Austri - 19.06.1900, Blaðsíða 1
Koma út 3lltblað á mkn. eðr
42 arkir minnst til noosta
nýárs; kostar hér á landi
aðeins 3 kr., erlendis 4 kr.
Gjalddagí 1. júlí.
Upps’ógn hmM* wi
áramót. ógild nemti ksqi-
in sé til ntstj. fýrir 1
l-cr. Innl. avgl. 10 awrn
línan,eða 70 a. hvtr þwml.
dállcs og h&lfn dýrnra & 1.
síðu.
X. AR.
Seyðisfirði, 19.júní 1900.
NR. 21
Til kaupenda Austra.
Kaupendur og útsölumenn Austra eru
hérmeð vinsamlega beðnir um að borga
blaðið nú í sumarkauptíð, annaðhvort
í peningum eða innskript,
Sérstaklega skora eg á pá, er skulda
mér fyrir fleiri fyrirfarandi árganga
Austra, að láta nú ekki lengur drag-
ast að greiða mér andvirði blaðsins.
Borgunina fyrir Austra má skrifa
inn við allar verzlanir á Austurlandi,
á Norðurlandi við verzlanir 0rum &
'W'ulffs, Gránufélags, konsúlsHavsteens,
Höefners og Jóhanns Möllers, á Vest-
urlandi við verzlanir Isl. Handels &
Kiskeri Oo. og á Suðurlandi við verzl-
un H. Th. A. Thomsens.
Ekkert íslenzkt blað gjórir kaupend-
um sínum svo hœgt með borgunina.
Seyðisfirði, 20. júní 1900.
Skapti Jósepsson.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugardögum frá kl. 4—5 e. m.
Vigilantia.
Munið eptir pví, að Vigilantia tekur
á móti bæði starfandi og ekki starf-
andi meðlimum hringinn í kring um
ísland. Eyðublöð fyrir uppljóstranir
um ólöglega veiði botnverpinga fást
á lyfjabúðmni á Seyðisfirði.
Consul I. V. HAYSTEEN
Oddeyri Ofjord
anbefaler sinvel assorterede Handel
til Skibe og Rejsende.
Útlendar fréttir.
—o—
Ófriðurinn. Vesalings Búarnir
verða nú alltaf að hopa á hæl fyrir
ofurefli Englendinga og pokast stríðið
og bardagarnir með hverjum degi nær
höfuðborginni Prætoria.
Roberts lávarður, yfirhershöfðingi
Englendinga, hefir nú náð hinni gull-
auðugu Johannesbúrg af Búum
og segir hann, að gullnámurnar par
séu öskemmdar. Hann hefir og náð á
sitt vald miðstöð járnbrautanna í
grennd við Johannesburg, er flýtir
mjög fyrir ferð hans til Prætoriu, sem
varla getur nú dregizt. lengi fyrir
Engleudingum að ná á sitt vald, svo
mikið lið, sem Roberts hefir nú yfir að
ráða og ágæta herforingja, par sem
eru peir fullhugarnir írench og
Hamilton, er alltaf eru í broddi
herliðs Roberts, og taka við verstu
skellunum af Búum.
Gallifet, hermálaráðgjafi Frakka
hefir sagt af sér pví embætti, að
sögn sökum vanheilsu, og er pað míkill
mannskaði fyrir lýðveldið að inissa pví-
líkan ágætismann úr stjórn landsins,
sem með festu sinni og skörungskap
tókst að leiða Dreyfusmálið til
polanlegra úrslita, prátt fyrír mótstöðu
æsingamanna og mikils hluta her-
manna. Sá heitir A n d r é, hershöfð-
ingi, er mælt er að muni taka við
sjórn hermálanna eptir Gallifet.
Kína. par gjörir leynifélag eitt,
sem nefnir sig B o k s a r a, nú all-
miklar óspektir í ýmsum héruðum
landsins og ræður stjórnin í Peking
ekkert við uppreistarmeun enn pá
sem komið er, er hafa sigrazt opt á
hermönnum hennar. Enda er stjórr.in
í Peking grunuð um að henni sé vel
vært, pó að uppreistin vaxi, par sem
Boksarnir hatast mest við kristna
menn og trúboða, sem peir hafa drepið
marga af og eyðilagt ogbrennt hýbýli
peirra, sem Kínastjórn er litlu betar
við en Boksurunum.
Stórveldin hafa nú hótað Kínverjum
hörðu, ef peir heptu eigi skjótlega
pessi hryðjuverk og hafa komið sér
saman um að senda hvert um sig
100 hermanna í land til pess að liðsinna
kristnum mönnum, og hefir Kínastjórn
ekki porað annað en láta sér pað vel
líka.
