Öldin - 24.02.1892, Blaðsíða 3
iö því að lofa oss að tma svo um
dyrnar að herberjii þessu að utan, að
eigi verði komizt út, og ég ætla að
láta yðr vita, að nokkrir af mönnum
vorum munu verða látnir bíða spöl-
korn frá gluggunum þarna. Reyni
nokkur maðr að komast út héðan, eða
gjöri neinn hávaða núna eina klukku-
stund, munuð þ é r gjalda dirfsku hans,
og því kalla ég yðr ráðlegast, að hætta
eigi á það. dð stundu liðinni megið
þér gjöra hvað yðr lízt“.
Þessar^ boða var nákvæmlega gætt,
því nóg hafði mönnum þótt um hót-
anir gestanna, og ekki íékk húskarl-
inn að taka grjótið frá hurðinni, fyrr
en kornið var á aðra klukkustund.
Var þá þegar tekið til að leita að
Sezelju, en lnin fa'nnst hvergi, og þeg-
ar farið var að gæta í fataskáp henn-
ar, þóttust menn vita, að hún mundi
eigi ætla sér að korna aftr fyrst um
sinn, og var, ef til vildi, eigi að bú-
ast við að sjá hana nokkurn tíma
framar.
Eins og eðlilegt var, vóru ýmsar
getgátur um jafnkynlegan atburð og
þetta, og ræddu þær mæðgur um það
út í æsar, áðr en þær gengu til livílu,
og vórn þær þó nokkuð þreyttar eft-
ir kvöldið. Don Gil Mendez lét und-
ir eins söðla hest handa sér, og reið
þegar í stað til Santander. Vóru taf-
arlaust sendir menn í allar áttir að
leita stigamanna þeirra, er hann kvað
ráðið hafa á hús sitt og rænt það;
en öll leit varð árangrslaus, og kyn-
legast var það, að ekki hafði orðið
neitt vart við för stigamanna í þorp-
'■unum eða kofunum þar í nágrenn-
inu. Iivergi höfðu Karlungar sézt né
þeirra heyrzt getið. Á hinn bóeinn
sáust alls engin liestaför eða manna
nálægt bæ Gil Mendezar, og er þó
oftast talsverðr traðkr eftir stóran her-
manríaflokk, og leiddi þetta alt- til þess,
að flestir komust á þá ætlun, að kaup-
mannsskepnunni Irefði sýnzt stigamenn
talsvert fieiri en þeir vóru, af því
hann hefði verið hálftrylltr af undr-
un og ötta.
Að nokkrum tíma liðnum spurðist
ein af þessum fregnum, er virðast
koma ofan úr loftinu, og eigi er unnt
að komast fyrir, hvernig á stendr,—
og trúðu margir henni í Santander.
Hún var þannig hljóðandi, að Karl-
ungar h'efðu aldrei komið á heimili
Don Gils, heldr rnundu menn þeir,
er rænt höfðu fénu, er reyndar var
lítilræði af öllum eigum Don Gils,
hafa verið fjórir ungir sveitarforingj-
ar, sænskir eða pólskir, er væru í her-
sveit einni útlendri, er komið hefði
frá Frakklandi og gengið í herþjón-
ustu á Spáni. Hefðu þessir veslings
úllagar eigi séð annað fyrir sér liggja
en að þeir mundu aldrei fá mála þann,
er þeir áttú inni lijá stjórninni, með
því að þá var næsta lágt í fjárhirzlu
ríkisins, og þess vegna fundið þessa
nýju aðferð, sern reyndar var ekki
sem allra-löglegust, til þess að fá laun
fyrir herþjónustu sína og blóð það,
er þeir höfðu látið. Væri nokkuð slíku
tiltæki til afsökunar, þá væri það það,
að þeir hefði verið staddir sem út-
lagar í ókunnu landi, og svo hitt, að
þeim hefði verið nauðugr einn kostr,
að afla sér fanga, að minnsta kosti
til að lralda við i sér lífinu.
