Dagskrá - 17.12.1898, Blaðsíða 1

Dagskrá kemur út á hverj-
um laugardegi, kostar 3,75
erlendis 5 kr.), gjalddagi 1.
október.
Afgreiðsla og sk rifstofa er
Tjamargötu 1, opin hvern
virkan dag kl. II—12 og
4 -5 síðd.
III. M 22.
Reykjavík, laugardaginn 17. desember.
1898.
Til minnis.
Bœjarstjórnat -fundir i. og 3. Fmtd. i mán.,
kl. 5 síðd.
■Fdtækranefndar-ínnáir 2. og 4. Fmtd. í mán.,
kl. 5 síðd.
Forngriþasafnið opið Mvkd. og Ld. kl. 11—
12 árdegis.
Landsbankinn opinn dagl. kl. 11 árdegis til
2 síðdegis. — Bankastjóri við kl. n'/a—
ix/2. — Annar gæzlustjóri við kl. 12—1.
Landsbókasafnið'. Lestrarsalur opinn dagl. kl
12—2 síðd. á Mánud. Mvkd. og Ld. til kl.
3 síð'h — Utlán sömu daga.
JVátMrugriþasafnið (í Glasgow) opið á sunnu-
dögum kl. 2—3 síðd.
Söfnutiarsjóðurinn opinn í barnaskólanum
gamla kl. 5—6 síðdegis 1, Mánud. í hv.
mánuði.
Okeyþis lœkningá. sjúkrahúsinu á þriðjud. og
föstud. kl. 11—1
Okeypis tannlækning hjá tannlækni V.Bern-
höft. — Hótel Alexandra 1. og 3. mánad. í
hverjum mánuði.
Fastir fundír í Good-Templarhúsinu.
»JLlín« Mánud. kl, 8 síðd.
»Verðandh Þriðjud. - —
■tiBifrösU Miðv.d. - —
s>Einingin<(. Fimtudag - —
tiDrofno Laugard. - —
Barnastúkan „Svava" Sunnud. kl. i’T síðd.
Barnastúkan „Æskan“ — ki. 3V2 síðd
Bindindisfélng ísl. kvenna; 1. föstudag
hvers mánaðar kl. 8^/2 slðd.
Barnaguðsþjónusta hvern s.dag kl. 10 árd.
Fastir fundir í Ieikhúsi W. Ó. Breiðfj.
Fundir »Studentafélagsins«, annanhvorn ld.
kl. 8V2 síðd.
David Ostlund'. Sunnud. kl. 6x/4 síðd. og mið-
vikud. kl.8. síðd.
Fastir fundir F',amfarafélagshúsinu.
Fundir Framfarafélagsins á hverjum sunnu-
degi. kl. 4 síðd.
Sjómannatélagið „Báran“ kl. 7 síðd.
Fastir fundir í Iðnaðarmannahúsinu.
Fundir Iðnaðarmannafélagsins annanhvorn
föstudag (1. og 3 föstud. i hverjum mán-
uði) kl, 8 síðd.
T/wn'aldsensfélagið annanhvorn þriðjudag
kl. 8 síðd.
„Bandalagið“ síðasta Fimtudag í hveijum
mánuði kl. 8. síðd.
Prentarafélagið 1. sunnudag í hverjummán-
uði kl. 11 árd.
DÝRAVERNDUNARFÉLAGIÐ
heldur fund í húsikaupm. W. Ó. Breið-
fjörðs næsta fimtudag kl. 8 síðdegis.
Teknir verða inn nýir félagar, kosindóm-
nefnd o. fl.
Framhald af Skamma-Jóni gat ekki
komið í Jæssu blaði sökum þrengsla.
Eitt herbergi óskast til leigu með
rúmi og góðum húsbúnaði strax eptir
nýár..
Ritstj. vísar á.
Magasinofna
Og
eldavélar
af ýmsum gerðum selur
Til ,Prettverksins‘.
Jeg hef áður eiuatt gjört það með á-
nægju að minna ábyrgðarmann, útgefanda,
ritstjóra og eiganda hinnar svo kölluðu
»Nýju-Aldar« á það, hversu fjölbreytilegum
hæfileikum hann þykist sjálfur vera gædd-
ur — gagnstætt því, sem aðrir álíta hann.
— Nú hefur það atvikast svo, að hann heí-
ur um nokkurn tlma ekki veitt mjer neina
ástæðu til þess að senda honum neinar
þesskonar áminningar — þangað til þessa
síðustu daga, að hann tekur að sýna af sjer
svo mikinn prentararíg og gorgeir yfirleitt,
yfir hinni nýju stöðu sinni sem stjórnanda
þessa nafnkunna „Prettverks" í gamla Póst-
húsinu — að það virðist ekki rjett að láta
hann viðvörunarlaust flana öllu lengra út í
það, að hæla sjálfum sjer sem fyrsta lista-
prentara heimsins.