Kongoríkið. pað fara nú mjög
ljótar sögur af níðingsverkum Norður-
álfumanna par á svertingjum og villi-
pjóðunum, er par eru saman komnar,
Heíir mál petta verið rætt á pingi
heima í Belgíu og mælst mjög illa
fyrir.
Drachmann, höfuðskáld Hana er
nú aptur heim komin úr P/2 árs Ame-
ríkuferð sinni, par sem honum var
ágætlega fagnað af Korðurlandamönn-
um, er héldu hon;un dýrðlega stór-
veizlu að skilnaði í Ohieago, og í
peirri veizlu orti Drachmann
eitt af sinum ágætustu kvæðum, er
hann flutti par í veizlunni undir tryll-
ingslegum ameríkönskum fagnaðar-
látum.
Drachmann hefir í Ameríku ort
leikritið, „Hallýreður vandrœðaskáldu,
sem enn er óprentað. Ætlaði skáldið
bráðum til Kristjaníu til pess að semja
par við leikhússtjórann, Björn Björn-
son um að láta leika par fyrst “Hall-
freð vandræðaskáld“ á pjóðleikhúsi
Norðmanna.
Korskir ferðan enn. Blaðið Bergens
Tideude segir svo frá 2. p. m. að
líkindi séu til pess að Norðmenn muni
heimsækju ísland i sumar; var pegar
verið að semja um leigu á skipi til
fararinnar og ef að tækizt að leigja
skipið með viðunandi kjörum pá áleit
blaðið að eigi mundi skorta farpegja,
Bech Glsen, hinn ósigrandi aflrauna-
maður Dana, er nú á leiðinni frá
Ameriku heim til sín.
Ameríkumenn hafa ekkigetað, frem-
ur en aðrir yfirstígið hann i fang-
brögðum, og hefir Becli Olsen yfirstígið
pá alla, er preyttu aflraunir við hann.
En um gjaldíð fyrir aflraunir pessar
sviku Amerikumenn liann, svo Bech
Olsen kemur miklu fátækari heim
aptur.
Norðurheimskautinu ætlar skipstjóri
Hans C. Jöhannesen i Tromsö sér
að ná með sleðabát, er hann ætlar
sér að láta í s b i r n i draga yfir
heimskautaísinn og vakirnar í honum.
Ætlar Johannesen sér aðná nokkrum
ísbjarnarhvolpum og temja pá og beita
peim svo fyrir sleðabátinn, er hann
ætlar sér aðeins að vera í við annan
mann, og segir Johannesen „að pað
megi pá hundur heita i höfuð sér,
hafi hann eigi reist hinn hreina norska
fána á nyrðri enda jarðarmöndulsins
að sumri komauda.“
Síðustu fréttir segja höfuðborgina
Prætoríu tekna af Englendingum og
forsetana Krúger og Stejen og herlið
hörfað norður í fjöll við Lydenburg.
Kjösendafmicl m\
--0--
Mánudaginn 21. mai 1900 var al-
mennur kjósondafundur fyrir Sauða-
nes- og Svalbarðshreppa haldinn í
fórshöfn, og mættu par allmargir, er
kosningarrétt hafa. Fundarstjóri var
kosinn Snæbjörn verzlunarstjóri Arn-
Ijótsson í pórshöfn, og skrifari að-
stoðarprestur Jón porsteinsson, Sauða-
nesi.
Á fundinum vóru pessi mál rædd:
1. Stjórnarskrármálið.- — Sam-
pykkt með öllum atkvæðum eptir-
fylgjaudi áskorun.
„Fundurinn gjörir pá kröfu til
pingmanns kjördæmisins, að hann
fylgi pví fast fram á alpingi, að hin
skaðvænlega stjórnmálastefna, „Yal-
týzkan“, fái par eigi framgang, enað
stjórn sérmála vorra færist sem mest
inn í landið og út um landið“ (Land-
stjórn og héraðsstjórn).
2. Tillaga: „Að réttari og eðlilegri
skipting á landsmálum og héraðsmálum
komist á framvegis en hingað til hefir
verið.“
Sampykkt með öllum atkvæðum.
3. Tillaga: „Að skattalöggjöf
landsins verði gjörð sem jafnaðarfyllst
eða réttlátust, og pví létt peim hinum
ójafnaðarfullu skattgreiðslum, er nú
hvila á landbúnaðinum“
Sampykkt með öllum atkvæðum.
