Austri - 27.06.1901, Page 2

NR. 23
A U S T It I.
76
lega frara við hanti, að eina ráðið væri,
að koma hingað sjálfur og kaupa féð
fyrir peninga hér, beint afbændunum,
án nokkurs milliliðar. Niðurstaðan af
samtali okkar varð sú, að hann lofaði
að koma hingað í sumar til að kynna
sér skilyrði fyrir fíárkaupunum hóðan
í haust. Með síðasta pósti fékk eg
bréf frá honum, par sem hann segist
hafa ákveðið, að fara hingað með
„Ceres“ 15. júní frá Leith, og vona
eg því að við fáum að sjá hann hér í
sumar.
fað purfa engar skýringar við, hversu
pýðingarmikið pað er fyrir bændur og
fyrir landið í efnahagslegu tiiliti, að
geta aptur selt útílutningsfóð hér á
staðnum fyrir peninga út í hönd, og í
annan stað, að geta fengið nýjan
markað, sem að kunnugra manna áliti
er miklu arðvænni en enski markað-
urinn. En pað er ekki allt fengið með
pví, að fá mann hér upp, sem hefir
vilia og getu til pess, að gjöra tilraun
í pessa átt. Jað parf að greiða fyrir
honum pað sem hægt er, gjöra honum
öll skilyrði svo aðgengileg sem mögu-
legt er og sýna houura áreiðanleika í
öllum viðskiptum.
Einnig parf að sjá um, að vel sé
farið með féð, bæði hér á landi og á
leiðinni út. — J>að er enginn efi á pví,
að hægt sé að flytja fé héðan til Erakk-
lands, Belgíu og Hollands, pegar litið
er til pess, að ógrynni fjár er pangað
flutt yfir Atlantshafið frá Argentínu
í Suður Ameríku og er pó sú vegalengd
talsvert meiri, en héðan. — Alls er
flutt inn til Erakklands og Belgíu um
2 miljónir sauðfjár árlega, og mundi
pví ekki muna roikið um 70 — 80,000
kindur héðan.
Reykjavík 8. júni 1901,
D. Tliomsen.
* *
*
Herra konsúll D. Thomsen á beztu
pakkir skilið fyrir allan pann mikla
áhuga, er hann bæði fyrri og nú. hefir
sýnt á pví að reynatil að útvega betri
markaði fyrir hinar helztu íslenzkar
vörur, og væri óskandi, að pessi lofs-
verða viðleitni hérra konsúlsins hæri
góðan árangur.
Nú með s/s „Ceres“ var pessi ungi
fjárkaupmaður, er herra Thomsen get-
ur ura í bréfi sínu, og með honum
som túlkur herra Hannes Magnússon,
og ætla peir að tala við menn um hin
væntanlegu fjárkaup í haust nú á leið-
inni norður og vestur nm land. En
ekki pótti mönnum hér boð hans í féð
fullhátt. En pað muu hafa verið
fyrsta boð, og vouandi að herra Thom-
sen takist að fá fjárkaupmann pennan
til að bjóða betur, pegar peir finnast;
og viljann hefir Thomsen sjálfsagt
hinn bozta á pví, að pessi tilraun hans
um að útvega bændum betri fjármark-
að, megi heppnast.
B.itstj.
þingmálatund
liéldu báðir pingmeim Suðurmúlasýslu
við Selnesbót í Breiðdal p. 7. júní með
kjósendunnm.
Setjum vér hér stutt ágrip af pví,
sem gjörðist á fundinum:
1. í prestamálinu sampykkt, að
setja presta á föst laun, að minnsta
kosti með sókmutekjurnar.
2. Eundurinn vill láta veita meira
fé til landbúnaðar og sjávarútvegs.
3. Eundurinn vill auka fjárfram-
| lögin til menntunar alpýðu.
í 4. Eunduriun vill láta breyta hjúa-
lögunum í pá átt, er fram kom á síð-
asta alpingi.