— Eins og kunnugt er, var hon-
um fyrst veitt húsaskjól í prentsmiðju
minni með hið fyrverandi málgagn kaup-
íjelaganna — sem hann nú situr sjálfur
uppi með, eins og búast rnátti við, eptir að
húsbændur hans bráðlega höfðu kornist að
raun um, að það mundi spilla áliti fjelag-
anna að vera nokkuð riðin við »Jónskuna“
á þessu síðasta tímabili hennar hjer á landi.
Endaði sú vist hans hjá mjer á þá leið —
cins og allar aðrar vistir hans hafa jafnan
gjört áður — að honum var vísað á dyr,
og sama veg fór hann einnig í næstuprent-
smiðju er hann leitaði til með „Nöldrið"
sitt, sem aldrei á að fá að sjá sól hinnar
nýju aldar renna upp.
Eptir það var að eins eitt að
gjöra fyrir inn goðumlíka hraknings-
mann — sem sje, að vista sig hjá
sjálfum sjer með sitt langleiðinlega nöldur-
gagn. En jafnframt þessu gjörðist sú breyt-
ing á hugarfari hans og öllu athæfi — sem
allir þeir er þekkja manninn, raunar gátu
búist við — að hann varð í sínum eigin
augum óendanlega niikill og óumræðilegur
sem prentari, sem prentsmiðjueigandi, sem
forleggjari, sem allt mögulegt milli himins
og jarðar, annað heldur en einungis það
eitt, sem hann er — og sem allir vita
hvað er, svo að ekki þarf að nefna það.
Samkvæmt óraskanlegu eðli ogupplagi
heimsendamannsins, snerist hugur hansenn-
fremur að því um leið, að lasta þá sem
áður höfðu gjört honum greiða og smátt og
smátt tók hann nú að beita prentsmiðju
»I)agskrár« ófimlega stíluðum og ófyndnum
atvinnuróg, líkt og honum er lagið. —
Hann mun þvi fremur hafa gjört þetta, sem
hann áleit að jeg mundi ekki svara neinu
fyrir þá sök, að jeg hafði um sömu mundir
hætt við blaðamennsku, — en hann hafði
áður reynt það til þrautar, að jeg gjörði
hann að athlægi um endilangt land í hvert
skipti, er hann gaf mjer ástæðu til þess að
snú i máli mínu að honum — sem flestum
reyndar hefur veitt ljett að gjöra, er átt
hafa orðastað við Jón þennan.
En eins og honum hefði átt að vera
og var þetta minnisstætt, eins hefur hann
villst á því, að halda að jeg mundi ekki
jatnt eptir sem áður hafa gát á honurn, og
halda honum fram »til sýnis« er mjer þætti
við eiga, þó jeg hjeldi ekki út blaði sjálfur.
Mjer er það þvert á móti, sönn ánægja nú
sem fyr, að láta hann verða öðrum að
gamni líkt og hann hefur orðið svo optlega
að undanförnu, bæði fyrir tilhlutan mína
og annara.
Tilgangur rninn að þessu sinni var að-
allega sá, að minna ritstj. N. Aldarinnar á
þetta. — Að öðru leyti virðist ekki þurfa
að færa neinar röksemdir að því, að hann
er jafn ljelegur sem prentlistarmaður eins
og hann er í öðrum þeim menntum, sem
hann hefur taliö sjer til lofdýrðar, — Hvort
sem hann klínir grafskriptarumgjörðum ut-
an rnn auglýsingar manna 1 blaðinu sinu,
eða hann er að tína upp stafvillur eptir aðra
í ritdómum, sem eru, frá hans eigin hendi,
troðfullir af málvitleysum öfugprenti og
allskonar „jónskri“ ósmekkvísi — þá er
hann jafnan sjálfum sjer líkur. — Enginn
getur sjeð að nein hamskipti hafi orðið á
honum til hins skárra eptir stofnun „Prett-
verksins" — nema aðeins hann einn. Það
má meira að segja benda á nokkra breyt-
ing til þess verra, sem orðið hefur á hon-
um nú nýlega, þar sem hann er tekinn
aptur til starfsemdar við hina alræmdu
„málmyndan" sína. — Pað höfðu menn
þó gjört sjer vonir um að hann mundi leggja
niður að mestu, eptir að frásögnin frá veru
hanns umborð í ameríska járnbarðanum
hafði birst í „Dagskrá" á sfnum tíma. En
ýms orðskrípi sem hann lætur frá sjer f
síðustu tölublöðum „N. A“. benda til þess,
að hann sje íarinn að sýkjast aptur af þeirri
ímyndun sem lengi áður hafði þjáð hann —
að hann sje óumræðilegur nýyrðasnillingur
Mun nægja í þessu efni að minna menn
á „sjálfblekunginn", hans, sem ber ósvik-
in ættarmerki hins þekkingargrunna smekk-
leysingja.
Að endingu vil jeg aðeins, í nafni al-
mennings, biðja hann fyrir alla muni að
draga úr blaðinu sínu auglýsinguna um
„heiðarlega manninn sera hann þekki per-
sónulega«. — Það er allt of hart gegn tjar-
verandi útlendingi að gjöra honum slíkan
bjarnaigreiða — og jeg held að allir sjeu
á einu máli um það, að þetta vóttorð frá
Jóni(l) sje eitt það viðbjóðslegasta, sem hafi
sjest á íslenskri tungu.