Ið fyrsta, er Don Gil Mendez kom
tii hugar, er menn þeir vóru komn-
ir á stað, er elta skyldu Karlungana,
er menn hugðu vera, var að rita til
Miranda, til þess að láta föðr Sezelju
vita um ið kynlega rán dóttur hans.
Hann vissi, að vinr hans var maðr
fremr vanstiltr í skapi, og beið því
svars með óþolinmæði; en um þær
mundir var, eins og áðr er sagt, ilt um-
ferðarogsamgöngur litlar .manna á milli,
og leið því á löngu áðr svarið kom.
Loks kom það, og flutti betri tíðindi,
en hann hafði búizt við. Don Raqvena
hafði frétt til dóttur sinnar; og keypt
hana af stigamönnum fyrir ærið lausn-
argjald; kvað hann hana nú vera hjá
vini sínum einum á Frakklandi. Samt
sem áðr þótti mega lesa ina bitrustu
heift milli línanna í bréfi hans og
auösætt var það, að faðir Sezelju forð-
aðist að minnast á þetta neitt nákvæm-
ara, enda rak in glöggskyggna frú
Mendez þegar augun í það. Hún
hristi höfuðið og kvað sér þykja það
kynlegt, að Don Raqvena slepti alveg
því, að dóttir hans og Karlunginn
þelctu hvort annað, er þau hittust og
þó vissi enginn neitt um kunningskap
þeirra, og mintist heldr ekki á, hvað
fús hún hefði verið að fara með hon-
um, er enginn hafði skilið í, því frá
öllu þessu hafði Don Gil skýrt hon-
um nákvæmlega í bréfinu, og svo
virtist þó, sem meira væri varið í alt
þetta en svo, að það gæti liðið með
öllu úr minni.
Nokkrum vikum síðar kom annað
bréf frá Don Raqvena og skýrði hann
í því frá því, að dóttir sín væri gift
útlendum sveitarhöfðingja, miklum
manni af góðum ættum. Um sömu
muudir kom til Don Gil ókunnr maðr,
og borgaði honum einmitt jafnmikið
fé, og hann haiði mist nóttina góðu,
þegar Sezelju var rænt. Kaupmanns-
skepnan komst aldrei að því, livern-
ig á öllu þessu stóð; en þær mæðg-
ur vóru glöggskyggnari en hann, og
komust að þeirri niðrstöðu, er þær
höfðu hugleitt alla málavöxtu ná-
kvæmlega, að Don Raqvena mundi
hafa vitað af kunningskap þeirra
dóttur hans og ins útlenda sveitar-
höfðingja, og því kornið henni til
vinar síns gamla, því hann hugði að
þar mundi lienni vera óhætt, ef henn-
ar væri leitað; og höfum vér nú séð,
að sú varúðarregla stoðaði liarla lítið.
Sveitarhöfðinginn hafði alls eigi vitað,
hvar in unga stúlka var niðr komin,
er hann lagði ráð sín gegn Don Gil
Mendes, en hafði notað tækifærið, er
hann hitti hana þarna svona óvænt,
til að vinna þrent í einu: að hafa
hana á brott með sér, afla sér fjár
og þröngva föður hennar til að leggja
samþykki sitt á ráðahaginn.
FRÁ LÖNDUM VORUM.
— Grund P.O., Febr. 18.•—Múnu-
dag 15. þ. m. var fundr haldinn
á Grund hjá Sigurði Kristóferssyni,
sem hafði boðað til fundarins. Til-
gangrinn var að stofna félag með-
al íslendinga í Argyle. sem allir
að kalla heyra til frjáislynda flokkn-
um. Yar fólag stofnað og skráðu
sig þegar yfir 30 menn í það.
