Austri - 31.12.1900, Blaðsíða 1

Kornaíd Bijibla5 á tn&n. eðj
42 arJcir minnst til nœsia
nýárs; kostar hér á landi
aðeins 3 Tcr., erlcndis 4 lcr.
Qjalddagi 1. jídí.
Vpps'ógn skrij\e$ Ifm.Hm
árarnót. öffild timi* hojn-
in sc til ritstj. ft’rfir 1 tiMti
lcr. Innl. »vgl J# aura
línan, eða 70 *. Jwerþuml.
dállcs og hálfn éýraret, fl.
síðu.
X. AR
Seyðisfirði, 31. desember 1900.
JmjmT46
Biðjið ætíð um
Otto Monsteds
d a n s k a smjörliki,
sem er alveg eins notad^rjugt og firagðgott og smjör.
Verksmiðjau er hin elzta og stærsta í Danmörku, og býrtil
óefað hina heztu vöru og ódjTustu i samanburði við gæðin.
Fæst hjá kaupmönnum.
AMTSBÓKASAENIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugardögum frá kl. 4—5 e. m
Austri.
Þeir, sem gjörast nýir kaup-
endur að XI. árg, Austra, og
borga hann skilvislega, fá
ökeypis 2 sögusöfn blaíísins
(1899 og 1900). í sögusöíhum
pessum eru tvær hinar heztu
sögur, er nokkrn sinni hafa
komið i islenskum blöðum:
„Herragarðurinn og prest.setr-
ið“ og „Æfisaga unga mannsins
fátæka“.
Xýir kaupendur gefi sig
fram sem fyrst.
Styrbtarleg Dana
fyrir fátæklinga.
—:o:—
Enskur hagfræðingur lýkur stór-
miklu lofsorði á hina nýju löggjöf
Dana (frá 1892), sem veitir ellistyrk
af ríkisfé félitlum gamalmennum, og
telur pá réttarbót fremri öllum ensk-
um, pýzkum og frönskum lögum til
líknar og gleði fyrir verkalýðinn, segir,
að lög pessi mælist mjög vel fyrir hjá
öllum stéttum, en einkum meðal vinnu-
og iðnaðarmanna, með pvi lögin séu
peim hin mesta lukkugjöf. Um petta
má lesa í sept. hefti p. árs mánaðar-
blaðsins fræga „Review of Reviews1'
(W. T. Stead). En með pví eg hefi
hvergi séð peiin lögum lýst í blöðum
vorum, vil eg lýsa peim með fáum
orðum:
1. Allar bæjar- og sveitastjórnir
skulu skyldar að veita árlegan fram-
færisstyrk sextugum mönnum og eldri,
sem óskert mannorð hafa, engan sveit-
arstyrk hafa pegið frá pví peir voru
fimmtugir og hvorki verið kenndir við
betl eða flakk. Helmingur styrksins
greiðist af ríkisfé, en helming borgar
hreppurinn eptir . niðurjöfnun; pigg-
endur styrksins bera engin utsvör.
2. Styrkurinn er mismnnandi eptir
atvikum; meðalstyrkur banda einstök-
um mönnum er í Kaupmannahöfn nál.
120 kr., fen í sveitum hálfu minni.
Hjón fá :/g meira. Læknishjálp fá
peir ókeypis. í Danmörku eru hver-
vetna heimili fyrir gamalmenni undir
stjórn og umsjón valinna manna; er
mælt, að af styrktarfénu sé til peirrar
umsjónar varið frá Vð til Vso bluta.
Hvert gamalmenni við pær stofnanir
fær 25 aura aukagetu á viku hverri,
eD kostnaðurinn fjrir hvern mann
telst nálægt 80 aurum á dag. Allt
styrktarfé til fátæklinga 1 Danmörku
1897 taldist 4 millj. 190 pús. kr. það
er mikil upphæð fjrir smápjóð að
greiða, og vrði tilsvarandi npphæð á
voru landi nálægt 150 púsundir. En
athugandi er, að bein útsrðr eða
sveitarpyngsli minnkuðu sama ár fyrir
pessi lög um tæpar 2 millíðnir,
svo öll hin nýju framlög pjóðarinnar
urðu frekar 2 milliónir (einsog svarar
70—80 pús. hjá oss). 1 Danmörkn
pykir fátæklingum, engu síður en hér,
hin mesta hneysa að verða „að kom-
ast k sveitina“, en að hljóta ellistyrk-
inn pykir æra og ánægja. þetta hafa
Danir og aðrar vel menntar pjóðir
séð og viðurkennt fyrir löngu, en
að skapa nýja, heppilega og réttláta
tilhögun til hjargar uppgjafalýðnum,
pað er vandinn meiri. Og pví er ekki
að neita, að pó að hin nýja réttarbót
fyrir purfamenn Dana gefist rel, hefir
hún drjúga galla, einsog nefndur rit-
höf. tekur fram og Englendingar
pekkja vel af sinni fátækralöggjöf.