5. Eundurinn skorar á alpingi að
lögleiða leynilegar kosningar í hverjum
hreppi.
6. Eundurinn vill fremur veita
meira fó til sveitavega en fjallvega.
| 7. Eundurinn vill að jöfnuð sé
1 skattgreiðslan.
| 8. Eundurinn vill auka starfsfé
' landsbankans, en álítur „stðra bank-
! ann“ óhagkvæman.
j °
j 9. Eundurinn skorar fastl. á , alp.
að veita fé til akbrautar yfir Eagra-
j dal, ella alls eigi hér éystra.
j 10. Fundurinn skorar fastlega á
j aipingi, að sleppa engu af peim rétt-
■ indum, sem hin svo nefnda Yaltýska
vill afnema, t. d. 61 gr. stj.skr. eða
öðrura réttindum, sem stjskr. heimilar
oss, og skorar jafnframt á pingmenn
sína, að greiða atkvæði gegn ölla pví,
ar veikt 'geti sjálfstæði pjóðar vorrar.
j — pessi fundur vár í öllum aðalraál-
unum svipaður peim pingmálafundi er
, haldinn var á Höfða.
i
j
j Þórsliöfn.
1
i Eyrir fáum árum var par aðeins
eitt hús með eitthvað um 7 manns í
Heimili. Nú munu par komnir um 70
mamis, síðan verzlunarfélagið 0rum &
Wulff lét reisa par fasta verzlun
fyrir 4 árura, og hús orðin par víst
um 20. Túnarækt er par nú orðin
mjög blómleg á svo stuttum tíma,
einsog víða á sér stað í grennd við
) verzlunarstaði 0. & W. Yerzlunar-
i félagið heíir og latiö par byggja
’ bræðsluhús, er styður töluvert að tún-
: ræktinni. jþað hefir byggt par ís- og
frystihús, til mestu hagsmuna fyrir
sjósóknina, er paðan eykst lika óðum
á hverju ári, og nú síðast kom pangað
fjöldi sjómanna, til úthalds paðan í
sumar.
j í jþórshöfn mun og vera aðal að-
. setur húnaðarfélags Langnesinga og
efnilegur barnasköii undir tilsögn hins
góðkunna. menntaða kennara Guðmund-
ar Hjaltasonar.
i J>eir sem einna mest og bezt hafa
stuðlað að vexti pessa kauptúns eru,
auk 0. & W., verzlunarstjóri Snæ-
björn Arnljótsson, peir bræður,
Eriðrik og Björn G uðmundssynir,
gestgjafi Jóhann Gunnlögsson, Guðm.
Hjaltason og ýmsir aðrir nýtir menn.
Mun óvíða betur setið hér á landi
ja.fn lítið porp, sem jþórshöfn á
Langanesi.
ísliús og beitugeymsla
heitir bæklingur, er nýlega er út kominn
á Akureyri, eptir íshúsasmið og
íshúsavörð ísak Jónsson á Oddeyri,
ritaður eptir áskorau amtmanns Páls
Briem og með ágætum vekjandi for-
mála eptir amtmanninn.
j Ritlingur pessi er svo ljós og
j sannfærandi, stuttur og gagnorður, að
j pað er rnesta ánægja að lesa hann, og
, málefni pað er hann ílytar pvliíkt
( lífsskilyrðis spursmál íyrir sjávarúthald
( vort, að pað væri mesta nauðsyn á að
í ritið yiði sem allra víðast keypt við
sjávarsíðuna, enda skrifað af peim
j manni er rnesta og be2la pekkingu liefir
k íshúsum og beitugeymslu og hefir verið
grjótpáll málsins frá hinni örðugu
, byrjun pess, allt til pess er hann
praut efni til áframhalds. Alpingi
sýndi pá frámunalegu skanrmsýni að
] neita ísak Jónssyni um einar 500 kr.