Einar Benediktsson.
Heiöruðu landar!
í Nýju Öldinni II. 4. tbl., hefir
Jón Ólafsson dróttað því að mér með
sinni meðfæddu hógværð, að ég leiði
yður afvega. Þessi orð verð eg að at-
huga lítið eitt, þó mér þyki bezt sæma
að svara fau í greininni. Enga rellu
gjöri ég mér af því, þó ritarar ísafoid-
ar og Nýjualdarinnar kunngjöri yður
það, að ég sé vitlaus. Ég hefi engan
yðar heyrt eða séð eigna þeim svo
mikinn trúverðugleik, að hver muni
eigi halda áiiti sínu fyrir auglýsingum
þeirra. Ég nenni heldur ekki að leita
mér mikils álits a vitsmunum mínum hjá
yður með raupi og sjálfhælni. Það er
að sönnu vorkunn, þó höfundur þessarar
N A. greinar mæðist, þegar hann sér
tilraunir til þess að leiða yður úr skauti
miðlunarinnar, hann hefir lengi borið
yður fyrir brjóstinu og reynt að teyma
yður í hvert skautið öðru móðurlegra,
og nú í þessa sælu höfn, sem vmdur-
inn virðist þó standa upp á
Isafoldarritarinn Og ég liöfumbáðir
drepið á kostnaðinn, sem miðlunin
myndi af sér leiða. Báðir fengu sama
svarið, en misgagnort. En svarið var,
eg hefi 1 ungutak höiundar: „aðsádraug-
ur sé fyrir löngu kveðinn niður, geng-
ínn upp að knjám og engin kerling
hræðist hann nú lengur". En ég held að
forsjálausi féglæfradraugurinn verði seint
niður kveðinn og að hann fylgi mörg-
um mönnnm Og löndum eins og skuggi
og stöku menn hafi jafnvel engan ann-
an skugga; En það sjá augu sízt, sem
nefi er næst, þessi reimleiki er nú mjög
algengur hér á landi, og jafnvel bla
fingraför eftir hann á stöku kerlingu.
Skyldi bónda, sem er að veðsetja síð-
ustu fjöðrina í bælinu sínu, verða það
til mikillar huggunar eða ábata, þóein-
hver stjórnvitringurinn kyrjaði einhverja
huggunar- og hagsýnisgrein yfir honum?
Sýnist yður nú, landar góðir, þeita
svar, sem ísaf. og Dagskrá hafa feng-
ið hjá N. Ö. sé næg röksemd ogtrygg-
ing fyrir því, að kostnaðurinn við miðl-
unina sé oss ekki ofvaxinn? Losar
þetta örþriía ráð yðar við allan kvíða
i því efni?
Vegna þess að í Dagskrá III, 14.
er ekki nógu greinilega tekið íram,
hvernig miðlunin er, eða ánvaða merg
hún standi til að sjá glögt, hvort að
sá afvegaleiði, sem varar við henni eða
sá, sem heldur henni fram, verður að
sýna vel aðalatriði hennar og tilgang.
Það mun alment álitið, að það hafi
overið tilgangur hnnar að breyta svo
Kristján Þorgrímsson.
Sápuljóð.
Já, sápan hjá honum Zímsen, sú er ekkert hrak!
svei mér ef ég er ekki’ alveg hissa;
hún kostar svo sem ekkert, en er þó fyrirtak,
þess enginn þekkir dæmi — það er vissa.
Þar fimmtán aura’ er sápan með Zímsens merkinu’ á,
sem er öllum kunn á þessu landi;
og þar má llka’ á fimmtán aura „Sögusápu' fá, —
— þar sortir eru næstum óteljandi.
Þar „Roseneliasápan“ er á tuttugu’ aura til,
á tíu aura fást þar margar sortir,
hjá Zímsen get ég fengið mér hvað sem helzt ég vil,
hjá honum ekkj nokkra vöru skortir.
Og „Aseptin"- þar sápan fræga seld — nei gefin er, —
Hann Zímsen hugsar ekki um peningana! —•
Hún kostar fimm og tuttugu aura, trúið stúlkur mér,
það tapar enginn, sem að kaupir hana.
Og karbólsápan hvíta — ég hafði nærri gleymt
að hollast er að nota sápu þessa;
og Zímsen hefir frostbalsam í fórum sínum geymt.
á fimm og þrjátíu aura. — Ég er hlessa!
Þar stangasápa’ og Bórax- og tjörusápa1 i r til
og toilettesápa — móðins nú á dögum.
„Good Morgen" bara’ á fimm aura — Ég held nú hér um bil
að hvergi finnist slíkt í nokkrum sögum.
a
Og grænsápa og Masseille- með mynd af Kolumbo,
sem mörgum þykir einkargóð til þvotta.
Hjá Zímsen alt er ágætt. en alt svo billegt þó,
já, að því mætti leiða þúsund votta.