Lög félagsins vóru nálega orðrétt
eftirrit af lögum félags oins í Winni-
peg, sem kvað kalla sig „Ioelandic
liberal Association“. — Sigurðr
Kristofersson var kosinn forseti,
Árni Sveinsson fyrsti varaforseti,
Skafti Arason 2. varaforseti, Björn
Jónsson skrifari, Björn Sigvaldason
féhirðir. Aðkomandi utansveitar var
þar viðstaddr Einar Hjörleifsson,
sem Sigurðr Kristófersson hafði
fengið til að koma þangað vestr
til sín til að leggja sór orð í
munn, hvað sem í skærist, því JSig-
urðr er maðr einfaldr, en montinn
og hégómagjarn. Einar hélt tölu
og skýrði frá upprima frjálslynda
flokksins. Hann minntist á hlut-
töku landa í hérlendri pólitík.
Hann kvað Islendinga vera skap-
áða „liberals" að eðlisfari. Þeir
hefðu heima mætt kúgun og of-
beldi, og það væri einmitt það sem
hefði gert þá frjálslynda. — James
Dale, enskr maðr, hélt og ræðu á
ensku. — Nafn fólagsins er „Icelan-
dic Liberal Association of South
Cypress“.
— Wilno, Minn., Febr. 20. — 11.
þ. m. andaðist sómakonan Björg
Illhugadóttir, 68 ára, kona Sigr-
laugs Sigurðssonar. Hún hafði ver-
ið gigtveik í mörg ár. Þau hjón
bjuggu vel og lengi í Gunnólfs-
vík á Langanesi.
K YRKJ UMÁ LÁ-F UNDR
í MINNEOTA.
(Fregnbréf til „Aldarinnar").
Minneota, Minn., Febr. 20. 1892.
Kyrkjumálafundr var settr í dag
í Minneota, til að ræða um almenn-
ing varðandi mál innan saínaðar
Minneota-nýlendu og enn fremr um
allsherjar mál Isl. hér í álfu.
Eundr settr kl. 2 síðd. og byi'j-
aði á sálmasöng (nr. 101 í sálmab.).
Þar næst las séra H. S. Þorláks-
son nokkur vers úr postula-gjörða-
bókinni, 20. kap.
8. M. 8. Askdal gerði þá tillögu,
að hr. G. A. Dalmann fengi að
sitja á fundi sem fregnriti „Heims-
kringlu“, og vár það samþykt.
Þar næst var tekið til umr.
,,blaða-málið“. Framsögumaðr hr. J.
H. Frost.
S. S. Ilofieig lagði til, að öllum
væri gefið málfrelsi; stutt af S. M.
S. Askdal. Tillagan var felld með
8 : 6 atkv.
Sakir ólíkra skoðana, sem fram
komu um tillöguna, færðist fram-
sögumaði' undan að hafa á hendi
framsogu málsins.
G. S. Sigurðsson bauðst til að
gerast framsögumaðr þess.
Forseti (séra K. S. ÞJ) skoraði
á hr. Frost að flytja málið; kvað
hann orsök sína til neitunar vera
þá, að meðmælendr tillögunnar
hefðu ekki gefið glöggar skýringar
yfir, hví þeir vildu hafa hór al-
ment málfrelsi.
Framsgumaðr (Frost) kvað alla
mundu vita, að takmark [allsí] fó-
lagsskapar væri, að ná fullkomnun.
En svo væri og það víst, að eng-
inn félagsskapr gæti staðizt, nema
hver fólagsmaðr ynni að félagsins
heill ? öllu. — Hann kvaðst hór
ætla að tala um fróttablöðin okk-
ar íslenzku. Hann kvaðst ekki þurfa
að nefna nöfn þeirra blaðanna, er*
væru móti kristilegu félagi; við
þektuni þau allir; og hver sá safn-
aðarlimr, sem verðr væri að heita
safnaðarlimr, hlyti að taka þetta
mál til alvarlegrar umræðu.
S. S. Hofteig tók næst til máls.
Hann kvað engan safnaðarlim mundu
ljá þeim blöðum fulltingi, er ynnu
á móti kristindóminum, en kveðst
áiíta það skyldu sína að skoða
blöðin, svo maðr gæti kynnt sór
málið frá báðum hliðum.
