Austri - 04.11.1901, Blaðsíða 2
m 40
A U S T R I.
134
sjálfsagt auðið að sannfæra með pví
að sýna bonum fram á, að ráðgjaíinn
fái eins að bera gyltu hnappana og
pann príhyrnda, pó hann verði heima..
Raunar væri pægilegra fyrir hann að
sitja í Höfn, ef hann áður hefði bú-
slóð sína par og kynni bezt við sig svo
nærri konginum; en hvað er að meta
pað, pó mikið sé, á móts við hitt,
sem hann pó telur til frambúðar fyrir
föðurlaudið.
Ef til vill verður hægt að sannfæra
guðsmanninn með pví, að hinn „eilifi
friður“ sé enn langt undan landi, pví
enda margir Yaltýsliðar sjáinúpegar
að pað er ekki einusinni stundarfnður,
ef Yaltýskan verður sampykkt. Nú
og að pví er bernsku okkar íslend-
inga sneitir, má benda barnafræðar-
anum á pað, að ekki ei vert að hafa
börnin of lengí á fangi, heldur koma
peim sem fyrst af höndum. til pess
pau læri að ganga sjálf. Og einhvern
tíma fara pó flestir að staulast, eða
á vaggan að verða að kör? Hannmá
líkja pekkja okkur íslendinga svo, að
við erum peír óróaseggir, að við eirum
ekki fyr en við fáum okkar mál fram,
og pó að við í einhverju hlaupum af
okkur hornin fyrst i stað, er betra að
leika lausum hala en togast á við
tjóðuibandið.
Yaltýr er pegar sjálfur að miklu
leyti orðinn anti-valtýskur, pað sést
bezt á priðju, auknu og endurbættu
útgáfunni af frumvarpi hans. Hann
kvað líka segja, að pað liggi í orðinu
Valtýska, að laga sig á alla bóga eptir
atvikunum. Hvað sæmir ekki flokks-
manninum, /ægar forÍDginn talar svo.
Yaltýskan hefir hingað til verið teygj-
anleg, hvað er pá að pví, pó Valtý-
ingar fari nú allir að hrópa einum
munni: „Valdið inn í landið!“ l>að
er raunar dálítil ósamkvæmni í pví,
en manni kann að hafa misheyrzt áður,
og hvað gjöra ekki ættjarðarvinirnir
fyrir föðurlandið! |>að er svo sem
lítil útlát í pví að ganga öfugur ofan
í sjálfan sig.
K.höfn, 14. október 1901.
Studiosus.
Ferðasöguagrip.
Eptir
Friðhjern Bjarnarson
á Grýtuhakka.
—o—
Herra ritstjóri!
Samkvæmt umtali okkar á Seyðis-
firði, vil eg hérmeð leyfa mér, að
biðja yður um rúm í yðar heiðraða
blaði, fyrir stutt ágrip af för minni
suður til Englands í haust sem leið.
Eg álít réttast, að eg segi hið helzta
í opinberu blaði; allir vilja vita sem
flest, að pví er ferðina snertir, en hæði
er pað, að margir menn taka misjafnt
eptir og segja misjafut frá; par af
gcta leitt missagnir, sem oft og tíðum
víkja frá sannlexkauum.
*
* * ^
f>á er umboðsmaður Zöllner var
hér á ferð í síðastl. júním., óskaði
Lann mikillega eptir pví að geta fengið
á pessu hausti hinn fyrsta fjárfarm
héðan uf landi 16. sept. Atti haDn
um petta tal við alla pá kaupfélaga-
form. og sömuleiðis pú kaupinenn, er
víð hann veizla í Eyaíirði, er hanu
hitti alla á Akureyrarhöfn. Enda-
lyktun á pví umtaii vaið sú, að við
Pétur á Giíutlöndum tókum að okkur,
að hafa til fé í fyrsta skíp ,er Zöllner
sendí eptir fjárfarmi, hinn 18. og 19.