; • til pess að hann gæti haldið áfrara
íshúsfiyggingunum. Eu nú er vonandi
að alpingi sjái svo sóma sinn og hag
] pjóðarinnar, að pað veiti nú ísaki
1 pessar 500 kr. pví pað hefir allt of
j lengi dregizt, til skaða fyrir annan
! aðalatvinnuveg landsins. Alpingi má
' reiða sig á pað, að kjósendur pola
| pað eigi til lengdar að ausið sé fé
i landsins í siðspillandi níð- og klám-
j skáld, en neitað einhverjum mesta
nytsemdarmanm landsins á síðustu
• árurn urn lítilfjörlegan styrk til pess
j að geta haldið áfram einhverju helzta
\ framfaramáli annars stærsta atvinnu-
!* vegs landsius.
{ Ritið fæst til kaupr hór í Wathnes
; búð. Eiýtið ykkur að ná í pað!
lífsstigi og Ijóðahöfunduriun. Og peim
blöðurn, sem annars standa á völtum
■ fæti, er lika nokkur vorkun, pó pau
áliti sig ekki hafa ráð á að segja sann-
; leikann. |>ví að visu verður pað ó-
j pakklítt verk, og illa metið og meðtekið
j af hinum ýmsu andlega úldnu velunn-
! urum og samdauningum Páls, pegar
! einarður vinur guðs og göðs siðferðis
i stendur fram og kveður upp harðan
j áfellisdöm yfir ljöðaútgáfu einsog pess-
j ari, par sora Idánii, guðlasfoi, bölbœniim
og hroðalegum shammaví^um ölhr ægir
i saman, og gjörir útgáfuna að hrylli-
legu, og sem betur fer sjaldgæfu
sk'ýtnsli í íslenzkutn bókmenatura, og
;, stórum siðspillandi; ætti að vara alla
( óspillta menn við að lesa allt pa,ð
; klám og níð, er viða finnst í syrpu
• pesstri.
\ Bindindisfundur
sá, ef Jón héraðslæknir Jónsson
; boðaði til, var haldirm einsog
ákveðið var 15. p. m. í barna-
• skólahúsinn á Yestdalseyri. Mættu
: par 12 íulltrúar frá 6 good- ternplar-
• stúkum og 3 bindindisfélöaum hér
l eystra.
| Á fundinum var tekin ákvörðun um
| að stofna uradæmisstúku fyrir Aust-
j lendinga fjórðung, og var hún pegar
í stofnuð að aflokuura fundi.
i Rætt var úm útbreiðsiu bindindis og
samvinnu meðal goodteraplarstúkna og
bindindisfélaga.
j Sampykkt með öllum atkv. að skora
J á pingm. Austuranitsins að taka
bindindismálið til meðferðar á pingi í
j sumar og helzt að fá sampykkt iög
um algjört innflutuingsbann.
Brullaup
; var haldið p. 11. júní í jþórsnöfn á
í Lmganesi, par sem faktor Edvaul
j Idemmert á Skagaströnd gekk að eiga
i fröken Jóhönnu Arnljótsdóttur. Eaðir
brúðarinnar gaf saman hjónin. Yeizla
var hin prúðasta.
Brullaup
í peirra faktors ítagnars Olafssonar á
\ Fáskrúðsfirði og fröken Quðrúnar
! Jolmsen (sýslumanns) var haldið p.
118. júní á Eskifirði.
Trúlofuð
; eru: fröken Guðróg Quttormsdóttir,
j prests að Stöð; og þorsteinn Knstjáns-
son, óðalsbónda að Löndum.
Páll Olafsson
og liin nýja ljóðaútgáfa hans,
—o—
Heiðraði ritstjóri!
Eg vona svo góðs til yðar, pó eg sé
yður ópekktur, og bara óbreyttur
austfirzkur almúgamaður, að pér leyfið
mér rúm í yðar velpekkta blaði til
pess að minnast á hann Pál Ólafsson
og hina nýútgefnu ljóðasyrpu hans.
