Dagskrá - 26.11.1898, Síða 1

Dagskrá kemur út á hverj-
um laugardegi, kostar 3,75
erlendis 5 kr.), gjalddagi 1.
október.
DAGSKRA
Afgreiðsla og skrifstofa er
Tjarnargötu 1, opin. hvern
virkan dag kl. 11—12 og
4—S síðd.
III. JΠ19.
Reykjavík, laugardaginn 26. nóvember
1898.
Til minnis.
Bajarstjórnat-fundir i. og 3. Fnitd. í mán.,
kl. 5 síðd.
Bálœkranefndar-íxmáir 2. og 4. Fmtd. í máo.,
kl. 5 síðd.
Borngrifasafnið opið Mvkd. og Ld. kl. 11—
12 árdegis.
Landsbankinn opinn dagl. kl. 11 árdegis til
2 síðdegis. — Bankastjóri við kl. nr/a—
1V2. — Annar gæzlustjóri við kl. 12—1.
Landsbókasafnið'. Lestrarsalur opinn dagl. kl
12—2 síðd. á Mánud. Mvkd. og Ld. til kl.
3 síðd. — Utlán sömu daga.
Náttúrugripasafnið (í Glasgow) opið á sunnu-
dögum kl. 2—3 siðd.
Söfnunarsjóðurinn opinn í barnaskólanum
gamla kl. 5—6 síðdegis 1, Mánud. í hv.
mánuði.
Okeypis lœkningð. sjúkrahúsinu á þriðjud. og
föstud. kl. 11—1
Ókeypis tannlœkning hjá tannlækni V.Bern-
höft. — Hótel Alexandra 1. og 3. mánud. í
hverjum mánuði.
Fasíir fundir í Good-Templarhúsinu,
t>Hlím Mánud. kl, 8 síðd.
»Verðandh Þriðjud. - —
t’Bifr'ösU Miðv.d. - —
hEtningim Fimtudag - —
Barnastúkan Sunnud. kl. -y/2 síðd.
Bindindisfélag ísl. kvenna; 1. föstudag
hvers mánaðar kl. 8V2 síðd.
Barnaguðsþjónusta hvern s.dag kl. 10 árd.
Fastir fundir í Ieikhúsi W. Ó. Breiðfj.
Fundir tStudentafélagsins«, annanhvorn Id.
kl. 8t/2 síðd.
David Ostlund'. Sunnud. kl. 6T/4 síðd. í leik-
| húsi V. Ó. Breiðfjörðs og miðvikud. kl. 8. síðd.
á sama stað.
Fastir fundir í Framfarafélagshúsinu.
Fundir Framfarafélagsins á hverjumsunnu-
degi. kl. 4 síðd.
Sjómannatélagið „Bdran“ kl. 7 síðd.
„Bandalagið“ heldur fund í Iðnaðarmanna-
húsinu síðasta fimmtudag í hverjum mán-
oði kl. 8 síðd.
ALÞÝÐUSKÓLINM,
Á hana eru nú komnir þessir 25
nemendur.
Asgeir Egilsson.
Ásgeir Gunnlaugsson.
Bergþór Eyjólfsson.
Björn Jónsso*.
Bogi Ókfsson.
Brynjólfur Magnússon.
Eyjólfur Eyjólfsson.
Geir Bachmann.
Gísli Gíslason.
Guðmundur Gunnlaugsson.
Guðmundur H. Sigurðsson.
Halldór Gunnlaugsson.
Hallgrímur J. Benediktsson.
Helga Ólafsdóttir.
Helgi Kristjánsson.
Ingibjörg Guimundsdóttir.
Hansína Jónsdóttir.
Jóhann Oddsson.
Jónína Jónatansdóttir.
Magnús Sigurðsson.
Rögnvaldur Sveinsson.
Sigurbjörg Níelsdóttir.
Sveinn Oddsson.
Þórður Erlindsson.
Þórður Þorsteinsson.
Auk þessara hafa nokkrir sótt um
inntöku á skólann, sem enn eru ekki
komnir; má kalla aðsóknina að honum
ágæta, þegar þess ergætt að hann var ekki
auglýstur fyr en svo seint, að erfitt var
fyrir metin utan af landi að sækja
hann, og má því ætla að hann verði
fjölsóttur næsta vetur, enda mun þá
verða svo til hagað, að hann verði full-
komnari að ýmsu leyti en föng eru til
nú. Er vonandi að fyrirtæki þetia
verði til þess að auka mentun alþýð-
unnar að nokkrum mun, þegar framlíða
stundir, og víst er það að alþýðuskóli
hefir fleiri lífs og þroska skilyrði hér í
Reykjavík en nokkursstaðar annarsstað-
ar á landinu.
