoðunarmann
landsreikninganna. p>á hét hann pví
á síðasta fundi fjárlaganefndarinnar —
einsog að minnsta kosti sumir menn,
sem pá voru í fjárlaganefndinni, muna
enn — að hann skyldi koma svo
við mig í blaði sínu, að eg slyppi ekki
óskemmdur af pví. Eg bað hann koma,
ef hann vildi, og sagði að eg mundi
svara aptur. J>etta síðasta hefði eg
auðvitað eigi sagt, hefði mig grunað
að Skúli Thoroddsen myndi reynast
svö sem nú er raun á orðin; pví nú
get eg eigi, né neinn góður drengur,
lagt mig niður við að fara að svara
honum, einsog pú getur svo vel skilið.
Einungis vil eg vísa peim ösóma orð-
um, sem hann hefir verið að senda
í jpjóðviljanum sínum, aptur til hans,
og biðja hann að eiga pau sjálfan, og
geta pess, að eg stend við pað, sem
eg hefi sagt um afskipti hans af Val-
týskunni í bæklingi mínum. En vildi
Skúli Thoroddsen manna sig upp úr
rudda- og hörmangaraskap sínum, pá
skyldi eg virða hann svars. Mér er
meira að segja ljúft að gefa honum
gott ráð, til pess að pað geti tekizt
og hann geti náð virðiugu góðra manna.
|>á er Skúli Thoroddsen hafði tekið
embættispróf í lögum,' var hann að
hugsa um að stunda íslenzka lögfræði,
einsog nauðsyn er á að einhver gjöri;
en hann vantaði pá fé til pess að geta
gjört pað og lifað góðu lífi, og fjrir
pví hætti hann við pað, enda sá hann
að pað borgaði sig betur að gjörast
embættismaður. Nú aptur á móti á
hann hægt með að stunda íslenzka
lögfræði og vinna pannig landinu gagn,
pví nú fær hann 1500 kr. fjárupphæð
fyrir ekkert úr landsjóði á ári, og auk
pess hefir hann íengið 5000 kr. fjár-
upphæð í einu, sem gefur af sér góð-
an styrk á ári. Nú vil eg ráða hon-
um til pess að stunda lög vor og rita
vísindalegar ritgjörðir um pau að fornu
og nýju. Hann er enn svo ungur
maður, að hann getur petta, ef hann
vill, og væri honum slíkt margfalt
sæmilegra en að vera hörmangari með
landsjóðsstyrk.*
fað er svo margt í greinum pínum,
bæði í svari pínu til mín, sem prent-
að er í „ísafold11 13. apríl 1898 og í
„Bjarka“ 23. apríl s. á. og i öðrum
greinum. sem síðar hafa komið út, sem
vert væri að minnast á, af pví pað er
svo rangt og villandi. Aðaltilgangur
með öllu pví, sem pú hefir rit-að og
talað um stjórnarskrármálið síðan
1897,** virðist mér hafa verið sá, að
bera í brestina á stjórnarskrárbreyt-
ingum peim, sem pú flytur, og gylla
pær pannig fyrir löndum vorum, að
peir skyldu taka pær í lög. Til pess
að koma pessu á, hefir pú reynt bæði
að villa sjónir fyrir mönnum í stjórn-
arskrármálinu og varast að lýsa rétt
peim áhrifum, sem breytingartillögur
pínar mundu nafa, ef pær kæmust á,
pangað til nú síðast í Eimreiðinni.
far lætur pú í ljós ýmsar sannar
skýriugar á pví, hvað pað er, sem pú
í raun réttri ert að berjast fyrir í
stjórnarskrármálinu, en pú fléttar pær
svo innan um ýmsa vafninga, ósannindi
og flækjur, að eigi verður hálft gagn
að peim.
Eg skal t. d. nefna byrjunina á
Eimreiðargrein pinni, par sem pútal-
ar um að margar séu nú orðnar stefn-
urnar í stjórnarskrármálinu, og svo
nefnir pú ekki færri en sjö. Af pess-
um svo nefndu stefnum pínum ganga
sex í sömu stefnuna, heimastjórnar-
stefnuna, en Yaltýskan ein gengur í
aðra átt, eða Hafnarstjórnarstefnuna.
fiað eru ekki tú nema tvcer stefnur í
stjórnarskrármálinu, einsog eg hefi
greinilega skýrt frá í bæklingi mínum.
En mér hefði verið óhætt að taka
par dýpra í árinni, en eg hefi gjört,
pví síðan á 12. öld, eptir að menn
fyrst alvarlega fóru að deila um æðstu
yfirráðin á íslandi, hafa aldrei verið
nema tvær stefnur í máli pessu, heima-
stjórnarstefnan og útlenda stjórnar-
stefnan, sem var framan af Norvegs-
stjórnarstefna, en nú Hafnarstjórnar-
stefnan.
pér dugar nú eigi að segja að petta
sé misskilningur og vitleysa hjá mér
pví eg hefi kynnt mér töluvert allt
stjörnarskipunarmál vort frá upphafi
*) pað er almenningi kunnugt hvernig
chörmangararnir snuðuðu íslendinga á öld-
inni sem lcið, en þess ber þó að gæta, að
þeir höfðu engan styrk til að reka vorzlan
sína, heldur urðu þeir að greiða þung gjöld
af henni í ríkissjóðinn.
**) petta var aptur á móti alls eigi til-
gangurinn með fyrirlestri þínum, semprent-
aður var í Eimreiðinni 1896.