sept. Eyrri var pað ómögulegt. —
Zöllner lét okkur Pétur heyra samn-
ing, er hann hafði gert um fyrirfram
sölu á fénu 10,000 fjár, sem hann á
pessu hausti hafði lofað sama manni
í Liverpool, svo að verðinu pyrftu
menn ekki að ganga gruflandi. —
Eyfirðingar tóku að sér eða gengu
inn á, að færa göngur hjá sér —
að minnsta kosti í sumum hreppum
sýslunnar — svo mikíð, að peir í
samlögum með pví fé, er eptir varð at'
kaupfélögunum í pingeyjarsýslu, gætu
haft næsta farm til 23. sept. og var
pá pessu máli ráðið tii lykta. —
Eg skal taka fram, að petta er
4. árið, sem kaupfélag Svalbarðseyrar
heíir strítt við að smaia saman sínu
féfyrr enn á vanalegum gangna-
tíma, og öll pessi ár hefir pað átt
meginhluta af öllu fé í fyrsta farm-
inum. — Einungis fyrsta árið hefir
pað fengið sjáanlega betra verð, enn
aðrír sem senda fé í næstu förmum,
en pað hefir líka orðið fyrir stðrtjóni;
t. d. í fyrra haust, fyrir utan pá
erfiðleika, verktjón o. fl. o. fi., sem
pvi fylgir, að fiytja göngur ár eptir
: r. —
Sumarið leið nú eins og vanalega
og 18. sept. var hópur Svarfdæla til
á Oddeyri og hinn 19. var féð að
streyma að Svalbarðseyri úr öllum
áttum. En hvað skeður pá? Skipið,
sem á að taka féð, er ekki tilbúið að
taka á móti pví. í pví var talsvert
eptir af kolum, vörur til Svalbarðs-
eyrar o. s. frv. — Timaleysi verður
pó naumast um kennt, að skipið var
ekki til, pví hinn 13. fyrir miðjan dag
kom „Erithjof“ á Akur eyrarhöfn.
|>að sem mun hafa valdið, hefir verið
að nokkru leyti óheníugt veður, upp-
burður af síld, sem pá daga var ínn
á firðinum, en aðal orsökin mun pó
einkum hafa verið sú, að enginn einn
maður var til pess, að sjá um upp-
skipunina, og afgreiðslan par af leið-
andi linleg og í molum. —
J>essi bið eptir skipinu var mjög
óheppileg að pví leyti, að hina réttu
daga var hentugra veður r.ð skipa
fram fé, sem er fyrsta skilyrðíð fyrir
vellíðan fjárins að pað komist purt
og vel með farið um borð, en aptur
gat féð fengið að hvíla sig fyrir pessa
bið, en hefði annars farið preytt og
pjakað um borð einkum pað sem
iengst var að. —
Loksins var skipíð til kl. 3. á
fimtudng 19. sept. Vóru pá strax
reknir um borð Svarfdælasauðir 192
að tölu, og undir eins að pví búnu,
hélt skipið að Svalbarðseyri. |>ar
var skipað upp vörurn um kvöldið. —
Hicn 20. á föstudag var skipið
fermt. Var pá poka og súld og við
og við nokkur rigning, en eiginlega
gott veður einlægt. |>etta er í 3.
sinn, sem fó hefir veiið skipað fram á
bátnm á Svalbarðseyri.
í petta sinn gekk framskipunin
með lang seinasta og erfiðasta móti.
Stafaði pað af prí, að útbúnaður á
skipinu var ekki góður, sérstaklega
að pví er uppgöngu fjórins sneiti, en
mikið mun pað einnig hafa gert til,
að íeð var meira og minna blautt,
dauft og latt; rekst pað pá eins og
allir vita ver og bryudir meira á práa
i pví cnu endramær. — Samt varð
skipið til að fara kl. 9 um kveldic'.
