Kvennablaðið - 31.01.1918, Blaðsíða 3

KVENNABLAÐIÐ
3
mönnum til hugar, sem gáfu Stefaníu með-
mæli til að fá danskt fé, að gangast fyrir
því að við hér heima viðurkendum í verki
að hún ætti það skilið. — Nei, sjálf fékk
hún að kosta ferð sína, bæði þá og síðar
án okkar hjálpar. Okkur var nóg að mæla
með því að aðrir tækju að sér þær skyld-
ur, sem við áttum sjálf að inna af hendi
við hana. Og þó var þetta ekki af því að
við findum ekki leikarayfirburði hennar
og viðurkendum þá, því fáir leikarar hafa
átt jafn almennum vinsældum að fagna hér
í bænum sem hún. Hún hefir jafnan verið
eftirlætisbarn flestra leikhúsgestanna.
Eg liefi heyrt ýmsa segja, sem séð hafa
frú Jóhönnu Dybvad leika, að frú Stefanía
minni sig oft á hana þegar hún er á leik-
sviðinu. Og víst er um það, að þær eiga
sammerkt í mörgu, þótt eg ætli ekki að
fara hér að gera neinn leikara samjöfnuð
milli þeirra. Til þess eru allar kringum-
stæður svo ólíkar. En leitt er að Stefanía
sl^uli aldrei hafa haft ástæðu til að sjá
þessa frægu, norsku leikkonu í hinum
ýmsu hlutverkum hennar, einkum í þeim
leikritum, sem leikin hafa verið hér heima
Það hefur þó í mörg ár verið draumur og
ósk frú Stefaníu að geta séð frú Dybvad
á leiksviðinu og yfir höfuð að geta kynst
norskri leiklist þar í heimahúsum. Það er
vonandi að alþingi fari nú að viðurkenna
að ýmsir af leikurunum okkar eru ekki
síður listamenn en þeir málarar og mynd-
höggvarar, sem nú hata árlegan styrk á
fjárlögunum. Þetta er þó alls ekki sagt til
að gera lítið úr þeim En það er alkunn-
ugt að góðir sjónleikar eru ekki ónauð-
synlegri menningarlind en málaralisl og
myndhöggvara. Leikararnir okkar verð-
skulda þakkir þjóðarinnar allrar. Þeir hafa
lagt á sig mikið erfiði og útgjöld til að
koma upp þeim vísi til leiklistar, sem við
höfum eignast. Þeir hafa sjálfir ekkert úr
býtum borið nema þreytuna og erfiðis-
munina, þvi laun þau, sem Leikfélagið
hefir getað veitt, getur tæplega talist, þegar
þau eru borin saman við allar klukku-
stundirnar, sem til undirbúnings leikanna
hafa farið. Og það hafa eingöngu verið
frístundir þessa fólks, sem það átti að eiga
sér til hvíldar. Leikstörfin hafa aldrei matt
vera annað en hjáverk af því þau hafa
ekki gefið neitt teljandi i aðra hönd. Það
er því kominn tími til að Alþingi viður-
kenni þessa list með því að styrkja beztu
leikarana, ekki síður en hina listamenn-
ina sem árlegan styrk fá. Að minsta kosti
ætti það að styrkja þá til utanferða og
skera þann styrk ekki alt of mikið við
neglur sér.
Vonandi er að Alþingi veiti á næstu
fjárlögnm sínum styrk í einhverri mynd
handa fjölhæfustu og beztu leikurunum,
annaðhvort sem árlegan styrk, sem auð-
vitað væri ákjósanlegast, ellegar sem ferða-
styrki handa þeim, þegar fer að létta af
mesta ófriðarmyrkrinu og aftur fer að rofa
til sóla'r. Um það munu allir samdóma,
að fyrsta ferðastyrkinn, sem veittur er
leikara af landssjóði, hann sé frú Stefanía
Guðmundsdóttir sjálfkjörin til að fá, sem
okkar viðurkenda frægasta leikkona, sem
hvert land og leikhús gæti verið hreykið
bæði af að eiga og að styrkja og launa,
meðan hún er í fullu fjöri til að vinna
leiklistinni og þjóð sinni gagn og sæmd.
Laun í lifanda lífi, sein geta komið að
notum, eru meira verð en háreistir minnis-
varðar á leiði þeirra, sem launin verð-
skulduðu — en fengu ekki.
Briet Bjarnhédinsdóttir.
Kosningarréttarfrumvarp það, sem neðri deild
enska Parlamentisins samþykti í vor, hefir í
vetur verið til umræðu í efri málslofuni og var
samþykt þar við 1. umræðu nokkru fyrir jól.
Snemma i janúar var það aftur samþykt með
miklum atkvæðamun við aðra umræðu, og er
nú gengið i gegnum 3. umræðu og orðið að
lögum. Pað veitti öllum þrítugum konum póli-
-tísk réttindi, sem kosningarrétt hafa í sveita-
og héraðamálum. Kosningarréttur enskra karl-
manna er þundinn við 21 ár. Eftir þessum iög-
um fá 3 miljónir enskra kvenna kosningarrétt
Þ. 6. des. síðastl., samþykti þingið í Hollandi
lög, sem veita hollenzkura konum pólitískt
kjörgengi, en ekki kosningarréttinn. Pó má nú
veita þeim hann án stjórnarskrárbreytingar.
f