Eg bið yður að laga rettiitunina hjá
mér, sem verður víst mjög ábótavant,
par sem eg fæst optar við önnur verk
en skrífstörf, en að öðru leyti vil eg
biðja, að orð mín fái að standa óhögguð.
þau verða djörf og ópóleruð, en pau
segja hreinan og beinau sannleikaun,
og pað pykir nrér mestu varða.
Eg er búinn að lesa fyrir nokkru
eina 2 ritdóma um Pálsljóð, velgjulegt
lofgjörðarsíróp frá ritstjörunum, sem
af ýmsum ástæðam ekki pora að segja
sína meiningu um pessa ljóðagerð Páls,
eða pá eru á pví sama andlega saur-
! Já, petta er ópakkiátt verk, og
j pegar eg tek p ið að mér, pá ætla eg
ekki að gjöra mig betri en eg er. Eg
: hefði iáfcið P J og kveðskap hans iiggja
nrdli hluta, lrefði eg ekki átt að svara
fyrir dáinn fræadi minn náskyldan,
,, hvers minning og mannorð svívirðilega
[ er meitt af téðu rhðskáldi í hiau ný-
I útgefna ljóðasafni. pví pó að Jóusál.
= frændi, sem Páll og nokkrir óhlat-
* vandir menn köiluðu B,auða-Jón, væri
j ekki raikill fyrir inanni að sjá, eða
| háttsettur höfðingi í lífinu, pá var hann
‘ ráðvaridrrr meinleysismaður og vel
| peinkjandi. Yerður hvorugt potta
j sagt um Pál, sern lieíir tekið sér pað
í dómsvald, að vista sál Jóns heitins í
helvíti, og hæðast að pví, að hann
drukknaði af slysförum. pykír Páli
ekki nóg, að hafa kastað pessum ósóma
af mui ni fram, heldur vill' líka siá
honum föstum á prenti. Og líklegast
eru pessar ' ópokkastökur einu lauu
níðskáldsins fyrir' pað, að Jón sótti
stundum, að sögn, brennivín á kútinn,
pegar dánumaðuriuu var að kveljast í
sínura alkunna, óslökkvandi brenrrivíns-
porsta. Annars ætla eg að launa Páii
hér fyrir Jón sál. með pví, að fletta
lítið eitt ofan af honum sauðargærunni
frarnmi fyrir öllum landslýð, utan
Austfirðingafjórðungs. Iunan pess
landshluta parf pess ekki með, par
pekkja hann allir einsog lrann er.
/ það er pá sannastað segja, að Páll
mun alla daga hafa verið miður vel
pokkaður af mjög mörgum héraðsbú-
um sínum, pví að æðsta ánægja haus í
lífinu — næst pví að drekka brennivín,
-— mun margur mega ætla, að hafi
eigi allsjaldan verið sú, að henda á
lopti og útbreiða slúðursögur um ná-
ungann, og yrkja hæðnis- og níðvísur
um lólk, optast sér betri og vandaðri
menjr. Er rétt að segja ótrúlegt, að
honum skuli baía haldizt slíkt uppi
refsingarlitið; en „Mörlaudanum“ hefir
lönguin verið brugðið um seinlæth En
ef annars nokkuð gæti dálrtið afsakað
slíkt háttalag Páls, pá er pað helzt
pað, að honura séu pessi ósköp rétt
ósjálfráð. Og sýnist pað, að hann
jafnvel yrkir slíkar víaur um n á-
frændur sína, benda til pers.
Páli er einkeunilega tamt að hneixla.
T. d. par sem hann vill yrkja fagurt,
einsog urn konu srna, pi kemst hann
ómögulega öðruvísi frá pví en að guð-
lasta um leið. Yill heldur vera hjá
konunui en g u ð i s j á 1 f u m.
jpetta hlýtur að stórhneida pá, sem
óttast og elska guð. Annars kemur
fram í vísum um ítagnhildi alveg sama