Vóru pá í pví alls 2660 kindur; 1430,
sem til heyrðu kaupfél. Svalbarðs-
eyrar, sem viktuðu að meðaltali
112,43 pd. og 1230 frá kaupfélagi
þingeyinga', sem vógu um 120 pd. að
meðalVigt. Allt féð á skipinu var að
meðaltali rétt um 115,7 pd.
Um leið og skipið var búið að taka
á raóti fénu og farmskrár undirskrif-
aðar, var farið að hugsa til ferðar.
Tókum við Ohristen Havsteen — sem
var með skipinu, að okkur að lóssa
skipið út fyrir Hjalteyri. Gekk pað
vel. Eu aldrei á æfi minni man eg
eptir jafn svörtu myrkri eins og pað
kvöld, pví deiling á himni og jörð
var alls eDgin að vestanverðu við
fjörðinn og mjög lítil að austan. Lá
við að mér fyndist petta níðamyrkur
spá illa fyrir ferðinni.
Um nóttina var haldið út úr firðin-
um og djúpt til hafs. J>á nótt var
suðaustan og austan drif og sama
veður allan næsta dag. Ekki var
óguriegur sjór, en pó árans miklar
kvikur opt. — J>enna sólarhring var
preifandi sótmyrkurs poka, svo varla
nokkaintíma sá út af borðstokknum.
Eénu leið pennan dag eptir öllum
vonum, eu ferðin gengur hægt, bæði
af pví drifið er á' móti og svo preifandi
myrkur, en pá munu gufuskip ekki
haía leyfi til að fara fulla ferð, pótt
í miðju hafi sé. —
A sunnudaginn var íalsverður kaldi
á móti, en nokkuð minni kvrka. Sama
preifandi pol^umyrkrið optast nær allan
daginn. ]pó rofaði ofurlítið til við
og við, svo hægt var að sjá Dokkra
faðma frá skipinu. 1 dag er hægt að
hixða féð vel. J>enna dag drápust pó
2 kindur, báðar á efsta pilfari. Annari
peirra var strax fieygt fyrir borð, en
hin var geið til, og sást pá greinilega,
að banamein bennar var pest. —
A mánudaginn er bærilegt veður.
Eokkur kaldi á móti, eu sjór lítill tij
pess að gera. Lengst af er preiíandi
pola, siundum kolsvört. Um kvöldið
var pó um tíma bjart veður og nokk-
urt tunglsljós. |>að má heita að fénu
líði öllu vel, eptir pví sem um er að
gera. |>ó eru nú einkenni liins sára
porsta farin aö koma í ljós, sem
meðal anDars sést a pví, að féð sleikir
óaflátanlega tró, járn og alit sem pað
nær í, til pess að leita uppi
einhverja svölun. Samt tók pað vel
á móti heyinu, enda er pað gott og
lystugt; helzt mætti pó finna pao að
pví, að pað er purt og safalítið og
háif hrjóstugt, sem ef til vill orsakast
af pví, að pað er svo ákaflega sarnan-
pressað.
A priðjudag mátti heita gott veður,
pó var stinnings kaldi á móti, nokkur
alda sömul. og talsverður straumur,
sem teíur ferð skipsins. í nótt sem
leið var enn preifaridi poka, og lengst
af pví ekki íarin nema hálf ferð og
einlægt pipað í sífellu. |>egar í birt-
ingu pennan dag sást til Eæreyja og
er íárið suður með peirn allan daginn
framundir kvöld, enda munu pær vera
um 15 inílur frá norðri til suðurs.
Sést nu einstaka skip á siglingu, trol-
arar o. s. frv. Höfum við ekki séð
nokkurt skip og aldrei séð neitt land
fyrr enn í dag. j>enna dag gengur
feiðin alivel, en seint. Eénu líður
við pað sama fremur öllurn vonum.
1>Ó fui.dum við nú 4 kindur niður í
skípinu, sem ekki íengust til að snerta
eitt strá. Eru pær með lipurð halaðsg
upp á pilfar, gefið að bragða vatn
og ná pær sér aílar vel á eptir.
l>etta kvöld er bezta veður, stjörnu-
bert lopt, tunglsljós og bjartviðri.