Svo er til ætlast, að próf verði
haldið tvisvar á skólaárinu, annað um
mánaðarmótin janúar og febrúar en
hitt í lok apríl’manaðar. Nokkrir nem-
endur hafa heimavist í skólanum.
Síðar verður niinst á skólann ýtarlegar
skýrt frá fyrirkomulagi kenhslunnar
og fl.
Af Eyrarbakka er skrifað 15.
þ. m. „Sjávarflóð varð hér svo mik-
ið í gær að enginn man annað eins.
Garður sá, er gjörður hefir verið til
varnar sjógangi, brotnaði víða og gekk
næstum óbrotinn sjór upp á Breiðumýri
og urðu töluverðar skemdir að“.
Kirkjuvígsla fór fram að Laug-
ardælum 20. f. m. þrír Ólafar fluttu
þar ræður, séra Ólafur Sæmundsson
sóknarprestur þar, er vfgði kirkjuna,
séra Ólafur Helgason á Stóra-Hrauni og
séra Ólatur Ólafsson í Arnarbæli.
Kirkjuna hefir látið smíða Eggert
Benediktsson og kvað hún vera einkar-
vönduð.
23. þ. ra. kom hér til bæjarins
Albert bóndi á Héðinshöfða. Sagði
hann þau tíðindi, að í ofsaroki á aorð-
an, sem gjörzt hefði á Eyjafirði 14.
þessa máaaðar, heíði nokrum bátum
borist þar á og 12 men» drukknað
að því, er frétt var, e» líkindi til að
meira tjó* hefði af hlotist.
Á Oddeyri druknuðu 2 menn, sem
vora að vitj* um síldarnet, og úr Svarf-
aðardal druknuðu 6.
Þar aií auki rak bát á Gásaeyri
tneá sigultré uppi og var lína flækt ut-
an um h»nn. Þykir sjálfsagt að þar hafi
nwnntjón orðið.
En* fremur sagði hann þær fréttir,
að nýlega hefði brunnið bærinn á Mýr-
arlóni í Kræklingahlíð, og fátt af mun-
um bjargast, en fólk komist lífs af.
Itkmssaemd.
Afsökunar cr beðið á því, að grein
hr. D. Ötslunds, birtis einnig í íslandinu
í gær, en sökum þess að þá var búið
að prenta hana í Dagskrá, varð hún
að koma. Þegar hr. D. Ótslund bað
fyrir greinina, þótti mér ekki rétt
að "synja honum rúms fyrir hana, þar
sem Isafold vildi ekki taka hana; það
er ekki alls kostar óhlutdrægt að leyfa
öðrum málsaðila rúm, en útiloka hinn
frá því.
Nýtt rit,
árbók „Fornleifafélagsins" hefir verið
sent Dagskrá ásamt ferðasögu eftir Dan-
íel Bruun, er það fylgirit með árbókinni
og verður minst á hvorttveggja síðar í
þessu blaði. Þess skal þegar getið að
bækurnar eru báðar mjög merkilegar
og ætti það að verða hvöt fyrir menn
til þess að gjörast meðlimir félagsins,
þar sem tillagið er aðeins 2. kr.
Vantar orðabók.
Jón Ólafsson kveðst eiga von á ein-
hverjum réf (fréttaréf) frá Lundúnaborg.
Hvaða kvikindi það er, vita menn ekki.
Jón Ólafsson kveður Breta munu
fá einhvern fjóa til verzlunarumáða. Það
skilur enginn.
Jón Ólafsson talar um eitthvert
hundad; það er nýgjörfingur hjá honum.
Jón Ólafsson nefnir einhverja eða
einhvern eða eitthvert deilk. Það skil-
ur enginn.
Jón Ólafsson segir að Fj.konan
haldi einhvern íram\ það er sjálfsagt
einhver aðstoðarmaður hjá Valdimar, en
ekki er hann nafnkendur hér í bænum.
Þetta er alt í N. Ö. síðast. Réf er
á 3. s., 3. d., 17. 1. a. n. Fjói á 3. s.
4. d., 22. 1. a. n. Hundað á 4. s., 2.
d., 10. 1. a. n. íram á 4. s. I. d., 3.
1. a, o. Ef Jón Ólafsson ætlar sér að
halda þannig áfram með nýyrði sín, þá
væri vel gjört af honum að semja orða-
bók yfir þau með skýringum, biðja-
Jón Vídalín að gefa hana út og senda
hana sem fylgirit með Öldinni.
Gömul verksmiðja
var auglýst í íslandinu nýlega, það er
„Pret(t)verk" Jóns Ólafssonar. Hvort það
er svo að skilja að Jón vilji nú losna
við það, er ekki hægt að sjá af aug-
lýsingunni, hún er svo ógreinileg.
Samkvæmni.