4. Tillaga: „Að forðast sem mest
ónauðsynleg og of skjótt ráðin kostn-
aðargiöld landsjóðs.“
Sampykkt með öllum atkvæðum.
5. Tillaga: „Að hafna hlutafélags-
bankanum sem gjörsamlega öpörfum
og næsta skaðlegum fyrir landoglýð“.
Sampykkt með öllum atkvæðum.
6. Tillaga: „Að fé verði lagt fram
sem fyrst af landssjóði til að brúa
Jökulsk í Axarfirði“.
Sampykkt með öllum atkvæðum.
7. Tillaga: „Að alþingi veiti meira
fé til barnaskóla og umgangskennslu,
en hingað til befir verið.“
Sampykkt með öllum atkvæðum.
8. Skoraði fundurinn í einu hljóði
á síra Arnljót ólafsson á Sauðanesi
að gefa kost á sér til pingmennsku
fyrir kjördæmið.
9. Fundirinn sampykkti í einu hljóði
að skora á kjörstjórann að halda
næsta kjörfund að Svalbarði, p a r e ð
sá staður virðist eins vel fallinn til
kjörpingsstaðar sem Skinnastaður,
p a r e ð kjörfundir hafa áður aldrei
haldnir verið austan Axarfjarðarheiðar,
og p a r e ð kjósendum peim megin
heiðarinnar hefir pví eigi verið sýndur
hingað til fullur jöfnuður, að prí er
petta snertir.
10. Samkvæmt ákvörðun fundarins
að Ærlækjarseli 9. apríl p. á. kaus
fundurinn 2 menn fyrir hvern hrepp-
anna, Sauðanes og Svalbarðs, til að,
mæta á sameiginlegum kjördæmisfundi;
og hlutu pessir kosningu: Fyrir Sval-
barðshrepp: Arni bóndi Davíðsson,
Gunnarsstöðum, og síra Páll Jónsson
Svalbarði; og fyrir Sauðanesshrepp:
verzlunarstjóri Snæbjörn Arnljótsson,
pórshöfn, og borgari Friðrik Guð-
mundsson, |>órshöfn.
Fleira kom eigi til umræðu, og var
pví fundi slitið.
Snæbjern Arnljótsson.
Jón Porsteinsson.
Sýslunefndarkosningm
i Hjaltastaðahreppi.
—o—
Yér íslendingar erum nú farnir að
veita alpingiskosningunum talsverða
eptirtekt, pví fer nú betur.
Yér erum farnir að skilja pað, að
pað skipti miklu hverjir vinna að lög-
gjafarsmíði pjóðarinnar, og að pað geti
haft talsverð áhrif á hag einstakling-
anna, hvernig farið er með pað fé sem
bændur borga til almennra parfa.
En pað eru fleiri kosningar sem
t pörf er á að bændur athugi vel.
! Rað varðar miklu fyrir hvernhrepp
j og hvert sýslufélag, að kosnir séu í
i hreppsnefnd og sýslunefnd góðir og
j gætnir menn, sem hafi góða pekkingtt
! og áhuga á almennum málum.
| fað mun ekki pnrfa að leita langt
aptur í tímann til pess að finnadæmi
pess að hreppsfé nafi glatazt fyrir
vanpekking, hirðuleysi og kæringar-
leysi hreppsnefndarmanna.
Gjaldendur hafa auðvitað orðið að
! borga pað aptur, eu vanpekking peirra
■ og áhugaleysi hefir hjálpað til að peir
i hafa gjört pað möglunarlítið.
Störf sýslunefndanna verða ár frá
; ári vandasamari og umfangsmeiri og
pessvegna verður alltaf að leggja meiri
og meiri alúð á að kjósa í sýslunefnd
menn, er hafa sem bezta menntun og
pekking á almennum málum, og sem
hafa hreinskilni til að beita ekki
„miskun sem heitir skálkaskjöl“.
Eitt af hlutverkum sýslunefndar er
að vaka yfir pví, að hreppsnefndir
misbeiti ekki valdi sínu né sói út
lirepjisfé að ópörfu.
J«að er pví allmikið undir pví komið,
að sýslunefndarmenn beri gott skyn á
reikningsfærslu, og hafi einurð til að
kveða upp úr með pað ef eitthvað fer
aflaga, pó við vel metna menn sé um
að eiga.
Sýslunefndin hér er nú skipuð mörg-
um góðum drengjum, og kosningarnar
hér bera pað með sér, í flestum hrepp-
um, að bændur eru smám saman að
opna augun fyrir pví, að peir purfi