Séra N. S. Þ.: Yér erum ekki
í neinum efa um, að kristindómr-
inn só sannr; því er oss ónauð-
synlegt að lesa mótspyrnublöð hans.
Hér væri stórt efni um að ræða.
„Heimskringla“ hefði nýlega flutt,
að biblían stæði á líkum grund-
velli sem Edda eða þvíumlík rit.
Þetta gæti engum dulizt að væri
háskalegt fyrir gamla og unga, og
vér ættum ekki að styðja það sem
niðr bryti kristindóminn eða rýrði
dýrð drottins. Enda þótt ritsj. „Lög-
bergs“ væri ekki rétt-trúaðr, þá léti
, hann. þó mál kristindómsins í friði;
| léti hann þau ekki í friði, kvaðst
P. BRAULT & C0.
477 MA1N STR.
WINKIPEG
flytja inn
ÖLFÖNG VÍN
Og
VINDLA.
Hafa nvi á boðstólum miklar birgðir
og fjölbreyttar, valdar sérstak-
lega fyrir árstíðina.
Gerið svo vel að líta til vor
Vér ábyrgjumst að yðr líki
bæði verð og gæði.
ræðum. mundi snúa svo við honum
sem hinurn.
F. R. Johnson kvað það ekki
vera tilganginn að rífa niðf blöðin,
heldr að eins að bera saman skoð-
anir manna um, hvað heppilegast
væri að gera. Allir vissu, að „Hkr.“
og ,,01din“ væru að vinna á móti
málum kristindómsins.
Johs. Pétrsson kvað það ekkert
flýtisverk að ræða þetta mál né
gera þær samþyktir, er réttlátar
væri. Kvað sór líka illa við Einar
Hjörleifsson, hversu hann hefði kom-
ið fram í kvennritara-málinu í Wpg.
— .Undir stjórn Eldons væri ekki
um „Heimskr.“ að tala; en Jón
Olafsson þektu allir, svo að um
hann þyrfti hann ekkert að segja.
Frarnsögumaðr fór að útskýra
skyldur safnaðarmeðlima.
S. S. Hofteig kvaðst álíta að
hann hefði fulla heimild til að lesa
öll blöðin, þótt mismunandi skoðan-
ir kæmu fram í þeim; og margt í
blöðunum væri gott.
Ymsir fleiri ræddu um málið.
Arni Sigvaldason kvað almenn-
ing þurfa að gera sór ljósa hug-
mynd um, hvað það væri, sem bygði
upp kristindóminn eða rifi hann
niðr, og þ,ið yrðu menu að gera
með góðu og með lipurð, en ekki
með dómum. Þessi óeirðaralda, er
nú gengi yfir Vestr-Islendinga, hún
væri óttaleg.
FramsÖgumaðr lagði þá til, að
umræðum væi'i slitið, og lót. í Ijósi
þá ósk, að aumingja börnin drykkju
ekki í sig' það eitr, sem „Ileims-
kr.“ og „Öldin“ eru að byi'la.
G. S. Sigurðsson kvað það margt
vera í öllum blöðunum, er betr
væri þar ekki; en kvað sór illa
líka alla porsónulega dóma.
Till. framsögumannsins var studd
og samþykt.
Þar næst var tekið til umræðu
skótarnálið (háskólamálið). Fram-
sögum. var sóra N. S. Þorláksson.
Hann kvað öllum fundarmönn-
um kunnugt um þetta mál. Það
hefði mest verið rætt af andstæð-
ingum kyrkjunnar, og væri það
næsta merkilegt; því kyrkjufélag-
ið þarfnaðist ekki dóma þessara
manna. Það gæti enguru dulizt, að
þessi skólastofnun hefði mikla þýð-
ingu í kristilegu tilliti og almennu
mentalegu tilliti, og ef hún kæm-
ist á fót, yrði hún Islendingum til
heiðrs. Islendingar ættu að eiga
sjálfir sína kristilogu mentastofnun,
þar sem ísl. unglingar ættu að-
gang að mentun, svo Islendingar
gætu komið hór fram sem ment-