Við skólauppsögn í vor las skólastjóri
upp nótur, er 2 piltar höfðu fengið;
annað var student og fékk nótu fyrir
það að hafa komið inn á veitingahús;
hitt var nemandi í skólanum og fékk
nótu fyrir það að hafa drukkið vín,
„en svo kom rúsínan á botninum" eins
og karlinn sagði; því rétt á eftir bauð
skóiastjóri gestum og stúdentum mn til
sín, tii pess að drekka vín\
„Blótaðu ekkiblessuðum börnunum"
sagði kerlingin; »það getur komið fram
á þeim seinna, h....b......a.....
... ormunumþeim arna».
VIÐGERÐ og HREINSUN á saumavél-
um tekur að sér GUÐJÓN JÓNSSON
á Smiðjustíg nr. 7 mót mjög vægri
borgun.
Leikhús-Kíkir
alveg nýr, er til sölu fyrir 2/3 hluta
verðs. Ritstjóri vísar á.
Læknaskólinn.
Ýmsar raddir heyrast um það, jafn-
vel frá þeim mönnum, sem vilja láta
kalla sig sanna ættjarðar-vini, að
læknaskóli ætti ekki að vera hér
heima á íslandi; heldur vilja þeir senda
þá til Hafnar, er þá grein vilja nema.
Kveða þeir það svo mörgum örðug-
leikum bundið að hafa hér læknaskóla
svo úr garði gjörðan, að fult gagn
megi að verða, að snjallasta ráðið sé
að leggja árar í bát að því er, það
snertir. Þessar raddir heyrast auðvit-
að oftast úr þeim áttum, sem altaf
kveða við þann tón, að enginn stofnun
geti þrifist hér, enginn sé hér fær
um að hugsa né framkvæma nokkurn
skapaðan hlut, verklega eða bóklega.
Þótt duglegir menn og skynsamir hafi
lært á erlendum skólum og útskrifast
þaðan með bezta vitnisburði, þá eiga
þeir að vera óhæfir til þess að kenna
þegar þeir koma hingaðl Þessi skoðun,
ef skoðun skyldi kalla, hefir svo oft fengið
verðugan dóm, að ég ætla ekki að
fara mörgum orðum um hana að þessu
sinni. En það er óhætt að fullyr Ja að
vér erum svo vel staddirþegar til kennslu-
kraftanna kemur, að óþarft er að telja
það Þránd í götu fyrir vænlegum á-
vöxtum af náminu. Kennarar þeir, sem
nú eru við læknaskólann, eru yfirleitt
svo færir, hver í sinni grein að óþarfi
er að kvarta, að því, er kennsluna snert-
ir. En það er annað, sem þyrfti að
athuga við læknaskólann, það er hús-
rúmið, kennslustofurnar. Þær eru svo
úr garði gjörðar að hver sannur Islend-
ingur hlýtur að fyrirverða sig fyrir.
har eru tvær meinþröngar holur, sem
ætlaðar eru til alls. Þær eru hafðar
fyrir kennslustofur fyrir 4 deildir!, þang-
að er hrúgað sjúklingum þegar ókeyp-
is lækning eru á skólanum; stundum með
viðbjóðslegum sjúkdómum. Þeir eru látnir
sitja þar í annari holunnijen læknaðir í hinni,
og má nærri geta hvernig þær eru út-
leiknarþegarþví er lokið, og hversuþægi-
legt og þokkalegt sé fyrir kennara og nem-
endur að vera þar á eftir, stundum án þess að
gjört sé svo mikið sem að þurka af borð-
um og bekkjum. Stundum er hrúgað þar
inn blautum þvotti, og er það mjög
svo óviðkunnanlegt og ekki sera heil-
næmast. Þessar tvær holur eru þvf
kenslustofur fyrir 4 deildir, sjúkrahús
fyrir alla Reykvíkinga og hjallur fyrir
þvott. Þetta er svo mikill sóðaskapur
að furðu gegnir að menntaðir menn —
og það læknar — skuli geta unað við
slíkt! Til þess að skólarnir geti þrif-
ist vel, er eitt aðalskilyrðið það, að
kennendum og nemendum geti 1 iðið vel
í skólanum, en til þess að þeim geti
liðið þar vel, verða þeir að hafa þægi-
lcgt, eða að minnsta kosti viðunanlegt,
húsrúm, en það hefir læknaskólinn
okkar ekki að bjóða, eins og tekið hefir
verið fram. Það er leíðinlegt og það
er skömm að því að hafa jafngóða
kennara og nú eru við læknaskólann
og láta húsrúmið vera því til fyrirstöðu,
að skólinn geti verið bjóðandi.
Það er öruggasta ráðið til þess að
koma þessari stofnun fyrir kattarnef,
að halda þessum skrælingjahætti áfram,
enda lýtur ekki út fyrir annað en hann
ætli gjörsamlega að leggjast niður, ef
athuguð er aðsóknin að honum síðustu
árin.