A miðvikudag 25. sept. var gott
veður. Að eins sunnankaidi péttur á
móti — sem er rniklu hetra fyrir
féð; en litill sjór, aðeins dálítil uiídrr-
alda rétt á móti. ]>ennau dag gengur
ferðin vel, við fórum að meðaltali 38
enskar mílur á vökunni, með öðrum
orðum 91 '2 danska mílu á hverjum 4
timum, sem er mesta hraðskreiði, er
við höfum haft að heiman. ]penna
dag vorum við einlægt svo að segja
iunan um féð. Eru nú margar kindur.
sem ekki líta við heyi. Við íörum
pvr með vatnum allt skipið, og gefum
peim kindum að bragða pað, sem ekki
viija eta, en pær alira aumustu förum
við með upp á dekk, búum um picr í
heyi í sérstöku skýli, sem við höfum
fyrir veikar kindur, gefum peim vatn
við og vrð, en emlægt lítið i einu og
ná pær sér svo smátt og smátt, ]pö
var einn sauður á miðdekki í framlest
svo veíkur, að ekki var um naitt annað
að gera, enn láta’ hann verða Ægi að
bráð. Eénu líður aunars yfirluitt
betur en eg bjóst við; verð eg að
álíta að pokur og súld og
mótbyr, sem verið heíir optast nær
síðan við fórum að heimnn, hafi verið
iéttir fyrir féð, að pví er porstann
snertir, pví iogn og hiti er hið versta.
[>etta kvöid ki. 6 Eendum við hrað-
skeyti tii Zöilners irá „Stormoway“.
Vórum við pá búnir aðverafrá Sval-
barðseyri 117 klst. eða 27 tímum lengur
enn „Gweut“ sfemu leið árið 1899.
Eá fengum við pó einlægt mótbyr, en
minui hafbjó og einíægt bjart og gott
veður. — Lím ieiö og hraðskeytið var
komið frá skipinu, er haldrð á stað
suður eptir tii íyrirheitna landsins.
A fimmtudag 26. sept. var péttings
sunnandrif og taisverður sjór. Skipið
gengur íremur hægt, og erfiðiega
gengur pví að stríða áfram móti
höfuðskepnunum. þetta er nú 6. dag-
urinn síðan við íórum að heiman. Er
ekki ofsögum sagt aí pví, að bardag-
inu er langur og strangur, og pó er
langt eptir enn. Eennan dag erum
við Aini einlægt innan um féð og peir
af skipsmönnum með okkur, cem við
geturn fengið tii pess. Er nú íyrir
alvöru sjáanlegt, að íónu er farið að
líða verulega illa. Við reynum pó að
gefa pví hey eins vel og mögulegt er,
og brynnum fjölda af pví, eptir pví
sem mögulegt er að komast yfir. þær
kíndur ailar, sem ekki vilja snerta hey
og eru sjáanlega veikafctar, hölum við
upp á pilfar, séu pær niðri í skipi,
og færum pær í sérstaka rétt á dekk-
inu. Gefum peim sinátt og smátt
vatn — aldrei nema lítíð í einu —
og svo gott og lystugt hey á milli.
Koma pær fiestallar tit. — A pilfari
gátum við brynnt öllu svo að segja
og í apturlestinni, par sem íónu líður
sjáanlega verst, einknra á miðdekln,
bleyttum við i vatni alít heyið, áður
enn við gáfum kindunum pað, og
virtist eins og peim svala mikið af
gjöfinui. — penna dag drápust 5
kindur prátt fyrir alit okkar strit.
Veðrið er einlægt pað samu, sunnan
hvass stormur, eri ekki neitt verulegt
drif. En hann tefur pó ferð skipsins
stórmikið. —
Eöstudaginn 27, sept. er allan dag-
inn látlaust freyðandi sunnan drif. I