Aðalgallinn er sá, að lögin taka ná-
lega ekkert tillit til dugnaðar og spar-
semi peirra, sem styrksins njóta, ef
peim er hann einusinni veittur, og að
hver maður fær einsog hann parf, svo
* 1.54
einn á skrifstofunni á undan öllujn öðrum, og svo held eg hafl
ráð til pess að komast fyrir, hver að er pjófurinn.“
Hún sagði nú kaupmanni frá ráðagjörð sinni með duptið. Gold-
schmidt hlýddi á haBa með eptirtekt og varð mjög áhyggjufullur og
punghúinn á svipinn við frásögu hennar.
„Komið pér pá með mér, herra Stokes, og pér fröken Beryl.“
A skrifstofu sinni tók kaupmaður svo fullt vatnsglas, og kallaði
svo á systurson sinn. er kom brosandi inn, en brosið fór a.f honum,
er bann sá par hjá móðurbróður sínum hæði Stokes og fröken Beryl,
og gaf hann báðum illt hornauga.
„Emaruel!“ sagði Goldschmidt purlega, „við erum hér að gjöra
litla tiliaun. Líklega hefir pú heyrt, að pað hefir nýlega verið stolið
úr peningakassa gjaldkera og eg ætla mér nú að spyrja alla skrifstofu-
pjónana að ákveðinni spurningu. Eg ætla svo nú rétt til málamyndar
að hyrja á pér. þú skalt dýfa fingrunum í vatnið í pessu glasi og
sverja pess dýran eið, að pú vitir ekkert um pjófnaðinn.“
„Eg mótmæli pessu, móðurhróðir minn.“
„Gjörðu, sem eg skipa pér!“
Jakobs leit í kringum sig, einsog hann væri að hugsa um að
flýja. En hætti pó við pað, ypti öíxlum, fór að borðinu og dýfði
fingurgömnum ofan í vatnsglasið.
„Eg sver pað, að eg veit ekkerf — hver andskotinn er petta?“
Fingur hans voru orðnir hlóðrauðir.
Hann stóð snöggvast sem steini lostinn. En svo sá hann, að
hann var uppvís að pjöfnaðinum, og féll á hné fyrir móðurbróður
sínum og hað hann fyrirgefuingar.
Goldschmidt leit fyrirlitlega við honum.
„Stattu upp og snáfaðu héðan burtu, áður en eg gleymi pví, að
pú ert systurson minn. Stokes! fyrirgefið mér tortryggni mína En
yður, fröken Beryl, kann eg mínar- heztu pakkir.
Gamli maðurinn hneig punglega niðnr í stól sinn, en Stokesfórút
í ganginn með hinni ungu stúlku og rak par að henni rembings koss
— og minna mátti pað ekki vera fyrir frammistöðuna.
147
þetta tókst honum líka, og áhorfendurnir ætluðu að ærast af
fagnaðarlátum; en hæst hrópaði pó kvennfólkið.
Eg sat parna við hliðina á Spánverja, er skildi nokkuð í ensku,
og eg lét hann óspart heyra pað á mér, að petta pætti mér ill
skemmtun og ómannúðleg, og sízt sæmandi enda pessarar aldar. En
haDn brosti afeins að mér, og var jafn hrifinn og hinir áhorfendurnir.
Eg sá pó nokkurn vott mannúðar, er eg kom út af leiksviðinu,
pví flestir flýttu sér að fá að vita, hvernig hinum særða griðunga-
bana liði, og heyrði eg að hann var talinn af.
En freistingin til pess að voga lífi sínu er líka töluverð, pví
griðungabani fær 2 til 6000 krónur fyrir kvöldið.
(Eptir „Stavanger Aftenblad.11)