Kvennablaðið - 15.07.1917, Page 3

KVENNABLAÐIÐ
43
styrkur til barnsins eöa móðurinnar, ef
l'aðirinn er látinn, eða ekki fær um að
greiða það.
Rcykjavik, 16. júlí 1917.
Virðingarfylst,
í stjórn Iívenréttindafélags íslands.
Briet Bjarnhéðinsdóttir.
Gaðrún Bjarnadóttir.
Gnðfinna Gisladóttir.
Helga Torfason.
Krislin Guðnuindsdótlir.
Sigríður Jakobsdótlirn.
Verkamannaheimili.
»— Búðu belur eu þú liefir efni lil,
borðaðu eins og þú hcfir efni til
og klæddu þig ver en þú hefir cfni til«.
Þessar reglur þótt þær séu máske vitur-
legar, eru ekki fremur hafðar til eftir-
breylni en margar aðrar góðar lífsreglur,
enda verður líklegast hvað örðugast að
fylgja þeim. Allsstaðar er kvartað um
húsnæðisleysið, en verst er það þó í stór-
borgunum, þar er það örðugasta viðfangs-
efnið fyrir bæjarstjórnirnar.
Reykjavík er í 'því máli alls ekki á eftir
tímanum. Hvergi í nokkurri höfuðborg
mun vera jafnmikil húsnæðisvandræði og
hér. En líklega er innstreymið hér líka
tiltölulega meira, eftir fólksfjölda landsins,
en í flestum öðrum löndum.
Við fylgjumst líka algerlega með öðrum
þjóðum (að minsta kosti Dönum) að
byggja skúra handa húsvilta fólkinu. En
okkar skúrar eru auðvitað miklu verri og
óvandaðri, því við eigum óhægra með
efnið í þá. Og hér er ekkert bygt annað.
Hér taka hvorki félög né einstakir iðnað-
armenn sig til að byggja verkamanna-
heimili, hentugar smáíbúðir handa efna-
minna fólkinu. En það gera þó prívat-
menn og hlutafélög annarstaðar. Það væri
því máske ekki fjarri sanni að menn hefðu
gaman af að heyra um fyrirkomulag til
þess að útvega holla og góða verkamanna-
bústaði, sem hefir verið komið á í Slokk-
hólmi nú í síðustu 10—20 árin og alt af
færir meira og meira út kvíarnar, það
hefir orðið vinsælt og lítur út fyrir að
verða tekið til eftirbreytni.
Það er hlutafélag sem kallast »Aktiebo-
laget Stockholms Arbeterehem«, (hlutafé-
lagið Verkmannaheimili Stokkhólms). Auð-
vitað hafa mörg hlutafélög verið stofnuð i
þessum tilgangi, en þetta félag hefir getið
sér beztan orðstýr, þótt hafa bezt fyrir-
komulag í félagslegu tilliti.
Sálin í þessu fyrirtæki er fröken Agnes
Lagerstedt sem áður var kenslukona við
alþýðubarnaskóla bæjarins. Hún hafði þá
kynst mörgu fátækara fólkinu og öllum
þess ástæðum og þá varð hún þess vör
hvílík hætta í siðferðislegu og heilbrigðis-
legu tilliti stafaði af húsnæðisleysinu, með
sínum þar af leiðandi húsþrengslum og
óhollum og saggafullum híbýlum, sem
varla gátu kallast mannabústaðir. Þessar
vandræðaástæður vöktu meðaumkun og
áhuga fröken Lagerstedt og löngun til að
hjálpa þeim sem máttu þola ilt af þessu liús-
næðisleysi. Hún sagði því kennarastöðunni
upp til þess að geta gefið sig alla við að
bæta eitthvað úr þessu.
Fyrsta verkefni hennar í þessa átt var
það að verða umsjónarmaður yfir fátælcra-
hverfi einu sem Stockholms bæjarfélag átti.
Það voru 6 ekki stór hús, öll illa útlít-
andi bæði utan og innan og saggafull.
Hún settist nú að í einu af þessum hús-
um, sem ætluð voru fátækustu aumingj-
unum í bæjarfélaginu, og svo byrjaði hún
á starfi sinu, til að bæta alt ástand leigj-
endanna.
Mestu óregluseggjunum og siðspiltustu
leigendunum sagði hún upp húsnæðinu,
og svo lét hún gera við og endurbæta
íbúðir þeirra, sem eftir voru. Hún kom á
góðri reglu úti og inni, skreytti garðsvæð-
in (hlöðin) sem eru inni í miðri bygging-
unni (eins og barnaskólaportið) og lét
planta þar tré og blóm, setja þar
bekki o. s. frv. Hún hjálpaði fjölskyld-
unum með ráðum og dáð, útvegaði þeim